Rabarbar

Rabarbar - gatunki, opis, uprawa, wykorzystanie w kuchni, porady

Myśląc o rabarbarze, mamy na myśli bylinę, którą chętnie wykorzystujemy w kuchni do różnych przepisów. Warto na samym początku odpowiedzieć na pytanie, czy jest to owoc, czy też warzywo. Ku zaskoczeniu wielu wielbicieli rabarbaru, którzy przywykli spożywania go w deserach, jest to warzywo dorastające nawet do 3 metrów wysokości.

Rabarbar - warzywo czy owoc?

Cechą charakterystyczną rabarbaru rosnące w formie rozety. Najczęściej występują one pojedynczo, wyróżniając się ząbkowanym obrzeżem. Ponadto wymienia się także liście łodygowe. W okresie kwitnienia pojawiają się drobne kwiatostany o jasnoróżowym, białym lub zielonkawym zabarwieniu. Po przekwitnięciu na miejscu kwiatostanów pojawia się trójkanciasty owoc w formie oskrzydlonego niełupka.

Byliny z rodzaju rabarbar - popularne gatunki

Wśród gatunków rabarbaru wymienia się nie tylko te dziko rosnące, ale także spotykane w uprawach. Poszczególne gatunki różnią się między sobą głównie miejscem występowania, pokrojem, a także tym, jakie posiadają właściwości. Ponadto nie każde warzywo może być wykorzystane w kuchni w ten sam sposób. Wśród gatunków spotykanych między innymi w Rosji zalicza się między innymi rabarbar tatarski.

Popularne gatunki uprawne rabarbaru:

• Rabarbar kędzierzawy (Rheum rhabarbarum L.) - jest to warzywo spotykane głównie na terenie Rosji, a nawet Chin. Natomiast jako bylina uprawna przyjęła się doskonale klimacie umiarkowanym. Jest to gatunek rabarbaru, który najczęściej spotykamy w naszych ogrodach. Roślina dorasta nawet do 2 metrów wysokości. Wyróżnia się dość sporymi liśćmi o eliptycznym kształcie. W okresie kwitnienia pojawiają się kwiaty w postaci gęstych wiechów, które osiągają do 40 cm długości. Po przekwitnięciu pojawia się niewielki owoc o jajowatym kształcie. Zwracają uwagę na to, od kiedy zrywać rabarbar, który nadaje się do użytku, termin ten przypada najczęściej na przełom maja i czerwca.
• Rabarbar ogrodowy (Rheum rhaponticum) - jest to gatunek określany również jako rabarbar zwyczajny, czy też rzewień ogrodowy. Jest to bylina, która wywodzi się z terenów Azji Środkowej, a także południowo-wschodniej Europy. Gatunek ten dorasta do ok. 1,5 metra wysokości. Rabarbar ogrodowy wyróżnia się dość dużymi liśćmi, które wyrastają na długich ogonkach. Sprawdzając od kiedy zrywać rabarbar ogrodowy, sezon zaczyna się już czasami pod koniec kwietnia.
• Rabarbar dłoniasty (Rheum palmatum L.) - gatunek określany także jako rzewień chiński lub palczasty. Naturalnym środowiskiem występowania tej byliny jest głównie obszar znajdujący się we wschodniej części Azji, a dokładniej na terenie Chin, a także Mongolii. Natomiast uprawia się go w klimacie umiarkowanym. Bylina dorasta nawet do 2 metrów wysokości. Gatunek ten wyróżnia się bardzo dużymi liśćmi o długości do 60 cm. Spore wiechy drobnych kwiatów po przekwitnięciu tworzą niewielki owoc o podłużnym kształcie. Zastanawiając się nad tym, od kiedy zrywać ten gatunek rabarbaru, aby móc wykorzystać go do różnego rodzaju przepisów, termin ten przypada najczęściej na koniec maja lub na początek czerwca.
• Rabarbar lekarski (Rheum officinale Baill.) - określany również jako rzewień lekarski, naturalnie spotykany jest głównie na terenie Chin, bylina dorasta do 2 metrów wysokości. Całkiem spore liście wyróżniają się pierzastym brzegiem. Po przekwitnięciu kwiatów zebranych w wiechy pojawia się owoc osiągający do 1 cm długości. Od kiedy zrywać rabarbar lekarski? W zależności od warunków pogodowych bylina jest gotowa do zbiorów najczęściej na przełomie maja i czerwca.

Uprawa rabarbaru

Patrząc na to, jakie rabarbar zasiedla tereny jako dziko rosnąca bylina, będzie nam łatwiej ocenić, jakie warunki należy mu stworzyć, aby cieszyć się satysfakcjonującymi zbiorami. Już wiemy, od kiedy zrywać warzywo na zdrowy i pyszny kompot lub orzeźwiający sok, to warto sprawdzić, w jakim terminie należy sadzić bylinę. Najlepiej wysadzać wcześniej podzielone karpy na przełomie września i października. Jeżeli jednak termin jesienny z jakiegoś powodu nam nie odpowiada, możliwe jest także sadzenie rabarbaru na wiosnę. Wtedy należy spodziewać się, że zbiory będą możliwe dopiero w następnym sezonie.

Wybierając stanowisko dla rabarbaru, warto poszukać stanowiska słonecznego na żyznym podłożu. Jest to roślina, która powinna być podlewana, szczególnie w okresie suszy, jednak źle znosi podmokłe tereny. Nawożenie rabarbaru powinno odbywać się głównie jesienią, wybierając do tego naturalny kompost. Natomiast w fazie wzrostu najlepiej jest wybrać preparaty bogate w azot.

Rabarbar - cenne witaminy

Warto zdecydować się na uprawę rabarbaru w swoim ogrodzie, ze względu na jego cenne właściwości, a także witaminy, które to warzywo w sobie zawiera. Patrząc na wartości odżywcze, to rabarbar jest cennym źródłem witaminy C, ponieważ w 100 gramach tego warzywa znajduje się aż 8 mg tej witaminy. Oprócz tego rabarbar zawiera w sobie takie cenne witaminy jak witaminę A, E, K, czy też B6.

Nie należy zapominać o tym, że oprócz witamin, rabarbar zawiera wiele pozostałych wartości odżywczych. Roślina stanowi niesamowite bogactwo potasu, ponieważ w 100 gramach znajduje się aż 288 mg tego pierwiastka. Ponadto rabarbar jest wyjątkowym źródłem wapnia, żelaza, magnezu, fosforu, sodu, cynku, manganu, kwasu foliowego, ryboflawiny, niacyny, a także tiaminy.

Właściwości zdrowotne rabarbaru

Nie od dziś mówi się o tym, jaki rabarbar jest zdrowy, a także jakie posiada cenne właściwości lecznicze. Patrząc na zdrowotne zalety spożywania rabarbaru na surowo, czy też w innej formie, należy w pierwszej kolejności wspomnieć o tym, iż warzywo działa przeciwzapalnie. Ze względu na dużą zawartość błonnika, zdrowy sok z rabarbaru lub też spożywanie go pod inną postacią wpłynie korzystnie na układ trawienny. Dlatego jest on zalecany osobom borykającym się ze wzdęciami lub problemem otyłości.

Rabarbar jest zalecany również kobietom zmagającym się z uporczywymi objawami menopauzy, czy też borykającymi się z trądzikiem młodzieńczym. Roślina w swoim korzeniu zawiera rapontycynę, która imituje hormon żeński estrogen. Jest to bardzo ważny hormon, który także potrzebny jest mężczyznom mającym problem z przerostem prostaty. Dlatego rabarbar jest dobrym sposobem na raka, jeżeli chcemy zadbać o właściwą profilaktykę.

Warto nadmienić, iż istnieją cały czas badania, czy rabarbar można wykorzystać jako naturalny lek na raka ze względu na jego zdrowotne właściwości. Okazuje się, że dotychczasowe wyniki badań wskazują, iż zawarty w roślinie pomarańczowy barwnik, czyli parietyna odpowiedzialny jest za hamowanie komórek nowotworowych. Jednak jeszcze nie jest to etap, aby stwierdzić, że witaminy oraz pozostałe właściwości zdrowotne rabarbaru sprawdziły się jako lek na raka w przypadku ludzi. Na razie pozytywne wyniki badań uzyskano w przypadku leczenia gryzoni. Należy dodać, iż taki lek na raka mógłby stanowić bezpieczną alternatywę dla innych metod leczniczych, ponieważ wspomniana substancja nie uszkadza zdrowych komórek.

Rabarbar, chociaż ma niesamowite właściwości zdrowotne, to jednak nie powinien być spożywany na surowo w bardzo dużych ilościach. Nawet z myślą, że jest to warzywo, które pomoże na raka. Przede wszystkim wcześniejsze badania cały czas są na etapie eksperymentu. Natomiast zbyt duża ilość jedzenia rabarbaru na surowo lub też w innej formie, może przynieść więcej szkód. Rabarbar w nadmiarze przestaje być zdrowy, a wręcz może doprowadzić do skutków ubocznych u osób, które cierpią na reumatyzm, czy też chorują na niewydolność nerek.

Wykorzystanie rabarbaru w kuchni

Wiedząc już, że rabarbar to warzywo, a nie owoc, które posiada cenne witaminy i pozostałe składniki odżywcze, dobrze jest znaleźć ciekawe przepisy. Dzięki nim nie musimy się ograniczać do jedzenia go tylko na surowo. Ale sprawdzi się także jako rabarbar pieczony, czy też w różnego rodzaju deserach i ciastach.

Rabarbar zatem można przygotować w takich popularnych postaciach, jak:

• Sok - jeżeli nie odpowiada Ci rabarbar na surowo, ale wiesz, że jest bardzo zdrowy, to warto zrobić z niego pełnowartościowy sok. Taki sok możesz przygotować dzięki sokownikowi lub popularnym ostatnio wyciskarkom wolnoobrotowym. Należy jednak uważać, ponieważ sok z rabarbaru w dużych ilościach będzie działał przeczyszczająco.
• Kompot - kolejna alternatywa dla rabarbaru na surowo. Wyjątkowo smaczny i zdrowy kompot przygotujesz, podgrzewając pokrojone ogonki liściowe w wodzie, wymieszanej z wodą. Jeżeli chcesz przygotować bardziej orzeźwiający kompot, wystarczy dodać soku z cytryny. Słodszy kompot uzyskasz, dodając truskawek. Nie ma problemu, aby zaprawić kompot rabarbarowy na zimę.
• Nalewka - warto na początku dodać, iż nalewka z rabarbaru nazywana jest potocznie rabarbarówką. Nalewka z rabarbaru jest nie tylko prosta w przygotowaniu, ale również czeka się na nią dość krótko, bo ok. 3-4 miesiące. Nalewka rabarbarowa w swoim składzie musi zawierać jedynie cukier, spirytus i wodę. Po miesiącu wszystko przecedzamy i czekamy, aż nalewka dojrzeje w butelkach. Po kolejnych 3 miesiącach nalewka powinna być już gotowa do spróbowania.
• Rabarbar pieczony - wiele osób odkrywa, iż rabarbar pieczony w naczyniu żaroodpornym może być naprawdę pyszny. Przygotowując pieczony rabarbar, należy go wcześniej pokroić, a następnie polać sokiem jabłkowym. Następnie wszystko mieszamy z cukrem oraz masłem. Pieczony rabarbar idealnie pasuje do różnego rodzaju ciast, a także lodów. Dlatego mając niespodziewanych gości, pieczony rabarbar może okazać się świetnym deserem, który przygotujesz w ciągu kilku chwil.

Zdrowy rabarbar i jego cenne właściwości zdrowotne. Zobacz, jakie witaminy oraz pozostałe składniki odżywcze posiada rabarbar, a także jak przygotować sok, czy też kompot.