Rośliny na nasadzenia grupowe

Jodła hiszpańska występuje naturalnie jedynie na południu Hiszpanii oraz w północnym Maroko. W swojej ojczyźnie dorasta do 30 m wysokości. Ma krótkie, sztywne, ale niekłujące igły ustawione promieniście na pędach, szyszki są duże i cylindryczne. Jodła hiszpańska jest rzadko spotykana w naszych ogrodach, ze względu na niezupełną mrozoodporność, nadaje się do cieplejszych regionów kraju.

Cissus antarctica jest zimozielonym pnączem szeroko rozpowszechnionym w południowo-wschodniej Australii, gdzie rośnie w cieniu i półcieniu na wilgotnej, próchnicznej glebie. Do Europy trafił w 1790 roku i od razu zyskał dużą popularność - głównie dzięki łatwości uprawy i szybkiemu wzrostowi dekoracyjnych pędów.

Cissus różnobarwny jest pnączem pochodzącym z Jawy i Indonezji o wyjątkowo dekoracyjnych liściach, przypominających begonię królewską. Górna strona blaszki liściowej jest aksamitnie zielona ze srebrzystymi i jasnoliliowymi wzorami, a dolna czerwona. Ten gatunek z rodzaju Cissus jest dosyć wymagający w uprawie, potrzebuje dużo ciepła, wilgoci powietrza i rozproszonego światła - nie toleruje bezpośredniego nasłonecznienia oraz przeciągów.

Leszczyna turecka jest wolno rosnącym drzewem o regularnej, stożkowej koronie, która z wiekiem poszerza się i zaokrągla. W ogrodzie pełni rolę dekoracyjną, ponieważ jej owoce są wprawdzie jadalne, ale trudne do zbioru i raczej mało smaczne. Wykazuje dobrą odporność na mróz i zanieczyszczenie powietrza.

Krwawnik kichawiec jest rodzimą byliną spotykaną na wilgotnych łąkach, zaroślach i brzegach wód. Ozdobę stanowią białe kwiaty zebrane w baldachogrona, rozwijające się od lipca do września. Krwawnik kichawiec uprawiany obecnie przede wszystkim jako roślina dekoracyjna, od XVI wieku był stosowany w medycynie, a suszone liście do wyrobu "tabaki" - nazwa gatunkowa pochodzi od greckiego słowa ptairo = "kichać".

Pochodzący z Kaukazu krwawnik wiązówkowaty rozwija łodygi do 120 cm wysokości i w ten sposób przewyższa wielu swoich krewniaków. Tworzy okazałe kępy, które w okresie kwitnienia tworzą płaskie, zwarte, zbite baldachogrona złotożółtych koszyczków kwiatowych. Kwiatostany żółtego krwawnika nadają się na kwiaty cięte i suche bukiety.

Wilczomlecz palczasty pochodzi z tropikalnych obszarów południowej Afryki, gdzie wyrasta na okazały krzew. W naszych warunkach jest efektowną rośliną doniczkową o bardzo oryginalnym wyglądzie. Jego ozdobę stanowią silnie rozgałęzione, cienkie, wałeczkowate pędy. Roślina wydziela trujący, mleczny sok.

Wilczomlecz ogrodowy jest rośliną jednoroczną, od wieków zadomowioną w naszym kraju, jednym z najbardziej trujących gatunków wilczomleczy. Na polach uprawnych nie jest mile widziany, jednak w ogrodzie może z powodzeniem pełnić rolę dekoracyjną. Na szczególną uwagę zasługuje filigranowa budowa rośliny oraz subtelny urok zielonożółtych, delikatnych kwiatów zebranych w wierzchotki.

Pięciornik kurze ziele jest rodzimą kłączową byliną, którą spotkać można zarówno w lasach, jak i na pastwiskach i torfowiskach. Żółte kwiaty kurzego ziela, w odróżnieniu od innych gatunków swojego rodzaju, mają tylko cztery płatki, a nie pięć. Niska bylina o trójlistkowych zwykle liściach, pokładających się łodygach i złotych kwiatach może być efektowną ozdobą ogrodu.

Kurkuma jest kłączową byliną uprawianą w Indiach i Chinach do celów spożywczych i leczniczych od ponad 5000 lat. Nazwa botaniczna pochodzi od arabskiego słowa al-krukum = "szafran" i odnosi się do koloru pigmentu kłącza. Ostryż długi jest w naszych warunkach przede wszystkim egzotyczną rośliną doniczkową o dekoracyjnych liściach i kwiatach.

Mylony czasem z klonem japońskim klon Shirasawy pochodzi z wysp japońskich, a nazwą gatunkową upamiętnia botanika Yasuyoshi Shirasawa. Ozdobę drzewa stanowią liście soczyście zielone wiosną, żółknące latem i zmieniające jesienią barwę na pomarańczową do karminowoczerwonej, a także drobne kwiaty z czerwonawym kielich i żółtawymi płatkami oraz dojrzewające czerwone skrzydlaki.

Głóg ‘Paul’s Scarlet’ jest odmianą hodowlaną rodzimego głogu dwuszyjkowego. Główną jego ozdobę stanowią pełne, ciemnoczerwonoróżowe, szkarłatne kwiaty. Nazwa odmiany jest nieco zagadkowa: "scarlet" odnosi się do koloru kwiatów, natomiast tajemniczy Paul jest prawdopodobnie imieniem elfa, ponieważ według irlandzkich legend, wróżki i elfy kryją się często w tym głogu.

Janowiec ciernisty jest miotlastym, gęstym półkrzewem o wzniesionych pędach. Ciernie wyrastają na starszych pędach, podczas gdy tegoroczne nie są ociernione. Oprócz trawiastej zieleni liści, ozdobę janowca stanowią szczytowe grona żółtych, motylkowatych kwiatów.

Wiciokrzew pospolity jest krzewem rodzimego pochodzenia, spotykanym w lasach i zaroślach. Chociaż wielkością kwiatów ustępuje innym gatunkom wiciokrzewu, to jednak stanowi w ogrodzie nie tylko dekorację, ale również źródło pożywienia dla owadów i ptaków. Kuliste, ciemnoczerwone jagody, są chętnie zjadane przez ptaki, ale trujące dla ludzi.

Wiciokrzew przewiercień, nazywany kozilistkiem, jest pnączem sprowadzonym do Polski w XVIII wieku z południowo-wschodniej Europy. Uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna dziczeje czasem i samodzielnie rozprzestrzenia się w środowisku leśnym i pośród krzewów. Polską nazwę gatunkową tłumaczy wygląd zrośniętych górnych liści jakby przewierconych giętkim pędem.

Dyptam jesionolistny jest byliną bardzo rzadko występującą w Polsce w środowisku naturalnym, ale za to często uprawianą w ogrodach jako roślina ozdobna. Potoczną nazwę "krzewu gorejącego" albo "krzewu Mojżesza" zawdzięcza dużej ilości wydzielanych olejków eterycznych, które w upalny dzień można łatwo zapalić, powodując krótkotrwały, błękitny płomień.

Pochodzący prawdopodobnie z Azji Środkowej i południowo-zachodnich Chin szczawik rożkowaty trafił do Polski pod koniec XIX wieku. Ze względu na dużą łatwość samorzutnego rozprzestrzeniania się, w ogrodach bywa często uważany za gatunek niepożądany. Podobnie jak inne gatunki szczawika, może pełnić rolę niskiej rośliny okrywowej o trójlistkowych, bordowo nabiegłych listkach i delikatnych kwiatkach w żółtym kolorze.

Dławisz amerykański to północnoamerykańskie pnącze, które osiąga duże rozmiary i czasem jest w stanie zadusić rośliny stanowiące dla niego podporę - stąd nazwa rodzajowa. Szczególną ozdobę dławisza stanowią owoce - okrągłe jagody, czerwone i błyszczące w żółtych łuszczynach, zebrane są w gęste grona. Długo pozostają na roślinie i sprawiają, że jest atrakcyjna nawet po opadnięciu liści.

Kapusta głowiasta jest jedną z odmian kapusty warzywnej, podobnie jak kalafior, brokuł i wiele innych. Skrócony pęd rośliny razem z liśćmi tworzy głowę, która w zależności od formy może mieć różne wielkości, kolor i długość okresu wegetacji. Odmiany bardzo wczesne nadają się do zbioru po 50-55 dniach od wysadzenia rozsady, a późne wymagają aż 140-160 dni.

Lantana pospolita jest pochodzącym z amerykańskich tropików półkrzewem ozdobnym dorastającym do 3 m wysokości. W naszych warunkach ta egzotyczna roślina jest narażona na przemarzanie i musi mieć zapewnione zimowanie w ciepłym pomieszczeniu. Niezwykłą cechą lantany jest zmiana koloru kwiatów w trakcie kwitnienia od żółtego przez pomarańczowy do czerwonego, przez co tworzy się na jednym krzewie różnobarwny spektakl.

Tiarella sercolistna jest północnoamerykańską byliną spokrewnioną z popularną u nas żurawką. Ozdobę stanowią jasnozielone, czerwieniejące jesienią liście oraz puszyste, stożkowate, białe kwiatostany. Doskonale nadaje się do ocienionych zakątków ogrodu i do sadzenia pod koronami drzew.

Iksja ogrodowa jest mieszańcem południowoafrykańskich gatunków tej bulwiastej byliny, wydzielającej kleisty sok. Od greckiego słowa ixios, oznaczającego klej używany kiedyś do pułapek na ptaki, wywodzi się właśnie nazwa rodzajowa rośliny. Ozdobę stanowią gwiazdkowate kwiaty na cienkich szypułkach w różnych kolorach w zależności od odmiany.