Korona cesarska (szachownica cesarska) - uprawa, pielęgnacja, porady
Pochodzący z Indii
kwiat korona cesarska majestatycznie wznosi się ponad inne rośliny na rabacie.
Jest zachwycająca i często pojawia się w ogrodach ozdobnych. Radzi sobie w
naszych warunkach klimatycznych, a cebulki łatwo dostać, więc staje się coraz
bardziej powszechna. Dowiedz się, jak uprawiać tę niezwykłą roślinę i w jaki
sposób ją pielęgnować, by odwdzięczała się pięknym kwitnieniem.
Jeśli szukasz więcej
porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kwiatach
rabatowych.
Korona cesarska (łac. Fritillaria imperialis) – kilka słów o gatunku
Korona cesarska –
charakterystyka
Wiosną zaczynają się pojawiać rośliny cebulowe. Szachownica
cesarska jest jedną z nich, a swoim dostojnym wyglądem może zaćmić wszystkie z
nich. Delikatne tulipany, wonne hiacynty, krokusy i anemony – wszystko przy
niej blednie, bowiem jest to naprawdę przepiękna roślina. Na długich łodygach
pojawia się zbiór dzwonkowatych, barwnych kwiatów, które są zwieńczone
pióropuszem zielonych liści. Wyglądają one jak korona cesarza, stąd nazwa
rośliny.
Korona cesarska (łac. Fritillaria imperialis) podobnie jak
tulipany i lilie należy do rodziny liliowców. Kwiat jest tego najlepszym
dowodem – ma budowę podobną do tulipanów, ale rośnie na łodygach i jest
skierowany w dół, jak u lilii. Dlatego też roślina nosi czasami nazwę „lilia
cesarska”. Korona kwitnie w kwietniu i maju, jednak na stanowiskach słonecznych
może rozkwitać znaczenie wcześniej. Roślina jest przepiękna, ale… brzydko
pachnie. Podziwianie jej z daleka, zwłaszcza w słoneczne dni, kiedy woń kwiatów
jest najsilniejsza, jest najlepszym pomysłem. Nie jest to jednak trudne,
ponieważ najczęściej sadzi się ją na tyle rabaty lub przy ogrodzeniach,
ponieważ jest bardzo wysoka – kwiatonośne pędy osiągają nawet 100 cm!
Uwaga: jest to roślina trująca, a wszystkie czynności
pielęgnacyjne należy przeprowadzać w rękawiczkach! Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach
trujących.
Szachownica cesarska
a inne szachownice w ogrodzie
Szachownica cesarska to tylko jedna z wielu szachownic,
które można podziwiać w ogrodzie. Jest z nich wszystkich najwyższa i
najbardziej majestatyczna, bowiem pozostałe to niepozorne kępki drobniutkich
kwiatów. A jednak nazwa szachownica pochodzi od takiego niepozornego gatunku.
To szachownica kostkowata Fritillaria
meleagris, jej kwiaty są zabarwione w kratkę. To jedyny gatunek szachownic,
które w Polsce występują także w stanie dzikim. Kwitnienie także przypada na
kwiecień i maj.
Szachownica perska ma nieco bardziej atrakcyjne i ciekawe
kwiatostany. Także mają typowy, tulipanowy kształt i tworzą groniaste
kwiatostany, podobne nieco do kwiatów jukki kalifornijskiej. U podstawowego
gatunku są ciemnopurpurowe, ale powstały liczne odmiany o ciekawszych, zupełnie
innych odcieniach płatków.
To najbardziej znane szachownice, jednak ta rodzina ma
jeszcze wiele innych, bardziej zapomnianych kuzynek. Na uwagę zasługuje delikatna
szachownica ostropłatkowa, ponieważ jej kwiaty są naturalnie dwubarwne.
Nizutka, osiągająca maksymalnie 15 cm szachownica Michałowskiego także ciekawie
się prezentuje – jest bordowo-złota. W zasadzie wszystkie zasługują na uwagę i
wszystkie można uprawiać w naszych warunkach klimatycznych.
Barwne odmiany korony
cesarskiej
Lilia cesarska doczekała się stworzenia bardzo licznych
odmian o przepięknych kwiatach i ładnych kolorach. Przedstawiamy kilka
najciekawszych z nich.
Odmiany korony cesarskiej
Odmiana
|
Kolor
|
Uwagi
|
‘Lutea’
|
żółty
|
|
‘Rubra’
|
pomarańczowy
|
Intensywne zabarwienie płatków
|
‘Arora’
|
pomarańczowy
|
|
‘Orange Brillant’
|
pomarańczowy
|
Przebarwia się na brązowo
|
‘Aureomarginata’
|
jasnopomarańczowy
|
Liście mają ciekawe, białe paski przy brzegach
|
‘Chopin’
|
czerwona
|
Niska odmiana do 70 cm
|
Szachownica cesarska – uprawa
Cebulki i sadzenie
korony cesarskiej (łac. Fritillaria
imperialis)
Cebulki korony cesarskiej są bardzo duże, ich obwód wynosi
zazwyczaj więcej niż 15 cm. Mają żółte zabarwienie i nie mają łuski wierzchniej
i cóż… brzydko pachną. Po tym można rozpoznać, że jest to cebula szachownicy
cesarskiej. Można je kupić w wielu sklepach ogrodniczych, ale zanim to zrobisz
upewnij się, że masz gdzie je trzymać – przechowywanie w domu nie jest dobrym
pomysłem ze względu na zapach.
Cebule sadzi się na głębokość 3-krotnej wysokości cebuli, w
tym wypadku trzeba przygotować dołki o głębokości mniej więcej 20 cm. Odległość
między cebulami powinna wynosić około 40 cm, ponieważ roślina potrzebuje sporo
miejsca. Podczas przygotowania dołków nie można zapomnieć, by na dno wysypać
warstwę drenażu z drobnego żwirku lub keramzytu, dzięki czemu woda będzie mogła
odpływać od korzeni. W zbyt mokrej glebie cebulki gniją i chorują. Roślinę
sadzi się na stałe miejsce w sierpniu i na początku września, by zdążyła się
ukorzenić przed przyjściem zimy.
Korona cesarska –
wymagania
Uprawa szachownicy nie będzie trudna, jeśli posadzisz ją na
żyznej, próchniczej ziemi. PH powinno być zasadowe lub obojętne, na kwaśnym
roślina ma problem z pobieraniem składników odżywczych, dlatego choruje. Przed
sadzeniem warto więc zastosować nawóz wapniowy, który nieco podniesie poziom
pH.
Warto zwrócić także uwagę na to, że stanowisko dla
szachownicy cesarskiej koniecznie musi być osłonięte przed wiatrem. Inaczej
długie, sztywne pędy rośliny będą się giąć i łamać przy podmuchach wiatru.
Odpowiedni wybór stanowiska dla korony cesarskiej jest bardzo istotny, ponieważ
raz posadzone cebule powinny zostać w podłożu na 3-4 lata. Dopiero wtedy
pojawiają się cebulki potomne. Przesadzanie także nie wchodzi w grę.
Pielęgnacja korony cesarskiej w
ogrodzie
Szachownica cesarska
(łac. Fritillaria imperialis) – podlewanie i nawożenie
Pielęgnacja korony cesarskiej nie jest szczególnie trudna.
Nie trzeba jej za często nawozić i tak naprawdę na dobrze przygotowanym podłożu
nie jest to konieczne. Podlewanie jest ważniejszym czynnikiem. W czasie suszy oczywiście
należy dostarczyć jej wodę, ale uwaga – korona cesarska nie przepada za
nadmiarem wilgoci, wręcz przeciwnie – jest do dla niej najbardziej uciążliwe.
Uprawa szachownic raz na 3-4 lata wymaga wykopania cebul.
Wykopuje się je w lipcu, po przekwitnięciu i zamieraniu pędów kwiatostanowych.
Wtedy rozdziela się cebulki przybyszowe, oczyszcza się je i przechowuje w
torfie do następnego sadzenia w sierpniu lub wrześniu. Wtedy także przeprowadza
się przesadzanie. Niektóre, mniejsze cebulki przybyszowe nie wydają pędu
kwiatostanowego, ale najprawdopodobniej zakwitną na przyszły rok.
Ochrona przed
szkodnikami i chorobami
W przypadku większości roślin cebulowych największym
zagrożeniem są nornice, które uwielbiają je podgryzać. Jednak cebule szachownic
wydają z siebie tak nieprzyjemny zapach, że nornice czy myszy nie są w tym
wypadku problemem.
Większym są natomiast choroby grzybowe, które rozwijają się
wskutek nadmiernej wilgoci. Cebule mają tendencję do gnicia z powodu nadmiaru
wody. Dlatego też warstwa drenażu jest tak istotna. Jeśli wcześniej w twoim
ogrodzie chorowały tulipany i lilie, przed posadzeniem przeprowadź oprysk
podłoża fungicydem zarejestrowanym do takich działań, ponieważ patogeny
grzybowe roślin liliowatych mogą przetrwać w glebie przez dłuższy czas.