Rośliny jaskrowate

Rośliny jaskrowate – rodzaje, charakterystyka, występowanie

Rośliny jaskrowate można spotkać w wielu polskich ogrodach. Mimo że część gatunków uznawana jest za toksyczne, bardzo ochoczo ozdabia się nimi teren posesji. Na jakie rodzaje dzielą się rośliny? Które nazwy popularne są w Polsce? Dlaczego niektóre pnącza są uciążliwe? Sprawdź najważniejsze informacje na temat roślin.

Rośliny jaskrowate – wszystko, co warto wiedzieć na ich temat

Charakterystyka i występowanie roślin jaskrowatych

Rośliny jaskrowate są to w większości rośliny zielne. Mowa nie tylko o rodzajach jednorocznych, ale też bylinach. Rośliny wyróżniają się tym, że niektóre z nich są drewniejące u nasady (półkrzewy), a także z drewniejącymi i zielnymi pnączami. Łodygi nie są pokryte cierniami. Liście roślin jaskrowatych są łodygowe i odziomkowe. Zazwyczaj ułożone są skrętolegle. Blaszki liściowe są pojedyncze, ale mogą być też podzielone. Z reguły są sercowate, dłoniaste i z całymi brzegami. Kwiaty roślin jaskrowatych mogą rosnąć pojedynczo na szczycie łodygi. Mogą również zostać zebrane w groniaste lub wierzchotkowe kwiatostany. W kwiatach znajduje się wiele pręcików. Część z nich przekształca się w miodniki, które wydzielają nektar lubiany przez motyle i pszczoły. Rośliny zwykle są obupłciowe, choć zdarzają się także okazy jednopłciowe.

Rośliny jaskrowate najlepiej czują się w klimacie umiarkowanym. Preferują też chłodne stanowiska na północnej półkuli. Doskonale czują się w obszarach górskich. Warto dodać, że jest to najwyżej zarejestrowana roślina naczyniowa, którą znaleziono w Himalajach (na wysokości ponad 7700 m n.p.m.). Występowanie roślin jaskrowatych jest bardzo szerokie. Nie jest dla nich uciążliwe nawet bardzo chłodne stanowisko położone wysoko w górach. Najwięcej okazów spotkać można w Azji wschodniej – tam roślin jaskrowatych spotkać można aż 44 rodzaje. W polskiej florze znaleźć można znacznie mniej rodzajów, jednak dzielą się na kilkadziesiąt gatunków. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje czarnuszka, ciemiernik, jaskierek, miłek, ostróżka, pluskwica, sasanka, tojad i zawilec. To najbardziej popularne nazwy roślin jaskrowatych w naszym kraju.

Czarnuszka siewna – co warto o niej wiedzieć?

Jest to jednoroczna roślina jaskrowata, która rośnie do 40 cm wysokości. Ma białe lub jasnoniebieskie kwiaty, a także ozdobne mieszki z nasionami. Wykorzystywać można ją w medycynie oraz kuchni. Można także uprawiać czarnuszkę jak roślinę rabatową – do wiązanek lub bukietów (jako kwiat cięty). W Polsce panuje dobry klimat do hodowli rośliny. Czarnuszka doskonale czuje się w słonecznym miejscu. Preferuje żyzną, bogatą w wapń i średnio zwięzłą glebę. Lepiej nie siać jej w podmokłym, mocno piaszczystym i suchym terenie. Należy usuwać z gleby każdy chwast, aby nie zagłuszały rozwoju czarnuszki. Nie musisz intensywnie nawadniać rośliny, ponieważ dobrze znosi suszę. Nawet częste opady deszczu bywają niebezpieczne dla czarnuszki.

Roślina jest popularna w kuchni oraz medycynie. Najwięcej cennych substancji znajduje się w nasionach czarnuszki. Pozytywnie wpłynąć mogą na zdrowie, ale też poprawić smak potraw. Są ostre – wielu osobom w smaku przypominają pieprz. Czarnuszka najlepiej sprawdza się wobec tego przy delikatnym mięsie. Nasiona pasują do twarożku, sałatek i białego sera. Czarnuszki używać można też do pieczenia bułek i chleba. Warto prażyć nasiona czarnuszki na suchej patelni, aby wzmocnić ich wyrazisty smak. Trzeba jednak uważać, żeby nie przypalić nasionek. W medycynie roślina przynosi świetne efekty u osób walczących z cukrzycą lub insulinoopornością. Czarnuszka siewna sprawdzi się również w walce z przeziębieniem. Pomoże złagodzić kaszel oraz skutecznie zmniejszy katar.

Najciekawsze rośliny jaskrowate – zobacz, które warto hodować!

Ciemiernik w ogrodzie – charakterystyka i uprawa rośliny

Ciemiernik to mrozoodporna roślina jaskrowata, której kwitnienie przypada na okres zimowy. Robi to niemal w samo Boże Narodzenie! Jego liście, w zależności od odmiany, rosną nawet do 20 cm długości. Ciemierniki doskonale prezentują się w doniczkach i pojemnikach. W naszym kraju największą popularnością cieszy się ciemiernik biały. Rośliny są odporne na zmienne warunki atmosferyczne, a także niską temperaturę. Ciemierniki muszą mieć dużo przestrzeni, bo rozrastają się na boki. Preferują żyzną i przepuszczalną glebę, którą należy regularnie ściółkować. Mimo że nie przepadają za dużą ilością wody, ziemia ciemierników powinna być przez cały czas wilgotna. Większość roślin doskonale czuje się w półcieniu.

Ciemierniki można uprawiać z nasion np. w doniczce. Po uzyskaniu sadzonek można umieścić je w każdej części ogrodu. Rośliny jaskrowate najlepiej sadzić w sierpniu, gdy rośliny przekwitną. Ich pielęgnacja nie należy do skomplikowanych. Wystarczy systematycznie podlewać oraz ściółkować ciemierniki. Rośliny muszą mieć wilgotne podłoże, ale niewskazane jest ich przelewanie. Nawożenie wystarczy przeprowadzać raz w roku, najlepiej przy pomocy granulowanych nawozów. Nie trzeba ciąć ciemierników, żeby dobrze wyglądały. Jesienią należy jednak usuwać największe liście. Nie można zapomnieć o konieczności okrywania ciemierników zimą. Mimo że rośliny są wytrzymałe, korzenie mogą przemarzać. Zaleca się wobec tego wykonać solidną wyściółkę między ciemiernikami – najlepiej z liści lub gałązek drzewek iglastych.

Miłek wiosenny – co warto wiedzieć o uprawie rośliny?

Miłek to popularna roślina jaskrowata, która w Polsce nazywana bywa „adonisem”. Naturalnie występuje w Azji i Europie – również w naszym kraju, gdzie objęta jest ochroną. Bylina jest długowieczna. Jeśli warunki będą jej odpowiadać, może rosnąć nawet przez kilkadziesiąt lat w jednym miejscu. Dorasta do 40 cm wysokości. Charakterystyczne są jej liście, z których stworzyć można różne ciekawe dekoracje. Zakwita od kwietnia do maja, wypuszczając przepiękne żółte kwiaty. Najlepiej czuje się w słonecznych, ciepłych i osłoniętych od wiatru miejscach. Aby miłek ładnie rósł, należy zapewnić mu przepuszczalną, piaszczysto-żwirową i wapienną glebę. Jeśli zapomnisz podlać roślinę, nie przejmuj się. Miłek wiosenny bardzo dobrze znosi susze – pod warunkiem że są jednak krótkotrwałe.

Roślina jaskrowata nie wymaga nawożenia. Można jednak wspomóc miłka przed kwitnieniem, żeby lepiej się rozwijał (np. za pomocą dedykowanego nawozu dla roślin zielnych). Najpiękniej wygląda w wiosennej, kolorowej rabacie. Miłek wiosenny powinno się sadzić z roślinami o długim okresie wegetacji. To dlatego, że po przekwitnięciu nadziemna część zasycha, a w rabacie robią się puste luki. Miłek wiosenny wspaniale prezentuje się na skalniakach. Co ciekawe, gatunek wykorzystywany jest również w medycynie naturalnej – ma silne działanie uspokajające i moczopędne. Nie można jednak używać go samodzielnie domowymi metodami, ponieważ roślina jest silnie trująca. Głównymi objawami zatrucia miłkiem są mdłości, skurcze, paraliż i zaburzenia widzenia. Przy poważnej sytuacji dojść może nawet do zatrzymania pracy serca.

Opis i właściwości sasanki zwyczajnej

Doskonale znaną w Polsce byliną z rodziny jaskrowatych jest sasanka zwyczajna. Mimo że jest u nas bardzo znana, w Polsce spotkać można ją już naprawdę rzadko. Sasanka jest niewielka, wyróżniająca się kępiastym pokrojem. Rozwija się wczesną wiosną przy słonecznej pogodzie. Kwitnie w marcu lub kwietniu. Sasanki po przekwitnięciu zmieniają się w duże owłosione owocostany, które zachowują walory dekoracyjne. Latem owłosienie znika, a liście rośliny robią się błyszczące i gładkie. Roślina jest wytrzymała i bardzo prosta w uprawie. Należy jednak zadbać o odpowiednie dla jej rozwoju warunki. Najlepiej czuje się w glebie piaszczystej, lekkiej i przepuszczalnej – koniecznie o zasadowym odczynie pH. Bardzo nie lubi przemoczonego podłoża i zacienionych miejsc. Świetnie poradzi sobie ze suszą.

Sasanka zwyczajna jest mrozoodporna, więc nie trzeba okrywać jej na zimę. Należy ją rozmnażać poprzez wysiew nasion albo podział starszych roślin. Podział można stosować nie tylko po to, aby rozmnożyć roślinę. Doskonale posłuży również do jej odmłodzenia, ponieważ sasanka to krótkowieczna bylina. Jej piękny wygląd i pokrój po kilku latach znika. Sasanka słabiej też kwitnie, wobec czego należy ją wykopywać z ziemi co 4-5 lat. Trzeba ją później podzielić i posadzić w nowym miejscu. Sasanka jest piękną rośliną jaskrowatą, która wspaniale ozdobi wiosenną rabatę. Ma niskie wymagania siedliskowe, więc sprawdzi się również na żwirowych stanowiskach.