Piwonia drzewiasta - sadzenie, pielęgnacja, uprawa
Kiedy kwitnie piwonia drzewiasta (paeonia suffruticosa), a ma to miejsce zazwyczaj w maju i czerwcu, ogród przypomina ziemski raj. Na jednym krzewie pojawia się kilkaset dużych kwiatów - pojedynczych, półpełnych i pełnych, w odcieniach różu, bieli, czerwieni i żółci. Dopełnieniem idylli jest przyjemny uwodzicielski zapach. Piwonie drzewiaste to również ładne rośliny doniczkowe. Byliny te, posadzone w atrakcyjnym pojemniku, rozjaśnią niejeden balkon lub taras.
Jeśli szukasz firmy, która wykona dla ciebie aranżację ogrodu, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza otrzymasz oferty od najlepszych wykonawców z twojej okolicy.
Piwonia drzewiasta i potęga jej kwiatów
Rozróżniamy piwonie drzewiaste, zwane też piwoniami krzewiastymi oraz piwonie zielne. Najczęściej sadzona w ogrodach piwonia zielna to piwonia chińska (paeonia lactiflora). Jej uprawa jest w naszym kraju bardzo popularna. Piwonia chińska nadaje się znakomicie na kwiat cięty do wazonu w domu. Kwiaty ścinamy wczesnym rankiem, w fazie lekko otwartych pąków. Piwonia chińska towarzyszy zazwyczaj piwoniom lekarskim. To taki niepisany, ale za to wdzięczny polski zwyczaj. Tradycyjny ogród bez piwonii zielnych nie ma po prostu duszy. Jeśli szukasz także innych kwiatów na balkon, w tym artykule znajdziesz szereg inspiracji.
O piwoniach można opowiedzieć niejedną interesującą historię. Na początku wieku XX byliny przeszły nawet do historii Kuby. Te popularne wówczas krzewy ozdobne służyły do wyrobu buddyjskich różańców. Pewien osiadły na wyspie botanik zauważył pewnego dnia, że nasionka z których wykonano różaniec wykiełkowały. Po posadzeniu ich w ziemi obserwował wyrosłe roślinki. Zauważył, że w czasie ładnej pogody listki piwonii unoszą się w górę. Z kolei gdy zanosiło się na deszcz, przywierały do siebie. Natomiast kiedy miała być burza, byliny zwijały się. Pewnego dnia botanik zaobserwował, że piwonia zachowuje się nadzwyczaj dziwnie. Pomyślał więc, że wyspę czeka kataklizm i będzie to prawdopodobnie trzęsienie ziemi. Chcąc ratować miejscową ludność, zawiadomił kogo trzeba i wiadomość rozeszła się dalej. Mieszkańcy opuścili w pośpiechu zagrożone okolice. Trzęsienie ziemi nie nadeszło, ale przez kilka dni szalała na wyspie trąba powietrzna, czyniąc znaczne spustoszenia. Cena, jaką zapłacił botanik za ową pomyłkę, była znaczna - musiał bowiem opuścić Kubę, gdyż groził mu lincz ze strony tubylców. Przepowiednia, choć nie spełniła się do końca, potwierdziła wielką moc kwiatów piwonii.
Piwonie to byliny, których część podziemną stanowią zgrubiałe bulwiaste korzenie, nadziemną natomiast łodyga z liśćmi i kwiatami. Zgrubiałe korzenie służą przede wszystkim do magazynowania substancji pokarmowych. Liście piwonii są duże, złożone, zazwyczaj podwójnie trójdzielne, a czasem potrójnie pierzaste. Kwiaty też są duże, pojedyncze, półpełne i pełne. Piwonia chińska oraz inne piwonie zielne, też jako kwiaty doniczkowe, co roku zanikają, natomiast piwonia drzewiasta, która coraz częściej gości w naszych ogrodach, częściowo przemarza. Ponieważ kwiaty piwonie są światłolubne, dobrze rosną i kwitną obficie w miejscach osłoniętych od wiatru i słonecznych. Piwonia drzewiasta, podobnie jak piwonia chińska i piwonia lekarska, lubi gleby gliniasto-piaszczyste, głęboko uprawione i o dużej zawartości próchnicy. Na glebach lżejszych kwiaty piwonie rozrastają się szybciej, z kolei na cięższych kwitną obficiej. Najlepiej te drzewa krzewy prezentują się, gdy tło dla nich stanowią drzewa liściaste, trway ozdobne czy na przykład tawuła japońska.
Piwonia krzewiasta, której cena liczona była w złocie
Piwonia drzewiasta rośnie naturalnie w górskich rejonach Chin. Sadzonki piwonii drzewiastej pojawiły się tam już trzy tysiące lat temu. Dla Chińczyków piwonia krzewiasta stanowiła symbol miłości, zamożności, honoru, żywotności, szczęśliwego losu i kobiecego piękna. Cena tej byliny była dawniej bardzo wysoka i w VII wieku naszej ery osiągnęła wartość kilku kilogramów złota. Kwiaty piwonii, korę, nasiona i korzenie wykorzystywano w tradycyjnej chińskiej medycynie. W historii Europy pojawiła się piwonia drzewiasta dopiero w drugiej połowie wieku XVII. Na stałe bylina zawitała do Europy pod koniec wieku XIX. Obecnie cena piwonii drzewiastych waha się w granicach od dziesięciu do nawet stu złotych za rzadkie okazy. Sprzedaż piwonii drzewiastej ma miejsce w centrach ogrodniczych, szkółkach, marketach i przez Internet.
Piwonia drzewiasta kwitnie w maju i czerwcu. Są też odmiany powtarzające kwitnienie jesienią. Liczne odmiany paeonia suffruticosa różnią się między sobą barwą kwiatów oraz stopniem ich wypełnienia. Na przykład japońska piwonia drzewiasta podczas kwitnienia pokrywa się ogromną ilością dużych kwiatów. Bardzo ładnie przy tym pachnie. Warto wiedzieć, że kwiaty piwonii krzewiastej są jadalne i można nimi dekorować ciasta oraz torty, dodawać do sałatek i robić konfitury. Warto je również wykorzystać jako atrakcyjne ozdoby stołu.
Peonia drzewiasta popularna na świecie
W Polsce rośnie najczęściej paeonia suffruticosa o trzydziestocentymetrowych liściach, które rozwijają się wczesną wiosną i szybko opadają jesienią. Kwiaty są pojedyncze, średniej wielkości, białe, czerwone, różowe i czerwono-purpurowe. Na uwagę zasługują odmiany haku banryu (cena: 25 -35 euro, sprzedaż piwonii drzewiastej za granicą) o półpełnych białych kwiatach oraz biała z wiśniowofioletową plamą piwonia rocka (cena: 9 zł, sprzedaż piwonii drzewiastej na aukcji). Różową barwą wyróżniają się odmiany yachiyo tsubaki o półpełnych kwiatach (cena: 30 funtów, sprzedaż piwonii drzewiastej w serwisie zagranicznym) i reine elizabeth o kwiatach pełnych (cena: 50 funtów, sprzedaż piwonii drzewiastej w serwisie zagranicznym). Kwiaty pełne łososiowe ma chromatella, liliowopurpurowe - rinpo, natomiast żółte pełne - piwonia krzewiasta jin-zhi. Polecane do uprawy są też odmiany różowofioletowa półpełna guardian of the monasetry, różowa pełna katrin oraz piwonia krzewiasta delavaja, w kolorach żółtym, czerwonym i pomarańczowym. Atrakcyjnie prezentuje się w każdym ogrodzie półpełna piwonia drzewiasta w delikatnym pastelowym różu yachiyo tsubaki i intensywnie różowa o pojedynczych kwiatach negricans, a także fioletowa półpełna major howel i pełna różowa kao (cena: 49 złotych, sprzedaż piwonii drzewiastej - sklep ogrodniczy internetowy).
Jak sadzić piwonie drzewiaste w ogrodzie?
Choć najpopularniejszym gatunkiem jest wciąż piwonia chińska, piwonia krzaczasta znalazła już swoje miejsce w naszych ogrodach. Piwonia drzewiasta może rosnąć pojedynczo albo w grupie. Ze względu na atrakcyjne kwitnienie te piękne krzewy ozdobne, warto posadzić ją w miejscach wyeksponowanych. Sadzonki piwonii drzewiastej warto umieścić w towarzystwie niskich bylin i iglastych krzewów. Możemy też potraktować je jako rośliny doniczkowe i posadzić na tarasie.
Piwonie drzewiaste sadzimy w sierpniu i na początku września. Zbyt późne sadzenie nie sprzyja ukorzenieniu się i tym samym właściwemu przezimowaniu. Ponieważ przesadzanie byliny powinno mieć miejsce tylko w razie konieczności, sadzonki piwonii drzewiastej sadzimy w dobrze wybranym i przemyślanym miejscu. Sprawdź także informacje i porady dotyczące kwiatów doniczkowych.
Przed posadzeniem rośliny w ogrodzie przygotowujemy dołki o wielkości około 60 x 60 centymetrów. Ziemię zaprawiamy kompostem, przefermentowanym obornikiem albo przegniłymi liśćmi, aby była zasobna w składniki pokarmowe. To zapewni peoni krzewiastej dobre warunki uparwy. Jak sadzić? Piwonie krzewiaste zakupione w doniczce sadzimy tak, by górna warstwa bryły ziemi znajdowała się na równi z podłożem. Sadzonki z nagim korzeniem sadzimy około trzech centymetrów głębiej. Prawidłowe sadzenie i dobra pielęgnacja daje pewność, że kwiaty piwonie zakwitną już w następnym roku. W pierwszym roku po posadzeniu należy usuwać pąki, by nie osłabić rośliny. Na wiosnę, zwłaszcza na glebach uboższych, trzeba zasilić byliny nawozami mineralnymi z dużą ilością fosforu i małą ilością azotu. Przez całe lato spulchniamy glebę wokół piwonii, a trakcie upalnej pogody systematycznie podlewamy. Jesienią dobrze jest zastosować ściółkę z dobrze rozłożonego obornika albo nawozy mineralne. Bardzo przydatna jest też gnojówka z pokrzyw, która dostarcza potasu, azotu, fosforu, żelaza, wapnia, cynku i magnezu. Jeżeli ziemia w ogrodzie, w której sadzimy piwonie jest dobrze przygotowana, przez następnych kilka lat nie wymaga stosowania dodatkowego nawożenia. Najładniejsze kwiaty otrzymamy między ósmym a dwunastym rokiem uprawy.
Paeonia suffruticosa - uprawa i pielęgnacja
Piwonie krzewiaste należy przyciąć jesienią na wysokości około dziesięciu centymetrów nad ziemią. Nie powinno się ich ścinać bezpośrednio po przekwitnięciu, gdyż roślina może się nie odrodzić. Nowe pędy wyrosną w następnym roku, głównie od korzenia, ale też ze zdrewniałej nasady pędu. Młode przyrosty trzeba zabezpieczyć przed ewentualnymi przymrozkami.
Piwonie krzaczaste można rozmnażać z nasion, jednak uzyskane w ten sposób rośliny zakwitną dopiero po od czterech do siedmiu lata i prawdopodobnie nie powtórzą cech odmiany. Rozmnażając krzewy przez szczepienie, uzyskamy kwiaty już po dwóch, trzech latach. Można też rozmnażać piwonie krzewiaste, ukorzeniając sadzonki pędowe oraz poprzez odkłady, które ukorzeniają się dopiero po trzech latach. Najwłaściwszą metodą jest podział roślin w sierpniu lub wrześniu.
Jak w przypadku innych gatunków, przesadzanie piwonii drzewiastej powinno odbywać się bardzo rzadko, ponieważ wpływa negatywnie na rozrost i kwitnienie byliny. Przesadzanie powinno mieć miejsce dopiero wówczas, gdy kwitnienie jest słabsze i mniej liczne. Młode rośliny wymagają w pierwszych latach po posadzeniu ochrony przed mrozem. Trzeba je więc ściółkować (najlepiej korą sosnową) i kopczykować. Można je też otoczyć chochołem ze słomy lub włókniny. Okrycia ściągamy na przełomie kwietnia i maja, gdy minie ryzyko przymrozków. Starsze egzemplarze są bardziej odporne na przemarzanie, jednak w bardzo mroźne zimy, warto wokół nich usypać kopczyk ziemi.
Uprawa piwonii wymaga ochrony przed szkodnikami, jednak w porównaniu z innymi roślinami ozdobnymi, piwonie są na nie odporne. Przy niewłaściwym pielęgnowaniu może wystąpić szara pleśń i inne choroby grzybowe. Zwalczamy je, opryskując rośliny Miedzianem albo innymi preparatami o podobnych właściwościach. W problemach z chorobami grzybowymi sprawdza się też wyciąg z czosnku.
Wygląd piwonii drzewiastej
Sadzenie i stanowisko dla piwonii drzewiastej
Pielęgnacja piwonii drzewiastej
Terminy
I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kiedy można sadzić? | ||||||||||||
Kiedy można przesadzać? | ||||||||||||
Kiedy kwitnie? | ||||||||||||
Nawożenie | ||||||||||||
Nawóz
wieloskładnikowy,
fosforowo-potasowy.
Nawozić raz w miesiącu. Nie nadają się nawozy azotowe i kompost. |
||||||||||||
Podlewanie | ||||||||||||
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni. Ziemia powinna być umiarkowanie wilgotna. |
||||||||||||
Usuwa się pędy martwe i uszkodzone. |