Sumak octowiec - odmiany, cena, sadzenie, pielęgnacja, przycinanie i rozmnażanie
Sumak octowiec to drzewo, które bardzo często uprawiane jest w ogrodach przydomowych. Na największą uwagę zasługują liście sumaka, które przebarwiają się na wiele kolorów. Drzewo sumak ma również odmiany, które warto poznać i sprawdzić, jakie są ich ceny. Zanim jednak octowiec trafi do naszego ogrodu, dowiedzmy się, jak wygląda rozmnażanie, przycinanie, uprawa i pielęgnacja sumaka, a także co to jest przyprawa sumak i do czego można jej użyć.
Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o drzewach ozdobnych.
Czym charakteryzują się sumaki - informacje
Jak wygląda sumak octowiec?
Sumak octowiec to drzewo, które znane jest również jako sumak odurzający. Tak samo, jak sumak jadowity - Rhus toxicodendron i sumak garbarski - Rhus coriaria, należy do rodziny nanerczowatych - Anacardiaceae. Sama rodzina liczy około 200 gatunków. Zaliczają się do niej krzewy, pnącza i drzewa. Liście w tej rodzinie ułożone są skrętolegle na roślinie. Ich rozmnażanie wykonuje się przez wysiew nasion wiosną, po wcześniejszym godzinnym zaprawianiu w stężonym kwasie siarkowym, ale także można rozmnażać z sadzonek korzeniowych pobieranych późną wiosną.
Sumak octowiec, którego łacińska nazwa to Rhus typhina, naturalnie występuje we wschodnich częściach Ameryki Północnej, lecz bardzo szybko rozprzestrzeniły się poza swoim naturalnym obszarem. W Polsce drzewo to jest uprawiane jako roślina ozdobna, właśnie ze względu na liście sumaka, które przebarwiają się na niesamowite kolory.
Sumak octowiec może być w postaci dużego krzewu, ale także niezbyt dużego drzewa. Dorasta on do 4-6 m wysokości, a czasem nawet do 10 m. Jego szerokość jest taka jak wysokość. Octowiec bardzo często jest w postaci wielopniowej, a jego korona przybiera płaskokuliste kształty. W młodości rośliny te bardzo szybko rosną, później proces ten spowalnia. Charakterystyczne jest to, że sumaki dożyją mnie więcej 20-30 lat. Sprawdź także ten artykuł o popularnych rodzajach drzew liściastych w Polsce.
Roślina, jaką jest sumak octowiec, ma bardzo interesujące pędy. Są one dość grube, a w młodości ich powierzchnia pokryta jest aksamitnymi, brązowymi włoskami, co daje im bardzo miły i przyjemny w dotyku efekt. Wewnątrz pędów powstaje sok mleczny, który wydziela się po ich przecięciu. Warto na niego uważać, ponieważ ma właściwości trujące, bardzo często podrażniające skórę, szczególnie tę wrażliwą. Z tego powodu sumak octowiec znany jest także jako sumak trujący.
Najważniejszym elementem przede wszystkim kolorystycznym są sezonowe, dorastające do 50-60 cm długości liście sumaka. Stanowią one dla niego nieprawdopodobną ozdobę, ze względu na pomarańczowo-czerwone zabarwienie jesienne, które czasem miesza się jeszcze z wiosenną zielenią i wcześniej występującą żółtą i szkarłatną barwą. Jeden liść składa się z 11-13 pojedynczych, piłkowanych i aksamitnie owłosionych listków. Bardzo charakterystyczne są również amarantowe owocostany w postaci kolb, które są bardzo ważnym elementem w krajach arabskich i to właśnie z nich powstaje tam bardzo słynna i często wykorzystywana w potrawach kulinarnych przyprawa sumak.
Sumak octowiec i jego polecane odmiany
Najbardziej znane odmiany, jakie ma octowiec to 'Dissecta' i 'Tiger Eye'. Jeśli chodzi o odmiany, warto wiedzieć, że ich odrosty korzeniowe nie są tak liczne, jak u samego gatunku. Dlatego też, jeśli nie chcemy, aby sumak odurzający rozrósł się po naszym ogrodzie, lepiej zdecydować się na wymienione odmiany.
Odmiana 'Dissecta' jest to odmiana strzępolistna, która jest dużo bardziej rozłożysta niż inne sumaki, w tym sumak garbski i sumak jadowity, ale jest od nich też niższa. Jej pojedyncze listki są bardzo powycinane, a jesienią przebarwiają się na pomarańczowo. Charakterystyczny jest również pochylony pień rośliny. Pielęgnacja tego sumaka nie jest trudna, a przycinanie nie jest konieczne, ze względu na małe wymagania glebowe i pielęgnacyjne. Ceny tych drzewek są nico wyższe od samego gatunku.
Kolejne drzewko sumak, w odmianie 'Tiger Eye' jest naturalnym mutantem odmiany 'Dissecta'. Jego młode listki są jasnozielone, a z biegiem czasu przebarwiają się na żółty kolor. W takiej formie pozostają na roślinie aż do jesieni. Wtedy ich kolor zmienia się na szkarłatny. Rhus typhina w tej odmianie może osiągnąć do 2 m wysokości, a jego korona jest parasolowata. Obie wymienione odmiany doskonale sprawdzą się w ogrodach i dużych pojemnikach. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie klonu kulistego w ogrodzie?
Sumak octowiec i jego uprawa
Wymagania i pielęgnacja sumaka
Sumak trujący, którym jest Rhus typhina jest mało wymagającym dużym krzewem lub małym drzewem. W zasadzie do rozwoju wystarczy mu tylko nasłonecznione stanowisko, ponieważ ma bardzo niskie wymagania dotyczące rodzaju gleby. Ponadto ma bardzo duże zdolności przystosowawcze, dzięki czemu jego rozmnażanie jest dużo łatwiejsze. Zobaczmy jednak, na jakich stanowiskach jego wzrost będzie najsilniejszy.
Sumak octowiec, mimo tego, że poradzi sobie na każdej glebie, zdecydowanie najbardziej efektownie będzie rósł na glebach piaszczystych, przepuszczalnych o odczynie pH od lekko kwaśnego do zasadowego. Pamiętajmy jednak, by gleby nie były wilgotne, ponieważ wpływają niekorzystnie na rozwój drzewa.
Niesamowitym atutem jest to, że octowiec jest odporny na bardzo wiele czynników. Przy jego uprawie nie musimy zamartwiać się suszą i dużymi upałami, ponieważ jest na nie odporny. Inne warunki atmosferyczne, w tym i mrozy również nie są w stanie zniszczyć rośliny, lecz warto uważać na bardzo silne wiatry, które mogą przewrócić drzewa, szczególnie te w mniej osłoniętych miejscach. Warto również wspomnieć, że sumak octowiec wykazuje odporność na choroby i szkodniki.
Jeśli chodzi o pielęgnację, nie trzeba wykonywać dużo zabiegów. Ważnym elementem jest to, by odrosty korzeniowe były usuwane, ponieważ gdy tego nie wykonamy, zdolność krzewienia się rośliny będzie dość trudna. Korona sumaka rozwija się bardzo dobrze sama, dlatego też nie ma potrzeby, aby wykonywać przycinanie.
Jak wygląda uprawa oraz rozmnażanie tego pięknie przebarwiającego się drzewa?
Zacznijmy od tego, że sumak octowiec ma bardzo dużo cech ułatwiających nam cały proces uprawy. Dlatego właśnie roślina ta nadaje się dla każdego, bez względu na to, czy ma on duże doświadczenia w ogrodnictwie i zna się na roślinach ozdobnych czy jest może całkowitym amatorem.
Powinniśmy wiedzieć, że sumak octowiec ma bardzo szeroko rozwinięte odrosty korzeniowe, dzięki którym jest w stanie sam się rozmnożyć, jeśli tylko zranimy jego płytko położone korzenie szpadlem. Dlatego też rozmnażanie 'Rhus typhina' jest bardzo proste. Nie możemy jednak zapomnieć o tym, że sumaki mogą być także rozmnażane w inny sposób. Tym sposobem jest wykorzystanie sadzonek korzeniowych, które pobiera się w lutym z bardzo dobrze rozwiniętych korzeni. Sadzonki tniemy na około 2,5 cm kawałki i wysadzamy je do przygotowanej mieszanki. Mieszanka powinna być wykonana z torfu i piasku w stosunku 1:1. Ważne jest, by sadzonki zostały umieszczone w ciepłym inspekcie w temperaturze około 20oC, co pobudzi dodatkowo ich rozwój.
Już w okresie III-IV octowiec może być wysadzany do gruntu na miejsce stałe. Nie zapomnijmy jednak o dobraniu odpowiednio nasłonecznionego miejsca pod rozwój tej rośliny. Odmiany z kolei rozmnażane są z odrostów korzeniowych, których sumak odurzający ma wiele. Odmiany z kolei rozmnażane są z odrostów korzeniowych, których sumak odurzający ma wiele.
Drzewo sumak i jego zastosowanie
Sumak octowiec - jakie walory dekoracyjne przyniesie nam to drzewo w ogrodzie
Mówiąc o sumaku, warto wiedzieć, że jest on trujący tak jak i sumak jadowity - Rhus toxicodendron. Oczywiście działanie sumaka octowca nie jest tak silne, jak w przypadku jadowitego gatunku, lecz należy na to zwrócić uwagę. Dużo osób twierdzi, że jego liście są tak samo trujące, lecz nie ma na to naukowego i jednoznacznego potwierdzenia. Wiadomo jednak, że sok występujący w młodych pędach ma działanie trujące i może spowodować na skórze człowieka dość duże podrażnienia. Z tego powodu powinniśmy wykazać się dużą ostrożnością w trakcie przygotowania sadzonek i zastosować ochronne rękawice.
Mimo tego sumak octowiec i jego odmiany są chętnie wykorzystywane w nasadzeniach ogrodowych. Zachęca do tego przede wszystkim ogromny walor dekoracyjny, którym są liście i interesujące owocostany. To właśnie te elementy sprawiają, że octowiec jest tak bardzo popularny i pożądany. Mimo tego, że przycinanie i pielęgnacja sumaka nie jest konieczna, roślina ta w bardzo piękny sposób zabarwi nasz ogród jesienią na kolory żółte, szkarłatne, pomarańczowe i czerwone, a jej intensywnie czerwone i ogromne owocostany pozostaną na drzewie przez całą zimę. Właśnie dzięki tym owocostanom, drzewo wyróżnia się w okresie zimowym na tle innych bezlistnych drzew. Z owoców tych przygotowywana jest również przyprawa sumak, ale o tym troszkę później.
Warto też wiedzieć, że istnieje coś takiego, jak żywica z drzewa sumak. Żywica z drzewa sumak pozyskiwana jest z nacięć w korze i ma bardzo dużą wytrzymałość, przez co produkuje się z niej lakier do drewna, występujący w ciemnej barwie.
Przyprawa sumak - co to właściwie jest?
Przyprawa sumak wytwarzana jest z owoców sumaka, które mogą być ususzone, ugotowane lub zmielone. Ceny takich przypraw są dość wysokie w porównaniu do doznań smakowych, jakie możemy przez nie osiągnąć, dlatego, że smak ten przypomina w bardzo dużym stopniu cytrynę. I właśnie tak też zostaje wykorzystywany, przez kwasowość i cierpkość smaku. Aby zachować wszystkie właściwości tego specyfiku, istotny jest sposób jego przechowywania. Najlepiej jest przygotować do tego jakieś ciemne i suche miejsce, gdzie wsadzimy specyfik w szczelnie zamkniętym pojemniku.
Najistotniejszą informacją jest to, w jaki sposób stosowana jest ta przyprawa sumak. Otóż sumak octowiec, a właściwie jego owoce wykorzystane w ten sposób cieszą się wielką popularnością w krajach arabskich, a zwłaszcza w kuchni libańskiej. Octowiec wcierany jest w różne potrawy przed ich grillowaniem, dodatkowo sok z tego drzewa jest wykorzystywany w sałatkach i marynatach, proszek dodaje się do gulaszu z kurczaka i zapiekanek warzywnych.
Jak możemy zaobserwować, sumaki nadają się do uprawy w ogrodzie, parku, zieleni miejskiej i nawet w pojemnikach, jeśli zasadzimy ich odmiany. Pamiętajmy, że sumak odurzający nie ma tyle właściwości toksycznych, co sumak jadowity, dlatego sadzenie go w ogrodzie jest bezpieczniejsze. Najważniejszą zaletą dla wielu osób jest to, że przycinanie i pielęgnacja sumaka są niepotrzebne, za to ich rozmnażanie jest bardzo proste.
Wygląd sumaka octowca
Sadzenie i stanowisko dla sumaka octowca
Pielęgnacja sumaka octowca
Terminy
I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kiedy można sadzić? | ||||||||||||
Kiedy można przesadzać? | ||||||||||||
Kiedy należy przycinać? | ||||||||||||
Dobrze znosi przycinanie. Wczesną wiosną można wykonać cięcie sanitarne i uregulować długość pędów. |
||||||||||||
Kiedy kwitnie? | ||||||||||||
Nawożenie | ||||||||||||
Nawóz
kompost,
organiczny.
Nawozić 2 razy w roku. |
||||||||||||
Podlewanie | ||||||||||||
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni. Sumak octowiec wymaga podlewania tylko w młodym wieku i podczas długotrwałej suszy. |