Winobluszcz pięciolistkowy

Winobluszcz pięciolistkowy - cena, sadzenie, rozmnażanie, uprawa, pielęgnacja

Wybierając pnącza do posadzenia w ogrodzie czy też na balkonie, szczególnie polecany jest łatwy w uprawie winobluszcz pięciolistkowy, który gęsto porasta parkany lub mury i pięknie przebarwia się jesienią. Przeczytaj, na czym polega uprawa i pielęgnacja winobluszczu oraz jak najłatwiej przeprowadzić rozmnażanie i sadzenie winobluszczu. Doradzimy także, jakie odmiany wybrać do różnych zastosowań i odpowiemy na pytanie, czy winobluszcz nadaje się jako roślina na balkon.

Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach pnących.

Winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia)

Jak wybrać pnącza do ogrodu?

Pnącza w ogrodzie pełnią ważną rolę. Przede wszystkim zdobią przestrzeń, służą do obsadzania pergoli, trejaży czy altan ogrodowych. Pnącza porastające parkan stanowią swego rodzaju żywopłot, który zasłania przestrzeń ogrodu czy posesji przed wzrokiem przechodniów i sąsiadów. Jednym z najbardziej popularnych pnączy do ogrodu jest winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia). Ze względu na małe wymagania i łatwość uprawy stanowi on idealne pnącze dla początkujących ogrodników oraz do miejsc, gdzie bardziej wymagające pnącza, jak glicynie czy powojniki nie będą rosnąć. Winobluszcz pięciolistkowy rośnie szybko i nie będziemy długo czekać zanim pokryje parkan gęstą siecią, przez którą nikt nie będzie mógł podglądać naszego ogrodu.

Wady i zalety winobluszczu

Wadą winobluszczu pięciolistkowego jest gubienie liści zimą, przez co na parkanie pozostają niezbyt atrakcyjne gałązki. Winobluszcz jest rośliną tak popularną w naszych ogrodach, że nieco się opatrzył. Jednak ostatnio przeżywa swój renesans jako ozdoba murów czy parkanów, szczególnie że właściwie prowadzony winobluszcz stanowi atrakcyjną dekorację posesji. Dodatkową zaletą winobluszczu jest niewysoka cena sadzonek.

Istnieje mit, że winobluszcz niszczy i zawilgaca elewację budynku. Nic bardziej mylnego. Przylgi winobluszczu przywierają bardzo mocno, ale nie niszczą tynku. Winobluszcz nie zawilgaca ścian, przeciwnie działa na nie osuszająco. Sama roślina nie wytwarza wilgoci i pochłania każdą kroplę wody. Ponadto winobluszcz tworzy na ścianie budynku swoisty płaszcz, który chroni przed deszczem i wilgocią. A może zainteresuje cię także ten artykuł o winobluszczu trójklapowym?

Czy winobluszcz pięciolistkowy to idealne pnącze do otoczenia domu?

Zdaniem specjalistów w dziedzinie dekoracji ogrodu warto sadzić pnącza, które mają następujące cechy:

• pnącza mrozoodporne, które nadają się do obsadzania miejsc nasłonecznionych i narażonych na silne, mroźne wiatry,
• pnącza ładnie przebarwiające się jesienią, które ozdobią otoczenie domu w okresie, gdy mamy niewiele kwitnących kwiatów,
• pnącza, które dobrze znoszą przycinanie,
• pnącza samoczepne, które nie zniszczą murów.

Biorąc pod uwagę te kryteria, winobluszcz pięciolistkowy to niemal idealne pnącze. Jest to pnącze łatwe w uprawie, niewymagające, mrozoodporne i samoczepne. Wadą tej rośliny jest ekspansywność, dlatego też mniej nadaje się do ogrodów, gdzie mamy do dyspozycji niewielki odcinek przypory.  

Co ciekawe, winobluszcz pięciolistkowy świetnie sprawdza się jako roślina okrywowa, choć jest rzadko wykorzystywany w tej roli. Winobluszcz rośnie szybko i ściśle pokrywa podłoże. Doskonale sprawdza się na skarpach i pochyłościach, które nie tylko pięknie okrywa, lecz także wzmacnia.

Jak wygląda winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia)?

Winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia), popularnie zwany dzikim winem, to dobrze znane pnącze, które często porasta parkany, ogrodzenia i ściany domów. To wieloletnie, szybko rosnące i niewymagające pnącze jest polecane do okrywania parkanów jak żywopłot. Winobluszcz sprawdza się również na balkonie, szczególnie, że nie czepia się ścian.  Pnącze to nie potrzebuje silnych podpór. Na końcach pędów posiada przylgi, które przyczepiają się nawet do murów.  Natomiast do przypór i parkanów przyczepia się przy pomocy rozwidlonych wąsów, które owijają się wokół przypory. Rośnie szybko, rocznie przyrasta około 1 - 2 metry, zaś jego pędy dorastają do 10 - 20 metrów.

W lipcu winobluszcz pięciolistkowy wydaje niepozorne kwiaty, które są miododajne i przyciągają do ogrodu pszczoły i zapylające owady. Ponadto winobluszcz pięciolistkowy pięknie przebarwia się jesienią, przybierając kolory czerwone, bordowe czy purpurowe. Dodatkowym elementem dekoracyjnym są granatowe owoce w postaci niedużych jagód, które pojawiają się we wrześniu. Pędy na których pojawiają się owoce mają czerwonawy kolor. Sprawdź także ten artykuł o uprawie i pielęgnacji bluszczu hedera.

Jak uprawiać winobluszcz pięciolistkowy?

Uprawa winobluszczu

Można powiedzieć, że dzikie wino to idealne pnącze. Nie ma specjalnych wymagań glebowych i może rosnąć na niemal każdym podłożu. Nadają się dla niego zarówno stanowiska słoneczne, półcieniste jak i całkiem zacienione. Jednak posadzony na słońcu, najpiękniej przebarwia się jesienią. Roślina ta wykazuje wysoką odporność na mróz oraz choroby i szkodniki. Dlatego też uprawa winobluszczu jest łatwa i nie sprawi kłopotu nawet początkującym ogrodnikom.

Czy winobluszcz nadaje się na balkon?

Uprawa winobluszczu pięciolistkowego udaje się również na balkonie. Roślina potrzebuje jednak dużej donicy lub skrzyni, gdzie będzie miała dostęp do gleby zasobnej w wartości odżywcze. Zbyt mało substancji odżywczych w za małym pojemniku może powodować chorowanie winobluszczu oraz przebarwianie liści już w sierpniu.

Pielęgnacja winobluszczu

Roślina ta nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych, dlatego też jego pielęgnacja nie sprawia trudności. W czasie silnych upałów należy roślinę podlewać. Pielęgnacja polega również na odpowiednim przycinaniu rośliny, aby nie zagłuszała innych roślin i zachowała odpowiedni kształt. Winobluszcz dobrze znosi przycinanie, które wykonuje się co roku.

Rozmnażanie winobluszczu

Mimo, że cena sadzonek winobluszczu nie jest wysoka warto przeprowadzić rozmnażanie winobluszczu samemu poprzez:

• sadzonki pędowe,
• sadzonki zdrewniałe,
• odkłady,
• nasiona.

Najłatwiejszym sposobem na pozyskanie nowych roślin jest rozmnażanie winobluszczu przez sadzonki pędowe. Winobluszcz tworzy na pędach korzenie przybyszowe, z których łatwo pobrać sadzonki. Sadzonki pędowe pobieramy późnym latem lub wczesną jesienią i sadzimy w piaszczystej ziemi. Sadzonki należy umieścić w ciepłym pomieszczeniu w temperaturze 13–16 stopni C.

Innym, równie łatwym sposobem na rozmnażanie winobluszczu są sadzonki zdrewniałe, które można pobrać latem i przechować przez zimę w piasku. Innym sposobem rozmnażania winobluszczu są odkłady korzeniowe, które przygotowujemy jesienią z długich pędów i oddzielamy od rośliny macierzystej dopiero w następnym roku.

Rozmnażanie winobluszczu z nasion jest metodą mało popularną, gdyż nie zawsze daje pozytywne rezultaty.

Sadzenie winobluszczu

Najlepiej sadzenie winobluszczu udaje się jesienią, kiedy to sadzonki są dobrze ukorzenione. Mimo że roślina nie ma dużych wymagań glebowych, należy zadbać, aby sadzonki miały więcej wartości odżywczych.

Aby sadzenie winobluszczu przyniosło najlepsze rezultaty, należy wykopany dołek wypełnić na dnie kompostem. W takim dołku umieszczamy sadzonkę winobluszczu i zalewamy korzenie wodą Uzupełniamy dołek ziemią kompostową, delikatnie ugniatamy i ponownie podlewamy nową roślinę.

Zanim zdecydujemy się na sadzenie winobluszczu, należy wybrać odpowiednie miejsce. Pnącze wymaga podpory. Mimo że winobluszcz jest rośliną odporną, warto osłonić młode sadzonki od wiatru, gdyż silne podmuchy mogą zerwać młode pędy z podpory. Warto również wiedzieć, że winobluszcz jest rośliną ekspansywną, która będzie zabierać wartości odżywcze innym roślinom. Dlatego też należy sadzić go z daleka od cennych roślin wymagających żyznej ziemi. Rozrost winobluszczu można kontrolować poprzez przycinanie. Jednak jego korzenie penetrują daleko w głąb ziemi i zabierają wodę i składniki odżywcze innym roślinom. Ponadto warto wziąć pod uwagę, że gęsto rosnący winobluszcz rzuca cień, który będzie ograniczał wzrost innych roślin w pobliżu.

Cena sadzonek winobluszczu

Sadzonki winobluszczu można zakupić w sklepach ogrodniczych, a ich cena nie jest wygórowana. Za dobrze ukorzenioną sadzonkę winobluszczu zapłacimy około 4-9 zł. Znacznie droższe są sadzonki kolorowych odmian winobluszczu. Cena za sadzonkę odmiany żółtej yellow wall wynosi około 22 zł. Natomiast za sadzonkę biało-zielonego winobluszczu Star Showers zapłacimy około 12 zł.

Odmiany i gatunki winobluszczu

Gatunki winobluszczu uprawiane w ogrodzie i na balkonie

Rodzina winobluszczu pochodzi z Ameryki Północnej i Azji i obejmuje 10 gatunków, z których 3 uprawiane są w ogrodzie i na balkonie. Należą do nich winobluszcz pięciolistkowy, winobluszcz zaroślowy i winobluszcz trójklapowy. Winobluszcz zaroślowy jest często mylony z winobluszczem pięciolistkowym z powodu podobnego wyglądu. Jednak winobluszcz zaroślowy nie nadaje się do porastania ścian i murów, gdyż nie ma dobrze wykształconych przylg. Dlatego też kupując ten gatunek należy przygotować dla niego odpowiednie podpory.

Winobluszcz trójklapowy trudno pomylić z obu poprzednimi gatunkami, gdyż jego liście mają zupełnie inny kształt i są pojedyncze. Jest to idealne pnącze do pokrywania murów murków i ścian, gdyż ma bardzo silne przylgi. Przed zakupem tego gatunku warto pamiętać, że usunięcie go ze ściany będzie bardzo trudne. Winobluszcz trójklapowy jest bardzo dekoracyjny, gdyż jego liście układają się dachówkowato, dzięki czemu ściana nie tylko pięknie wygląda, lecz także jest chroniona przed wilgocią. Wadą tego gatunku jest niska mrozoodporność, dlatego też może być sądzony tylko przy murach od strony południowej lub zachodniej, w miejscach zacisznych, osłoniętych od wiatru i ciepłych. Na zimę warto nasady roślin okryć ściółką.

Najciekawsze odmiany winobluszczu

W sklepach ogrodniczych można znaleźć ciekawe odmiany winobluszczu, które różnią się kolorem i wielkością liści.

• winobluszcz Yellow Wall to odmiana najlepiej nadająca się do porastania murów, gdyż posiada bardzo silne przylgi. Jej duże liście przybierają jesienią intensywnie żółty kolor.
• winobluszcz Troki o soczysto zielonych liściach, które jesienią przebarwiają się na czerwono, szczególnie nadaje się do obsadzania pergoli i altan, na które wspina się owijając wąsami, słabo trzyma się ścian,
• winobluszcz Star Showers o liściach biało-zielonych,
• winobluszcz Monham posiadający pstre, zielono kremowe liście, które jesienią przebarwiają się na różowo.

Uprawa i pielęgnacja winobluszczu nie nastręcza trudności. Roślina pięknie się rozrasta i nie niszczy murów. Dlatego też polecana jest do dekoracji posesji, nawet w miejscach mniej żyznych, gdzie inne rośliny sobie nie poradzą.