Rośliny pokrzywowate

Rośliny pokrzywowate - rodzaje, opis, występowanie, zastosowanie

Kto nie zna pokrzywy, która rozrasta się na nieużytkach jako zwykły chwast. Prawie każdy pamiętą poparzenie się tą rośliną w dzieciństwie. Należy ona do rodziny pokrzywowatych i jest jej najbardziej znanym gatunkiem. Poznaj rodzinę roślin pokrzywowatych, ich wykorzystanie i właściwości lecznicze lub ozdobne.

Rośliny pokrzywowate - występowanie i wykorzystanie

Rośliny pokrzywowate to rośliny zielne, które obejmują ponad 2 tysiące gatunków. Przybierają one formy roślin zielonych, pnącz lub epifitów. Najczęściej są to rośliny zielne, jednoroczne lub byliny, jednak niektóre gatunki występują w postaci małych drzew o miękkim pniu. Rosną w bardzo różnych warunkach, jak lasy, mokradła, czy nieużytki. Wiele gatunków posiada parzące włoski.

Występowanie tych roślin obejmuje praktycznie wszystkie kontynenty, z wyjątkiem obszarów bardzo suchych i arktycznych. Najwięcej gatunków występuje na obszarach tropikalnych, lecz wiele gatunków rośnie także w klimacie umiarkowanym. W Polsce naturalnie rosną tylko 2 gatunki pokrzywowatych, czyli:

• pokrzywa zwyczajna,
• parietaria.

Większość tych roślin nie ma znaczenia gospodarczego. Część z nich, jak pokrzywa, uważane są za chwast. Niektóre gatunki, szczególnie z rodziny pilea, uprawiane są w domu jako rośliny doniczkowe. Co ciekawe, popularny koleus, zwany pokrzywką, nie należy do roślin pokrzywowatych. Jego liście i pokrój kształtem bardzo przypominają pokrzywę, jednak należy on do roślin jasnotowatych.

Wykorzystanie niektórych roślin pokrzywowatych

Właściwości lecznicze pokrywy i parietarii

Właściwości lecznicze pokrzywy są dobrze znane. Pokrzywę przyjmujemy w formie herbatek, płukanek do włosów, kosmetyków lub dodajemy do kąpieli. Mało kto wie, że świeża pokrzywa stanowi świetny dodatek do sałatek, czy prozdrowotnych koktajli.

Pokrzywa jest silnym antyoksydantem, zawiera witaminy A, B, C, E oraz K i składniki mineralne, jak magnez, żelazo, fosfor, krzem. Działa antybakteryjnie, usuwa toksyny z organizmu. Herbaty z pokrzywy świetnie wzmacniają włosy. Zaś kąpiele z dodatkiem pokrzywy dobrze działają na stawy. Lista właściwości leczniczych pokrzywy jest ogromna. Najprostszym sposobem przyjmowania pokrzywy są napary, czyli herbatki. Wystarczy susz zalać gorącą wodą i poczekać, aż się zaparzy. Ze świeżej pokrzywy robimy także soki, który można przechowywać w postaci pasteryzowanego soku z cukrem.

Rośliną leczniczą jest również parietaria lekarska, która była kiedyś wykorzystywana na choroby dróg moczowych, jak również na artretyzm i reumatyzm. Roślina ta ma działanie moczopędne. Jest to bylina porastająca skraje dróg, szczeliny przy ogrodzeniach i murach oraz przydrożne zarośla.

Ozdobne rośliny pokrzywowate

Wśród roślin pokrzywowatych występują także popularne rośliny ozdobne, uprawiane u nas w doniczkach. Jedną z tych roślin jest pilea peperomiowata, popularnie zwana pieniążkiem. Nie wiadomo, czy przyciąga pieniądze, czy też nazwę swoją zawdzięcza okrągłym liściom. Roślina ta w ogóle nie przypomina klasycznej pokrzywy.

Pilea peperomiowata pochodzi z Chin i zdobyła popularność jako niewielka roślina doniczkowa, łatwa w uprawie. Osiąga wysokość do 10 cm, zaś jej ozdobą są różnej wielkości okrągłe liście na długich łodyżkach.

Pieniążek lubi stanowisko słoneczne lub półcieniste i przepuszczalną glebę. W doniczce należy zapewnić dobry drenaż. Jest to roślina łatwa w uprawie i niewymagająca, o ile nie stoi w przeciągu i nie jest zalana. Bardzo ważne jest ustawienie rośliny z dala od przeciągów, gdyż może gubić liście. Zabójcze dla rośliny jest zalanie i zaleganie wody w doniczce, dlatego też należy ostrożnie podlewać. Lepiej zniesie krótkie przesuszenie niż zalanie.

Rośliny pokrzywowate występują na wszystkich kontynentach. Są to rośliny zielne o niewielkiej wartości gospodarczej. W Polsce występują tylko 2 gatunki roślin pokrzywowatych, z których najbardziej znana jest pokrzywa zwyczajna rosnąca jako zwykły chwast, lecz wykazująca cenne właściwości lecznicze.