Rośliny bobowate

Pochodząca z Ameryki Północnej glediczja trójciernista jest drzewem o filigranowych liściach, pachnących kwiatach i oryginalnych owocach w formie strąków. 'Sunburst' jest odmianą o złocistożółtych liściach w okresie wzrostu. Nieco dziwna nazwa rodzajowa drzewa pochodzi od nazwiska niemieckiego botanika Johanna Gottlieba Gleditsch'a.

Przywieziony z Ameryki Północnej łubin trwały stał się bardzo popularną rośliną ogrodową. Liczne kultywary tej byliny kwitną we wszystkich kolorach tęczy. Forma botaniczna ma zwykle kwiaty fioletowoniebieskie z białym żagielkiem. Łubin trwały ma skłonność do dziczenia i często jest spotykany na polanach leśnych i przydrożach.

Albicja jedwabista jest niewielkim drzewem, którego urodę trudno jest przecenić - biało-różowe pędzelki kwiatów nadają jej egzotycznego uroku, a filigranowe liście tańczą przy najlżejszym powiewie wiatru. Nazwa rodzajowa upamiętnia Filippo degli Albizzi, florenckiego przyrodnika, który jako pierwszy przywiózł roślinę z Konstantynopola do Europy w połowie XVIII wieku. Epitet gatunkowy julibrissin oznacza w języku perskim „jedwabny kwiat” i nawiązuje do długich pręcików, przypominających jedwabne nici.

Lucerna siewna jest byliną o fioletowych, podobnych do koniczyny główkach kwiatów i również trójlistkowymi liśćmi. Uprawiana już w starożytnej Persji na paszę dla zwierząt, lucerna siewna rozprzestrzeniła się na całą Europę. W ogrodzie jest cennym składnikiem łąk kwietnych i źródłem pokarmu dla owadów.

Łubin wąskolistny jest jednoroczną rośliną śródziemnomorskiego pochodzenia. Jak wszystkie rośliny z rodziny bobowatych poprawia żyzność gleby, wiążąc azot atmosferyczny. Długie grona motylkowych kwiatów w kolorze niebieskim albo fioletowym mogą być ozdobą ogrodowych rabat.

Fasolnik chiński jest egzotycznym warzywem strączkowym o kilkumetrowych pędach i bardzo długich strąkach. Jest uprawiany dla niedojrzałych strąków, podobnie jak popularna fasola szparagowa. Owoce fasolnika chińskiego są pozbawione włókien i bardzo smaczne. Za pewną wadę można uznać wysokie oczekiwania rośliny w stosunku do temperatury oraz nasłonecznienia.

Łubin żółty jest gatunkiem rośliny jednorocznej, przedstawicielem licznej rodziny motylkowatych (bobowatych). Wykorzystywany jest w rolnictwie jako nawóz zielony, jednak żółte i pachnące kwiatostany mogą być również efektowną ozdobą ogrodowych rabat.

Judaszowiec chiński przypomina wyglądem swojego kanadyjskiego krewnego, ma jednak nieco większe kwiaty i strąki, i jest mniej odporny na mróz. Fioletowoczerwone kwiaty wyrastają nie tylko na gałęziach, ale i bezpośrednio na pniu. Stanowi bardzo efektowną ozdobę wiosennego ogrodu.

Wianowłostka królewska, ze względu na kolor kwiatów nazywana płomieniem Afryki, jest tropikalnym drzewem rosnącym dziko na Madagaskarze. Roślina jest wybitnie ciepłolubna i w naszych warunkach może być uprawiana tylko w donicach i pojemnikach. Wianowłostka królewska należy do najpiękniejszych drzew ozdobnych na świecie.

Fasola zwykła jest warzywem strączkowym, które Indianie uprawiali już od tysięcy lat. Doceniana przez konkwistadorów roślina dotarła do Europy w XVI wieku. Liczne odmiany szparagowe fasoli są uprawiane dla nie w pełni dojrzałych strąków, spożywanych w całości.

Złotokap pospolity oczarowuje wiosną bogactwem długich gron złocistożółtych kwiatów. Rośnie jako duży krzew, a czasem jako niewysokie drzewo. Jedyną wadą jest zawartość silnie trujących alkaloidów we wszystkich częściach rośliny.

Pospolita w Polsce wyka ptasia nie tylko posiada subtelną urodę, ale jej kwiaty są też ważnym źródłem pożywienia dla pszczół i motyli. Rośliny rodzimego pochodzenia są w ogrodach znacznie rzadziej spotykane niż rozmaite egzoty. Niesłusznie, ponieważ są piękne, a na dodatek, w przeciwieństwie do obcych gatunków, bez problemu znoszą nasze warunki glebowe i klimatyczne.

Perełkowiec drobnolistny, nazywany też szupinem albo soforą drobnolistną, pochodzi z Nowej Zelandii i należy do rodziny bobowatych, znanej z symbiozy z bakteriami brodawkowymi. W swojej ojczyźnie dorasta do 8 m wysokości i szerokości, jednak w naszych warunkach może być uprawiany tylko w doniczkach. Ozdobę stanowią rozwijające się bujnie w kwietniu złote, motylkowate kwiaty oraz długie liście złożone z ustawionych parami małych owalnych listków.

Strączyniec cewiasty należy do znanej rodziny motylkowatych i w swojej ojczyźnie wyrasta na okazałe drzewo. W naszych warunkach może być uprawiany wyłącznie w doniczkach i pojemnikach, które na zimę można przenieść do ciepłego pomieszczenia. Późną wiosną rozwija długie girlandy pachnących, żółtych kwiatów.

Janowiec ciernisty jest miotlastym, gęstym półkrzewem o wzniesionych pędach. Ciernie wyrastają na starszych pędach, podczas gdy tegoroczne nie są ociernione. Oprócz trawiastej zieleni liści, ozdobę janowca stanowią szczytowe grona żółtych, motylkowatych kwiatów.

Seradela siewna albo pastewna jest gatunkiem rośliny jednorocznej uprawianym w wielu krajach świata na paszę dla zwierząt. Nieco osobliwa nazwa rodzajowa pochodzi od katalońskiego "serradella", z łacińskiego "serratula" - od "serra" = "piła" - i nawiązuje do formy drobnych liści. W ogrodzie może pełnić rolę rośliny ozdobnej.

Szczodrzeniec wczesny jest hybrydą Cytisus multiflorus i Cytisus oromediterraneus, krzewem ozdobnym uprawianym w ogrodach w rozmaitych odmianach hodowlanych. Odznacza się gęstym pokrojem i wczesnym, obfitym kwitnieniem na pędach zeszłorocznych.

Glicynia japońska jest silnie rosnącym pnączem, które odpowiednio przycinane może rosnąć w ogrodzie w formie szerokiego krzewu. Bardzo efektowne, duże i pachnące kwiatostany rozwijają się później niż u glicynii chińskiej - zwykle po rozwinięciu liści. Jest gatunkiem bardzo długowiecznym (do kilkuset lat) i najbardziej odpornym na mróz w swoim rodzaju botanicznym.

Judaszowiec kanadyjski 'Ruby Falls' jest formą płaczącą o bordowych, młodych liściach, co tłumaczy nazwę odmianową. Powstał jako mieszaniec odmian ‘Lavender Twist’ i ‘Forest Pansy’. Ozdobę stanowią duże, sercowate liście w czerwonorubinowym kolorze oraz intensywnie różowe kwiaty wyrastające wprost na pniu i na starych pędach.

Wyka kosmata, której nazwa ma związek z jej miękko owłosionymi łodygami, jest w rolnictwie cenną rośliną pastewną, a do ogrodu może wnosić element naturalnej przyrody. Ozdobę stanowią pierzastozłożone, delikatne liście oraz groniaste kwiatostany niebieskofioletowych, motylkowych kwiatów.

Wyka siewna pochodząca pierwotnie z obszarów śródziemnomorskich i Azji Zachodniej jest zadomowiona w Europie od wieków i często uprawiana jako roślina paszowa. W ogrodach jest rzadziej spotykana niż na polach uprawnych, jednak jej delikatne, pierzaste liście oraz motylkowe, czerwonofioletowe kwiaty stanowią malownicze urozmaicenie na tle innych roślin.

Soczewica jadalna, która prawdopodobnie pochodzi od dzikiej Lens orientalis, jest jedną z najdawniej uprawianych przez człowieka roślin. Nasiona soczewicy mają wysoką wartość odżywczą, a roślina jest łatwa w uprawie. Pierzastozłożone liście oraz drobne, niebieskie kwiaty mogą stanowić naturalną ozdobę ogrodowej rabaty.