Platan klonolistny

Platan klonolistny - odmiany, uprawa, cena sadzonek, choroby, porady

Platan klonolistny to ogromne drzewo liściaste, mogące sięgać nawet do 30 metrów wysokości o wyjątkowo rozłożystej koronie i charakterze ozdobnym. Stąd jego zastosowanie w parkach miejskich, skwerach, alejach i ogrodach. Jego odmiany są cenione nie tylko w naszym kraju, lecz także na obszarze całej Europy i poza nią. Sadzonki platana klonolistnego są powszechnie dostępne. Odróżnia je od siebie wielkość, wiek i cena.

Jeśli szukasz więcej porad, przeczytaj także ten artykuł o platanie klonolistnym.

Platan klonolistny (platanus acerifolia) i jego charakterystyka

Czym wyróżnia się platan klonolistny?

Jest to gatunek drzewa z rodziny platanowatych, dlatego często mówi się o nim drzewo platanowe lub platanowiec. Jego charakterystyczną cechą są przede wszystkim ostro ząbkowane liście o nasadzie szerokosercowej, przypominające swoim kształtem ludzką dłoń, które w zależności od odmiany mogą sięgać od 10 do 25 cm. Są jednocześnie podobne do liści klonu pospolitego. Jednak są zdecydowanie większe, bardziej mięsiste, a pod spodem dodatkowo omszone.

Jego liście są zielone, błyszczące, zaś jesienią przebarwiają się na żółto-brązowo. Kwiatostany z kolei przekształcają się w unikalne, kuliste, pokryte meszkiem owoce o średnicy około 3 cm, w odcieniach czerwieni. Te zwisają z pędów zjawiskowo całą zimą, po dwa lub trzy na długich szypułkach.

Tym, co wyróżnia platan klonolistny, jest także kora o żółto-szarej, oliwkowej barwie, która wraz ze wzrostem drzewa zaczyna odchodzić od niego obficie płatami i odkrywać jaśniejsze warstwy, co tworzy typowy dla platana klonolistnego „łaciaty” wzór na pniu. Mówi się o nim nawet „drzewo wojownik", ponieważ wzór na pniu można śmiało porównać z deseniem moro na mundurze żołnierza. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o drzewkach ozdobnych.

Jakie warunki dla platana klonolistnego będą najlepsze?

Platan klonolistny jest jedynym gatunkiem wśród drzew platanowych, który dobrze znosi niższe temperatury, dlatego tak często można go spotkać w naszym kraju. Jego gabaryty powodują, że sadzi się go na rozległych terenach miejskich, jednak istnieją też jego mniejsze odmiany. Mniejsze sadzonki platana klonolistnego nadają się do sadzenia w przydomowych ogrodach, a ich uprawa różni się nieco od tych rosnących w parkach. Ich cena jest znacznie niższa niżeli dużych okazów.

Drzewo platanowe zdecydowanie nie znosi towarzystwa innych drzew, przez co może zagłuszać inne gatunki, dlatego sadzonki platana klonolistnego korzystniej będzie sadzić w pewnych odstępach od innych drzew. Bardzo dobrze sprawdzi się w pojedynkę w charakterze letniej osłony przed słońcem np. osłaniając komplet wypoczynkowy w ogrodzie.

Dzięki swojej unikalnej urodzie, rozłożystej koronie i majestatyczności pnia dochodzącego do paru metrów Platan klonolistny stał się symbolem stałości i miłości. Są to drzewa bardzo długowieczne. Najstarszy w Polsce platan klonolistny rosnący w Chojnie (województwo zachodniopomorskie) liczy około 285 lat. A może zainteresuje cię także artykuł o uprawie kamelii japońskiej w ogrodzie?

Platan klonolistny i jego uprawa

Uprawa platana - gatunek w sam raz do miejskiej dżungli

Platanowce wykazują wyjątkową odporność na zanieczyszczenia powietrza, dym i zasolenie w mieście. Platan klonolistny jest dość odporny na szkodnik i choroby. Ponadto dobrze znoszą nie tylko bardzo niskie temperatury, ale i letnie upały. Platan klonolistnypowinno się sadzić raczej na stanowiskach słonecznych i nieco osłoniętych od wiatru.

Co do wymagań glebowych to woli raczej żyzne gleby (np. piaszczysto-gliniaste), ale poradzi sobie również na tych nieco gorszej zasobności. Należy jednak szczególnie unikać gleb nadmiernie wilgotnych, podmokłych i tzw. ciężkich, gdyż zbytnia wilgoć podłoża zmniejszają jego odporność na niskie temperatury.

Okres kwitnienia przypada na kwiecień i maj. Jego nietypowe kwiatostany zwisają na długich szypułkach. Żeńskie kwiatostany odznaczają się czerwonymi odcieniami, zaś męskie żółtymi i są znacznie mniejsze. Uprawa platanowców wymaga wiedzy, że nie jest to dobry gatunek dla alergików, ponieważ pyłek ich kwiatów jest bardzo uczulający.

Odporność platana na warunki atmosferyczne

Im starszy platanowiec, tym bardziej odporny na mrozy w okresie zimowym. Nawet jeśli jego pędy przemarzną to oddadzą z nawiązką wiosną. Zdarza się jednak, że najmłodsze okazy nie wytrzymują mrozów i przemarzają. Te wymagają na początku większej opieki np. okrywania na duże mrozy. Im starszy okaz tym jego wyższa cena.

W okresach wyjątkowych susz i upałów zaleca się jego systematyczne podlewanie. Ze względu na delikatność młodych okazów lepiej zakupić sadzonki platana klonolistnego nieco starsze. Zwłaszcza, że dobrze znosi przesadzanie. Bez względu na wiek „lubi” podcinanie i formowanie korony. W końcu jest to roślina ozdobna. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o popularnych drzewach liściastych do ogrodu.

Platan klonolistny poza swoją funkcją ozdobną jest wykorzystywany również w przemyśle meblowym m.in. do produkcji oklein, okładzin i mebli. W dodatku wykorzystywany jest również, jako drewno konstrukcyjne w przypadku zabudowy wewnętrznej, instrumentów muzycznych, a nawet sprzętów wodnych.

Zakup i cena sadzonki platana klonolistnego

Decydując się na zakup sadzonek platana klonolistnego do wyboru mamy młodsze drzewo platanowe i te starsze. Te młodsze są oczywiście znacznie mniejsze i sięgają do 30 cm. Sprzedawane są już jako ukorzenione w substracie torfowym, co daje klientom gwarancję przyjęcia się sadzonek. Takie sadzonki platana klonolistnego można w zasadzie sadzić przez cały rok, poza zimą.

Starsze sadzonki sięgają od 3 do 7 metrów. Ich zaletą jest odporność na mróz. Im starszy platanowiec, tym bardziej odporny na mrozy i choroby w okresie zimowym. Należy pamiętać, że platan klonolistny rośnie dość szybko. Młode drzewka mają regularną, stożkowatą koronę, która z biegiem lat staje się coraz szersza i spłaszczona.

Ceny są zróżnicowane, jednakmożna podać pewne przedziały. Ceny młodych i małych sadzonek sięgają 50-150 zł. Z kolei większe i starsze odmiany mogą kosztować nawet 300- 500 zł. Największe okazy sięgające do 7 metrów kosztować będą ponad 1000 zł.

Platanowce - gatunki i odmiany

Drzewo platanowe i jego gatunki

Platan klonolistny (platan acerifolia) to nazwa zarezerwowana dla platanów rosnących na terenie Europy, w tym i Polsce. Na tym obszarze pojawiły się po raz pierwszy około 1700 roku (Wyspy Brytyjskie), obok od dawna uprawianych tam wcześniej platanów stanowiących podstawowe gatunki. Należą do nich np. platan wschodni inaczej platan orientalis, platan zachodni inaczej platan occidentalis , platan meksykański inaczej platan mexicana. Znana jest także krzyżówka platana hiszpańskiego inaczej platanus hispanica.

Platan klonolistny czyli platan acerifolia powstał ze skrzyżowania platana wschodniego z platanem południowo-wschodniej Europy oraz platana zachodniego z terenów Ameryki Północnej. Ten najczęściej występuje w naszych rodzimych parkach miejskich.

Z kolei platanus hispanica (najpopularniejszy w Hiszpanii) powstał ze skrzyżowania platana wschodniego z platanem zachodnim. Nie wiadomo jak powstały te krzyżówki – czy na zasadzie spontanicznej czy też sztucznie wyhodowane. Platanus hispanica znany jest także na obszarze Polski.

Najciekawsze odmiany platanowca

Pośród najbardziej znanych odmian platana klonolistnego wyróżnia się:

• Alphen’s Globe, czyli tzw. platan kulisty.To niewielkie, jak na ten gatunek drzewko, o regularnej i kulistej koronie, które zależnie od podkładu może osiągnąć od 4 do 5 metrów wysokości. Jego zielona korona z kolei może mierzyć nawet 5 metrów średnicy. Platan kulisty doskonale nadaje się do przycinania. Jest odmianą najbardziej malowniczą, polecaną szczególnie do ogrodów oraz nasadzeń szpalerowych miejskich. Cena jego sadzonek zaczyna się od 100 zł wzwyż.
• Tremonia to średnia odmiana, dorastająca do 10-15 metrów wysokości i stożkowej koronie rosnącej do 8 metrów średnicy. Zielone liście, jesienią przebarwiają się na żółto. Sadzonki platana klonolistnego Tremonia sadzone są głównie w parkach miejskich i dużych ogrodach.
• Suttneri to piękna i rzadka odmiana platana o charakterystycznych liściach, które są pokryte białymi, nakrapianymi cętkami. Osiąga średnią wysokość od 10 do 20 metrów wysokości, dlatego może być z powodzeniem uprawiana w ogrodach. Poza tym odmiana ta ma wszystkie pozostałe cechy gatunku. Wyjątkowo wygląda, jako eksponowane pojedynczo rosnące drzewo.

Platan klonolistny – rozmnażanie, choroby, błędy w uprawie

Sadzonki platana klonolistnego zdecydowanie najlepiej nadadzą się na jego rozmnażanie.

Nasiona pozyskane z opadniętych owoców, nie dają gwarancji powodzenia na ich proces rozmnażania, a tym samym uprawa stanie się niemożliwa. W tym celu sadzonki z danej odmiany pozyskuje się wiosną. Cena sadzonek jest zróżnicowana i zależy od jej wielkości.

Drzewo platanowe jest rośliną względnie odporną na choroby. Jednak istnieje choroba grzybicza tzw. antraknoza platana na jaką jest szczególnie podatna. Jeśli dotknie jakiś egzemplarz to będzie to na pewno w okresie wiosennym. Po czym poznać, że drzewo choruje? Objawem charakterystycznym jest utrata niemal wszystkich liści, ale również może pojawić się deformacja pędów, a nawet ich zamieranie.

Często popełnianym błędem przy uprawie platanów jest za bliskie sadzenie ich przy chodnikach w miastach. Spore i silne korzenie po jakimś okresie czasu niszczą kostkę lub płyty, wypychając je ku górze. To samo tyczy się sadzenia w przydomowym ogrodzie, czyli najlepiej będzie unikać sadzenia ich, np. w okolicach patio. Ze względu na to, że platan klonolistny ma spore wymagania wodne latem jego uprawa będzie zdecydowanie wdzięczniejsza, kiedy posadzi się go w pobliżu oczek wodnych czy innych zbiorników wodnych. Przy długotrwałych suszach należy go podlewać. Klonolistny platan, jeśli chodzi o drzewa liściaste do ogrodu, to wybór wart rozważenia.