Prymulka ogrodowa często nazywana
jest pierwiosnkiem, ponieważ jej dzikie gatunki zakwitają bardzo wcześnie i są
uważane za pierwsze oznaki wiosny. Te uprawiane w ogrodzie lub w doniczce
kwitną nieco później, jednak nadal pozostają najwspanialszymi wiosennymi
roślinami. W marcu od kolorów prymulek na sklepowych półkach aż roi się w
oczach. Kusi, by chociaż kilka z nich przygarnąć. Śmiało, uprawa prymulek nie
jest trudna i poradzi z nią sobie nawet początkujący ogrodnik.
Jeśli szukasz więcej inspiracji na kwiaty
ogrodowe, zebraliśmy je dla ciebie w tym
miejscu.
Prymulki – opis, charakterystyka i
pochodzenie
Prymulka to
zaskakująco pojemny rodzaj. Należy do niego aż 500 gatunków, z których
przeważająca większość nadaje się do uprawy jako kwitnące rośliny ozdobne. Duża
część z nich rośnie naturalnie w Europie, niektóre, jak na przykład pierwiosnek
lekarski czy pierwiosnek omszony, można spotkać w Polsce. W uprawie w ogrodzie
i doniczce najczęściej spotyka się poza tymi dwoma jeszcze pierwiosnek
wyniosły, który zakwita w kwietniu. W internecie znajdziesz sporo porad także na temat tego, jak uprawiać prymulkę w doniczkach krok po kroku, także na balkonie.
Wszystkie
gatunki mają bardzo podobny wygląd – osiągają maksymalnie 20-25 cm wysokości,
są więc naprawdę drobniutkie. Ich lancetowate, całobrzegie liście o zgaszonym,
zielonym kolorze często są owłosione na spodniej stronie. Wyrastają na ogonkach
wokół kępy długich szypułek, na których pojawiają się pojedyncze kwiaty. To
właśnie one są najbardziej atrakcyjną częścią rośliny. Prymulki wytwarzają
kwiaty o 6-7 płatkach ozdobionych delikatnym wcięciem, które otaczają
intensywnie żółty środek. Sprawdź także najpiękniejsze kwiaty wiosenne.
Kwiaty
prymulki są dostępne w różnych kolorach. Zdecydowana większość z nich jest
różowa, jednak kwiaty prymulki mogą być także bordowe, fioletowe, pomarańczowe,
intensywnie żółte, białe lub purpurowe. Niektóre odmiany mają płatki dwubarwne,
wykończone kontrastową obwódką. To bogactwo kolorów sprawia, że wspaniale
prezentują się w każdym ogrodzie. Ich dodatkową dekoracją jest centralna, żółta
plamka u nasady płatków. Kwiaty prymulki są tak atrakcyjne, że same mogą
stworzyć najbardziej nieszablonową i zróżnicowaną rabatę pełną barw.
Prymulka ogrodowa i prymulka
doniczkowa
Prymulki w
zasadzie są mrozoodporne i dobrze czują się w naszych warunkach klimatycznych.
Jednak prymulka ogrodowa może czasami przemarzać w bardzo mroźne zimy,
zwłaszcza te bezśnieżne. Rośliny są wrażliwe także na suszę, jednak nadmiar
wody także nie jest dla nich szczególnie korzystny. W sezonie letnim zarówno
prymulka uprawiana w doniczce, jak i ogrodowa są podatne na oparzenia
słoneczne.
W ogrodzie
roślina zakwita dopiero w kwietniu, niektóre odmiany jeszcze później. Jest to
jeden z najwcześniejszych kwiatów. Rośliny doniczkowe często są podpędzone
wcześniej, więc zakwitają błyskawicznie. Niektóre okazy mogą kwitnąć już na
przełomie lutego i marca, swoimi intensywnymi kwiatami rozpraszając zimowe
smutki i szarości. Jeśli planujesz aranżację ogrodu, w tym artykule znajdziesz ceny najpopularniejszych roślin.
Uprawa prymulek – odpowiednie
stanowisko
Prymulka ogrodowa – wymagania
Prymulka
ogrodowa nie ma zbyt dużych wymagań co do rodzaju stanowiska. W zasadzie należy
zadbać tylko o to, by w początkowej fazie rozwoju miała zapewnione dużo słońca.
Warto sadzić ją pod drzewami i krzewami, które późno obrastają w liście,
ponieważ latem może okazać się, że nadmiar słońca jej zaszkodzi. Roślina
świetnie sprawdza się na rabatach i w ogrodach skalnych.
Więcej
wymagań prymulki mają co do rodzaju podłoża. Nie lubią lekkich,
przepuszczalnych i piaszczystych gleb, wręcz przeciwnie – wolą nawet ciężkie i
lekko gliniaste. Ponieważ prymulka w ogrodzie jest bardzo narażona na
przesuszenie, warto ją sadzić w miejscach, gdzie ma zawsze wilgotną glebę.
Roślina lubi stanowisko żyzne, dobrze czuje się w glebie torfowej. Prymulki nie
mają jednak wyraźnych wymagań co do poziomu zakwaszenia podłoża.
Uprawa prymulek – sadzenie
W ogrodzie
roślinę można uprawiać na dwa sposoby. Pierwszym z nich są nasiona – należy
wysiać je do inspektu, a kiedy wzejdą wysadzić w ogrodzie na stałe miejsce.
Najlepszy moment na wysiewanie to maj, do przesadzenia nadają się w lipcu lub
sierpniu. Kwitnienia możemy spodziewać się dopiero w kwietniu kolejnego roku.
Jest to dobry sposób, żeby uchronić roślinę przed zmarznięciem – zdąży
wytworzyć rozległy system korzeniowy, który ochroni ją przed zimnymi powiewami
wiatru.
W maju można
także wysadzić gotowe już rośliny lub sadzonki pozyskane z podziału kęp.
Prymulki mają tendencję do rozrastania się, więc od czasu do czasu warto
podzielić kępy. Nowe sadzonki umieszcza się na starannie dobranym stanowisku w
ciepłe dni i obficie podlewa. Dzięki temu łatwiej i szybciej się przyjmą. A
może zainteresuje cię także aksamitka w ogrodzie?
Prymulki w doniczce – stanowisko
Uprawa
prymulek w doniczce wygląda nieco inaczej niż ta w ogrodzie. Rośliny doniczkowe
mają mniejsze wymagania co do rodzaju podłoża, należy jednak dość często je
podlewać. Prymulka doniczkowa najlepiej będzie czuła się na stanowisku chłodnym
i dość zacienionym. Nadmiar słońca jest dla niej niebezpieczny – promienie
słoneczne mogą zrobić krzywdę rozległym liściom. W chłodniejszych pomieszczeniach
prymulki też dłużej kwitną, warto więc zapewnić im takie stanowisko.
Do doniczki
warto wsypać standardową ziemię kwiatową. Te rośliny doniczkowe nie potrzebują
szczególnego drenażu, jednak oczywiście doniczka powinna być wyposażona w
odpowiednie otwory, odprowadzające nadmiar wody na zewnątrz. Glebę można
uzupełnić torfem, żeby dłużej utrzymywała wilgoć, tak potrzebną do rozwoju tych
roślin.
Jak pielęgnować prymulkę?
Prymulka ogrodowa – podlewanie i
nawożenie
Kwiaty
ogrodowe przede wszystkim potrzebują podlewania. Jest to roślina bardzo
wrażliwa na przesuszenie – w takim wypadku błyskawicznie marnieje i zasycha,
początkowo szybko tracąc kwiaty a wraz z nimi cały urok. W czasie większych
upałów należy nawadniać je nawet trzy razy dziennie. Podlewać należy często,
jednak w ilości dostarczanej wody trzeba zachować umiar. Prymulka jest wrażliwa
także na jej nadmiar – przelanie skutkuje większą podatnością na choroby
grzybowe i pojawienie się szkodników.
Roślina uprawiana
w ogrodzie nie ma szczególnych wymagań, jeśli chodzi o nawożenie. Jest
niewielka, więc czerpie nieduże ilości składników mineralnych z gleby. Jeśli
jednak te kwiaty ogrodowe są posadzone na jałowym lub bardzo wyeksploatowanym
stanowisku, musisz dodatkowo je zasilić odpowiednim nawozem mineralnym. Dobrze
sprawdzają się nawozy granulowane lub żelowane, przeznaczone do roślin
kwitnących. A może zainteresują cię także kwiaty ogrodowe wieloletnie?
Chociaż te
kwitnące rośliny są uznawane za mrozoodporne, czasami zdarza się, że
przemarzają. Dlatego na wszelki wypadek warto o nie zadbać zawczasu i lekko je
okryć na zimę. Zimowanie w gruncie jest jak najbardziej możliwe, jednak
prymulki powinny zostać przykryte gałązkami jedliny lub agrowłókniną. Dobrze
sprawdza się także torf lub kora. Nie trzeba roślin okrywać bardzo gęsto –
wręcz przeciwnie, pod zbyt szczelnym okryciem mogą gnić lub zostać zaatakowane
przez choroby grzybowe.
Raczej nie
ma potrzeby przesadzania prymulek w ogrodzie. Możesz to jednak zrobić, jeśli
chcesz zmienić ich miejsce lub jeśli kępy za bardzo się rozrosły. Najczęściej
trwa to kilka sezonów – roślina nie charakteryzuje się dużymi przyrostami w
ciągu roku. W tym czasie warto dokładnie obejrzeć korzenie i sprawdzić, czy nie
są nadgnite lub zniszczone. W trakcie przesadzania można podzielić kępy i
rozsadzić je. Najlepszym momentem na przesadzanie prymulek jest maj, kiedy już
opadną kwiaty.
Jak pielęgnować prymulkę w doniczce?
Uprawa
prymulek w doniczce nie jest szczególnie skomplikowana. Może się na nią skusić
nawet najmniej doświadczony ogrodnik. Należy jedynie pamiętać o odpowiednim
nawadnianiu – jeśli w mieszkaniu jest ciepło lub roślina stoi nad działającym
kaloryferem, wodę należy podawać nawet codziennie. W innych wypadkach i tak
trzeba pamiętać o podlewaniu mniej więcej co dwa dni. Roślinę można raz w
sezonie nawieźć preparatem mineralnym do roślin kwitnących. Ponadto nie trzeba
szczególnie się nią zajmować.
Należy
jednak pamiętać o tym, że prymulka ma dość specyficzne wymagania co do okresu
zimowania. Na zimę warto wynieść ją do nieco bardziej zacienionego i chłodnego
pomieszczenia. Jeśli zapewnisz jej temperaturę w granicach 10-12 stopni
Celsjusza, szybko zakwitnie wiosną, gdy przeniesiesz ją do cieplejszego
pomieszczenia. W okresie zimowania rośliny nie podlewa się, należy także
ograniczyć nawożenie.
Ważnym
zabiegiem jest regularne usuwanie przekwitłych kwiatów. Po pierwsze dlatego, że
są nieco szpecące, ponadto mogą zrobić miejsce nowym kwiatom. Jednak należy o
tym pamiętać przede wszystkim dlatego, że na zwiędniętych kwiatach czasami
rozwijają się choroby grzybowe, które szybko mogą przenieść się na całą
roślinę.
Prymulki są
narażone na bardzo wiele chorób o podłożu grzybowym. Jedną z nich jest szara
pleśń, która pojawia się na kwiatach i liściach w postaci szarawego nalotu.
Jeśli masz wiele okazów tej wyjątkowej rośliny w swoim domu lub ogrodzie, warto
użyć zapobiegawczych środków grzybobójczych, ponieważ choroby błyskawicznie się
rozprzestrzeniają. Dodatkowo liście prymulki są wspaniałym przysmakiem dla
mszyc i przędziorków. Jeśli tylko zauważysz oznaki żerowania albo obecności,
natychmiast usuń zaatakowane liście, pędy czy kwiaty. To powinno zadziałać i
skutecznie ochronić twoje prymulki.