Kwiaty ozdobne

Bladofioletowe kwiaty latem i delikatne, srebrne blaszki przegród łuszczynek, stanowią ozdobę ogrodu przez cały rok. Miesiącznicę roczną, wbrew nazwie, najlepiej jest uprawiać w systemie dwuletnim. W pierwszym roku roślina rozwinie liście, a w drugim zakwitnie i wytworzy efektowne łuszczyny.

Rhipsalis baccifera jest łatwym w uprawie, bardzo dekoracyjnym sukulentem, który nie doczekał się jeszcze polskiej nazwy. Ze względu na długie i okrągłe w przekroju pędy bywa często nazywany patyczakiem. Tworzy podobne do jagód szkliste, białe, kuliste owoce, które Niemcom kojarzą się z koralami ("Korallenkaktus"), a Anglikom z owocami jemioły ("mistletoe cactus").

Len nowozelandzki, wbrew swojej nazwie w wielu językach europejskich, nie ma nic wspólnego z prawdziwym lnem i zgadza się tylko endemiczne miejsce pochodzenia. Europejscy osadnicy na Nowej Zelandii nazwali Phormium tenax lnem, ponieważ włókna przypominały im znajomą roślinę. Bardzo ważny dla Maorysów i mający szerokie zastosowanie len nowozelandzki w naszych warunkach jest tylko efektowną rośliną doniczkową.

Subtelnej urody kwiaty czarnuszki damasceńskiej z pastelowymi, błękitnymi działkami kielicha, mogą się kojarzyć z figurkami w szerokich spódnicach, dlatego też niemiecką, szwedzką i duńską nazwę rośliny można przetłumaczyć jako "panna w zieleni". Nazwa rodzajowa Nigella (łac. nigellus = czarny) odnosi się do czarnych nasion, natomiast epitet gatunkowy wskazuje tylko na wschodnie pochodzenie rośliny, ponieważ ani w Syrii, ani w innych krajach Lewantu czarnuszka nie występuje.

Dzwonek brzoskwiniolistny jest gatunkiem rodzimym, spotykanym w widnych lasach i w zaroślach. Ozdobę stanowią duże, otwarte, dzwonkowate kwiaty w kolorze białym lub niebieskim. Doskonale nadaje się do półzacienionych zakątków ogrodu oraz do kompozycji z różami albo kwiatowymi bylinami.

Czosnek dęty jest byliną warzywną uprawianą w Chinach od ponad 2000 lat. Dziko rośnie nad Bajkałem i Ałtajem, skąd prawdopodobnie przez Rosję trafił w XVII wieku do Europy. Nie tworzy dużych cebul, a częścią użytkową jest bogaty w witaminę C, łagodny w smaku szczypior.

Cytron należy do najdawniej uprawianych roślin owocowych, w Indiach jest znany od tysięcy lat. Z Indii do Persji (kraina Media) przywiózł sadzonkę cytronu prawdopodobnie Aleksander Wielki. Jako pierwszy z cytrusów cedrat trafił do Europy, a sprowadzili go żydowscy migranci, którzy po zdobyciu Jerozolimy w 70 r. n.e. osiedlili się w Hiszpanii, Grecji i we Włoszech. W przeciwieństwie do innych owoców cytrusowych największą wartość ma bardzo gruba skórka cytronu.

Krasnokwiat białokwiatowy jest najbardziej popularnym gatunkiem swojego rodzaju, spokrewnionego blisko na przykład z amarylisem, kliwią albo zwartnicą. Pochodząca z południowych obszarów Afryki bylina ma w swojej ojczyźnie lato, kiedy u nas panuje zima i potrzebuje okresu spoczynku dla przygotowania nowych kwiatów w naszych miesiącach letnich. Chociaż nazwa rodzajowa Haemanthus jest połączeniem greckich słów oznaczających "krew" i "kwiat", ten gatunek rozwija wyjątkowo baldachy białych kwiatów.

Macierzanka zwyczajna tworzy w ogrodzie pachnące dywany kwiatów. Ten rodzimego pochodzenia półkrzew nie tylko stanowi efektowną ozdobę, ale znajduje również zastosowanie jako roślina przyprawowa i lecznicza. Macierzanka zwyczajna jest nieco wyższa od macierzanki piaskowej i ma łodygi wyraźnie czterokanciaste, w odróżnieniu od okrągłych łodyg swojej kuzynki.

Magnolia purpurowa uprawiana od wieków w Azji Wschodniej, trafiła do Europy pod koniec XVIII wieku i szybko zyskała trwającą do dzisiaj popularność. Ze skrzyżowania magnolii purpurowej z magnolią nagą powstała najpiękniejsza chyba magnolia pośrednia i jej liczne odmiany.

Nawłoć pospolita jest byliną rodzimego pochodzenia, rosnącą na miedzach, polanach, suchych łąkach i zaroślach. O popularności rośliny świadczą liczne nazwy dawne i ludowe. Nawłoć pospolita jest rośliną leczniczą i miododajną. Ze względu na efektowne, żółte, wiechowate kwiatostany jest uprawiana jako roślina ozdobna.

Rozchodnik ościsty jest byliną sukulentową łatwą w uprawie, znajdującą różnorodne zastosowanie w ogrodzie. Występuje naturalnie w całej Europie (z wyjątkiem Wysp Brytyjskich), również w Polsce, i jest przystosowany do naszych warunków zimowych. We Francji jest używany również w kuchni jako przyprawa.

Turówka wonna należy do roślin, które wszyscy znają, ale mało kto potrafi je rozpoznać w terenie. Niezwykła popularność tej trawy wynika z jej charakterystycznego kokosowo-waniliowego aromatu, który zawdzięcza zawartości kumaryny. Chociaż kojarzy się głównie z aromatyczną Żubrówką, może stanowić również ozdobę ogrodu.

Kiedy pierwsze ciepłe promienie słońca zwiastują nadejście wiosny, nie tylko narcyzy i tulipany mają w ogrodzie swój czas świetności. Szczególnie efektowne są wtedy szafirki armeńskie, których liczne grona kwiatów tworzą niebieskie dywany. Nadają się doskonale nie tylko na kwiatowe rabaty, ale również do doniczek i pojemników na taras i balkon.

Begonia 'Silver Spot' to odmiana begonii koralowej, pochodząca z południowej Brazylii. Posiada bardzo ozdobne liście - z wierzchu ciemnozielone ze srebrzystymi kropkami, natomiast od spodu o barwie czerwonej. Wymaga stanowiska osłoniętego od światła i przepuszczalnej gleby.

Kokoryczka wonna należy do bylin rodzimego pochodzenia, która potrafi efektownie ozdobić nie tylko zacienione zakątki ogrodu. Na grubych kłączach rośliny pozostają ślady po obumarłych pędach przypominające odciski pieczęci, dlatego m.in. Szwedzi, Niemcy i Anglicy nazywają kokoryczkę "pieczęcią króla Salomona".

Nasiona szarłatu zwisłego stanowiły jedno z głównych źródeł pożywienia rdzennych ludów środkowej i południowej Ameryki. Sprowadzony w XVIII wieku do Europy stał się popularną rośliną ozdobną. Czerwone, zwisające kłosy kwiatów szarłatu wnoszą do ogrodu oryginalny element egzotyki.

Muchołówka amerykańska jest owadożerną byliną rosnącą na mokradłach jedynie dwóch stanów USA (Karoliny Północnej i Południowej). Dzięki licznym filmom, książkom i komiksom stała się popularna na całym świecie. Rozwinęła w drodze ewolucji niezwykłą strategię zdobywania składników pokarmowych w niegościnnym środowisku bagien. Obok formy botanicznej istnieją na rynku liczne kultywary rośliny.

Jeśli ktoś szuka szybko rosnącego pnącza, które na dodatek pięknie i obficie kwitnie, powojnik górski jest idealnym wyborem. Szybko i skutecznie potrafi zasłonić mało efektowne ściany albo mury. Oprócz białych kwiatów formy botanicznej występują kremowe i różowe odmian hodowlanych powojnika górskiego.

Aromatyczne i słodkie, niewielkie owoce poziomki pospolitej są cenione już od najdawniejszych czasów. Konkurencją dla poziomki stała się przypadkowo powstała w Europie w XVIII wieku hybryda dwóch amerykańskich poziomek, nazywana truskawką. Chociaż truskawka tworzy znacznie większe owoce, to jej starsza krewna wciąż jest chętnie uprawiana w wielu ogrodach.

Gęsiówka kaukaska jest zimozieloną byliną, tworzącą gęste poduszki obsypane wiosną białymi kwiatami. Według najnowszych opisów nie stanowi samodzielnego gatunku, ale jest podgatunkiem gęsiówki alpejskiej. Zmiana klasyfikacji w niczym nie umniejsza popularności byliny, jako rośliny zdobiącej ogrody skalne i kwiatowe rabaty.

Bodziszek łąkowy jest rosnącą dziko w Polsce byliną, a jego duże, fioletowoniebieskie kwiaty mogą stanowić ozdobę nie tylko naturalnej łąki, ale i ogrodowej rabaty. Z młodych liści, pąków i kwiatów bodziszka można przyrządzać wiosenną sałatkę. W medycynie ludowej był stosowany jako zioło lecznicze.