Rośliny o ozdobnych owocach

Rosnące dziko na amerykańskiej prerii proso rózgowate, w naszych ogrodach jest okazałą trawą dekoracyjną. Od złotej żółci do miedzianej czerwieni — ciepłe jesienne barwy prosa ułatwiają pożegnanie z latem. Oprócz formy botanicznej istnieje wiele kultywarów różniących się wysokością wzrostu oraz barwą liści.

Winobluszcz trójlistkowy jest dalekowschodnim pnączem, które zyskało u nas dużą popularność. Jego ozdobę stanowią gęsto i dachówkowato ułożone liście, które jesienią przybierają intensywne odcienie czerwieni. Dzięki silnym przylgom może wspinać się bez podpór po całkiem gładkich powierzchniach.

Ze swoimi zimozielonymi błyszczącymi liśćmi, żółtymi kwiatami, a potem ciemnoniebieskimi owocami mahonia pospolita stanowi ogrodową atrakcję przez cały rok. Przez ciemnozielone liście z niewielkimi kolcami bywa czasem mylona z ostrokrzewem, z którym nie jest wcale spokrewniona.

Trudno wyobrazić sobie majowy ogród bez śnieżnobiałych kwiatów konwalii. Subtelne, pełne wdzięku dzwoneczki roztaczają słodki aromat wabiący owady i oczarowujący ludzi. Niewielkich rozmiarów bylina doskonale nadaje się do uzupełniania ogrodowych kompozycji. Jako gatunek rodzimy, konwalia majowa jest dobrze przystosowana do naszych warunków i nie wymaga specjalnej opieki.

Dereń świdwa jest krzewem rodzimego pochodzenia, który potrafi zdobić ogród przez cały rok. Najpierw pojawia się gęsta okrywa ciemnozielonych liści, potem pachnące białe kwiaty i kuliste, granatowe owoce. Jesienią liście przebarwiają się na ciemną, winnoczerwoną barwę, a kiedy opadną, widoczne są zimą roczne pędy w kolorze brunatnoczerwonym.

Jarząb szwedzki jest średniej wielkości drzewem odpornym na suszę i zanieczyszczenie powietrza. Regularna, ciemnozielona korona oraz dekoracyjne owoce sprawiają, że jest często uprawiany w ogrodach. Dodatkową zaletą jarzębu jest zapewnianie pokarmu owadom i ptakom.

Pomidor Bawole Serce jest grupą odmian o niestandardowych kształtach owoców - lekko nerkowatych lub sercowatych, zamiast kulistych, spłaszczonych lub wydłużonych. Dostępne są różne odmiany Bawolego Serca, jednak wszystkie łączy doskonały smak, duże owoce i oryginalna forma.

Drzewo awokado jest mocniejsze, niż mogłoby się wydawać i nawet w naszych warunkach, uprawiane w doniczce, może zakwitnąć i mieć owoce. Efektowny wygląd nadają mu też duże, zielone liście i ładny pokrój. Powszechnie używana nazwa rośliny i owocu jest skutkiem ludowej etymologii, która azteckie słowo "ahuacatl" przekształciła w bardziej przystępne dla Hiszpanów "avocado".

Wiciokrzew pomorski jest rodzimym pnączem, jednak rzadko spotykanym w naturalnym środowisku i podlegającym ochronie. Odznacza się nieprzeciętną urodą kwiatów i owoców, a na dodatek stanowi źródło pożywienia dla owadów i ptaków. Do wzrostu potrzebuje podpory.

Wiąz syberyjski bywa nazywany wiązem Turkiestanu, co wskazuje na jego pochodzenie, mandżurskim albo karłowym. Jest średniej wielkości drzewem i w naszych warunkach niezbyt długowiecznym. Doskonale znosi przycinanie w każdym wieku i nadaje się idealnie na żywopłoty. Wszystkie potoczne i poboczne nazwy drzewa łączy jedna botaniczna: Ulmus pumila.

Zimozielony krzew skimmii japońskiej przybył do nas z Dalekiego Wschodu i stanowi ozdobę ogrodu przez cały rok. Na ciemnozielonym tle liści pojawiają się wiosną kremowobiałe grona kwiatów, a potem jaskrawoczerwone owoce. Jest rośliną dwupienną, co oznacza, że dekoracyjne pestkowce pojawią się tylko na krzewach żeńskich.

Irga pozioma jest krzewem o nisko rozpostartych pędach i charakterystycznych rozgałęzieniach, które przypominają ości ryby. Latem zapewnia efektowną okrywę ciemnozielonych liści, a jesienią bogactwo jaskrawych owoców i pięknie przebarwione liście. Ze względu na wyjątkową wartość dekoracyjną, pochodząca z Chin irga pozioma szybko stała się popularnym krzewem w europejskich ogrodach.

Śmiałek darniowy jest trawą ozdobną tworzącą gęste kępy efektownych liści i kwiatostanów. Długie wiechy są najpierw zielone, później żółtawe, długo stanowią ozdobę ogrodu. Botaniczna nazwa rodzajowa trawy upamiętnia francuskiego botanika Louis-Auguste Deschamps.

Zimozielona trzmielina Fortune’a nosi nazwisko szkockiego botanika, który przywiózł ją z Chin do Europy. Korzenie przybyszowe (jak u bluszczu pospolitego) umożliwiają roślinie wspinanie się po murach, drzewach i ścianach. Pędy płożące się po ziemi tworzą efektowne kobierce. Liczne odmiany różnią się przede wszystkim kolorem liści.

Cis pospolity ‘Fastigiata’ jest odmianą cisa o kolumnowym pokroju. Ze względu na powolny wzrost i niewielkie rozmiary, ten cis kolumnowy doskonale nadaje się do niezbyt dużych ogrodów. Jak wszystkie cisy, ten również jest trujący dla ludzi i zwierząt, a jedyną pozbawioną toksyn częścią, jest czerwona osnówka nasion.

Róża wielokwiatowa została sprowadzona do Europy z Dalekiego Wschodu pod koniec XVIII wieku i szybko stała się cennym gatunkiem o wielu odmianach. Miała wielkie znaczenie w tworzeniu nowych odmian i całej grupy róż wielokwiatowych albo rabatowych. Małe, pachnące kwiaty rozwijają się obficie na ubiegłorocznych pędach. Doskonale nadaje się do tworzenia ogrodowych kompozycji.

Róża damasceńska zalicza się do bardzo starych gatunków róż, na wyspie Samos była hodowana już ponad 3000 lat temu. Urzekający zapach róż damasceńskich był opisywany w Księdze 1001 Nocy. Do europejskich ogrodów trafiły w XIII wieku przywiezione przez krzyżowców. Pod względem botanicznym róża damasceńska jest prawdopodobnie hybrydą róży francuskiej (R. gallica) i róży fenickiej (R. phoenicia).

Tykwa pospolita jest jedną z najstarszych roślin uprawnych, a do tego wszechstronnie utalentowaną. Miąższ młodych owoców jest jadalny, zdrewniała skorupa służy do wyrobu naczyń, instrumentów muzycznych oraz fajek, a liście, nasiona i owoce są w medycynie ludowej lekarstwem. W ogrodzie może być też jednoroczną rośliną okrywową i dekoracyjną.

Kruszyna pospolita jest rodzimym krzewem tworzącym podszyt w lesie i śródpolne zarośla na wilgotnych stanowiskach. Polska nazwa nawiązuje do dużej kruchości gałęzi krzewu. Kruszyna pospolita jest rośliną leczniczą i trującą. W ogrodzie z powodzeniem pełni rolę krzewu ozdobnego, zapewniając jednocześnie pożywienie owadom.

Szczeć pospolita jest gatunkiem rodzimym, spotykanym na skrajach lasów, w zaroślach i na brzegach rzek. Kwiaty są zebrane w główki kwiatostanów i otoczone pierścieniami kolczastych liści przysadkowych. Po zasuszeniu "szczotki" kwiatostanów były w przeszłości używane do rozczesywania wełny na przędzę (gręplowanie). Szczeć pospolita doskonale nadaje się na wysokie rabaty i do suchych bukietów.

Dereń kwiecisty jest efektownym krzewem ozdobnym północnoamerykańskiego pochodzenia. Jego właściwe kwiaty zebrane w główkowate kwiatostany są zielonkawe i niepozorne, ale posiadają za to duże, białe, owalne podsadki, po cztery pod każdą główką. Po przekwitnięciu podsadki opadają, a z kwiatów rozwijają się czerwone owoce.

Oliwnik wąskolistny jest malowniczym krzewem, wyrastającym czasem na niewielkie drzewo, który wnosi do ogrodu powiew Południa. W rejon śródziemnomorski został sprowadzony w XVII wieku z centralnej Azji, skąd się szeroko rozprzestrzenił. Doskonale czuje się również w naszych warunkach.