Rośliny stanowiące pokarm dla owadów

Ze skrzyżowania w naturze kapusty warzywnej (Brassica oleracea) i kapusty właściwej (Brassica rapa) powstała kapusta rzepak, której odmiana jest jedną z najważniejszych obecnie uprawianych roślin oleistych. W ogrodzie rzepak może mieć zastosowanie jako roślina ozdobna albo zielony nawóz pod inne uprawy. W naszych warunkach sieje się przeważnie rzepak ozimy.

Morwa biała kojarzy się przede wszystkim z hodowlą jedwabników, których larwy żywią się liśćmi tego drzewa. Uprawiana od wieków w Chinach, również u nas stała się popularna jako roślina ozdobna, a także dostarczająca jadalnych owoców. Do ogrodu wprowadza trochę egzotycznego nastroju.

Efektowne białe kwiatostany, dekoracyjne czerwone owoce i piękne jesienne przebarwienie liści sprawiają, że kalina koralowa jest cenionym krzewem ogrodowym. Nazwa tego pięknego krzewu brzmi podobnie we wszystkich językach słowiańskich, co świadczy o bardzo dawnej jej genezie. Poza formą botaniczną spotyka się w ogrodach liczne odmiany hodowlane kaliny koralowej.

Budleja Davida jest krzewem długo kwitnącym i prawdziwym magnesem dla owadów. Jej kwiatostany przypominające lilak pospolity wabią całe roje motyli i innych owadów. Pachnące wiechy kwiatów rozwijają się stopniowo, najpierw na pędach głównych, potem na bocznych. Nazwa gatunkowa rośliny upamiętnia francuskiego misjonarza i botanika Armanda Davida.

Pochodzący z cieplejszych, południowych regionów Europy dereń jadalny od dawna zadomowił się również w naszych ogrodach. Już w starożytności i w średniowieczu doceniano właściwości lecznicze derenia, a obecnie uprawiany jest głównie jako roślina ozdobna. Bardzo dekoracyjne są żółte kwiaty, pojawiające się wiosną oraz czerwone, jadalne owoce.

Duże, trąbkowate kwiaty milinu amerykańskiego w pomarańczowym kolorze wnoszą do każdego ogrodu nieco egzotyki. Pochodzące z Ameryki pnącze jest zimoodporne i przez całe lato stanowi szczególną atrakcję. W uprawie istnieje wiele odmian milinu o różnych kolorach kwiatów.

Jagoda kamczacka, nazywana borówką kamczacką, tak naprawdę jest odmianą wiciokrzewu sinego i z borówkami w żaden sposób nie jest spokrewniona. Wydłużone owoce-pestkowce przypominają kolorem i smakiem jagody borówki amerykańskiej - stąd nazwa. Krzew jest odporny na mróz i bez problemu może być uprawiany w naszych ogrodach.

Jeżówka purpurowa jest efektowną byliną na słoneczne rabaty. Jej duże koszyczki kwiatów przyciągają pszczoły i inne pożyteczne owady. Wyższe odmiany jeżówki purpurowej stanowią idealne tło dla innych bylin. Doskonale komponuje się z trawami ozdobnymi.

Miodunka plamista zachwyca w ogrodzie pięknem swoich liści i kwiatów. Nazwa rodzajowa Pulmonaria pochodzi od łacińskiego "pulmo" = "płuca", co jest nawiązaniem do właściwości leczniczych rośliny. Kępiasta bylina z plamiastymi liśćmi zmienia w trakcie kwitnienia kolor kwiatów z czerwonych na prawie niebieskie. Jest łatwa w uprawie i mało wymagająca.

Floks szydlasty jest długowieczną, płożącą się byliną, która występuje w wielu odmianach hodowlanych. Już wczesną wiosną tworzy w ogrodzie gęste dywany kwiatów. Doskonale nadaje się do ogrodów skalnych, gdzie obok smagliczki, gęsiówki i ubiorka stanowi podstawowy składnik wiosennych kompozycji. Floks szydlasty jest też rośliną okrywową i może zastąpić powierzchnię trawnika.

Pod nieco egzaltowaną nazwą krzewuszki cudownej kryje się bardzo dekoracyjny krzew z subtelnymi, różowymi kwiatami. Botaniczną nazwę rodzajową nosi na cześć niemieckiego lekarza Christiana Weigela. Epitet gatunkowy nie ma nic wspólnego ze stanem Floryda i oznacza po łacinie "obficie kwitnąca". W ogrodach, poza formą botaniczną, często występują odmiany krzewuszki nazywanej wajgelą.

Cynia wytworna, pochodząca z Meksyku roślina jednoroczna, zachwyca różnorodnością kolorów i wspaniałością kwiatów. Sprowadzona do Europy pod koniec XVIII wieku roślina nosi nazwę na cześć niemieckiego botanika Johanna Gottfrieda Zinn'a. Dzisiaj w uprawie są dostępne liczne odmiany cynii o rozmaitych kolorach kwiatów pełnych i pojedynczych.

Pochodząca z Azji Mniejszej i Bałkanów śliwa wiśniowa jest niskim drzewem sadzonym w ogrodach często w formie szpalerów i żywopłotów. Razem z rozwojem liści albo krótko przedtem, całe drzewo pokrywa się gęstą chmurą białych kwiatów. Używana potocznie nazwa ałycza pochodzi od azerskiego słowa aluča i znaczy "mała śliwka".

Róża dzika jest krzewem rodzimego pochodzenia o subtelnej urodzie pachnących, pięciopłatkowych kwiatów. Dojrzałe owoce są znanym od wieków, cennym surowcem zielarskim i źródłem ogromnej ilości witaminy C. Płatki kwiatowe można kandyzować albo przerabiać na konfitury i herbatki.

Sumak octowiec jest niskim drzewem o egzotycznym wyglądzie. Szczególnie efektownie wygląda jesienią, intensywnie przebarwiając okazałe liście. Do tego dochodzi malowniczy pokrój i niepowtarzalne, piękne owocostany w mocnej czerwieni.

Klon czerwony jest północnoamerykańskim drzewem, które potrafi być podwójnie przekonujące: jaskrawym przebarwieniem liści jesienią i pięknymi, czerwonymi kwiatostanami na wiosnę. W ogrodach spotyka się liczne odmiany hodowlane różniące się pokrojem i jesienną barwą liści.

Przylaszczka pospolita jest rodzimą byliną o zimozielonych liściach. Od marca do maja rozwija błękitne niczym niebo niewielkie kwiatki. Nowe liście pojawiają się z pewnym opóźnieniem, podczas gdy ubiegłoroczne w tym czasie więdną. Obok formy botanicznej uprawiane są w ogrodach kultywary o kwiatach białych, różowych i purpurowych, pojedynczych i pełnych.

Mięta pieprzowa jest popularną i lubianą rośliną leczniczą i przyprawową, a przy tym również dekoracyjną i mało wymagającą. Jest naturalnym mieszańcem, który powstał w Wielkiej Brytanii ze skrzyżowania mięty nadwodnej (M. aquatica) z miętą zieloną (M. spicata). Uprawiana od dwóch wieków, ma szerokie zastosowanie w lecznictwie i w kosmetyce.

Wierzba iwa jest naszym rodzimym przedstawicielem swojego rodzaju botanicznego. Epitet gatunkowy caprea (koza) nawiązuje do wykorzystywania młodych pędów iwy na karmę dla kóz. Kwitnące wierzby są zwiastunami wiosny podobnie jak krokusy i forsycje. Kto chce mieć w ogrodzie krzew albo niewielkie drzewo obsypane wiosną dużymi, złotymi kotkami, powinien posadzić wierzbę iwę.

Rozchodnikowiec okazały przez ponad sto lat był zaliczany do rodzaju botanicznego Sedum (rozchodnik). Według najnowszych badań zakwalifikowano go do nowego, liczącego ponad 30 gatunków, rodzaju Hylotelephium. Jest to sukulent liściowy, ale zimujące w ziemi korzenie i kłącza, z których każdej wiosny się odradza, są odporne na mróz. Ozdobę stanowią zarówno późno rozwijające się kwiaty, jak i liście.

Berberys Thunberga jest ciernistym krzewem sprowadzonym do Europy z Japonii przez szwedzkiego przyrodnika Carla Thunberga. Krzew stanowi w ogrodzie efektowną ozdobę, a ponadto zapewnia ptakom oraz innym małym zwierzętom zarówno pokarm, jak i schronienie w bezpiecznym gąszczu.

Klon jawor jest rodzimym drzewem dorastającym do imponujących rozmiarów. W naturalnych warunkach preferuje tereny górskie, gdzie tworzy drzewostany razem z bukiem, jodłą i świerkiem. Doskonale sprawdza się jako drzewo ogrodowe, a liczne odmiany hodowlane różnią się kolorem liści pokrojem drzewa.