Rośliny ślazowate

Rośliny ślazowate - charakterystyka, wymagania, uprawa, porady

Nazwa rośliny ślazowate może nie brzmi najlepiej, ale warto wiedzieć, że pod nią kryją się naprawdę wspaniałe gatunki. Duża część z nich jest przepiękna i ma zastosowanie jako rośliny ozdobne. Co więcej, część roślin ślazowatych ma niezwykłe znaczenie gospodarcze. W niektórych częściach świata ich uprawa jest podstawą utrzymania całych państw. Zaciekawiony? To dopiero początek ciekawostek o niezwykłych roślinach ślazowatych.

Rośliny ślazowate – charakterystyka

Rośliny ślazowate są bardzo zróżnicowane. To zarówno drzewa, krzewy, jak i rośliny zielne i pnącza. Nic dziwnego – ta rodzina obejmuje aż 4225 gatunków! I to szeroko rozprzestrzenionych po całej Ziemi, więc dostosowały się do różnych warunków klimatycznych. Ich cechą charakterystyczną jest okrycie pędów włoskami – gwiazdkowatymi lub kępiasto skupionymi. Czasami zmieniają się one w kolce.

Kolejną wspólną cechą jest obecność komórek śluzowych, które wytwarzają różne śluzy. Rośliny z tej rodziny produkują także cyklopropenowe kwasy tłuszczowe i chinony. Charakterystyczne są także liście – wszystkie gatunki mają liście skrętoległe, jednak ich kształt, wielkość i obecność przylistków mogą się bardzo różnić.

Rośliny ślazowate – gatunki i zastosowanie

Rośliny ślazowate mają kilku bardzo ciekawych przedstawicieli. Jednym z nich jest kakaowiec właściwy. Dostarcza nasion nazywanych kakao – dokładnie to, z którego robi się proszek kakaowy, które znamy z czekolady. Z drzewa pozyskuje się także masło kakaowe, stosowane w kosmetyce. Znaczenie gospodarcze ma również inny ślazowaty – kola. Jej nasiona są bogate w kofeinę, używa się ich do produkcji napoi. Wiele gatunków dostarcza jadalnych owoców, między innymi baobab, ketmia i durian.

Nie bez znaczenia są także włóknodajne gatunki roślin ślazowatych. Najważniejszą jest bawełna, która ma ogromne znaczenie gospodarcze i dość duże wymagania wodne. Włókna kapok są pozyskiwane z puchowca pięciopręcikowego. Do tej rodziny należy także roślina juta, która dostarcza włókien juty (na przykład na szorstkie worki i agrotkaniny używane w ogrodnictwie) oraz ketmia konopiowata, z włókien których także robi się naturalne materiały, także stosowane w uprawie roślin.

Rośliny ślazowate – przegląd gatunków do uprawy w ogrodzie

W Polsce większość roślin ślazowatych to gatunki ozdobne, które stosuje się w ogrodzie w celu dekoracji. Niektóre z nich występują nawet dziko, jak na przykład prawoślaz albo ślaz. W lecznictwie ludowym były wykorzystywane także takie gatunki jak zaślaz lub ślazówka. Wszystkie produkują śluzy, które miały mieć znaczenie lecznicze.

Inne gatunki natomiast tylko zdobią ogród. Trudno wyobrazić się wiejski ogród bez malwy. To wspaniała roślina o wzniesionych, grubych łodygach, na szczycie których pojawiają się piękne, wyraziste i kolorowe kwiaty. Malwa pochodzi z Turcji i innych krajów Basenu Morza Śródziemnego, w Polsce jednak świetnie się czuje. Została sprowadzona już dawno temu i już w XIX wieku była niezwykle popularna. Dlatego ogród wiejski i rustykalny nie może się bez niej obejść.

Podobne kwiaty w budowie ma także ślaz. Roślina uprawiana jest o wiele rzadziej, ponieważ kwiatostany są mniejsze i nie tak wyraziste. O wiele częściej ogrodnikom zdarza się uprawiać ketmię (zwaną inaczej hibiskusem), która ma ogromne, kolorowe kwiaty na niewysokim krzewie. Hibiskus ma kwiaty jednego dnia – otwierają się rano, a wieczorem się zamykają i już nie rozwijają się ponownie. Ale i tak wygląda pięknie przez cały sezon, ponieważ ciągle pojawiają się nowe.

Rośliny ślazowate – jak je uprawiać?

Przede wszystkim trzeba wiedzieć, że nie wszystkie gatunki malwy czy hibiskusa nadają się do uprawy w Polsce. Tylko kilka z nich znosi dobrze spadki temperatur i sprawdza się w uprawie w gruncie. Jednak i tak trzeba zapewnić im odpowiednie warunki. Sadzenie powinno się przeprowadzić w zacisznym, ciepłym miejscu, osłoniętym od wiatru. Zwłaszcza malwy lubią mieć zacisznie – są wysokie i wiatr może je połamać. Malwę wysiewa się z nasion, natomiast w przypadku ketmii konieczne jest sadzenie gotowych sadzonek.

Rośliny mają różne wymagania. Nie lubią mieć zbyt mokro. Ale o ile malwy świetnie znoszą suszę, ponieważ głęboko się korzenią, o tyle ketmia musi mieć stale wilgotną glebę. W ciągu ciepłych letnich miesięcy potrzebuje nawadniania. Nie można zapomnieć także o okrywaniu roślin na zimę. Wystarczy trochę słomy, by zabezpieczyć ich korzenie przed chłodem. Rośliny ślazowate są wieloletnie, a malwy i ślaz mogą się szybko rozprzestrzeniać, ponieważ same się wysiewają na miejscu.