Popularne rośliny

Egzotyczne pnącze dorastające do bardzo dużych rozmiarów. Lubiana roślina doniczkowa do biur i mieszkań.

Rhaphidophora tetrasperma ze względu na swój wygląd i potoczne nazwy "monstera minima" albo "mini monstera" jest często mylona, albo błędnie przypisywana do rodzaju Monstera. W przeciwieństwie do "prawdziwej" monstery rhaphidophora nie pochodzi z Ameryki Południowej, ale z Azji (Tajlandia, Malezja). Jest wiecznie zielonym pnączem z lasów deszczowych.

Monstera dubia jest rzadko spotykanym w uprawie doniczkowej gatunkiem egzotycznego pnącza. Z tej małej popularności wynika pewnie używanie łacińskiej nazwy, której część gatunkowa znaczy dosłownie "wątpliwa, niepewna" i odnosi się do pierwotnego umieszczenia rośliny w rodzaju Marcgravia. Małe i zamknięte liście tej monstery dopiero z wiekiem stają porozcinane i dziurawe.

Monstera pinnatipartita jest pnączem z deszczowych lasów Ameryki Południowej. Miłośników tropikalnych roślin przekonuje do siebie oryginalną formą rozwoju liści. W młodości są one ciemnozielone i pełne, z czasem dzielą się i zmieniają nie do poznania. Stąd wzięła się nazwa gatunkowa, która znaczy tyle co "podzielony na części w sposób pierzasty ".

Nazwy egzotycznych roślin ozdobnych, używane potocznie i zwyczajowo, nie zawsze są zgodne z nazwami botanicznymi, które te rośliny jednoznacznie identyfikują. Philodendron karstenianum (synonim Philodendron venosum) jest zwyczajowo nazywany monsterą karstenianum. Jest to tropikalne pnącze o efektownych liściach, które są mocno żyłkowane i miejscami wypukłe.

Głóg dwuszyjkowy jest gatunkiem drzewa rodzimego pochodzenia. Łączy go pokrewieństwo nie tylko z jabłonią, gruszą, czy śliwą, ale też z poziomką, wiązówką i różą. Zebrane w baldachogrona kwiaty mają pięć płatków, wiele pręcików i jeden słupek z dwiema szyjkami — co tłumaczy nazwę gatunkową.

Głóg jednoszyjkowy jest rodzimym gatunkiem, jego pięciopłatkowe kwiaty mają słupek z pojedynczą szyjką, a owoce zawsze pojedyncze nasiona. Owoce głogu są jadalne, kwiaty i owoce mają znane od dawna działanie lecznicze. Głóg jednoszyjkowy może z powodzeniem pełnić rolę dekoracyjną albo funkcję trudnego do przebycia żywopłotu.

Głóg ‘Paul’s Scarlet’ jest odmianą hodowlaną rodzimego głogu dwuszyjkowego. Główną jego ozdobę stanowią pełne, ciemnoczerwonoróżowe, szkarłatne kwiaty. Nazwa odmiany jest nieco zagadkowa: "scarlet" odnosi się do koloru kwiatów, natomiast tajemniczy Paul jest prawdopodobnie imieniem elfa, ponieważ według irlandzkich legend, wróżki i elfy kryją się często w tym głogu.

Głóg szkarłatny jest północnoamerykańskim gatunkiem, uprawianym u nas jako roślina dekoracyjna. Ozdobę stanowią kwiaty, szkarłatne owoce oraz przebarwiające się jesienią liście. Owoce głogu szkarłatnego są duże, jadalne i smaczne.

Hortensja bukietowa jest krzewem ozdobnym, który został przywieziony z Japonii do Europy dopiero w 1830 roku. Gatunek jest rzadko spotykany w uprawie ogrodowej, ponieważ bardziej efektowne są jego odmiany, a zwłaszcza wielkokwiatowa 'Grandiflora'.

Typowa, dziko rosnąca forma hortensji ogrodowej jest rzadko spotykana w ogrodach. Niezwykle efektowne, ogromne kule kwiatostanów rozwijają zwykle odmiany hodowlane (kultywary).

W odróżnieniu od azjatyckich hortensji ogrodowej i bukietowej hortensja krzewiasta ma swoją ojczyznę na wschodzie Stanów Zjednoczonych w Appalachach. W ogrodach spotyka się zwykle nie gatunek botaniczny, ale jego kultywary.

Cienioznośne i odporne na mróz pnącze. Pokrywa mury i ściany, a przy tym rozwija dekoracyjne kwiatostany. Może służyć jako roślina okrywowa.

Bardzo efektowna odmiana hodowlana hortensji krzewiastej. Bardzo duże półkuliste kwiatostany są złożone z kwiatów płonnych. Pięknie wygląda w roli solitera, jak również w nasadzeniu grupowym. Dziki gatunek pochodzi z Appalachów, a odmianę 'Annabelle' wyhodowano w USA.

Laurowiśnia wschodnia jest popularnym krzewem na żywopłoty. Zimozielone liście, ciemnozielone i skórzaste, tworzą doskonałe tło dla białych albo kremowych gron pachnących kwiatów. Dobrze znosi przycinanie i suszę. Z laurem, czyli wawrzynem szlachetnym, łączy ją tylko podobieństwo liści.

'Ani' jest węgierską odmianą laurowiśni wschodniej wyhodowanej przez dr J. Miklos'a na potrzeby klimatu Europy Środkowo-Wschodniej. Dobrze znosi mróz i jest odporna na upały i susze. Bywa nazywana "czerwoną", ponieważ jej nowe liście rozwijają się wiosną w kolorze czerwonobrązowym. W maju i czerwcu rozwija kremowobiałe kwiaty zebrane w grona.

Odmiana hodowlana laurowiśni wschodniej 'Novita' jest szybko rosnącym, zimozielonym krzewem o dużej odporności na mróz, szkodniki i choroby. Doskonale nadaje się na ogrodowe żywopłoty. Szybko tworzy gęste przegrody, które zasłaniają i zdobią ogród przez cały rok. Z powodzeniem może rosnąć również w pojemnikach na tarasie i balkonie.

Laurowiśnia iberyjska, jak sugeruje nazwa, ma swoją ojczyznę w Portugalii, Hiszpanii, jak również na Maderze i na Wyspach Kanaryjskich. Mimo śródziemnomorskiego pochodzenia ten gatunek laurowiśni wykazuje znaczną mrozoodporność i nadaje się również do naszych ogrodów.

Odmiana laurowiśni wschodniej 'Caucasica’ jest nową odmianą o dużej mrozoodporności i zdrowotności. Kwitnie dopiero po kilku latach, rozwijając grona białych kwiatów na tle ciemnozielonych, dużych liści z wyraźnym połyskiem. 'Caucasica’ zadowala się również zacienionymi stanowiskami, tworząc gęste i szczelne zasłony żywopłotów. Z powodzeniem może też pełnić funkcję solitera.

Różowa odmiana trawy pampasowej, Cortaderia selloana 'Rosea', jest bardzo efektowna i rzadko spotykana. Z gęstych kęp długich liści wyrastają puszyste kwiatostany o różowej barwie. Pewną wadą tej ozdobnej trawy jest brak pełnej mrozoodporności, co wiąże się z koniecznością zimowej ochrony.

Trawa pampasowa albo kortaderia pampasowa jest jedną z najpopularniejszych traw ozdobnych na świecie. Ta południowoamerykańska bylina tworzy gęste kępy, a główną jej ozdobę stanowią duże, puszyste wiechy kwiatostanów. Są kremowego koloru i utrzymują efektowny wygląd nawet po zakończeniu okresu wegetacji.

Trawa pampasowa 'Pumila' jest bardzo dekoracyjną odmianą o zwartym pokroju i niewielkim stosunkowo wzroście. Ozdobę trawy tworzą efektowne kwiatostany, a po przekwitnięciu puszyste, pierzaste wiechy owocostanów. W naszych warunkach wymaga zimowej ochrony.

Dracena wonna wygląda jak palma, ale z tą rodziną roślin nie ma nic wspólnego. Jest łatwa w uprawie i zachwyca urodą swoich liści. W warunkach domowych spotyka się zwykle kultywary dzikiego gatunku. Epitet gatunkowy ma związek z pachnącymi kwiatami, które w domowych warunkach rzadko się rozwijają.

Na dużą popularność draceny obrzeżonej wpływa niewątpliwie jej elegancki wygląd - długi, smukły pień i efektowny pióropusz wąskich liści. Nazwę zawdzięcza natomiast wąskiej, brązowoczerwonej obwódce, otaczającej każdy ciemnozielony liść. Dodatkową zaletą jest łatwość pielęgnacji rośliny.

Dracena wonna 'Compacta' jest kultywarem, który nazwę zawdzięcza eleganckiemu, zwartemu pokrojowi rośliny. Od innych swoich krewniaczek odróżnia się gęstymi rozetkami krótkich, połyskujących liści. Prowadzona na pniu przypomina wyglądem palmę, z którą jednak nie ma nic wspólnego.

Dracena Sandera, nazywana szczęśliwym bambusem, nie ma z tą trawiastą rośliną nic wspólnego. Gatunek pochodzi z deszczowych lasów zachodniej Afryki. Klasyczny "Lucky Bamboo" z długim, cienkim pędem, często spiralnie skręconym, i pióropuszem liści, jest wynikiem prób uzyskania jak najbardziej dekoracyjnej formy rośliny.

Dracena 'Milky Way' jest odmianą draceny rozgałęzionej, która zamiast wyprostowanego pokroju przyjmuje formę krzewiastą, a jej długie, cienkie pędy przewieszają się łukowato. Główną ozdobą rośliny są grube, ciemnozielone liście z białym pasem pośrodku i białymi plamkami na obwódce. Można dopatrzeć się w tym wzorze rozgwieżdżonego nieba i Drogi Mlecznej.

Zamiokulkas zamiolistny jest idealną rośliną ozdobną dla osób bez ogrodniczego talentu. Bywa określany jako najodporniejsza roślina doniczkowa świata, ponieważ swojemu opiekunowi wybacza wiele błędów i nie stawia mu żadnych specjalnych wymagań. Jest niezwykłym odkryciem towarzyskim dwóch ostatnich dekad.

Zamiokulkas zamiolistny 'Zenzi' jest miniaturową odmianą gatunku. W porównaniu z formą botaniczną ma bardziej zwarty pokrój, mniejszą wysokość oraz grubsze, beczułkowate pędy. Należy do najbardziej odpornych i łatwych w uprawie roślin doniczkowych.

Zamiokulkas zamiolistny 'Raven' jest odmianą popularnej rośliny doniczkowej o rzadko spotykanym przebarwieniu liści. Są one ciemne, niemal czarne i połyskują niczym skrzydła kruka - stąd nazwa odmianowa. Młode pędy są początkowo zielone, jednak szybko zmieniają barwę na ciemną.

Magnolia pośrednia zachwyca wiosną niezwykłą urodą swoich "tulipanowych" kwiatów, a przez cały sezon malowniczym pokrojem. Jest dziełem francuskiego oficera Etienne Soulange-Bodin'a, który zajął się ogrodnictwem i w 1820 roku wyhodował krzyżówkę magnolii nagiej z magnolią purpurową.

Magnolia gwiaździsta jest gatunkiem najwcześniej u nas zakwitającym. Czysto białe, duże kwiaty otwierają się prostopadle, przypominając gwiazdę. Mają liczne bardzo wąskie płatki i są pachnące. Jesienią liście magnolii gwiaździstej przebarwiają się na brązowo.

Magnolia purpurowa uprawiana od wieków w Azji Wschodniej, trafiła do Europy pod koniec XVIII wieku i szybko zyskała trwającą do dzisiaj popularność. Ze skrzyżowania magnolii purpurowej z magnolią nagą powstała najpiękniejsza chyba magnolia pośrednia i jej liczne odmiany.

Magnolia wielkokwiatowa przyciąga uwagę okazałymi, białymi kwiatami pachnącymi cytryną i dużymi, błyszczącymi liśćmi. Jej kwiaty należą do największych rozwijanych przez drzewa. Nie zrzuca liści na zimę. Na pierwsze kwiaty trzeba jednak poczekać kilka lat po posadzeniu drzewka.

Magnolia 'Betty' jest jedną z odmian serii o nazwie "the Little Girls", wyhodowanej w 1965 roku w Stanach Zjednoczonych. 'Betty' jest zwartym krzewem o dużych, ciemnoróżowych kwiatach. Zaletą tej magnolii jest duża odporność na mróz. Poza 'Betty' do grupy należy m.in. magnolia ‘Susan’.

Budleja Davida jest krzewem długo kwitnącym i prawdziwym magnesem dla owadów. Jej kwiatostany przypominające lilak pospolity wabią całe roje motyli i innych owadów. Pachnące wiechy kwiatów rozwijają się stopniowo, najpierw na pędach głównych, potem na bocznych. Nazwa gatunkowa rośliny upamiętnia francuskiego misjonarza i botanika Armanda Davida.

Budleja skrętolistna rozwija kuliste grona kwiatów wzdłuż zeszłorocznych pędów. Całkowicie pokrywają długie pędy, przypominając sznury fioletowych korali. Pachnące kwiaty wabią owady, stąd popularna w wielu językach nazwa "motyli krzew". W odróżnieniu od innych gatunków budlei ta jest wyjątkowo mrozoodporna.

Budleja Davida 'Black Knight' jest odmianą motylego krzewu o ciemnych, purpurowofioletowych kwiatach, wpadających w czerń. Pachnące, wiechowate kwiatostany wabią do ogrodu roje motyli. Pewną wadą tego atrakcyjnego krzewu jest niedostateczne drewnienie pędów przed zimą i częste ich przemarzanie.

Budleja Davida 'Empire Blue' jest odmianą hodowlaną ulubionego przez pszczoły i motyle krzewu. Jej kwiaty są niebieskofioletowe i nie tak ciemne jak w przypadku "Czarnego Rycerza", czyli odmiany 'Black Knight'. W naszych warunkach nie jest całkowicie odporna na mróz.

Kocimiętka właściwa posiada zdolności wabienia pszczół i kotów, a jednocześnie odstraszania much, komarów i karaczanów. Ziele kocimiętki zawierające olejki eteryczne i inne substancje, stosowane jest do celów leczniczych oraz jako przyprawa w kuchni. Zebrane w kwiatostany białe do delikatnie liliowych kwiaty stanowią ozdobę ogrodowych rabat.

Kocimiętka Faassena jest aromatyczną byliną, którą wyhodowano jako hybrydę dwóch gatunków Nepeta racemosa i Nepeta nepetella. Odznacza się bujnym wzrostem i obfitym kwitnieniem od maja do września. Wnosi do ogrodu lawendowy błękit kwiatów, które wabią roje pszczół i innych owadów. Nazwa hybrydy upamiętnia holenderskiego ogrodnika Johannesa Hubertusa Faassen'a.

Kocimiętka Faassena nie jest botanicznym gatunkiem, tylko hybrydą Nepeta racemosa i Nepeta nepetella, a 'Walker's Low' jedną z jej hodowlanych odmian. Odznacza się bujnym wzrostem i długim okresem kwitnienia. Jest tolerancyjna, co do gleby i wilgotności.

Ze swoimi roztaczającymi wspaniały zapach kwiatami jest lawenda wąskolistna klasykiem, którego nie może zabraknąć w żadnym ogrodzie. Charakterystyczny aromat budzi wspomnienia z Prowansji. Długi okres kwitnienia lawendy i bogactwo kwiatów tworzą idealne środowisko dla licznych gatunków owadów.

Pachnące kwiaty lawendy francuskiej są zebrane w beczułkowate kłosy z czupryną jaśniejszych listków na szczycie, które pełnią rolę powabni dla owadów. Ze względu na małą mrozoodporność (strefa 9a) ten gatunek lawendy może być u nas uprawiany tylko w pojemnikach albo na rabatach sezonowo.

Lawenda wąskolistna ‘Hidcote Blue’ należy do najpiękniejszych i odpornych na mróz odmian lawendy. Ta niezwykle popularna odmiana została wyhodowana w 1950 roku nie w Prowansji, która kojarzy się z lawendą, ale w Anglii. Nazwa pochodzi od Hidcote Manor Garden in Gloucestershire.

Lawenda 'Blue Scent' jest odmianą lawendy wąskolistnej o drobnych, kutnerowatych, srebrzystych liściach i zebranych w długie, gęste kłosy ciemnoniebieskich, intensywnie pachnących kwiatach. Lawenda 'Blue Scent' kwitnie długo od końca maja do połowy września. Na rynku istnieje od 20 lat.

Lawenda pośrednia jest naturalnym mieszańcem lawendy wąskolistnej i lawendy szerokolistnej, znalezionym we Francji na początku XIX wieku. Prawdziwa kariera tej lawendy rozpoczęła się jednak sto lat później, kiedy odkryto, że jest ona wielokrotnie bardziej wydajna w produkcji olejku lawendowego. W ogrodzie ma bardziej intensywny zapach, późniejszy okres kwitnienia i jest wrażliwa na zbyt mocne cięcie.

Piękno kwitnącej piwonii drzewiastej (zwanej też krzewiastą) jest niezrównane. Jej historia jest związana z Chinami od ponad 2000 lat. Do Europy trafiła po raz pierwszy dopiero w XVIII wieku. W przyrodzie nie spotyka się już dzikiej formy tego gatunku — za to ogrodnicy rozwijają wciąż nowe odmiany.

Niezwykłą urodę piwonii chińskiej połączoną z długowiecznością ceniono na Dalekim Wschodzie już przed tysiącami lat. W pierwszych wiekach naszej ery Chińczycy rozróżniali wiele odmian hodowlanych tej kwiatowej byliny. Dzisiaj różnorodność kolorów i form piwonii chińskiej spełni życzenie każdego ogrodnika.

Purpurowoczerwone kwiaty, jakby unoszące się nad drobno podzielonymi liśćmi, przypominającymi koperek, sprawiają, że piwonia delikatna jest niezwykłą byliną. Jako mieszkaniec stepów z suchymi i gorącymi latami, zakwita wcześniej niż inne piwonie i wcześniej kończy kwitnienie. Jest przystosowana do życia w pełnym słońcu podczas suchego lata oraz do mroźnej zimy.

Piwonia lekarska była od wieków uprawiana w Europie jako roślina lecznicza, a od XIX wieku stała się też byliną ozdobną. Rozwija duże, różowe albo czerwone kwiaty. Jest długowieczna i łatwa w uprawie, nie znosi tylko ingerencji w obszar swoich korzeni, dlatego po posadzeniu powinno się ją pozostawić w spokoju i nie zmieniać stanowiska.

W połowie XX wieku japońskiemu ogrodnikowi Toichi Itoh udało się uzyskać hybrydę piwonii drzewiastej z piwonią bylinową. Dalsze prace ogrodników amerykańskich doprowadziły do powstania całej kategorii odmian hybrydowych nazywanej "mieszańcami międzysekcyjnymi". Odmiany piwonii Itoh odznaczają się bogactwem kolorów, długim kwitnieniem i odpornością.