Rzodkiew oleista - opis, zastosowanie, wymagania, ciekawostki
Rolnicy znający zalety płodozmianu z pewnością mają świadomość,
jakie pozytywne właściwości ma rzodkiew oleista. To miododajna roślina, która
występuje jako roślina jednoroczna. Rzodkiew jest odporna na niewielki mróz w
granicach do -5 stopni. Chętnie wysiewana jest przez rolników, którym zależy na
uprawie buraków lub ziemniaków. Jednak coraz częściej w jej kierunku spoglądają
właściciele mniejszych ogrodów, którym zależy na zdrowych i pięknych zbiorach
warzyw.
Jeśli szukasz więcej
porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach oleistych.
Rzodkiew
oleista (Raphanus sativus var. oleiferus
L.) – opis
Jest ona znana również jako rzodkiew chińska. To roślina jara,
użytkowana jest jako roślina oleista. Rzodkiew to doskonała roślina na nawóz,
poplon, międzyplon i na pasze. Często jest też również dodatkiem do pasz dla
zwierząt. Roślina ta posiada grubą łodygę z wieloma rozgałęzieniami. Wyglądem
przypomina popularny dziki majeranek.
Osiąga nawet 120 cm. Kwitnie na biało lub fioletowo. Nasiona rzodkwi
zawierają tłuszcz, który jest niezwykle podobny do oleju rzepakowego. Warto
wiedzieć, że zamiast rzodkwi, bardzo często jako międzyplon pojawia się również
rzepa ścierniskowa.
Wymagania rzodkwi oleistej
Rzodkiew oleista lubi żyzne i bogate w składniki odżywcze gleby.
Poradzi sobie również na mniej zasobnych stanowiskach. Najczęściej uprawiana
jest, aby pozyskać jej nasiona do kolejnego siewu, ale stanowi również
wspaniały nawóz i poplon. Rzodkiew na słabszych stanowiskach dojrzewa szybciej.
Przygotowanie stanowiska dla rzodkwi oleistej powinno polegać na
lekkim spulchnieniu gleby. Roślina ta nie lubi zbyt głębokiego spulchniania, a
przez to też głębokiego siewu. Nawożenie w przypadku rzodkwi powinno zostać
wykonane przed siewem, ponieważ późniejsza dawka nawozu, może doprowadzić do
nierównomiernego jej dojrzewania.
Uprawa i termin siewu
Termin siewu rzodkwi oleistej powinien przypadać na koniec marca lub
początek kwietnia. Jednak terminy te dotyczą wyłącznie osób, którym zależy na
zbiorze nasion. W innym przypadku wysiew możliwy jest w późniejszym terminie.
Dla mniej doświadczonych rolników niezwykle pomocny może być kalendarz siewu
kwiatów, przypominający o wszystkich ważnych terminach.
To właśnie na przełomie marca i kwietnia temperatura na zewnątrz jest
optymalna i w większości zyskujemy pewność, że temperatura nie spadnie zbyt
drastycznie. Należy pamiętać, że roślina ta wytrzymuje lekkie mrozy dlatego,
jeśli prognozy pogody zapowiadają duże spadki temperatur, należy wstrzymać się
z wysiewem.
Do wysiewu na jeden hektar powierzchni powinno się użyć do 30 kg
nasion
Niestety uprawa rzodkiewki nie należy do bezproblemowych. Choć roślina
nie ma dużych wymagań co do stanowiska czy też nawadniania, to jednak bardzo
często atakowana jest przez szkodniki, na które należy wykonać oprysk. Ogromne
szkody w plantacji pojawiają się podczas ataku larwy śmietki kapuścianej, która
żeruje na korzeniach rzodkwi. Z kolei części nadziemne niejednokrotnie
atakowane są przez słodyszek i chowasze. Choć nie ma preparatów ochronnych,
które mogłyby być wykorzystywane bezpośrednio dla tej rośliny, to warto wspomóc
się opryskami, które wykorzystuje się do uprawy rzepaku.
Zbiór rzodkwi oleistej może być wykonany dopiero po osiągnięciu pełnej
dojrzałości. Można to rozpoznać po tym, że roślina traci liście, łuszczyny
zaczynają brązowieć, a nasiona nabierają czerwonego koloru. Sprawdź także ten artykuł z poradami, na czym
polega płodozmian.
Zbiór rzodkwi oleistej
Po osiągnięciu dojrzałości przez roślinę można przystąpić do żniw,
których zazwyczaj dokonuje się przy pomocy kombajnu. Nie jest to metoda
idealna, jednak zdecydowanie łatwiejsza i coraz rzadziej decydują się na nią
właściciele pól rolnych. Natomiast coraz częściej korzystają z możliwości,
jakie oferuje im kombajn rotorowy. To właśnie on jest najbardziej efektywny i
uzyskany plon jest większy niż w przypadku wykorzystania innych metod.
Przed zbiorem należy jednak pamiętać o obserwacji rośliny. Nie należy
zbyt długo zwlekać ze zbiorem, gdy już zobaczymy symptomy dojrzewania, ponieważ
może się zdarzyć, że łuszczyny opadną, co doprowadzić do całkowitej utraty
zbioru. Niestety przed osiągnięciem pełni dojrzałości, nie jest możliwe
dokonanie zbioru, co znacznie utrudnia kwestię pozyskiwania nasion.
Zastosowanie rzodkwi oleistej
Choć w większości rzodkiew oleistą sieje się jako poplon i w celu
pozyskania nasion, to nie można zapomnieć o innych jej zastosowaniach. Cześć
naziemna tej rośliny jest cięta i podawana bydłu w ramach paszy. Dlatego też
często mówi się, że jest to również roślina pastewna.
Uprawa podczas kwitnienia charakteryzuje się również wysoką
miododajnością. Podczas kwitnienia można zaobserwować sporą aktywność owadów
zapylających w tym pszczół. Zdecydowanie jest to dobre sąsiedztwo dla pasiek.
Jednak w takim wypadku należy pamiętać, że wszelkiego rodzaju opryski, które
mają na celu zwalczyć szkodniki niszczące uprawę, powinno się wykonywać
wieczorem, aby nie zaszkodzić owadom zapylającym.
Ważnym zastosowaniem tej rośliny jest również poplon i międzyplon.
Szczególnie chętnie sięgają po nią rolnicy stawiający na uprawę buraków i
ziemniaków. Jednak osoby, które zamierzają sadzić rośliny z rodziny
kapustowatych, lub bób, zdecydowanie powinny wybrać inny poplon, ponieważ
rzodkiew należy do tego samego gatunku roślin kapustowatych. W innych
przypadkach jej wysiew będzie niezwykle korzystny.
Jak wysiać poplon we własnym ogrodzie?
Nie tylko właściciele wielohektarowych gospodarstw chcą korzystać z
dobroczynnego działania płodozmianu i poplonu. Z racji tego, że rzodkiew
oleistą wysiewa się wczesną wiosną, może stanowić doskonałe i naturalne podłoże
dla warzyw. Wystarczy tylko odpowiednio przygotować podłoże i wysiać nasiona.
Czyli najpierw skopać miejsce przeznaczone na warzywnik, a potem odpowiednio
wygrabić, a następnie wysiać nasiona.
Przyjmuje się, że na 1 hektar konieczne jest użycie 25-30 kg nasion,
dlatego też ich ilość powinna być dostosowana do naszych potrzeb. W zależności
od tego, kiedy chcemy posadzić nasze warzywa, odpowiednio wcześniej np. na
początku maja należy zaorać miejsce, w którym została posiana rzodkiew i
przygotować podłoże do sadzenia warzyw. Choć zdecydowanie lepsze będzie
wykonanie poplonu na jesień, ponieważ siewu można dokonać również po zbiorach.
Ważne, żeby zrobić to przed późną jesienią, żeby roślina miała szansę
wykiełkować.
Postępowanie w przypadku późnego wysiewu jest takie samo. Roślina
kiełkuje, a później, gdy ma już rozwinięte części zielone, można przystąpić do
orania gruntu i bronowania lub na mniejszych powierzchniach do grabienia.
Cena rzodkwi oleistej
Ta miododajna i wspaniała roślina zachęca wielu rolników i amatorów
mniejszych ogrodów do jej wysiewania. Jednak z uwagi na wzrost cen, coraz
więcej osób zastanawia się, czy cena, jaką musieliby zapłaci za zakup nasion tej
rośliny, jest atrakcyjna. Obecnie można kupić 1 kg nasion rzodkwi za około 30
zł. Dla porównania rzepa ścierniskowa, która również stosowana jest jako
poplon, to o wiele wyższy koszt. Cena za 1 kg to aż 60 zł. Warto więc rozważyć
zakup obydwu poplonów i dostosować je do własnych potrzeb.
Dodatkowym aspektem, który może być decydujący, jest również termin
wysiewu. Rzodkiew pastewna inaczej ścierniskowa powinna zostać wysiana na
przełomie lipca i sierpnia. Jest to poplon po zakończonych żniwach, stąd jej
nazwa ścierniskowa.
Co można zrobić z rzepy ścierniskowej?
Jeśli posiadamy niewielką działkę i zamierzamy sadzić na niej warzywa
z rodziny kapustowatych, to należy wysiać poplon w postaci rzepy ścierniskowej.
Wystarczy przekopać lub zorać docelowe miejsce, a następnie wyrównać
powierzchnię i wysiać rzepę. Należy jednak pamiętać, że w okresie suszy,
roślina ta wymaga nawadniania.
Sporym atutem i plusem wysiewania rzepy może być wykorzystanie jej
korzenia. Z rzepy można zrobić smaczną kiszonkę, która będzie wspaniałym
dodatkiem do dań. Kiszonkę można zjeść już po kilku dniach, lub przechowywać w
piwnicy lub w spiżarce. To doskonały sposób na wykorzystanie i niemarnowanie
wszystkich przydatnych do spożycia roślin.