Rośliny sosnowate

Daglezja zielona należy do wyjątkowo wysokich i długowiecznych drzew iglastych. W swojej ojczyźnie osiąga wysokość ponad 100 m i wiek do 1300 lat. W naszych ogrodach jest sadzona jako drzewo ozdobne o smukłym pokroju i miękkich, pachnących igłach. Młode drzewa długo utrzymują dolne gałęzie, tworząc regularną, szerokostożkową koronę.

Popularna odmiana świerka białego, jest bardziej znana od formy botanicznej. Jest wolno rosnącym, niewysokim krzewem o regularnym, gęstym pokroju w formie stożka. Nadaje się do sadzenia zarówno w ogrodzie, jak i w doniczkach i pojemnikach ustawianych na tarasie. Na Boże Narodzenie może być oryginalną choinką.

Spokrewniony blisko z naszym leśnym i rodzimym, modrzew syberyjski jest spotykany znacznie rzadziej. W naturze rośnie na terenach górzystych, w surowym i zimnym klimacie Syberii i w ciepłych warunkach traci odporność na choroby i szkodniki. Na wiosnę rozwija się zwykle dwa tygodnie wcześniej od innych gatunków, a na jesieni pierwszy zrzuca pięknie przebarwione na złoto igły.

Północnoamerykańska choina kanadyjska trafiła do Europy na początku XVIII wieku. Chociaż w swojej ojczyźnie tworzy okazałe drzewostany, w naszym leśnictwie nie ma gospodarczego znaczenia. Ze swoją malowniczą koroną i odpornością na przycinanie, doskonale nadaje się jednak do uprawy w ogrodzie.

Sosna limba jest pięcioigielną sosną wolno rosnącą i długowieczną. Jej naturalną ojczyzną są Alpy i Karpaty. W Polsce ma swoje stanowisko w Tatrach. Długo zachowuje dolne gałęzie, a długie, gęste igły zapewniają jej efektowny wygląd. Nadaje się do niewielkich ogrodów.

Jodła kalifornijska stanowi ogrodową atrakcję już choćby z powodu swoich bardzo długich, miękkich i z obu stron niebieskawych igieł. Tworzy regularną, ostrostożkowatą koronę. Dobrze rośnie nawet na suchych i piaszczystych glebach.

Parasolowata korona sosny pinii wprowadza do ogrodu śródziemnomorski nastrój. W swojej ojczyźnie sosna pinia dorasta do 15-25 m wysokości, u nas osiąga znacznie skromniejsze wymiary. Na drzewie występują dwa rodzaje igieł: krótkie młodociane i właściwe o długości ok.15 cm. Jadalne nasiona znane są jako orzeszki piniowe.

Świerk syberyjski jest typowym mieszkańcem zachodniej i wschodniej Syberii. Zgrabna, gęsta i symetryczna korona dodaje mu elegancji i uroku. Gatunek należy do najbardziej mrozoodpornych. Drzewo jest w stanie przetrwać mrozy do -45°C, a nawet więcej. Bez problemu znajduje w ogrodzie swoje miejsce jako soliter albo element kompozycji.

Modrzew japoński jest bliskim krewnym modrzewia europejskiego, zadomowionym na japońskiej wyspie Honsiu. Epitet gatunkowy upamiętnia Engelberta Kaempfer'a (1651-1716), niemieckiego przyrodnika i podróżnika. W uprawie ogrodowej, oprócz formy botanicznej, można spotkać rozmaite kultywary modrzewia japońskiego.

Sosna karłowa jest wolno rosnącym krzewem iglastym z igłami zebranymi po 5 na krótkopędzie. Ma pokrój kosodrzewiny. Jest odporna na mróz i wykazuje niskie wymagania siedliskowe. Do wzrostu potrzebuje stanowiska w pełnym słońcu.

Jodła Frasera występuje naturalnie tylko na ograniczonym obszarze gór Allegheny we wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Jest bardzo podobna do jodły balsamicznej i podobnie jak ona pełni często rolę choinki bożonarodzeniowej. Doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji z innymi drzewami w naszych ogrodach.

Pochodzący z Gór Skalistych świerk kłujący odznacza się intensywnie srebrzystą barwą igieł. Regularny, stożkowy pokrój, sztywne gałęzie wyrastające na pniu od samej ziemi i kłujące igły sprawiają, że drzewo w każdym wieku wygląda jak bożonarodzeniowa choinka. Świerk srebrzysty doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji z drzewami o innych kolorach liści.

Świerk biały tworzy regularną, stożkową koronę i pokrojem przypomina świerk kłujący. Igły ma sinozielone z woskowym nalotem. Poza formą botaniczną występuje wiele odmian hodowlanych, które są rozmnażane przez szczepienie. Jest odporny na mróz, suszę i wiatry. W swojej ojczyźnie tworzy lasy, u nas natomiast nadaje się doskonale do kompozycji ogrodowych.

Cedr himalajski wyrasta w swojej ojczyźnie na ogromne, malownicze drzewo. W naszych warunkach osiąga znacznie mniejsze rozmiary, a jego uprawa jest możliwa tylko w najcieplejszych regionach Polski.

Sosna syberyjska jest podstawowym gatunkiem lasotwórczym tajgi. Posiada regularny, wąski pokrój, dożywa 650 lat i więcej. Sztywne igły są zebrane w pęczki po 5 sztuk. Nasiona sosny syberyjskiej, nazywane "orzeszkami cedrowymi", są jadalne i bardzo smaczne.

Cedr libański jest gatunkiem pochodzącym z gór Azji Mniejszej, który po wielu wiekach rabunkowej wycinki pozostał w swojej ojczyźnie tylko na reliktowych stanowiskach. W cieplejszych regionach Europy cedr libański jest sadzony jako drzewo parkowe i ogrodowe. Odznacza się długowiecznością i powolnym wzrostem.

Świerk kaukaski ma bardzo krótkie, ciemnozielone igły i cienkie, filigranowe gałązki. Drzewo tworzy smukłą, stożkową koronę. Rośnie bardzo wolno. Dobrze znosi zacienienie. Nadaje się do roli solitera oraz jako element ogrodowej kompozycji.

Jodła górska jest północnoamerykańskim drzewem o wąskim, stożkowym pokroju i szaroniebieskich, aromatycznych po roztarciu igłach. W swojej ojczyźnie dorasta do 40 m, natomiast u nas osiąga zaledwie połowę tej wysokości. Odznacza się bardzo wolnym wzrostem.

Jodła szlachetna jest północnoamerykańskim gatunkiem zaliczanym do sekcji Nobilis. Do Europy trafiła w połowie XIX wieku i jest uprawiana jako drzewo ozdobne. Ozdobę jodły szlachetnej stanowią sinozielone igły oraz bardzo duże, cylindryczne szyszki.

Sosna koreańska jest pięcioigielną sosną z gór Dalekiego Wschodu, bliską krewną limby (Pinus cembra), ale o luźniejszej, szerokostożkowatej koronie. Duże szyszki chronią orzeszkowate, jadalne nasiona. W młodości jest cienioznośna, doskonale nadaje się do naszych warunków klimatycznych jako drzewo ogrodowe.

Sosna rumelijska wywodzi swoją nazwę gatunkową od historycznej krainy na Bałkanach - Rumelii. Jest gatunkiem pięcioigielnym, o pokroju podobnym do limby. W naszych ogrodach rzadko się pojawia, chociaż ma efektowny wygląd i dobrą odporność na mróz i choroby.

Jodła hiszpańska występuje naturalnie jedynie na południu Hiszpanii oraz w północnym Maroko. W swojej ojczyźnie dorasta do 30 m wysokości. Ma krótkie, sztywne, ale niekłujące igły ustawione promieniście na pędach, szyszki są duże i cylindryczne. Jodła hiszpańska jest rzadko spotykana w naszych ogrodach, ze względu na niezupełną mrozoodporność, nadaje się do cieplejszych regionów kraju.