Rośliny bobowate - najpopularniejsze rośliny
- Glicynia chińskapnączepnącze zimoodpornepnącze ogrodowe
Glicynia chińska jest ozdobnym pnączem ze zwisającymi gronami niebieskofioletowych motylkowych kwiatów. Jest długowieczną rośliną, której pędy dorastają do ponad 10 m długości. Nazwa rodzajowa upamiętnia niemiecko-amerykańskiego lekarza Caspara Wistar'a. Etymologiczny błąd — wisteria zamiast wistaria — został jednak w oficjalnej nomenklaturze zachowany.
pnącze Trudność uprawy: średnia - Groszek cukrowyrośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Uprawiany od tysięcy lat groch zwyczajny (Pisum sativum) znany jest w rozmaitych podgatunkach i odmianach. Chrupiący i słodki groszek cukrowy nadaje się w całości do spożycia na surowo. Jego płaskie strąki są pozbawione pergaminowej wyściółki. Nasiona są małe, ale słodkie i można zjadać całe strąki z nasionami. Jak wynika z pełnej nazwy botanicznej (Pisum sativum subsp. sativum convar. axiphium), groszek cukrowy jest odmianą podgatunku grochu zwyczajnego.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Groszek pachnącyrośliny jednoroczneogrodowaroślina kwiatowa
Śródziemnomorski gatunek groszku pachnącego jest uprawiany u nas jako roślina ozdobna. Na długich cienkich pędach rozwijają się ładne, pachnące kwiaty w pastelowych kolorach. Wyhodowano wiele odmian zarówno karłowych, jak i wysokich w całej palecie barw. Roślina doskonale nadaje się do obsadzania ogrodzeń i wysokich murów.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Mimoza wstydliwapółkrzewypółkrzewy liściasteroślina doniczkowa
Mimoza wstydliwa zyskała sobie popularność i sławę nie tyle dzięki subtelnej urodzie kwiatów, o oryginalnej zdolności reagowania na dotyk. Na dotknięcie albo na szybkie ogrzanie lub ochłodzenie mimoza reaguje składaniem liści. Po ustąpieniu bodźca liście wracają do swojej pierzastej formy.
półkrzew Trudność uprawy: średnia - Robinia akacjowadrzewadrzewa liściastedrzewa ozdobne
Robinia akacjowa jest drzewem sprowadzonym z Ameryki Północnej już cztery wieki temu. Nazwa rodzajowa upamiętnia ogrodnika królów francuskich Jeana Robin'a, a epitet gatunkowy wskazuje na mylące podobieństwo do odrębnego rodzaju akacji. Dobrze rośnie w warunkach miejskich.
drzewo Trudność uprawy: łatwa
Rośliny bobowate - pozostałe rośliny
- Karagana syberyjskakrzewykrzewy liściastekrzew ozdobny
Karagana syberyjska jest specjalistką od przetrwania na nieurodzajnych i suchych stanowiskach. Wiosną rozwija jaskrawożółte, motylkowe kwiaty na tle świeżej zieleni delikatnych liści. Kolczaste zarośla karagany dają schronienie ptakom, a kwiaty wabią roje pszczół. Kwiaty i młode strąki są jadalne.
krzew Trudność uprawy: łatwa - Soja warzywnarośliny jednorocznewarzywnawarzywa strączkowe
Soja warzywna jest rośliną strączkową uprawianą w Chinach od kilku tysięcy lat. Jej nasiona odznaczają się wysoką zawartością białka i tłuszczu. Olej sojowy używany jest do celów spożywczych i w medycynie. Motylkowate kwiaty soi warzywnej mają kolor fioletowy.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Judaszowiec kanadyjskidrzewadrzewa liściastedrzewa ozdobne
Judaszowiec kanadyjski jest niewielkim drzewem, jednym z dziesięciu gatunków tego rodzaju. Różowe kwiaty motylkowe pojawiają się w pęczkach nie tylko na pędach, ale również na samym pniu. Nazwa rodzajowa związana jest tradycyjnie z imieniem Judasza, chociaż bardziej prawdopodobna jest wersja z nazwą prowincji Juda (Judea), gdzie występuje judaszowiec południowy.
drzewo Trudność uprawy: średnia - Koniczyna łąkowabylinybylina z kłączemozdobna i użytkowa
Koniczyna łąkowa, nazywana też koniczyną czerwoną, jest rodzimym gatunkiem należącym do roślin motylkowatych. Dzięki jasnopurpurowym pachnącym kwiatom oraz charakterystycznym trójlistkowym liściom koniczyna jest efektowną rośliną ozdobną. Młode liście i świeże kwiaty mogą być dodatkiem do różnych potraw.
bylina Trudność uprawy: łatwa - Żarnowiec miotlastykrzewykrzewy liściastekrzew ozdobny
Nazwa żarnowca miotlastego, zarówno polska, jak i łacińska, odnosi się do zwisających pędów, z których kiedyś wyrabiano miotły. Ten będący w powszechnym użyciu sprzęt domowego użytku przeszedł wprawdzie do historii, ale za to żarnowiec miotlasty awansował do roli krzewu ozdobnego.
krzew Trudność uprawy: łatwa - Koniczyna białabylinybylina z kłączemkwiatowa
Koniczyna biała byliną często spotykaną na łąkach, pastwiskach i trawnikach. Właściciele wypielęgnowanych trawników zwykle nie są jej widokiem zachwyceni. Niesłusznie, ponieważ białą koniczynę uwielbiają pszczoły i inne owady, a poza tym posiada właściwości lecznicze i jest cenną karmą dla zwierząt.
bylina Trudność uprawy: łatwa
- Glediczja trójcierniowa ‘Sunburst’drzewadrzewa liściastedrzewa ozdobne
Pochodząca z Ameryki Północnej glediczja trójciernista jest drzewem o filigranowych liściach, pachnących kwiatach i oryginalnych owocach w formie strąków. 'Sunburst' jest odmianą o złocistożółtych liściach w okresie wzrostu. Nieco dziwna nazwa rodzajowa drzewa pochodzi od nazwiska niemieckiego botanika Johanna Gottlieba Gleditsch'a.
drzewo Trudność uprawy: łatwa - Łubin trwałybylinybylina z kłączemkwiatowa
Przywieziony z Ameryki Północnej łubin trwały stał się bardzo popularną rośliną ogrodową. Liczne kultywary tej byliny kwitną we wszystkich kolorach tęczy. Forma botaniczna ma zwykle kwiaty fioletowoniebieskie z białym żagielkiem. Łubin trwały ma skłonność do dziczenia i często jest spotykany na polanach leśnych i przydrożach.
bylina Trudność uprawy: łatwa - Albicja jedwabistadrzewadrzewa liściastedrzewa ozdobne
Albicja jedwabista jest niewielkim drzewem, którego urodę trudno jest przecenić - biało-różowe pędzelki kwiatów nadają jej egzotycznego uroku, a filigranowe liście tańczą przy najlżejszym powiewie wiatru. Nazwa rodzajowa upamiętnia Filippo degli Albizzi, florenckiego przyrodnika, który jako pierwszy przywiózł roślinę z Konstantynopola do Europy w połowie XVIII wieku. Epitet gatunkowy julibrissin oznacza w języku perskim „jedwabny kwiat” i nawiązuje do długich pręcików, przypominających jedwabne nici.
drzewo Trudność uprawy: średnia - Lucerna siewnabylinybylina z kłączemkwiatowa
Lucerna siewna jest byliną o fioletowych, podobnych do koniczyny główkach kwiatów i również trójlistkowymi liśćmi. Uprawiana już w starożytnej Persji na paszę dla zwierząt, lucerna siewna rozprzestrzeniła się na całą Europę. W ogrodzie jest cennym składnikiem łąk kwietnych i źródłem pokarmu dla owadów.
bylina Trudność uprawy: łatwa - Łubin wąskolistnyrośliny jednoroczneogrodowaroślina kwiatowa
Łubin wąskolistny jest jednoroczną rośliną śródziemnomorskiego pochodzenia. Jak wszystkie rośliny z rodziny bobowatych poprawia żyzność gleby, wiążąc azot atmosferyczny. Długie grona motylkowych kwiatów w kolorze niebieskim albo fioletowym mogą być ozdobą ogrodowych rabat.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Fasolnik chińskirośliny jednorocznewarzywnawarzywa strączkowe
Fasolnik chiński jest egzotycznym warzywem strączkowym o kilkumetrowych pędach i bardzo długich strąkach. Jest uprawiany dla niedojrzałych strąków, podobnie jak popularna fasola szparagowa. Owoce fasolnika chińskiego są pozbawione włókien i bardzo smaczne. Za pewną wadę można uznać wysokie oczekiwania rośliny w stosunku do temperatury oraz nasłonecznienia.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Łubin żółtyrośliny jednoroczneogrodowaroślina kwiatowa
Łubin żółty jest gatunkiem rośliny jednorocznej, przedstawicielem licznej rodziny motylkowatych (bobowatych). Wykorzystywany jest w rolnictwie jako nawóz zielony, jednak żółte i pachnące kwiatostany mogą być również efektowną ozdobą ogrodowych rabat.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Judaszowiec chińskidrzewadrzewa liściastedrzewa ozdobne
Judaszowiec chiński przypomina wyglądem swojego kanadyjskiego krewnego, ma jednak nieco większe kwiaty i strąki, i jest mniej odporny na mróz. Fioletowoczerwone kwiaty wyrastają nie tylko na gałęziach, ale i bezpośrednio na pniu. Stanowi bardzo efektowną ozdobę wiosennego ogrodu.
drzewo Trudność uprawy: średnia - Wianowłostka królewskadrzewadrzewa liściastew doniczce
Wianowłostka królewska, ze względu na kolor kwiatów nazywana płomieniem Afryki, jest tropikalnym drzewem rosnącym dziko na Madagaskarze. Roślina jest wybitnie ciepłolubna i w naszych warunkach może być uprawiana tylko w donicach i pojemnikach. Wianowłostka królewska należy do najpiękniejszych drzew ozdobnych na świecie.
drzewo Trudność uprawy: średnia - Fasola zwykłarośliny jednorocznewarzywnawarzywa strączkowe
Fasola zwykła jest warzywem strączkowym, które Indianie uprawiali już od tysięcy lat. Doceniana przez konkwistadorów roślina dotarła do Europy w XVI wieku. Liczne odmiany szparagowe fasoli są uprawiane dla nie w pełni dojrzałych strąków, spożywanych w całości.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Złotokap pospolitykrzewykrzewy liściastekrzew ozdobny
Złotokap pospolity oczarowuje wiosną bogactwem długich gron złocistożółtych kwiatów. Rośnie jako duży krzew, a czasem jako niewysokie drzewo. Jedyną wadą jest zawartość silnie trujących alkaloidów we wszystkich częściach rośliny.
krzew Trudność uprawy: łatwa - Wyka ptasiabylinybylina z kłączemkwiatowa
Pospolita w Polsce wyka ptasia nie tylko posiada subtelną urodę, ale jej kwiaty są też ważnym źródłem pożywienia dla pszczół i motyli. Rośliny rodzimego pochodzenia są w ogrodach znacznie rzadziej spotykane niż rozmaite egzoty. Niesłusznie, ponieważ są piękne, a na dodatek, w przeciwieństwie do obcych gatunków, bez problemu znoszą nasze warunki glebowe i klimatyczne.
bylina Trudność uprawy: łatwa - Sofora drobnolistnadrzewadrzewa liściastew doniczce
Perełkowiec drobnolistny, nazywany też szupinem albo soforą drobnolistną, pochodzi z Nowej Zelandii i należy do rodziny bobowatych, znanej z symbiozy z bakteriami brodawkowymi. W swojej ojczyźnie dorasta do 8 m wysokości i szerokości, jednak w naszych warunkach może być uprawiany tylko w doniczkach. Ozdobę stanowią rozwijające się bujnie w kwietniu złote, motylkowate kwiaty oraz długie liście złożone z ustawionych parami małych owalnych listków.
krzew, drzewo Trudność uprawy: średnia - Strączyniec cewiastydrzewadrzewa liściastew doniczce
Strączyniec cewiasty należy do znanej rodziny motylkowatych i w swojej ojczyźnie wyrasta na okazałe drzewo. W naszych warunkach może być uprawiany wyłącznie w doniczkach i pojemnikach, które na zimę można przenieść do ciepłego pomieszczenia. Późną wiosną rozwija długie girlandy pachnących, żółtych kwiatów.
drzewo Trudność uprawy: średnia - Janowiec ciernistypółkrzewypółkrzewy liściasteroślina ozdobna
Janowiec ciernisty jest miotlastym, gęstym półkrzewem o wzniesionych pędach. Ciernie wyrastają na starszych pędach, podczas gdy tegoroczne nie są ociernione. Oprócz trawiastej zieleni liści, ozdobę janowca stanowią szczytowe grona żółtych, motylkowatych kwiatów.
półkrzew Trudność uprawy: łatwa - Seradela siewnarośliny jednoroczneogrodowakwiatowa i użytkowa
Seradela siewna albo pastewna jest gatunkiem rośliny jednorocznej uprawianym w wielu krajach świata na paszę dla zwierząt. Nieco osobliwa nazwa rodzajowa pochodzi od katalońskiego "serradella", z łacińskiego "serratula" - od "serra" = "piła" - i nawiązuje do formy drobnych liści. W ogrodzie może pełnić rolę rośliny ozdobnej.
roślina jednoroczna - Szczodrzeniec wczesnykrzewykrzewy liściastekrzew ozdobny
Szczodrzeniec wczesny jest hybrydą Cytisus multiflorus i Cytisus oromediterraneus, krzewem ozdobnym uprawianym w ogrodach w rozmaitych odmianach hodowlanych. Odznacza się gęstym pokrojem i wczesnym, obfitym kwitnieniem na pędach zeszłorocznych.
krzew - Glicynia japońskapnączepnącze zimoodpornepnącze ogrodowe
Glicynia japońska jest silnie rosnącym pnączem, które odpowiednio przycinane może rosnąć w ogrodzie w formie szerokiego krzewu. Bardzo efektowne, duże i pachnące kwiatostany rozwijają się później niż u glicynii chińskiej - zwykle po rozwinięciu liści. Jest gatunkiem bardzo długowiecznym (do kilkuset lat) i najbardziej odpornym na mróz w swoim rodzaju botanicznym.
pnącze Trudność uprawy: średnia - Judaszowiec kanadyjski 'Ruby Falls'drzewadrzewa liściastedrzewa ozdobne
Judaszowiec kanadyjski 'Ruby Falls' jest formą płaczącą o bordowych, młodych liściach, co tłumaczy nazwę odmianową. Powstał jako mieszaniec odmian ‘Lavender Twist’ i ‘Forest Pansy’. Ozdobę stanowią duże, sercowate liście w czerwonorubinowym kolorze oraz intensywnie różowe kwiaty wyrastające wprost na pniu i na starych pędach.
drzewo Trudność uprawy: średnia - Wyka kosmatarośliny jednorocznerośliny kwiatoweogrodowe
Wyka kosmata, której nazwa ma związek z jej miękko owłosionymi łodygami, jest w rolnictwie cenną rośliną pastewną, a do ogrodu może wnosić element naturalnej przyrody. Ozdobę stanowią pierzastozłożone, delikatne liście oraz groniaste kwiatostany niebieskofioletowych, motylkowych kwiatów.
roślina jednoroczna, roślina dwuletnia Trudność uprawy: łatwa - Wyka siewnarośliny jednoroczneogrodowaroślina kwiatowa
Wyka siewna pochodząca pierwotnie z obszarów śródziemnomorskich i Azji Zachodniej jest zadomowiona w Europie od wieków i często uprawiana jako roślina paszowa. W ogrodach jest rzadziej spotykana niż na polach uprawnych, jednak jej delikatne, pierzaste liście oraz motylkowe, czerwonofioletowe kwiaty stanowią malownicze urozmaicenie na tle innych roślin.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Soczewica jadalnarośliny jednorocznewarzywnawarzywa strączkowe
Soczewica jadalna, która prawdopodobnie pochodzi od dzikiej Lens orientalis, jest jedną z najdawniej uprawianych przez człowieka roślin. Nasiona soczewicy mają wysoką wartość odżywczą, a roślina jest łatwa w uprawie. Pierzastozłożone liście oraz drobne, niebieskie kwiaty mogą stanowić naturalną ozdobę ogrodowej rabaty.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa
Zobacz inne kategorie roślin
Rośliny bobowate - rodzaje, opis, wymagania, uprawa, porady
Fasola, groszek, czy soczewica, to tylko niektóre z rodzajów roślin, które są nam doskonale znane. Nie zdajemy sobie sprawy z tego, iż jest to rodzina bobowatych, która obejmuje znacznie więcej przedstawicieli. I choć liczne rodzaje bobowatych spotykanych są niemalże na całym świecie, to jednak na terenie strefy klimatu umiarkowanego, możliwa jest uprawa tylko części z nich.
Rośliny bobowate - charakterystyka
Najczęściej rodzina bobowatych obejmuje rośliny zielne. To, co je wyróżnia, to głównie forma pnączy, które wyposażone są zazwyczaj w wąsy czepne. Ponadto spotykane są również wieloletnie drzewa i krzewy. Rośliny motylkowate posiadają skrętolegle osadzone liście, które przybierają głównie złożone formy. Chociaż wymienia się także gatunki z pojedynczymi liśćmi. Rośliny bobowate kwitną dość specyficznie. Byliny obsypane są kwiatami motylkowymi. Natomiast po okresie kwitnienia pojawiają się drobnonasienne strąki.
Przedstawiciele roślin motylkowatych spotykane są niemlaże na każdym kontynencie. Niektóre gatunki ze względu na przystosowanie do cieplejszego klimatu, nie są w stanie przetrwać nawet łagodnej zimy w strefie umiarkowanej. W Polsce spotykanych jest obecnie około 100 gatunków zaliczających się do rodziny bobowatych. W znakomitej większości są one uprawiane na dużą skalę. Część jednak spotykana jest jako dziko rosnące gatunki.
Rośliny drobnonasienne - przykładowe rodzaje
Na terenie Polski możemy spotkać ok. 38 rodzajów roślin bobowatych. Wśród nich wymienia się popularne rodzaje takie jak groszek (Lathyrus), soczewica (Lens), lucerna (Medicago), cieciorka (Coronilla), fasola (Phaseolus), groch (Pisum), czy też kozieradka (Trigonella). Patrząc na rośliny wieloletnie z rodziny bobowatych, warto wymienić między innymi złotokap (Laburnum Fabr.) Jest to rodzaj uprawnych drzew dorastających nawet do 10 metrów wysokości. Wyróżnia się on żółtymi kwiatami zebranymi w długie grona osiągające do 50 cm długości.
Przeglądając inne rodzaje wieloletnie roślin bobowatych, na uwagę zasługuje glicynia. Rodzaj ten obejmuje 4 gatunki pnączy, które w warunkach naturalnych spotykane są w Chinach, Japonii, a także Ameryce Północnej. Jasnofioletowe kwiaty zebrane w grona, w zależności od odmiany mogą osiągać nawet do 2 metrów długości. Rodzajem bobowatych spotykanym w Polsce jest również nostrzyk (Melilotus Mill.). Jako rodzime gatunki wymienia się m.in. nostrzyk wyniosły, żółty, czy też ząbkowany.
Rodzina roślin bobowatych - uprawa
Większość roślin bobowatych uprawia się jako gatunki pastewne lub spożywcze. Natomiast wcześniej wymienione rodzaje, takie jak złotokap, czy też glicynia traktuje się jako typowe rośliny ozdobne. Oczywiście wiele gatunków, których owoce są jadalne, można uprawiać w przydomowym ogrodzie, niekoniecznie na szeroką skalę. Do takich roślin zalicza się między innymi groch, fasola, czy też ciecierzyca.
Wszystkie z wymienionych gatunków do uprawy w ogrodzie w celu ich spożycia zaliczają się do roślin jednorocznych. W zależności od odmiany należy wysiać je wczesną wiosną. Chociaż niektóre z nich mogą być wysiewane kilkukrotnie, licząc również na późny zbiór. Do takich gatunków zalicza się między innymi fasolka szparagowa. Znakomita większość roślin bobowatych preferuje nasłonecznione stanowiska, a także żyzne podłoże. Rośliny takie jak groch, czy też fasola, są nieodporne na suszę. Dlatego ważne jest bardzo ich regularne podlewanie.
Motylkowate - wykorzystanie
Rośliny bobowate wykazują bardzo szerokie wykorzystanie. Już wcześniej wspomniane rośliny pastewne, lub spożywcze, to tylko jedno z najczęściej spotykanych zastosowań pospolitych gatunków. Warto wspomnieć, iż wśród nich wymienia się także rośliny lecznicze. Takim przykładem jest między innymi lukrecja, która jest bogata w glicyryzynę. Jest to nie tylko naturalny słodzik, ale również substancja odpowiedzialna za hamowanie replikację niektórych wirusów, szczególnie koronawirusów. Ponadto roślina była wykorzystywana jako sposób na szybkie i skuteczne nawodnienie organizmu w sytuacji, gdy brakowało dostępu do wody.
Rośliny bobowate i ich rodzaje. Zobacz, jakie gatunki posiada rodzina roślin motylkowatych, w jaki sposób wygląda ich uprawa, a także jakie jest ich wykorzystanie.