Zastosowanie

Żyworódka pierzasta, mylona często z żyworódką Daigremonta, również tworzy małe roślinki-rozmnóżki liściowe, ale w odróżnieniu od innych gatunków swojego rodzaju dopiero wtedy, gdy odłamany liść leży na ziemi. Żyworódka pierzasta zafascynowała nawet sławnego niemieckiego poetę i przyrodnika Johanna Wolfganga von Goethe - w Niemczech jest nazywana „rośliną Goethego”.

Kalatea różowokropkowana pochodzi z deszczowych lasów Brazylii, a także Boliwii, Ekwadoru, Kolumbii i Peru, i przypomina wyglądem kalateę Makoya. Ozdobę rośliny stanowią duże liście o efektownych wzorach i kolorach. Na ciemnozielonej blaszce liściowej widoczny jest szeroki nerw główny oraz kremowe albo różowe smugi. W uprawie potrzebuje dużej wilgotności i temperatury.

Alokazja olbrzymia jest efektowną, egzotyczną byliną, której wielkie, sercowate liście i imponujący wzrost w pełni uzasadniają nazwę i tworzą w mieszkaniu nastrój dżungli. Roślina jest bardzo trwała, przez cały rok wygląda świeżo i zielono, wymaga jednak dla siebie dużo miejsca.

Daktylowiec kanaryjski jest bardzo dekoracyjną rośliną i najczęściej uprawianą palmą w pomieszczeniach. Duży, zielony pióropusz pierzastych liści wnosi latem na taras i balkon powiew egzotycznego Południa. Jest rośliną dwupienną, co oznacza, że kwiaty męskie i żeńskie rozwijają się na dwóch różnych egzemplarzach.

Sansewieria gwinejska 'Golden Hahnii' jest odmianą, która odznacza się bardzo dekoracyjnymi, żółto-zielonymi liśćmi. Tworzy zwarte rozety, szerokich, barwnych liści. Dodatkową atrakcję rośliny stanowią mocno pachnące, kremowobiałe kwiaty.

Sansewieria masoniana, której epitet gatunkowy upamiętnia brytyjskiego przyrodnika Maurice Mason'a, jest sukulentową byliną z kłączem, pochodzącą ze środkowoafrykańskiego Kongo. Przez wiele lat była znana jako odmiana ‘Mason Congo’, dopiero od 2000 roku została uznana za samodzielny gatunek w obrębie rodzaju Dracaena.

Berberys Thunberga 'Golden Ring' jest bardzo dekoracyjną odmianą o purpurowoczerwonych liściach z wąskim złotym marginesem. Dodatkową ozdobę stanowią żółte kwiaty, a potem koralowe, długo utrzymujące się na krzewie owoce.

Berberys Darwina jest zimozielonym krzewem pochodzącym z Chile i Argentyny, został tam odkryty w 1835 roku przez Charlesa Darwina. Ozdobę krzewu stanowią ciemnozielone, skórzaste liście, żółte lub pomarańczowe kwiaty obsypujące cały krzew oraz ciemnoniebieskie jagody.

Tawuła wierzbolistna jest krzewem o małych wymaganiach glebowych, odpornym na mróz i znoszącym zacienienie. Ozdobę stanowią drobne, białe do ciemnoróżowych kwiaty zebrane w wiechy na szczytach pędów. Nadaje się na stanowiska pod koronami drzew.

Tawuła szara nie jest botanicznym gatunkiem, ale mieszańcem Spiraea cana i Spiraea hypericifolia, a 'Grefsheim' to pochodząca z norweskiej szkółki odmiana z 1949 r. Krzew o malowniczo przewieszonych pędach wiosną całkowicie przykrywają śnieżnobiałe, drobne kwiaty zebrane w baldachogrona. Tawuła szara jest podobna do tawuły wczesnej (Spiraea x arguta), lecz jeszcze bardziej efektowna.

Żywotnik zachodni 'Rheingold' jest starą, niemiecką odmianą, która po stu latach nadal zachowuje popularność. Odznacza się jajowatym lub stożkowym pokrojem, powolnym wzrostem i złocistą barwą gałązek.

Philadelphus 'Snowbelle' jest piękną i cenioną odmianą wyhodowaną w 1961 roku w Kanadzie. Odznacza się wielką obfitością kwiatów, które pojawiają się dopiero pod koniec czerwca i w lipcu. Płatki zewnętrzne są owalne, a wewnętrzne podłużne, przez co kwiaty wydają się jeszcze większe niż w rzeczywistości.

Narcyz trąbkowy to cebulowa bylina pochodząca z zachodu Europy. Jest jedną z pierwszych roślin kwitnących w naszych ogrodach. Jego kwiaty są żółte i wydzielają słodki zapach. Cechą charakterystyczną tych narcyzów jest wyjątkowo okazały, przypominający trąbkę, przykoronek znajdujący się w środku kwiaty. Uprawa tych roślin nie jest trudna. Wymagają jedynie przepuszczalnego i lekko wilgotnego podłoża oraz dostępu do światła słonecznego. Narcyzy świetnie wyglądają w grupowych nasadzeniach w przydomowych ogrodach, przy ścieżkach, chodnikach, a także pod drzewami, gdzie tworzą aspekt wiosenny.

Jałowiec rozesłany 'Nana' jest najpopularniejszą odmianą tego jałowca, wyselekcjonowaną w Japonii i wprowadzoną do handlu na początku XX wieku. Ścielące się po ziemi pędy tworzą gęste, jasnozielone dywany. Kuliste szyszkojagody początkowo zielone, przybierają po dojrzeniu kolor ciemnobrązowy.

Jałowiec płożący 'Golden Carpet' jest niemiecką odmianą wyhodowaną jako mutacja odmiany 'Wiltonii'. Niski krzew o płożącym pokroju odznacza się żółtą barwą igiełek, które w pełnym słońcu są intensywnie złociste, a w półcieniu pozostają żółtozielone.

Jałowiec Pfitzera 'Old Gold' jest wolno rosnącą, bardzo dekoracyjną i popularną odmianą holenderskiego pochodzenia. Złocistożółte młode pędy tego jałowca z czasem ciemnieją, aby jesienią i zimą przybrać barwę starego złota. Krzew jest mrozoodporny i ma niewielkie wymagania.

Jałowiec płożący 'Wiltonii' jest efektowną amerykańską odmianą, która już ponad sto lat cieszy się dużą popularnością w Ameryce i Europie. Jest to niski krzew, który tworzy w ogrodzie gęste dywany nabierające zimą lekko fioletowego koloru. Doskonale nadaje się do tworzenia barwnych kompozycji.

Wyhodowany pół wieku temu jałowiec łuskowaty 'Blue Carpet' jest jedną z najbardziej dekoracyjnych niebieskich form jałowca. Jest płożącym krzewem, który silnie rozrasta się na boki i tworzy w ogrodzie gęsty lazurowy dywan.

Jałowiec Pfitzera jest mieszańcem gatunków Juniperus chinensis oraz Juniperus sabina, a jego dekoracyjna odmiana 'Gold Star' została wyselekcjonowana ponad 60 lat temu w Kanadzie. Odznacza się umiarkowanym wzrostem, rozłożystym pokrojem oraz złocistożółtą barwą gałązek.

Truskawka 'Senga Sengana' jest niemiecką odmianą wyhodowaną w połowie XX wieku. Późny okres kwitnienia pozwala uniknąć uszkodzenia kwiatów przez przymrozki. Owoce są duże, intensywnie czerwone, słodkie i aromatyczne.

Truskawka 'Albion' jest popularną i cenioną odmianą amerykańskiego pochodzenia powtarzającą owocowanie. Owoce są bardzo duże, o regularnej, stożkowej formie, intensywnie czerwone, słodkie i aromatyczne. Jej pędy można prowadzić jako zwisające albo pnące.

Goździk 'Pink Kisses' jest odmianą o nieco drobniejszych niż inne kwiatach, ale za to kwitnącą długo i obficie. Jest bardziej odporny na mróz i lepiej zimuje od odmian o dużych kwiatach. 'Pink Kisses' przez całe lato rozwija półpełne, lekko pachnące kwiaty.

Żyworódka pierzasta, mylona często z żyworódką Daigremonta, również tworzy małe roślinki-rozmnóżki liściowe, ale w odróżnieniu od innych gatunków swojego rodzaju dopiero wtedy, gdy odłamany liść leży na ziemi. Żyworódka pierzasta zafascynowała nawet sławnego niemieckiego poetę i przyrodnika Johanna Wolfganga von Goethe - w Niemczech jest nazywana „rośliną Goethego”.

Róża wielkokwiatowa 'Duchess of Cornwall' jest niemiecką odmianą o pięknych, pełnych kwiatach barwy łososiowej. W Wielkiej Brytanii nadano jej nazwę na cześć Camilli Parker Bowles z okazji jej ślubu z księciem Walii, po którym przyjęła tytuł księżnej Kornwalii.

Werbena lancetowata jest północnoamerykańską byliną dorastającą do 120 cm wysokości. Jest uprawiana jako roślina ozdobna o fioletowych kwiatach zebranych w wydłużone, kłosowate kwiatostany. Odmiany hodowlane mogą mieć kwiaty różowe albo białe.

Wyczyniec łąkowy jest rodzimego pochodzenia luźnokępową trawą, rosnącą na żyznych i wilgotnych łąkach. W ogrodzie może być dekoracyjną rośliną w pobliżu zbiorników wodnych i na wilgotnych powierzchniach. Istnieją kultywary tej trawy o liściach paskowanych.

W odróżnieniu od innych traw z tego rodzaju botanicznego, które są bylinami, ta wiechlina jest rośliną jednoroczną, jednak w korzystnych warunkach może czasem przezimować. Tworzy luźne kępy i dobrze rośnie nawet w miejscach wydeptywanych, na przykład na ścieżkach.

Wiechlina łąkowa jest byliną z podziemnymi rozłogami rodzimego pochodzenia. Jest odporna na trudne warunki siedliskowe oraz niskie temperatury. W ogrodzie może być wykorzystywana do tworzenia trawników, naturalnych łąk i kompozycji.

Koniczyna biała byliną często spotykaną na łąkach, pastwiskach i trawnikach. Właściciele wypielęgnowanych trawników zwykle nie są jej widokiem zachwyceni. Niesłusznie, ponieważ białą koniczynę uwielbiają pszczoły i inne owady, a poza tym posiada właściwości lecznicze i jest cenną karmą dla zwierząt.

Kostrzewa czerwona występuje w formie kępowej albo rozłogowej, tworząc gęste dywany. Poza przeznaczeniem praktycznym do obsiewania pastwisk i łąk ten gatunek trawy w licznych odmianach może też pełnić funkcję dekoracyjną w parkach i ogrodach. Kostrzewa czerwona nadaje się do tworzenia trawników ozdobnych i rekreacyjnych, a także brać udział w rozmaitych kompozycjach.

Kostrzewa trzcinowa jest wieloletnią, kępową trawą o wyjątkowej odporności na niesprzyjające warunki klimatyczne i stanowiskowe. Ciemnozielone, liście i wiechowate kwiatostany mogą stanowić element dekoracyjny ogrodu. Głęboko ukorzenione, zbite kępy kostrzewy trzcinowej pozwalają na formowanie z niej trawników.

Wisteria macrostachya 'Blue Moon' jest odmianą glicynii amerykańskiej o mniejszym wzroście i późniejszym kwitnieniu niż odmiany azjatyckie. Dekoracyjne są nie tylko gęste, pachnące, jasnofioletowe kwiatostany, ale również pierzaste liście, tworzące piękne tło dla kwiatów.

Pochodzący z Dalekiego Wschodu chmiel japoński jest jednorocznym pnączem uprawianym u nas jako roślina dekoracyjna. Główną ozdobę pnącza stanowią liście; żółtozielone kwiatostany nie są zbyt efektowne. Jesienią na egzemplarzach żeńskich (chmiel jest rośliną dwupienną) pojawiają się szyszkowate owocostany.

Powojnik wielkokwiatowy 'Jan Paweł II' został wyhodowany w Polsce w 1979 roku przez jezuitę Stefana Franczaka. Odmiana wyróżnia się dużymi alabastrowobiałymi kwiatami z jasnoróżową pręgą, która pojawia się na płatkach pod koniec lata.

Jaśmin gwiazdkowy jest zdrewniałym pnączem z mlecznym sokiem we wszystkich częściach rośliny. Jego białe, pięciopłatkowe kwiaty pachną podobnie jak jaśmin lekarski, chociaż pod względem pokrewieństwa bliżej mu raczej do barwinka i trojeści. W naszych warunkach klimatycznych jest zwykle uprawiany w pojemnikach, które na zimę można przenieść do pomieszczenia.

Jaśmin Stefana jest rzadko spotykanym w naszych ogrodach pnączem o dużych, różowych, intensywnie pachnących kwiatach. W odróżnieniu od klasycznego gatunku jaśminu lekarskiego jaśmin Stefana jest naturalną hybrydą Jasminum officinale i Jasminum beesianum, która trafiła w XX wieku z Chin do Francji. Wymaga zimowej ochrony, jednak często przemarzające pędy łatwo odnawiają się z korzeni z nadejściem wiosny.

Milin wielkokwiatowy pochodzi z południowo-wschodnich obszarów Chin i jest pnączem o efektownych, lejkowatych kwiatach. Ich korona jest szerzej otwarta niż u północnoamerykańskiego krewniaka. Wadą milinu chińskiego jest mała mrozoodporność rośliny, która w naszych warunkach wymaga pełnego okrycia przed zimą.

Wisteria macrostachya 'Blue Moon' jest odmianą glicynii amerykańskiej o mniejszym wzroście i późniejszym kwitnieniu niż odmiany azjatyckie. Dekoracyjne są nie tylko gęste, pachnące, jasnofioletowe kwiatostany, ale również pierzaste liście, tworzące piękne tło dla kwiatów.

Pochodzący z Dalekiego Wschodu chmiel japoński jest jednorocznym pnączem uprawianym u nas jako roślina dekoracyjna. Główną ozdobę pnącza stanowią liście; żółtozielone kwiatostany nie są zbyt efektowne. Jesienią na egzemplarzach żeńskich (chmiel jest rośliną dwupienną) pojawiają się szyszkowate owocostany.

Wilec trójbarwny jest meksykańskim pnączem jednorocznym o efektownych, lejkowatych kwiatach. W porównaniu z podobnym do niego wilcem purpurowym ten gatunek ma większe kwiaty, które dłużej pozostają otwarte, a poza tym nieowłosione pędy i pąki. Nazwa gatunkowa nawiązuje do kolorów kwiatów, które rozwijając się, wyglądają na różowe, a potem przebarwiają się na piękny błękit z białym wnętrzem lejka.

Powojnik alpejski jest gatunkiem występującym w górach Azji i Europy, również w Polsce. Ma dużą odporność i niewielkie wymagania, najlepiej rośnie w miejscach półcienistych. Ozdobę stanowią fioletowoniebieskie, dzwonkowate kwiaty, które rozwijają się wiosną na zeszłorocznych pędach.

Powojnik wielkokwiatowy 'Jan Paweł II' został wyhodowany w Polsce w 1979 roku przez jezuitę Stefana Franczaka. Odmiana wyróżnia się dużymi alabastrowobiałymi kwiatami z jasnoróżową pręgą, która pojawia się na płatkach pod koniec lata.

Jaśmin wielkolistny odróżnia się od innych gatunków swojego rodzaju formą liści, które nie są pierzaste, ale pojedyncze, zaokrąglone i całobrzegie. Gatunek został opisany w 1789 roku przez szkockiego botanika Williama Aiton'a, który błędnie przypisał roślinie arabskie pochodzenie. Arabski termin „zanbaq” oznaczał olejek z kwiatów jaśminu dowolnego gatunku. Słowo to weszło do późnośredniowiecznej łaciny jako „sambacus” o takim samym znaczeniu jak arabskie.

Lawenda francuska 'Anouk' nie jest rośliną mrozoodporną i w naszych warunkach musi być uprawiana w pojemnikach, które zimę spędzą w ciepłym pomieszczeniu. Pachnące, fioletowe kwiaty pojawiają się w maju i czerwcu, i mogą ponownie rozwijać się we wrześniu. Kwiatostan tej lawendy jest zwarty, beczułkowaty, ze skrzydlatymi przysadkami.

Nachyłek barwierski jest jednoroczną rośliną ozdobną z Ameryki Północnej. Odznacza się obfitym i długim kwitnieniem, rozwija duże, żółte koszyczki kwiatów, które u kultywarów mogą być mniej lub bardziej pełne i w innych kolorach.

Dębik ośmiopłatkowy jest krzewinką występującą w górach oraz w strefie chłodnej półkuli północnej, u nas spotykany w Tatrach. Epitet gatunkowy wskazuje na kwiaty złożone z ośmiu płatków, co jest wyjątkiem w rodzinie różowatych, rozwijających zwykle kwiaty pięciopłatkowe. Ozdobę stanowią również ciemnozielone liście oraz puszyste owocostany, podobne do sasanek.

Irga 'Major' jest kultywarem irgi Dammera, zimozielonym krzewem o płożących się i ukorzeniających pędach. Poza ciemnozielonymi liśćmi ozdobę tej irgi stanowią białe kwiaty i bardzo liczne jasnoczerwone owoce. W roli rośliny okrywowej tworzy piękne, zimozielone kobierce.

Szafirek drobnokwiatowy ma swoją pierwotną ojczyznę rozciągającą się od Francji po Ukrainę, gdzie rośnie na górskich łąkach i w dąbrowach. Jego intensywnie szafirowoniebieskie kwiaty tworzą wiosną całe dywany i dostarczają owadom pierwszego pokarmu.

Kocimiętka Faassena nie jest botanicznym gatunkiem, tylko hybrydą Nepeta racemosa i Nepeta nepetella, a 'Walker's Low' jedną z jej hodowlanych odmian. Odznacza się bujnym wzrostem i długim okresem kwitnienia. Jest tolerancyjna, co do gleby i wilgotności.

Róża wielkokwiatowa 'Duchess of Cornwall' jest niemiecką odmianą o pięknych, pełnych kwiatach barwy łososiowej. W Wielkiej Brytanii nadano jej nazwę na cześć Camilli Parker Bowles z okazji jej ślubu z księciem Walii, po którym przyjęła tytuł księżnej Kornwalii.

Berberys Thunberga 'Golden Ring' jest bardzo dekoracyjną odmianą o purpurowoczerwonych liściach z wąskim złotym marginesem. Dodatkową ozdobę stanowią żółte kwiaty, a potem koralowe, długo utrzymujące się na krzewie owoce.

Berberys Darwina jest zimozielonym krzewem pochodzącym z Chile i Argentyny, został tam odkryty w 1835 roku przez Charlesa Darwina. Ozdobę krzewu stanowią ciemnozielone, skórzaste liście, żółte lub pomarańczowe kwiaty obsypujące cały krzew oraz ciemnoniebieskie jagody.

Tawuła wierzbolistna jest krzewem o małych wymaganiach glebowych, odpornym na mróz i znoszącym zacienienie. Ozdobę stanowią drobne, białe do ciemnoróżowych kwiaty zebrane w wiechy na szczytach pędów. Nadaje się na stanowiska pod koronami drzew.

Tawuła szara nie jest botanicznym gatunkiem, ale mieszańcem Spiraea cana i Spiraea hypericifolia, a 'Grefsheim' to pochodząca z norweskiej szkółki odmiana z 1949 r. Krzew o malowniczo przewieszonych pędach wiosną całkowicie przykrywają śnieżnobiałe, drobne kwiaty zebrane w baldachogrona. Tawuła szara jest podobna do tawuły wczesnej (Spiraea x arguta), lecz jeszcze bardziej efektowna.

Żywotnik zachodni 'Rheingold' jest starą, niemiecką odmianą, która po stu latach nadal zachowuje popularność. Odznacza się jajowatym lub stożkowym pokrojem, powolnym wzrostem i złocistą barwą gałązek.

Wisteria macrostachya 'Blue Moon' jest odmianą glicynii amerykańskiej o mniejszym wzroście i późniejszym kwitnieniu niż odmiany azjatyckie. Dekoracyjne są nie tylko gęste, pachnące, jasnofioletowe kwiatostany, ale również pierzaste liście, tworzące piękne tło dla kwiatów.

Pochodzący z Dalekiego Wschodu chmiel japoński jest jednorocznym pnączem uprawianym u nas jako roślina dekoracyjna. Główną ozdobę pnącza stanowią liście; żółtozielone kwiatostany nie są zbyt efektowne. Jesienią na egzemplarzach żeńskich (chmiel jest rośliną dwupienną) pojawiają się szyszkowate owocostany.

Wilec trójbarwny jest meksykańskim pnączem jednorocznym o efektownych, lejkowatych kwiatach. W porównaniu z podobnym do niego wilcem purpurowym ten gatunek ma większe kwiaty, które dłużej pozostają otwarte, a poza tym nieowłosione pędy i pąki. Nazwa gatunkowa nawiązuje do kolorów kwiatów, które rozwijając się, wyglądają na różowe, a potem przebarwiają się na piękny błękit z białym wnętrzem lejka.

Powojnik alpejski jest gatunkiem występującym w górach Azji i Europy, również w Polsce. Ma dużą odporność i niewielkie wymagania, najlepiej rośnie w miejscach półcienistych. Ozdobę stanowią fioletowoniebieskie, dzwonkowate kwiaty, które rozwijają się wiosną na zeszłorocznych pędach.

Milin wielkokwiatowy pochodzi z południowo-wschodnich obszarów Chin i jest pnączem o efektownych, lejkowatych kwiatach. Ich korona jest szerzej otwarta niż u północnoamerykańskiego krewniaka. Wadą milinu chińskiego jest mała mrozoodporność rośliny, która w naszych warunkach wymaga pełnego okrycia przed zimą.

Bluszcz kolchidzki jest zdrewniałym pnączem pochodzącym z Kaukazu i Azji Mniejszej, gdzie w wilgotnych lasach wspina się po drzewach. W ogrodzie może być rośliną okrywową w miejscach mocno zacienionych. W odróżnieniu od rodzimego bluszczu ten gatunek woli gleby lekko kwaśne.

Gorczyca czarna jest jednoroczną rośliną, uprawianą już w starożytności i cenioną za właściwości lecznicze oraz przyprawowe. Kwiaty ma niewielkie, żółte, a nasiona mogą mieć kolor ciemnobrązowy, szary lub czarny. W ogrodzie może pełnić rolę mało wymagającej rośliny ozdobnej.

Nachyłek barwierski jest jednoroczną rośliną ozdobną z Ameryki Północnej. Odznacza się obfitym i długim kwitnieniem, rozwija duże, żółte koszyczki kwiatów, które u kultywarów mogą być mniej lub bardziej pełne i w innych kolorach.

Dichondra repens rośnie w Australii, Nowej Zelandii i na wyspach Oceanu Indyjskiego jako bylina, w naszych warunkach jest jednak uprawiana jako roślina jednoroczna. Ozdobę rośliny stanowią nerkowate, zielone liście oraz gwiazdkowate, zielonkawobiałe kwiatki. Może być uzupełnieniem kompozycji kwiatowych albo jednoroczną rośliną okrywową.

Gęsiówka alpejska właściwa jest rośliną wysokogórską, czasem mylnie jako ten gatunek jest podawana podobna, bardzo popularna gęsiówka kaukaska (Arabis caucasica). W Polsce rośnie dziko jedynie w Tatrach i na Babiej Górze. Ozdobę stanowią różyczki filcowato owłosionych liści i grona białych kwiatów.

Koniczyna skręcona, znana też jako koniczyna perska, jest rośliną uprawianą od wieków, dostarczającą wartościowego pożywienia dla zwierząt. Jednoroczna koniczyna perska rozwijająca delikatne trójlistkowe liście i główki różowych kwiatów może stanowić również oryginalną ogrodową ozdobę.

Szarłat wyniosły jest okazałą rośliną jednoroczną, od tysięcy lat uprawianą na nasiona w Ameryce Południowej i przeniesioną w międzyczasie do Ameryki Północnej, Azji i Europy. W ogrodzie szczególną ozdobę tworzą wzniesione wiechy kwiatostanów w kolorze buraczkowoczerwonym. Istnieją odmiany różniące się odcieniem i intensywnością barwą, a także całe zielone.