Miejsce uprawy

Gasteria brodawkowata jest sukulentową rośliną z Afryki Południowej. Grube, soczyste, ciemnozielone liście są pokryte białymi brodawkami. Różowe kwiaty tworzą wiechowaty kwiatostan na wysokim pędzie.

Podczas gdy niebieskokwiatowy ołownik uszkowaty jest dosyć popularny, to jego indyjski krewniak jest raczej mało znany. Pochodzący z Indii oraz Azji Południowo-Wschodniej zimozielony krzew lubi się wspinać, a jego różowe lub szkarłatne kwiaty utrzymują się przez całe lato. Regularnie przycinany, rozwija się w krzaczasty krzew.

Kuflik płaczący jest australijskim wieczniezielonym krzewem, który w naturze dorasta do 8 m wysokości. W naszych warunkach musi mieć zapewnione zimowanie w pomieszczeniu. Największą ozdobą rośliny są jaskrawoczerwone kwiatostany, przypominające kształtem szczotki do butelek.

Notokaktus wspaniały ma nazwę synonimiczną Parodia magnifica, która upamiętnia włoskiego botanika Domingo Parodi i nie ma nic wspólnego z jakimś ośmieszającym naśladownictwem. Niewielki kaktus z południa Brazylii jest w naszych warunkach łatwą w uprawie rośliną doniczkową. Dodatkową ozdobę stanowią duże, siarkowożółte kwiaty.

Rebutia heliosa jest gatunkiem kaktusa, którego nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego ogrodnika Pierre’a Rebuta, a epitet gatunkowy wskazuje na słoneczną barwę kwiatów.

Rodzaj Mammillaria jest obok opuncji oraz Echinopsis jednym z najbardziej bogatych w gatunki w rodzinie kaktusowatych. Mammillaria crinita jest meksykańskim gatunkiem uprawianym u nas jako roślina doniczkowa. Tworzy niewielkie, kuliste pędy z włoskami na brodawkach, zamiast żeber. Lejkowate kwiaty są przeważnie żółtawobiałe do białych, rzadko w kolorze jasnej magenty.

Wyka drobnokwiatowa jest gatunkiem rodzimego pochodzenia, często spotykanym na miedzach, łąkach i w zaroślach. Ozdobę w ogrodzie stanowią delikatne pierzaste liście oraz niebieskawobiałe lub jasnofioletowe kwiaty motylkowe.

Dziurawiec bezwonny jest mieszańcem Hypericum androsaemum i Hypericum hircinum, znanym już od końca XVIII wieku. Jest uprawiany jako roślina ozdobna w kilku odmianach hodowlanych. Dekorację stanowią żółte kwiatostany oraz czerwone torebki nasienne. Dorasta do metra wysokości.

Lucerna sierpowata jest rodzimego pochodzenia byliną z palowym systemem korzeniowym. Rośnie na suchych i nasłonecznionych miejscach trawiastych. Dalsze badania zdecydują, czy jest samodzielnym gatunkiem, czy odmianą lucerny siewnej. Ozdobę stanowią żółte kwiaty zebrane w groniaste kwiatostany, rozwijające się od maja do października.

Kostrzewa łąkowa jest wieloletnią trawą, tworzącą luźne kępy z krótkimi kłączami. Liście są ciemnozielone i błyszczące, długie, zwisające. Kwiaty są zebrane w luźną wiechę. Rośnie naturalnie na łąkach i pastwiskach. Lubi gleby wilgotne i żyzne.

Chaber piżmowy jest rośliną jednoroczną z suchych zboczy w Turcji i na Kaukazie. Jako roślina dekoracyjna znany jest od co najmniej XVII wieku. Dekorację stanowią efektowne koszyczki kwiatowe w różnych kolorach, w zależności od odmiany.

Dzwonek okrągłolistny jest luźnokępkową byliną rodzimego pochodzenia. Dolne liście są nerkowate, natomiast na łodydze - wąskolancetowate. Ozdobę stanowią niebieskie kwiaty zebrane w wielokwiatowe grona. Kwitnie przez całe lato.

Rozchodnikowiec naskalny jest sukulentową byliną rosnącą na skalach i klifach w Japonii. Płożące się pędy tworzą niskie, gęste dywany. Gwiazdkowate, małe kwiaty są najpierw różowopurpurowe, a później karminowoczerwone.

Cedr libański 'Pendula' jest angielską odmianą z XIX wieku. Tworzy kilkumetrowe drzewa o płaczącej koronie. Charakterystyczną cechą odmiany jest zwieszająca forma i piękne ciemnozielone igły z niebieskawym połyskiem. Może być uprawiany w cieplejszych regionach Polski.

Szczaw lancetowaty jest rodzimego pochodzenia byliną o bardzo dużych, płaskich liściach odziomkowych. Rośnie nad brzegami wód stojących lub bardzo wolno płynących. Bywa uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna.

Grusza 'Ukraińska' jest odmianą odporną na choroby i mróz. Owoce są bardzo duże, wydłużone, z zieloną gładką skórka, która z czasem staje się żółta. Miąższ jest kremowy, aromatyczny, bardzo słodki i delikatny.

Grusza ‘Bera Hardy’ jest starą odmianą francuską 1820 roku. Owoce są duże o skórce zielonożółtej, która na słońcu staje się brązowoczerwona. Miąższ ma kolor kremowy, jest soczysty, smaczny, z nutą korzenną.

Grusza 'Cukrówka' jest starą odmianą niemiecką, odkrytą podobno w okolicach Stuttgartu, około 1750 roku, przez pasterza kóz - stąd nazwa 'Stuttgarter Geißhirtle'. Jej owoce są niewielkie, ale wyjątkowo soczyste i słodkie. Skórka jest żółtozielona, a miąższ biały, miękki i bardzo słodki.

Rozchodnikowiec naskalny jest sukulentową byliną rosnącą na skalach i klifach w Japonii. Płożące się pędy tworzą niskie, gęste dywany. Gwiazdkowate, małe kwiaty są najpierw różowopurpurowe, a później karminowoczerwone.

Podczas gdy niebieskokwiatowy ołownik uszkowaty jest dosyć popularny, to jego indyjski krewniak jest raczej mało znany. Pochodzący z Indii oraz Azji Południowo-Wschodniej zimozielony krzew lubi się wspinać, a jego różowe lub szkarłatne kwiaty utrzymują się przez całe lato. Regularnie przycinany, rozwija się w krzaczasty krzew.

Wyka drobnokwiatowa jest gatunkiem rodzimego pochodzenia, często spotykanym na miedzach, łąkach i w zaroślach. Ozdobę w ogrodzie stanowią delikatne pierzaste liście oraz niebieskawobiałe lub jasnofioletowe kwiaty motylkowe.

Nasturcja kanarkowa pochodzi z Peru, gdzie rośnie jako wieloletnie pnącze. W naszych warunkach jest dekoracyjną rośliną jednoroczną o żółtych, oryginalnych kwiatach nawiązujących formą i kolorem do ptaka kanarka. Nie ma nic wspólnego z Wyspami Kanaryjskimi. Spotykany w polskim handlu epitet "kanaryjski" jest błędną kalką angielskiego przymiotnika "canary", który jednakowo odnosi się zarówno do Wysp Kanaryjskich, jak i do ptaka kanarka.

Nasturcja mniejsza jest endemicznym gatunkiem w górach Ekwadoru i Peru. W swojej ojczyźnie rośnie jako bylina, jednak w naszych warunkach jest bardzo dekoracyjną rośliną jednoroczną. Liczne, czerwone kwiaty rozwijają się przez cały sezon. Liście i kwiaty nasturcji są jadalne.

Chociaż nazwa gatunku sugeruje pochodzenie związane z najazdami Mongołów, gryka tatarka i gryka zwyczajna były uprawiane w Europie już znacznie wcześniej. Obecnie uprawia się tatarkę w Europie głównie na zieloną paszę. Może stanowić w ogrodzie naturalną ozdobę.

Warkocznica, koronówka, nazywana też lilią ananasową, jest południowoafrykańską byliną cebulową, spokrewnioną raczej z hiacyntem niż z jakąkolwiek lilią. Trujące cebule nie są mrozoodporne i muszą być zimowane w chłodnym pomieszczeniu. Ozdobę byliny stanowią szerokie liście oraz groniasty kwiatostan z wiechą liści jak u ananasa.

Pierwiosnek japoński to dosyć duża bylina pochodząca z wysp japońskich. Ozdobę stanowią purpurowoczerwone kwiaty zebrane w kilka okółków. Lubi stanowiska półzacienione i wilgotne.

Wilec pierzasty jest tropikalnym pnączem uprawianym u nas rozsady jako roślina jednoroczna. Ozdobę stanowią intensywnie ciemnoczerwone kwiaty oraz liście pierzasto rozcięte na wąskie odcinki. W ofercie handlowej jest często mylony z hybrydowym wilcem kardynalskim.

Klon zwyczajny 'Purple Globe' jest odmianą drzewa o regularnej, kulistej koronie. Ozdobę stanowią intensywnie purpurowe liście oraz dekoracyjny pokrój. Nadaje się do tworzenia barwnych kompozycji ogrodowych.

Klon zwyczajny 'Royal Red' jest odmianą średniej wielkości drzewa o intensywnym i bardzo dekoracyjnym ubarwieniu liści. Są one od wiosny do jesieni purpurowoczerwone, a drobne, żółte kwiaty pięknie kontrastują z ciemnymi, młodymi liśćmi. Tworzy nieregularną, rozłożystą, szerokostożkowatą koronę.

Turzyca oszimska 'Evergold' jest odmianą kępiastej byliny rosnącej na skalistych zboczach i w suchych lasach Japonii. Ozdobę stanowią ciemnozielone liście z żółtym paskowaniem. Jest łatwa w uprawie, toleruje każdą glebę poza piaszczystą.

Szczaw lancetowaty jest rodzimego pochodzenia byliną o bardzo dużych, płaskich liściach odziomkowych. Rośnie nad brzegami wód stojących lub bardzo wolno płynących. Bywa uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna.

Uczep złocisty jest krótkotrwałą byliną z południa Ameryki Północnej, u nas uprawianą jako roślina jednoroczna z rozsady z możliwością zimowania w pomieszczeniu. Dekorację stanowi długie i obfite kwitnienie, zmieniające balkon albo rabatę w żółte morze kwiatów.

Przetacznik bobowniczek jest rodzimego pochodzenia byliną zasiedlającą wilgotne tereny nad strumieniami i rowami, brzegi bagien i stawów. Epitet gatunkowy pochodzi od starej szwedzkiej nazwy rośliny bäckebunga, używanej w czasach tworzenia opisów przez Linneusza. Doskonale nadaje się do obsadzania ogrodowych oczek wodnych.

Rosiczka długolistna jest owadożerną byliną, rzadko spotykaną w Polsce. Żyjąc na ubogich w azot torfowiskach, uzupełnia jego niedobór chwytając i trawiąc owady. W ogrodzie może pełnić rolę rośliny ozdobnej w strefie bagnistej i bardzo mokrej.

Lobelia szkarłatna 'Mini' jest karłowatą odmianą hodowaną dopiero od 2004 r. Od o wiele większej formy botanicznej różni się okrągławymi, podobnymi do mięty jasnozielonymi liśćmi oraz bardziej zwartym pokrojem. Latem może rosnąć w formie emersyjnej w ogrodowym akwenie.

Spartyna grzebieniasta to wysoka, ozdobna trawa, rosną w naturze na podmokłych terenach Ameryki Północnej. Ozdobę stanowią kępy przewieszonych liści i wiechy kwiatostanów, utrzymujące się do wiosny.

Bukszpan 'Rotundifolia Aurea' jest odmianą o pięknych, złocistożółtych liściach. Zaokrąglone, stosunkowo duże liście mają żółte plamy na zielonym tle, a młode liście i przyrosty są intensywnie żółte. Doskonale nadaje się na żywopłoty ze względu na efektowny kolor.

Pęcherznica kalinolistna 'Red Baron' jest odmianą o ciemnopurpurowych liściach, dorastającą do 2 m wysokości. Najmłodsze liście mają kolor miedzi, a z czasem przybierają ciemniejszy odcień. Ozdobę stanowią również baldachogrona białoróżowych kwiatów.

Kokornak mandżurski jest leśnym pnączem z Dalekiego Wschodu. Ozdobę stanowią sercowate liście oraz duże. kremowobiałe kwiaty, chętnie odwiedzane przez owady. Nadaje się na obsadzenie fasady albo do uprawy w pojemniku na tarasie.

Jeżyna bezkolcowa 'Navaho' jest odmianą wyhodowaną w 1989 roku w Stanach Zjednoczonych. Owoce są średniej wielkości, słodkie i soczyste. Mają prawie czarny, ciemnogranatowy kolor. nadają się idealnie do bezpośredniego spożycia.

Milin 'Flamenco' jest odmianą o silnym wzroście i czerwonopomarańczowych kwiatach o oryginalnej, fajkowatej formie. Osiąga wysokość do 10 m, wspinając się korzeniami czepnymi. Jest jednym z wielu kultywarów botanicznej formy Campsis radicans.

Lilak Josiki jest krzewem z rodziny oliwkowatych, a jego epitet gatunkowy wywodzi się od szlacheckiego rodu Josika de Branyicska z Siedmiogrodu, gdzie występuje ten lilak. Ze względu na okazałe, pachnące kwiaty, lilak węgierski jest sadzony jako krzew ozdobny.

Psianka melonowa jest rośliną uprawianą w Andach dla jadalnych owoców od czasów prekolumbijskich. W naszych warunkach bywa zwykle traktowana jako roślina jednoroczna, chociaż w szklarni może być wieloletnim półkrzewem. Średniej wielkości, jajowate owoce smakują jak skrzyżowanie gruszki z melonem.

Czyściec bulwiasty jest kępiastą byliną dorastającą do 50 cm wysokości. Kłącza mają bulwiaste zgrubienia, które są używane we wschodniej Azji jako warzywo. Ozdobę stanowią latem czerwonawe kwiaty zebrane w nibyokółki na szczycie łodygi.

Endywia kędzierzawa jest botaniczną odmianą cykorii endywii o mocno powcinanych liściach. Ma delikatny, gorzki smak i w zależności od odmiany hodowlanej jej liście mogą mieć różne odcienie zieleni. Jest mniej wymagająca w uprawie niż sałata i daje znacznie większe okazy.

Ogórek wężowy jest starą odmianą holenderską. Aromatyczne, lekko słodkie, długie do 45 cm owoce doskonale nadają się do sałatek. Wymaga żyznej i wilgotnej gleby. Zbiór zaczyna się w lipcu.

Poziomka 'Regina' to ogrodowa odmiana wyhodowana w Niemczech w 1952 r. Odznacza się dużymi owocami o intensywnie czerwonym kolorze i jasnym, słodkim i aromatycznym miąższu. Roślina ma zwarty pokrój i nie wytwarza rozłogów.

Odmiana Amelanchier alnifolia 'Smoky' powstała w 1918 roku w prowincji Alberta w Kanadzie. Odznacza się słodkimi i soczystymi owocami, podobnymi do borówki amerykańskiej. Nadają się do bezpośredniego spożycia i na przetwory. Nazwa odmiany pochodzi od rzeki Smoky River.

Róża jabłkowa jest dziką różą zadomowioną w Europie aż po Bliski Wschód. Duże, mięsiste owoce tej róży, podobne do jabłek, były od dawna cenione i krzew szybko trafił do ogrodów. Ozdobę stanowią pięciopłatkowe, ciemnoróżowe kwiaty. Róża jabłkowa ma charakterystyczne, owłosione z obu stron liście, stąd jej epitet gatunkowy villosa = "owłosiona, kudłata".

Pęcherznica kalinolistna 'Red Baron' jest odmianą o ciemnopurpurowych liściach, dorastającą do 2 m wysokości. Najmłodsze liście mają kolor miedzi, a z czasem przybierają ciemniejszy odcień. Ozdobę stanowią również baldachogrona białoróżowych kwiatów.

Róża piżmowa jest krzewem pochodzącym z południowo-zachodniej Azji, od dawna uprawianym jako roślina ozdobna i wykorzystywanym do tworzenia odmian hodowlanych. Kwiaty wydzielają charakterystyczny, piżmowy zapach, który zachowują nawet mieszańce z tym gatunkiem.

Tawuła 'Dart's Red' jest gęstym krzewem o zwartym półkulistym pokroju. Kwiaty w kolorze różowoliliowym do rubinowoczerwonych rozwijają się w dużych, płaskich kwiatostanach. Kwitnie latam na końcach tegorocznych pędów. Nadaje się na rabaty, niskie żywopłoty oraz jako roślina okrywowa.

Tawuła gęstokwiatowa jest gatunkiem pochodzącym z gór na zachodzie Ameryki Północnej. Jako krzew ogrodowy, tworzy pokrój płaskokulisty, o niewielkiej wysokości. Ozdobę stanowią płaskie kwiatostany różowych kwiatów i zielone liście, pięknie przebarwiające się jesienią. Kwitnie na końcach tegorocznych pędów.

Odmiana 'Little Princess' z 1964 roku jest niskim krzewem o półkulistym pokroju. Na tle zielonych liści rozwijają się bladoróżowe kwiaty zebrane w płaskie kwiatostany. Kwitnie latem na końcach tegorocznych pędów. Nadaje się na niskie żywopłoty, rabaty albo jako roślina okrywowa.

Cedr libański 'Pendula' jest angielską odmianą z XIX wieku. Tworzy kilkumetrowe drzewa o płaczącej koronie. Charakterystyczną cechą odmiany jest zwieszająca forma i piękne ciemnozielone igły z niebieskawym połyskiem. Może być uprawiany w cieplejszych regionach Polski.

Szczaw lancetowaty jest rodzimego pochodzenia byliną o bardzo dużych, płaskich liściach odziomkowych. Rośnie nad brzegami wód stojących lub bardzo wolno płynących. Bywa uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna.

Grusza 'Ukraińska' jest odmianą odporną na choroby i mróz. Owoce są bardzo duże, wydłużone, z zieloną gładką skórka, która z czasem staje się żółta. Miąższ jest kremowy, aromatyczny, bardzo słodki i delikatny.

Grusza ‘Bera Hardy’ jest starą odmianą francuską 1820 roku. Owoce są duże o skórce zielonożółtej, która na słońcu staje się brązowoczerwona. Miąższ ma kolor kremowy, jest soczysty, smaczny, z nutą korzenną.

Grusza 'Cukrówka' jest starą odmianą niemiecką, odkrytą podobno w okolicach Stuttgartu, około 1750 roku, przez pasterza kóz - stąd nazwa 'Stuttgarter Geißhirtle'. Jej owoce są niewielkie, ale wyjątkowo soczyste i słodkie. Skórka jest żółtozielona, a miąższ biały, miękki i bardzo słodki.

Wyka drobnokwiatowa jest gatunkiem rodzimego pochodzenia, często spotykanym na miedzach, łąkach i w zaroślach. Ozdobę w ogrodzie stanowią delikatne pierzaste liście oraz niebieskawobiałe lub jasnofioletowe kwiaty motylkowe.

Kokoryczka olbrzymia jest dekoracyjną byliną, która od maja rozwija swoje białe. dzwonkowate kwiaty. Wiszą one, niczym małe latarenki, na ulistnionych, wysokich łodygach. W korzystnych warunkach dorasta do 110 cm wysokości.

Pieris japoński 'Flaming Silver' jest holenderską odmianą o dekoracyjnych liściach. Niewielki krzew o wolnym wzroście i zwartym pokroju rozwija liście początkowo karminowe, później stają się ceglaste, a w końcu zielone z białą obwódką. Białokremowe dzwoneczki kwiatów są zebrane w wiechowate kwiatostany.

Pieris japoński 'Little Heath' jest holenderską odmianą z lat 70. XX wieku. Niewielki krzew o dekoracyjnych zimozielonych liściach z białą obwódką. Dodatkową ozdobę stanowią białe, dzwoneczkowate kwiaty oraz intensywnie różowe wiosenne przyrosty. Lubi gleby kwaśne i wilgotne.

Pieris kwiecisty jest niskim, zimozielonym krzewem z południowego wschodu Ameryki Północnej. Poza liśćmi ozdobę stanowią białe, beczułkowate, zebrane w grona kwiaty. Kwitnie wcześnie i bardzo obficie.

Rutewka żółta jest byliną kłączową rodzimego pochodzenia. Rośnie dziko na wilgotnych łąkach i w zaroślach na brzegach rzek. Ozdobę stanowią żółte, pachnące wiechy kwiatów. Łodygi rutewki dorastają do ponad 150 cm wysokości.

Topola berlińska jest mieszańcem Populus laurifolia i Populus nigra 'Italica', który powstał w Berlinie około 1870 roku. Jest klonem męskim, dlatego wiosną nie unoszą się nad nią puszyste nasiona. Szybko rośnie, ma wąski pokrój, dorasta do 25 m wysokości. Liście są początkowo jasnozielone, później mają kolor świeżej zieleni, aby jesienią przebarwić się na żółto.

Pysznogłówka dęta jest wysoką byliną z Ameryki Północnej, tworzącą podziemne kłącza. Ozdobę stanowią aromatyczne, różowofioletowe kwiaty o zapachu lawendy, zebrane w okółki. Doskonale nadaje się do kompozycji bylinowych na rabatach, a także do celów kulinarnych i leczniczych.

Przywrotnik pasterski jest byliną rodzimego pochodzenia. W ogrodzie może pełnić rolę rośliny okrywowej. Dekorację stanowią dłoniastoklapowane liście oraz drobne, zielonkawożółte kwiaty. Jest rośliną leczniczą.

Nasturcja bulwiasta jest słabym pnączem z andyjskiej części Ameryki Południowej, gdzie jest uprawiana dla jadalnych bulw. W naszych ogrodach może być botaniczną ciekawostką. Posiada ozdobne liście oraz czerwonopomarańczowe kwiaty. Nadaje się do uprawy pojemnikowo-ogrodowej, ponieważ jest wrażliwa na mróz.

Łopian mniejszy jest dwuletnią rośliną rodzimego pochodzenia. W drugim roku z rozety liści wyrasta wysoka łodyga kwiatowa. Polska nazwa gatunkowa odnosi się nie tyle do wzrostu całej rośliny, co do wielkości koszyczków kwiatowych. Kwiatostany łopianu większego są mianowicie dwa razy większe. Roślina posiada ciekawy wygląd, a na dodatek zapewnia pokarm owadom i ptakom.

Czyściec bulwiasty jest kępiastą byliną dorastającą do 50 cm wysokości. Kłącza mają bulwiaste zgrubienia, które są używane we wschodniej Azji jako warzywo. Ozdobę stanowią latem czerwonawe kwiaty zebrane w nibyokółki na szczycie łodygi.

Łopian pajęczynowaty jest dwuletnią rośliną występującą w całej Polsce. Rośnie dziko nad wodami, w zaroślach i na skraju lasu. Tworzy najpierw rozetę liści, z której w drugim roku wyrasta wyprostowany, rozgałęziony pęd kwiatowy. Purpurowoczerwone kwiaty zebrane w koszyczki są osnute długimi włoskami, niczym pajęczyną.