Szachownica cesarska

Korona cesarska (szachownica cesarska) - uprawa, pielęgnacja, porady

Pochodzący z Indii kwiat korona cesarska majestatycznie wznosi się ponad inne rośliny na rabacie. Jest zachwycająca i często pojawia się w ogrodach ozdobnych. Radzi sobie w naszych warunkach klimatycznych, a cebulki łatwo dostać, więc staje się coraz bardziej powszechna. Dowiedz się, jak uprawiać tę niezwykłą roślinę i w jaki sposób ją pielęgnować, by odwdzięczała się pięknym kwitnieniem.

Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kwiatach rabatowych.

Korona cesarska (łac. Fritillaria imperialis) – kilka słów o gatunku

Korona cesarska – charakterystyka

Wiosną zaczynają się pojawiać rośliny cebulowe. Szachownica cesarska jest jedną z nich, a swoim dostojnym wyglądem może zaćmić wszystkie z nich. Delikatne tulipany, wonne hiacynty, krokusy i anemony – wszystko przy niej blednie, bowiem jest to naprawdę przepiękna roślina. Na długich łodygach pojawia się zbiór dzwonkowatych, barwnych kwiatów, które są zwieńczone pióropuszem zielonych liści. Wyglądają one jak korona cesarza, stąd nazwa rośliny.

Korona cesarska (łac. Fritillaria imperialis) podobnie jak tulipany i lilie należy do rodziny liliowców. Kwiat jest tego najlepszym dowodem – ma budowę podobną do tulipanów, ale rośnie na łodygach i jest skierowany w dół, jak u lilii. Dlatego też roślina nosi czasami nazwę „lilia cesarska”. Korona kwitnie w kwietniu i maju, jednak na stanowiskach słonecznych może rozkwitać znaczenie wcześniej. Roślina jest przepiękna, ale… brzydko pachnie. Podziwianie jej z daleka, zwłaszcza w słoneczne dni, kiedy woń kwiatów jest najsilniejsza, jest najlepszym pomysłem. Nie jest to jednak trudne, ponieważ najczęściej sadzi się ją na tyle rabaty lub przy ogrodzeniach, ponieważ jest bardzo wysoka – kwiatonośne pędy osiągają nawet 100 cm!

Uwaga: jest to roślina trująca, a wszystkie czynności pielęgnacyjne należy przeprowadzać w rękawiczkach! Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach trujących.

Szachownica cesarska a inne szachownice w ogrodzie

Szachownica cesarska to tylko jedna z wielu szachownic, które można podziwiać w ogrodzie. Jest z nich wszystkich najwyższa i najbardziej majestatyczna, bowiem pozostałe to niepozorne kępki drobniutkich kwiatów. A jednak nazwa szachownica pochodzi od takiego niepozornego gatunku. To szachownica kostkowata Fritillaria meleagris, jej kwiaty są zabarwione w kratkę. To jedyny gatunek szachownic, które w Polsce występują także w stanie dzikim. Kwitnienie także przypada na kwiecień i maj.

Szachownica perska ma nieco bardziej atrakcyjne i ciekawe kwiatostany. Także mają typowy, tulipanowy kształt i tworzą groniaste kwiatostany, podobne nieco do kwiatów jukki kalifornijskiej. U podstawowego gatunku są ciemnopurpurowe, ale powstały liczne odmiany o ciekawszych, zupełnie innych odcieniach płatków.

To najbardziej znane szachownice, jednak ta rodzina ma jeszcze wiele innych, bardziej zapomnianych kuzynek. Na uwagę zasługuje delikatna szachownica ostropłatkowa, ponieważ jej kwiaty są naturalnie dwubarwne. Nizutka, osiągająca maksymalnie 15 cm szachownica Michałowskiego także ciekawie się prezentuje – jest bordowo-złota. W zasadzie wszystkie zasługują na uwagę i wszystkie można uprawiać w naszych warunkach klimatycznych.

Barwne odmiany korony cesarskiej

Lilia cesarska doczekała się stworzenia bardzo licznych odmian o przepięknych kwiatach i ładnych kolorach. Przedstawiamy kilka najciekawszych z nich.

Szachownica cesarska – uprawa

Cebulki i sadzenie korony cesarskiej (łac. Fritillaria imperialis)

Cebulki korony cesarskiej są bardzo duże, ich obwód wynosi zazwyczaj więcej niż 15 cm. Mają żółte zabarwienie i nie mają łuski wierzchniej i cóż… brzydko pachną. Po tym można rozpoznać, że jest to cebula szachownicy cesarskiej. Można je kupić w wielu sklepach ogrodniczych, ale zanim to zrobisz upewnij się, że masz gdzie je trzymać – przechowywanie w domu nie jest dobrym pomysłem ze względu na zapach.

Cebule sadzi się na głębokość 3-krotnej wysokości cebuli, w tym wypadku trzeba przygotować dołki o głębokości mniej więcej 20 cm. Odległość między cebulami powinna wynosić około 40 cm, ponieważ roślina potrzebuje sporo miejsca. Podczas przygotowania dołków nie można zapomnieć, by na dno wysypać warstwę drenażu z drobnego żwirku lub keramzytu, dzięki czemu woda będzie mogła odpływać od korzeni. W zbyt mokrej glebie cebulki gniją i chorują. Roślinę sadzi się na stałe miejsce w sierpniu i na początku września, by zdążyła się ukorzenić przed przyjściem zimy.

Korona cesarska – wymagania

Uprawa szachownicy nie będzie trudna, jeśli posadzisz ją na żyznej, próchniczej ziemi. PH powinno być zasadowe lub obojętne, na kwaśnym roślina ma problem z pobieraniem składników odżywczych, dlatego choruje. Przed sadzeniem warto więc zastosować nawóz wapniowy, który nieco podniesie poziom pH.

Warto zwrócić także uwagę na to, że stanowisko dla szachownicy cesarskiej koniecznie musi być osłonięte przed wiatrem. Inaczej długie, sztywne pędy rośliny będą się giąć i łamać przy podmuchach wiatru. Odpowiedni wybór stanowiska dla korony cesarskiej jest bardzo istotny, ponieważ raz posadzone cebule powinny zostać w podłożu na 3-4 lata. Dopiero wtedy pojawiają się cebulki potomne. Przesadzanie także nie wchodzi w grę.

Pielęgnacja korony cesarskiej w ogrodzie

Szachownica cesarska (łac. Fritillaria imperialis) – podlewanie i nawożenie

Pielęgnacja korony cesarskiej nie jest szczególnie trudna. Nie trzeba jej za często nawozić i tak naprawdę na dobrze przygotowanym podłożu nie jest to konieczne. Podlewanie jest ważniejszym czynnikiem. W czasie suszy oczywiście należy dostarczyć jej wodę, ale uwaga – korona cesarska nie przepada za nadmiarem wilgoci, wręcz przeciwnie – jest do dla niej najbardziej uciążliwe.

Uprawa szachownic raz na 3-4 lata wymaga wykopania cebul. Wykopuje się je w lipcu, po przekwitnięciu i zamieraniu pędów kwiatostanowych. Wtedy rozdziela się cebulki przybyszowe, oczyszcza się je i przechowuje w torfie do następnego sadzenia w sierpniu lub wrześniu. Wtedy także przeprowadza się przesadzanie. Niektóre, mniejsze cebulki przybyszowe nie wydają pędu kwiatostanowego, ale najprawdopodobniej zakwitną na przyszły rok.

Ochrona przed szkodnikami i chorobami

W przypadku większości roślin cebulowych największym zagrożeniem są nornice, które uwielbiają je podgryzać. Jednak cebule szachownic wydają z siebie tak nieprzyjemny zapach, że nornice czy myszy nie są w tym wypadku problemem.

Większym są natomiast choroby grzybowe, które rozwijają się wskutek nadmiernej wilgoci. Cebule mają tendencję do gnicia z powodu nadmiaru wody. Dlatego też warstwa drenażu jest tak istotna. Jeśli wcześniej w twoim ogrodzie chorowały tulipany i lilie, przed posadzeniem przeprowadź oprysk podłoża fungicydem zarejestrowanym do takich działań, ponieważ patogeny grzybowe roślin liliowatych mogą przetrwać w glebie przez dłuższy czas.