Krzewy liściaste rokitnika znane
nam są przede wszystkim z dziko rosnących okazów. Obecnie ze względu na
niewielką liczebność dziko występujące sadzonki znajdują się pod częściową
ochroną. W przypadku tego gatunku krzewu najbardziej cenione są owoce rokitnika,
które posiadają właściwości lecznicze. Dlatego właśnie warto zainteresować się
nieco bliżej rokitnikiem, tym razem jednak jako rośliną uprawianą w swoim
ogrodzie.
Jeśli
szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane
w tym miejscu artykuły o rokitniku.
Rokitnik zwyczajny – charakterystyka
Rokitnik zwyczajny (Hippophae
rhamnoides) jest krzewem liściastym zaliczającym się do rodziny
oliwnikowatych. Ze względu na swój wygląd zewnętrzny określany jest również
jako rosyjski ananas. Można go spotkać na terenie Europy oraz Azji. Natomiast w
Polsce, najczęściej obrasta wybrzeże bałtyckie, a także Pieniny. Na szczęście Hippophae rhamnoides ze względu na swoje
właściwości lecznicze oraz smaczne owoce rokitnika, coraz częściej znajduje się
w uprawach kontrolowanych.
Krzewy liściaste osiągają do 6 metrów wysokości, jednak ostateczny
przyrost jest bardzo powolny. Na młodych pędach znajdziemy obecność cierni. Na
początku są w kolorze miedzianym, następnie przebarwiają się w szary odcień. Z
gałązek wyrastają niewielkie liście o długości do 7 cm, o lancetowatym
kształcie oraz zielonym zabarwieniu. Ich wyróżnikiem jest owłosienie znajdujące
się na wierzchu, a także srebrzysty odcień widoczny pod spodem liści. Okres
kwitnienia rokitnika przypada od marca do maja. Kwiaty wyróżniają się
żółtozielonym zabarwieniem. Kwiatostany skupiają nawet po 5 niewielkich
kwiatów. Po przekwitnięciu pojawiają się owoce rokitnika, które charakteryzują
się pomarańczowym kolorem, a także kulistym kształtem. Co ciekawe owoce
rokitnika często przetrzymują przymrozki, dzięki czemu pięknie ozdabiają krzewy
liściaste nawet zimą. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł z przepisami na sok i nalewkę z rokitnika. Przetwory z owoców rokitnika to bardzo interesująca propozycja.
Właściwości lecznicze i zastosowanie owoców rokitnika
Smak owoców nie zalicza się do najprzyjemniejszych. Jest on
gorzko-kwaśny. Wszystko za sprawą dużej zawartości witaminy C oraz braku cukru.
Oczywiście nikt nie każe nam zajadać owoców na surowo. Smak możemy podbić
poprzez przygotowanie z owoców ciekawych przetworów. Zwolennicy witaminy C mogą
się obawiać, że podczas obróbki dojdzie do jej utraty. Okazuje się jednak, że w
owocach nie ma enzymu askorbinazy, który jest odpowiedzialny za utlenianie
cennej witaminy. W ten sposób możemy zyskać ciekawy smak przetworów, a także
pożądane właściwości lecznicze. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły na temat krzewów
liściastych.
Jeżeli chodzi o właściwości lecznicze, to owoce oraz inne części roślin
znajdują szerokie zastosowanie przy różnorodnych przypadłościach. Ekstrakty z
rokitnika można stosować zarówno wewnętrznie i zewnętrznie. Zastosowanie
zewnętrzne rokitnik znajduje przy wszelkiego rodzaju uszkodzeniach oraz
podrażnieniach skóry, szczególnie przy odleżynach, oparzeniach, a także
odmrożeniach. Zaleca się stosowanie wewnętrzne, jeżeli doskwierają nam problemy
związane z układem pokarmowym. Hippophae
rhamnoides wytwarza owoce bogate w witaminy z grupy B, A, K, D oraz E. Jako
nieliczne z owoców są źródłem witaminy F i P. Dzięki bogactwu składników
mineralnych, kwasu foliowego oraz flawonoidów, częste zażywanie owoców pobudza
odporność organizmu, szczególnie w stanach przeziębienia i grypy. A może
zainteresuje cię także ten artykuł o zastosowaniu śliwy tarniny?
Rokitnik pospolity – uprawa
Uprawa rokitnika nie jest zbyt wymagająca. Oczywiście krzewy liściaste
wymagają od nas stworzenia jak najlepszych warunków uprawowych, chociaż powinny
poradzić sobie na każdym stanowisku. Rokitnik pospolity najlepiej czuje się na
stanowiskach słonecznych. Sadzonki dobrze jest zasadzić na przepuszczalnym
podłożu, o dość sporym poziomie próchnicy. Na pewno Hippophae rhamnoides najlepiej czuje się na wilgotnych
stanowiskach, w których utrzymuje się również dość wysoki poziom wilgotności
powietrza.
Sadzonki źle czują się w zacienionych miejscach. Dodatkowo nie można
doprowadzić do przesuszenia krzewu, ponieważ mogą bardzo szybko zmarnieć.
Atutem rokitnika jest to, że sadzonki są mrozoodporne. Ponadto rokitnik pospolity może być obsadzany
w pobliżu dużych aglomeracji. Jest to roślina, która świetnie radzi sobie z
zanieczyszczeniami powietrza. Jednak należy wtedy pamiętać, że smak i
zastosowanie owoców rokitnika, nie będą już takie same jak w przypadku
ekologicznych upraw. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie aronii?
Rokitnik zwyczajny – pielęgnacja
Krzew po spełnieniu odpowiednich warunków uprawowych, nie będzie wymagać
od nas uciążliwych zabiegów pielęgnacyjnych. Już wiemy, że rokitnik nie
powinien być wystawiony na długotrwałą suszę. Ponadto krzewy nie lubią
przycinania. Ponieważ pędy bardzo długo odrastają, a niektóre z nich po takim
zabiegu potrzebują odpowiedniej regeneracji. Jeżeli chodzi o choroby, to
rokitnik jest krzewem dość odpornym na różne schorzenia oraz szkodniki. Jednak
warto mieć krzew na oku, by szybko zareagować w przypadku wystąpienia mszycy
lub fuzariozy.
Najłatwiej rozmnażanie rokitnika przeprowadzić poprzez sadzonki.
Pobieramy je poprzez odrywanie odrostów korzeniowych. Proces ten odbywa się
również poprzez samodzielnie zebrane nasiona rokitnika. Jednak do tego celu
oczywiście potrzebne są osobniki żeńskie, dodatkowo musimy dysponować takim
krzewem w swoim ogrodzie lub mieć dostęp do takiego krzewu. By pozyskać nasiona
rokitnika, należy wcześniej zebrać owoce, najlepiej w czasie pierwszych
przymrozków, z których pozbywamy się miąższu, a następnie suszymy.
Wysiew będzie możliwy, jeżeli wcześniej pozyskane zbiory poddamy
kilkumiesięcznej stratyfikacji. Na przełomie kwietnia i maja możemy
przeprowadzić wysiew, przykrywając nasiona rokitnika tylko cienką warstwą
podłoża. Po kilku tygodniach powinny pojawić się pierwsze siewki. Na pewno
rozmnażanie krzewu poprzez nasiona rokitnika, na pewno wymaga bardzo dużo
cierpliwości. Po około 4 latach mamy do czynienia z dojrzałymi okazami, wśród
których wyróżnić możemy egzemplarze męskie i żeńskie. Okaz męski jest konieczny
wśród krzewów żeńskich, by w ogóle doszło do owocowania. Nie dysponując tak
długim czasem oczekiwania na pierwsze owoce, zawsze możemy kupić gotowe
sadzonki, które umieszczamy w gruncie dopiero jesienią. Jeśli szukasz więcej
inspiracji, sprawdź także ten artykuł o czarnym bzie.