Wybierając pnącza do posadzenia w ogrodzie czy
też na balkonie, szczególnie polecany jest łatwy w uprawie winobluszcz
pięciolistkowy, który gęsto porasta parkany lub mury i pięknie przebarwia się
jesienią. Przeczytaj, na czym polega uprawa i pielęgnacja winobluszczu oraz jak
najłatwiej przeprowadzić rozmnażanie i sadzenie winobluszczu. Doradzimy także,
jakie odmiany wybrać do różnych zastosowań i odpowiemy na pytanie, czy
winobluszcz nadaje się jako roślina na balkon.
Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach pnących.
Winobluszcz
pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia)
Jak wybrać pnącza do ogrodu?
Pnącza w ogrodzie
pełnią ważną rolę. Przede wszystkim zdobią przestrzeń, służą do obsadzania
pergoli, trejaży czy altan ogrodowych. Pnącza porastające parkan stanowią swego
rodzaju żywopłot, który zasłania przestrzeń ogrodu czy posesji przed wzrokiem
przechodniów i sąsiadów. Jednym z najbardziej popularnych pnączy do ogrodu jest
winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia).
Ze względu na małe wymagania i łatwość uprawy stanowi on idealne pnącze dla
początkujących ogrodników oraz do miejsc, gdzie bardziej wymagające pnącza, jak
glicynie czy powojniki nie będą rosnąć. Winobluszcz pięciolistkowy rośnie
szybko i nie będziemy długo czekać zanim pokryje parkan gęstą siecią, przez
którą nikt nie będzie mógł podglądać naszego ogrodu.
Wady i zalety winobluszczu
Wadą winobluszczu
pięciolistkowego jest gubienie liści zimą, przez co na parkanie pozostają
niezbyt atrakcyjne gałązki. Winobluszcz jest rośliną tak popularną w naszych
ogrodach, że nieco się opatrzył. Jednak ostatnio przeżywa swój renesans jako
ozdoba murów czy parkanów, szczególnie że właściwie prowadzony winobluszcz
stanowi atrakcyjną dekorację posesji. Dodatkową zaletą winobluszczu jest
niewysoka cena sadzonek.
Istnieje mit, że
winobluszcz niszczy i zawilgaca elewację budynku. Nic bardziej mylnego. Przylgi
winobluszczu przywierają bardzo mocno, ale nie niszczą tynku. Winobluszcz nie
zawilgaca ścian, przeciwnie działa na nie osuszająco. Sama roślina nie wytwarza
wilgoci i pochłania każdą kroplę wody. Ponadto winobluszcz tworzy na ścianie
budynku swoisty płaszcz, który chroni przed deszczem i wilgocią. A może
zainteresuje cię także ten artykuł o winobluszczu trójklapowym?
Czy winobluszcz pięciolistkowy to idealne pnącze
do otoczenia domu?
Zdaniem
specjalistów w dziedzinie dekoracji ogrodu warto sadzić pnącza, które mają
następujące cechy:
- pnącza mrozoodporne, które nadają się do
obsadzania miejsc nasłonecznionych i narażonych na silne, mroźne wiatry,
- pnącza ładnie przebarwiające się jesienią, które
ozdobią otoczenie domu w okresie, gdy mamy niewiele kwitnących kwiatów,
- pnącza, które dobrze znoszą przycinanie,
- pnącza samoczepne, które nie zniszczą murów.
Biorąc pod uwagę
te kryteria, winobluszcz pięciolistkowy to niemal idealne pnącze. Jest to
pnącze łatwe w uprawie, niewymagające, mrozoodporne i samoczepne. Wadą tej
rośliny jest ekspansywność, dlatego też mniej nadaje się do ogrodów, gdzie mamy
do dyspozycji niewielki odcinek przypory.
Co ciekawe,
winobluszcz pięciolistkowy świetnie sprawdza się jako roślina okrywowa, choć
jest rzadko wykorzystywany w tej roli. Winobluszcz rośnie szybko i ściśle
pokrywa podłoże. Doskonale sprawdza się na skarpach i pochyłościach, które nie
tylko pięknie okrywa, lecz także wzmacnia.
Jak wygląda winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia)?
Winobluszcz
pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia), popularnie
zwany dzikim winem, to dobrze znane pnącze, które często porasta parkany,
ogrodzenia i ściany domów. To wieloletnie, szybko rosnące i niewymagające
pnącze jest polecane do okrywania parkanów jak żywopłot. Winobluszcz sprawdza
się również na balkonie, szczególnie, że nie czepia się ścian. Pnącze to nie potrzebuje silnych podpór. Na
końcach pędów posiada przylgi, które przyczepiają się nawet do murów. Natomiast do przypór i parkanów przyczepia
się przy pomocy rozwidlonych wąsów, które owijają się wokół przypory. Rośnie
szybko, rocznie przyrasta około 1 - 2 metry, zaś jego pędy dorastają do 10 - 20
metrów.
W lipcu
winobluszcz pięciolistkowy wydaje niepozorne kwiaty, które są miododajne i
przyciągają do ogrodu pszczoły i zapylające owady. Ponadto winobluszcz
pięciolistkowy pięknie przebarwia się jesienią, przybierając kolory czerwone,
bordowe czy purpurowe. Dodatkowym elementem dekoracyjnym są granatowe owoce w
postaci niedużych jagód, które pojawiają się we wrześniu. Pędy na których
pojawiają się owoce mają czerwonawy kolor. Sprawdź także ten artykuł o uprawie i pielęgnacji bluszczu hedera.
Jak
uprawiać winobluszcz pięciolistkowy?
Uprawa winobluszczu
Można powiedzieć,
że dzikie wino to idealne pnącze. Nie ma specjalnych wymagań glebowych i może
rosnąć na niemal każdym podłożu. Nadają się dla niego zarówno stanowiska
słoneczne, półcieniste jak i całkiem zacienione. Jednak posadzony na słońcu,
najpiękniej przebarwia się jesienią. Roślina ta wykazuje wysoką odporność na
mróz oraz choroby i szkodniki. Dlatego też uprawa winobluszczu jest łatwa i nie
sprawi kłopotu nawet początkującym ogrodnikom.
Czy winobluszcz nadaje się na balkon?
Uprawa
winobluszczu pięciolistkowego udaje się również na balkonie. Roślina potrzebuje
jednak dużej donicy lub skrzyni, gdzie będzie miała dostęp do gleby zasobnej w
wartości odżywcze. Zbyt mało substancji odżywczych w za małym pojemniku może
powodować chorowanie winobluszczu oraz przebarwianie liści już w sierpniu.
Pielęgnacja winobluszczu
Roślina ta nie
wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych, dlatego też jego pielęgnacja nie
sprawia trudności. W czasie silnych upałów należy roślinę podlewać. Pielęgnacja
polega również na odpowiednim przycinaniu rośliny, aby nie zagłuszała innych
roślin i zachowała odpowiedni kształt. Winobluszcz dobrze znosi przycinanie,
które wykonuje się co roku.
Rozmnażanie
winobluszczu
Mimo, że cena sadzonek winobluszczu nie jest wysoka warto
przeprowadzić rozmnażanie winobluszczu samemu poprzez:
Najłatwiejszym sposobem na pozyskanie nowych roślin jest
rozmnażanie winobluszczu przez sadzonki pędowe. Winobluszcz tworzy na pędach
korzenie przybyszowe, z których łatwo pobrać sadzonki. Sadzonki pędowe
pobieramy późnym latem lub wczesną jesienią i sadzimy w piaszczystej ziemi.
Sadzonki należy umieścić w ciepłym pomieszczeniu w temperaturze 13–16 stopni C.
Innym, równie łatwym sposobem na rozmnażanie winobluszczu
są sadzonki zdrewniałe, które można pobrać latem i przechować przez zimę w
piasku. Innym sposobem rozmnażania winobluszczu są odkłady korzeniowe, które
przygotowujemy jesienią z długich pędów i oddzielamy od rośliny macierzystej
dopiero w następnym roku.
Rozmnażanie winobluszczu z nasion jest metodą mało
popularną, gdyż nie zawsze daje pozytywne rezultaty.
Sadzenie
winobluszczu
Najlepiej sadzenie winobluszczu udaje się jesienią, kiedy
to sadzonki są dobrze ukorzenione. Mimo że roślina nie ma dużych wymagań
glebowych, należy zadbać, aby sadzonki miały więcej wartości odżywczych.
Aby sadzenie
winobluszczu przyniosło najlepsze rezultaty, należy wykopany dołek wypełnić na
dnie kompostem. W takim dołku umieszczamy sadzonkę winobluszczu i zalewamy
korzenie wodą Uzupełniamy dołek ziemią kompostową, delikatnie ugniatamy i
ponownie podlewamy nową roślinę.
Zanim zdecydujemy
się na sadzenie winobluszczu, należy wybrać odpowiednie miejsce. Pnącze wymaga
podpory. Mimo że winobluszcz jest rośliną odporną, warto osłonić młode sadzonki
od wiatru, gdyż silne podmuchy mogą zerwać młode pędy z podpory. Warto również
wiedzieć, że winobluszcz jest rośliną ekspansywną, która będzie zabierać
wartości odżywcze innym roślinom. Dlatego też należy sadzić go z daleka od
cennych roślin wymagających żyznej ziemi. Rozrost winobluszczu można
kontrolować poprzez przycinanie. Jednak jego korzenie penetrują daleko w głąb
ziemi i zabierają wodę i składniki odżywcze innym roślinom. Ponadto warto wziąć
pod uwagę, że gęsto rosnący winobluszcz rzuca cień, który będzie ograniczał
wzrost innych roślin w pobliżu.
Cena sadzonek winobluszczu
Sadzonki
winobluszczu można zakupić w sklepach ogrodniczych, a ich cena nie jest
wygórowana. Za dobrze ukorzenioną sadzonkę winobluszczu zapłacimy około 4-9 zł.
Znacznie droższe są sadzonki kolorowych odmian winobluszczu. Cena za sadzonkę
odmiany żółtej yellow wall wynosi około 22 zł. Natomiast za sadzonkę
biało-zielonego winobluszczu Star Showers zapłacimy około 12 zł.
Odmiany
i gatunki winobluszczu
Gatunki winobluszczu uprawiane w ogrodzie i na
balkonie
Rodzina winobluszczu pochodzi z Ameryki Północnej i Azji i
obejmuje 10 gatunków, z których 3 uprawiane są w ogrodzie i na balkonie. Należą
do nich winobluszcz pięciolistkowy, winobluszcz zaroślowy i winobluszcz
trójklapowy. Winobluszcz zaroślowy jest często mylony z winobluszczem
pięciolistkowym z powodu podobnego wyglądu. Jednak winobluszcz zaroślowy nie
nadaje się do porastania ścian i murów, gdyż nie ma dobrze wykształconych
przylg. Dlatego też kupując ten gatunek należy przygotować dla niego odpowiednie
podpory.
Winobluszcz trójklapowy trudno pomylić z obu poprzednimi
gatunkami, gdyż jego liście mają zupełnie inny kształt i są pojedyncze. Jest to
idealne pnącze do pokrywania murów murków i ścian, gdyż ma bardzo silne
przylgi. Przed zakupem tego gatunku warto pamiętać, że usunięcie go ze ściany
będzie bardzo trudne. Winobluszcz trójklapowy jest bardzo dekoracyjny, gdyż
jego liście układają się dachówkowato, dzięki czemu ściana nie tylko pięknie
wygląda, lecz także jest chroniona przed wilgocią. Wadą tego gatunku jest niska
mrozoodporność, dlatego też może być sądzony tylko przy murach od strony
południowej lub zachodniej, w miejscach zacisznych, osłoniętych od wiatru i
ciepłych. Na zimę warto nasady roślin okryć ściółką.
Najciekawsze odmiany winobluszczu
W sklepach
ogrodniczych można znaleźć ciekawe odmiany winobluszczu, które różnią się
kolorem i wielkością liści.
- winobluszcz Yellow Wall to odmiana najlepiej
nadająca się do porastania murów, gdyż posiada bardzo silne przylgi. Jej duże
liście przybierają jesienią intensywnie żółty kolor.
- winobluszcz Troki o soczysto zielonych liściach,
które jesienią przebarwiają się na czerwono, szczególnie nadaje się do
obsadzania pergoli i altan, na które wspina się owijając wąsami, słabo trzyma
się ścian,
- winobluszcz Star Showers o liściach
biało-zielonych,
- winobluszcz Monham posiadający pstre, zielono
kremowe liście, które jesienią przebarwiają się na różowo.
Uprawa i
pielęgnacja winobluszczu nie nastręcza trudności. Roślina pięknie się rozrasta
i nie niszczy murów. Dlatego też polecana jest do dekoracji posesji, nawet w
miejscach mniej żyznych, gdzie inne rośliny sobie nie poradzą.