Ziemniaki ‘Gala’ - charakterystyka, sadzenie, wymagania, cena
Ziemniaki ‘Gala’ to ziemniaki bardzo uniwersalne. Dobrze sprawdzają się w niewielkich uprawach na własny użytek, ale w towarowych także znajdują zastosowanie. Dowiedz się, czego wymagają te ziemniaki i jak je uprawiać!
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o ziemniakach.
Ziemniaki ‘Gala’ – najważniejsze informacje
Ziemniaki ‘Gala’ – opis i charakterystyka
Mogłoby się wydawać, że ziemniak jadalny to roślina, która nie ma zbyt wielu odmian. Bo w końcu, czym mogą różnić się ziemniaki? A jednak odmian jest bardzo wiele i co więcej, każda jest inna. ‘Gala’ to jedna z tych najbardziej cenionych. Zbiera dobre opinie ze względu na dobry smak i jakość miąższu. Wytwarza kształtne, owalne bulwy, nieco płaskie. Świetnie wyglądają ze względu na jasną, gładką skórkę. Ziemniaki mają niewiele plamek i oczek, ale na bulwach pojawiają się drobne, charakterystyczne plamki – to pozostałości po zaschniętych przetchlinkach.
Odmiana ma jasny, zwięzły i dość twardy miąższ. Przed ugotowaniem jest żółty, a po ugotowaniu nie traci koloru. Nie ma tendencji do szybkiego ciemnienia, więc nadaje się do zrobienia klusek czy placków ziemniaczanych. Do tego bulwy idealnie sprawdzają się do zbioru maszynowego. Są odporne na uszkodzenia mechaniczne.
Opis rośliny nie byłby pełny bez wzmianki o krzewinkach. Ziemniaki ‘Gala’ rozwijają się równomiernie. Krzewy są średniowysokie, mają niewielką masę liści, dlatego są bardzo plenne – roślina „skupia się” na tworzeniu bulw. Można je sadzić stosunkowo blisko siebie i szybko zawierają rzędy. Wytwarzają białe, delikatne kwiaty. Pierwsze zbiory można przeprowadzić już w lipcu.
Typy kulinarne ziemniaków a odmiany ziemniaków
Najczęściej nie zwracamy uwagi na to, jakie ziemniaki kupujemy. Idziemy do sklepu lub warzywniaka i po prostu wybieramy te, które wyglądają najlepiej lub poleci nam sprzedawca. Warto jednak zapoznać się z podziałem odmian ziemniaków, ponieważ dzięki temu będzie wiadomo, które z nich do czego się nadają.
Klasyfikacja nosi nazwę typy kulinarne ziemniaków. Wyróżnia się:
- TYP A – sałatkowy, to odmiany ziemniaka najtwardszego i najmniej rozpadającego się, idealne do sałatek i mrożenia, zup i zapiekanek,
- TYP B – ogólnoużytkowy, o większej zawartości skrobi, to odmiany dość zwięzłe, które jednak po ugotowaniu rozpadają się i łatwo je rozgnieść, sprawdzają się do zup, placków, do gotowania i podawania do mięsa, puree, frytek, do smażenia i pieczenia,
- TYP C – ziemniaki mączyste, najbardziej sypkie, odmiana która łatwo się rozsypuje po ugotowaniu, idealna do wszystkich dań, do których trzeba rozdrobnić ziemniaki: knedli, klusek. Mączyste ziemniaki zawierają najwięcej skrobi.
Ziemniaki ‘Gala’ nie należą wyraźnie do żadnego z tych typów kulinarnych. Określa się je mianem ziemniaków AB – sałatkowych ogólnoużytkowych. Oznacza to, że są dość zwięzłe i twarde, ale znajdują bardzo dużo zastosowań. Na pewno nie są to mączyste ziemniaki, ale świetnie sprawdzą się do przygotowania puree, można je smażyć, gotować lub piec, wyjdą z nich także zwięzłe i twarde talarki czy kostka do sałatki. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także ten artykuł o odmianach ziemniaków jadalnych w Polsce.
Ziemniaki ‘Gala’ – zastosowanie
Ze względu na użytkowy typ ziemniaków ‘Gala’, są one bardzo chętnie kupowane i sprzedawane. Opinie użytkowników i kucharzy są naprawdę dobre, ponieważ można z nich zrobić mnóstwo rzeczy. Oczywiście jeśli chcesz stworzyć idealne kluski śląskie, lepiej sprawdzą się ziemniaki mączyste, nieco bardziej sypkie. Ale do większości typowych zastosowań w domu Gale świetnie się sprawdzą.
Odmiana ta ma zastosowanie zarówno w uprawie domowej, na własny użytek, jak i towarowej. Dobrze się sprawdza, ponieważ jest to odmiana dość plenna. Na dodatek bulwy są ładne i regularne i świetnie się przechowują! Nie mają tendencji do szybkiego kiełkowania, pozostają jędrne i gładkie. Nie tracą także na smaku ani kolorze, więc w zasadzie w chłodnej piwnicy czy kopcu mogą leżakować aż do kolejnego sezonu. Ta cecha sprawia, że kartofle ‘Gala’ dobrze sprawdzają się w uprawach wielkotowarowych.
Ziemniaki ‘Gala’ w uprawie
Ziemniaki ‘Gala’ – wymagania w uprawie
Ziemniak jadalny to jedna z tych roślin, których wymagania nie są duże. Dlatego można sadzić je na polach w nawet mniej urodzajnych częściach kraju. Jednak ziemniaki ‘Gala’ są pod tym względem dość szczególne. Zanim zdecydujesz się na ich uprawę, musisz wiedzieć, że mają znacznie większe zapotrzebowanie wodne. Dlatego na glebach bardzo suchych i przesuszających się prawdopodobnie trzeba będzie zastosować dość obfite i częste podlewanie.
Poza tym jednak ‘Gala’ nie ma większych wymagań niż typowe odmiany ziemniaków. Optymalne będzie stanowisko słoneczne i jasne, dość ciepłe – wtedy bulwy są największe. Dobrze sprawdza się podłoże lekkie i przepuszczalne, ale dość żyzne. Żeby zwiększyć jego jakość i poprawić strukturę, jesienią przed posadzeniem ziemniaków należy zasilić je dobrze przerobionym obornikiem. To powinno wystarczyć, by kartofle na cały sezon miały odpowiednio dużo składników odżywczych. Można także zastosować przedplon, to znaczy we wcześniejszym sezonie zastosować rośliny o dużej zawartości zielonej masy, jak peluszka lub lucerna.
Ziemniaki ‘Gala’ – odporność na choroby
Ziemniaki ‘Gala’ dobrze sprawdzają się w ogrodzie i w uprawach ekologicznych, ponieważ są bardzo odporne. Inne odmiany ziemniaka, na przykład ziemniaki ‘Denar’ czy ‘Tajfun’ także mogą pochwalić się odpornością, jednak zawsze mają jedną czy dwa schorzenia, na które są bardziej podatne. Gale na szczęście takie nie są. Są bardzo odporne na choroby wirusowe, mają wysoką odporność także na zarazę łodyg, rhizoctonię i czarną nóżkę.
Wykazują także średniowysoką lub średnią odporność na mokrą zgniliznę ziemniaka, parcha ziemniaka i liściozwój. Dlatego opryski prewencyjne nie są konieczne. Warto jednak zachować ostrożność i nie sadzić ziemniaków na miejscach, w których wcześniej rosły ziemniaki lub warzywa psiankowate (pomidory, papryka). W takim wypadku w podłożu mogą znajdować się patogeny chorobotwórcze, które mogą zaatakować roślinę. Stosowanie płodozmianu może w tym pomóc.
Ziemniaki ‘Gala’ – uprawa krok po kroku
Sadzeniaki ziemniaków ‘Gala’ są łatwo dostępne. Można kupić je w sklepach ogrodniczych, rolniczych lub bezpośrednio od rolników. Sadzenie ziemniaków wszystkich odmian (także takich jak ziemniaki ‘Denar’, ziemniaki czerwone czy ziemniaki ‘ Yelly’) rozpoczyna się dopiero po 20 kwietnia, a najlepiej jeszcze później. Chociaż w Polsce tak popularna jest uprawa ziemniaków, trzeba pamiętać, ze roślina nie pochodzi z naszego klimatu. Jest wrażliwa na chłód, więc im później ją zasadzimy, tym lepiej.
Bulwy sadzi się kiełkami do góry, na takiej głębokości, by przykryć je około 2-3-centymetrową warstwą ziemi. Po kilku dniach powinny skiełkować, a gdzieś pod koniec maja powinniśmy doczekać się już dość dużych roślin.
W czasie suszy bardzo ważne jest regularne podlewanie ziemniaków, zwłaszcza że ‘Gala’ to roślina o podwyższonych potrzebach wodnych. Kolejnym ważnym zabiegiem jest odchwaszczanie, najlepiej mechaniczne. Warto zwrócić na to uwagę zwłaszcza na początku uprawy, kiedy chwasty mogą zagłuszyć wzrost roślin.
Wygląd ziemniaka 'Gala'
Sadzenie i stanowisko dla ziemniaka 'gala'
Pielęgnacja ziemniaka 'Gala'
Terminy
I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kiedy można sadzić? | ||||||||||||
Kiedy kwitnie? | ||||||||||||
Terminy zbiorów | ||||||||||||
Nawożenie | ||||||||||||
Nawóz
wieloskładnikowy,
z dodatkiem azotu,
organiczny.
Nawozić raz w miesiącu. |
||||||||||||
Podlewanie | ||||||||||||
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni. Gleba powinna być lekko wilgotna, bez szkodliwego nadmiaru wody. |
A Polacy zapomnieli, a młodsi nigdy nie doświadczyli smaku dobrych ziemniaków nadających się na ziemniaki tłuczone, czyli takie jakie jemy z 90% naszych posiłków. Co się stało? Czy dostajemy jakiś niemiecki i unijny, zunifikowany szmelc?
A może wszyscy hodują już tylko ziemniaki nadające się głównie do produkcji cheepsów, ale niekoniecznie do gotowania?
Po 35 latach wróciłem na stałe do Polski i doznałem szoku. Ziemniaki jakie pamiętam już nigdzie nie są dostępne. Ani w małych sklepach, ani w sieciach, ani na targu u rolników. A wszyscy zapewniają że mają dobre, sypkie ziemniaki.
Sypkie? To są sypkie ziemniaki? To są gnieciuchy, które nawet krótko gotowane są wodniste, gumowate i w żadnym wypadku nie rozsypują się przy ugniataniu tylko się rozgniatają. Robi się misz-masz który trzeba odparowywać, a i tak nie nadają się do jedzenia.
Wróć - "nadają się". Polacy twierdzą że nadają się, ponieważ zapomnieli smaku prawdziwych, sypkich, białych ziemniaków.
Wszystkie ziemniaki jakie można znaleźć są żółtawe, a nie prawie śnieżno-białe w środku. Są miękkawe w dotyku, zamiast być twardymi jak kamień. Krótko - nie nadają się do gotowania i ubijania.
Nie wiem jak dawniej nazywały się te dobre ziemniaki ktore były dostępne w Polsce. Pewnie nie miały żadnej nazwy. Po prostu "dobre ziemniaki". Pozostałe, takie jak obecnie dostępne, szły dla świń i zwierząt hodowlanych. No i na bimber.
Pamiętam jak ojciec przed zimą kupował po parę kilo od kilku różnych gospodarzy, a później kupował na zimę cały wóz tych które były najlepsze. Bez nazwy.
Mogę zaś służyć nazwą dobrych ziemniaków dostępnych w Stanach Zjednoczonych: Idaho Patatoes!