Domowa kiełbasa krok po kroku

Kiełbasa swojska - czy warto ją zrobić samemu?

Kiełbasa to potrawa uniwersalna, którą można jeść na śniadanie, obiad i kolację. Jemy ją na zimno do kanapek lub na gorąco jako danie obiadowe. Jeszcze nasze prababcie robiły kiełbasę samodzielnie w domu. Tradycyjnie robiono ją z mięsa wieprzowego ze względów ekonomicznych, gdyż wieprzowina zwykle stanowiła najtańszy rodzaj mięsa. Do kiełbas dodawano również dziczyznę, koninę czy baraninę.

W obecnych czasach, mimo że kiełbasę można po prostu kupić w sklepie, renesans przeżywa samodzielny wyrób kiełbasy wiejskiej. Nie zawsze możemy ufać producentom żywności, szczególnie tej wysoko przetworzonej. Dlatego też wiele osób sięga po dawne sposoby przygotowywania żywności jak peklowanie mięsa czy wędzenie szynki, aby mieć pełną kontrolę nad procesem wyrobu i składnikami i aby mieć pewność, że podają na stół zdrowe potrawy.

Kiełbasa domowa jest smaczna, świeża, a przede wszystkim wiemy co zawiera. Co najważniejsze robimy ją według własnego gustu, dodając przyprawy, które nam smakują. Dzięki temu powstaje niepowtarzalna, nasza własna receptura.

Jak zrobić kiełbasę swojską? A przede wszystkim, czy domowy wyrób kiełbasy jest w ogóle możliwy w obecnych czasach. Otóż tak, można i warto samemu pokusić się o zrobienie swojskiej kiełbasy. Wbrew pozorom nie jest to zadanie trudne ani niewykonalne. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o wędzeniu.

Domowy wyrób kiełbasy jest zadaniem pracochłonnym, który wymaga sporo cierpliwości. Warto dokładnie przestrzegać etapów podanych w przepisach, aby czegoś nie popsuć. Jednak wkład pracy zwróci się wielokrotnie w postaci kiełbasy o niepowtarzalnym smaku.

Wyrób kiełbasy wiejskiej - co będzie potrzebne

Wyrób kiełbasy wiejskiej nie obędzie się bez posiadania niezbędnego wyposażenia, które pozwoli przygotować mięso oraz wykonać samą kiełbasę. Aby wykonać kiełbasę domową, będzie potrzebne następujące wyposażenie:

  • maszynka do mielenia mięsa,
  • jelita na kiełbasy lub sztuczne osłonki,
  • mięso na kiełbasę,
  • odatki i przyprawy jak sól peklowa, sól kuchenna, czosnek, pieprz i inne do smaku.

Maszynka do mielenia mięsa powinna posiadać sitka do mielenia o różnych oczkach oraz lejek do napełniania jelit masą mięsną. Możemy również zakupić mielone mięso lub poprosić o zmielenie mięsa w sklepie lub posłużyć się robotem kuchennym.  Na początek wystarczy zwykła, ręczna maszynka do mielenia mięsa z nadziewarką, którą zakupimy za niewielkie pieniądze. Elektryczna maszyna do mielenia mięsa i nadziewania kiełbas stanowi trochę większy koszt. Można również zaopatrzyć się w ręczną nadziewarkę do kiełbas, która pozwoli wtłaczać mięso do flaka szybciej i łatwiej.

Na kiełbasę domową wybieramy mięso wieprzowe, jak szynka, łopatka, karkówka czy boczek. Dobrze jest poszukać w okolicy zakładu masarskiego, który skupuje mięso bezpośrednio od rolników. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o wędlinach.

Jak zrobić kiełbasę - kilka porad praktycznych

Warto schłodzić wszystko, co posłuży do wyrobu kiełbasy, czyli zarówno mięso, jak i sprzęt. Dzięki temu tłuszcz w mięsie nie będzie się rozmazywał. Mięso tłuste mielimy drobno, zaś mięso chude siekamy na większe kawałki. W czasie napełnianie jelita mięsem warto pamiętać, aby nie nakładać go zbyt dużo, żeby jelito nie pękło.

Po napełnieniu jelita mięsem kiełbasę należy uwędzić na gorąco. Najpierw umieszcza się ją na kijach wędzarniczych na 30-60 minut, aby obeschła, a następnie wędzi na gorąco przez 90-120 minut. Domowa wędzona kiełbasa powinna być przechowywana w lodówce.

Jak zrobić kiełbasę domową krok po kroku

Peklowanie mięsa

Przed mieleniem dobrze jest przeprowadzić peklowanie mięsa. Nie jest to etap konieczny jednak warto wykonać peklowanie mięsa, gdyż zapewnia ono niepowtarzalny smak mięsa i usuwa drobnoustroje i bakterie.

Dobrze jest pokroić przygotowane mięso na małe kawałki, które wejdą do maszynki do mięsa. Poszczególne rodzaje mięsa peklujemy w osobnych pojemnikach w mieszance soli i peklosoli, w ilości 16 gram na 1 kg mięsa. Mięso peklujemy w lodówce 24 do 48 godzin. Wołowinę peklujemy 72 godziny. Raz dziennie należy mięso wymieszać.

Ważne jest, aby mięsa do wyrobu kiełbasy wiejskiej nie przykrywać, żeby odbywała się wymiana gazów. Mięso może na wierzchu zmienić kolor, co jest procesem naturalnym. Mięso można również zapeklować na sucho. W czasie wyrabiania mielonego mięsa dodajemy peklosól. A następnie mięso odstawiamy do lodówki na 8-12 godzin.

Mielenie i przyprawianie mięsa

Tradycyjna receptura wymaga, aby mięso najchudsze, jak chuda wieprzowina, szynka, schab, mięso z indyka, zmielić na maszynce o największych oczkach. Mięsa tłuste, jak słonina, boczek, należy przemielić przez sitko o mniejszych oczkach. Natomiast wołowinę, wieprzowinę ścięgnistą, podgardla mielimy na sitku o najmniejszych oczkach. A może zainteresuje cię także ten artykuł o czasie wędzenie kiełbasy?

Mielenie mięsa i domowa kiełbasa swojska, czyli jak zrobić kiełbasę w domu krok po kroku: najlepsze przepisy
Jak zrobić kiełbasę swojską - sprawdzone przepisy krok po kroku

Należy przygotować dwie osobne misy i umieścić w nich osobno mięso mielone na drobnym sicie i mielone na grubym sicie. Najpierw mieszamy mięso mielone na drobnym sicie. Dodajemy do niego sól, trochę wody, część przypraw i mieszamy aż powstanie gęsta, kleista masa. Następnie mieszamy drugą część mięsa mielonego na grubym sicie. Dodajemy resztę soli i przypraw oraz trochę wody.

Następnie łączymy obie masy i mieszamy dotąd aż powstanie jednolita masa. Z reguły proces wyrabiania ręcznego trwa około 30 minut. Gotową masę odstawiamy w temperaturze pokojowej na kilka godzin lub wstawiamy do lodówki na kilkanaście godzin.

Przygotowywanie jelit i nabijanie kiełbasy

Aby jelita nadawały się do nabijania kiełbasy należy je wypłukać z soli, w której są one przechowywane. Najpierw należy wymoczyć jelita w ciepłej wodzie (30 - 35 stopni) przez 60 minut. Następnie wodę wylewamy i moczymy w świeżej wodzie jeszcze przez półtorej godziny do 12 godzin. Warto wlać do jelit wodę i przeciągnąć ręką, aby woda wylała się z drugiej strony. Woda nadaje ściankom jelita odpowiednia śliskość, dzięki czemu łatwiej będzie nabijać je masą mięsną.

W tak przygotowane jelita nabijamy mięso przy pomocy nabijarki lub maszynki do mięsa. Co 30 centymetrów zakręcamy jelito. Po nabiciu całej kiełbasy zawieszamy ją na kijach wędzarniczych do wyschnięcia.

Wędzenie kiełbasy

Tak wykonana kiełbasa swojska powinna być umieszczona w wędzarni do wyschnięcia na 30 do 60 minut. Komin lub klapa wędzarki powinny być otwarte, aby wędzona kiełbasa dobrze wyschła. Na tym etapie domowa kiełbasa jest suszona ciepłym powietrzem bez dymu. Jelito powinno stać się suche jak pergamin.

Następnie zamykamy wędzarnię i wędzimy kiełbasę na gorąco w dymie w temperaturze około 80-90 stopni przez około 90 minut lub w temperaturze 50-60 stopni przez 3 do 5 godzin. Najczęściej stosujemy wędzenie na ciepło, które nie wymaga specjalistycznej wędzarni. Kiełbasa wędzona zimnym dymem nadaje się do dłuższego przechowywanie i jest smaczniejsza, jednak proces ten jest czasochłonny i wymaga specjalnego pieca wędzarniczego.

Pieczenie lub parzenie kiełbasy

Po tym czasie należy upiec lub sparzyć kiełbasę. Aby upiec kiełbasę, zwiększamy temperaturę w wędzarni do około 100-110 stopni i wędzimy do czasu, aż temperatura wewnątrz kiełbasy osiągnie około 70 stopni.

Zamiast pieczenia możemy również sparzyć kiełbasę. W tym celu wlewamy do pojemnika gotowaną wodę w temperaturze 80 stopni. Kiełbasa swojska musi być moczona w tej wodzie około 30 minut. A może zainteresuje cię także ten artykuł z przepisem na kiełbasę z dzika?

Przepis na kiełbasę swojską - główne składniki

Prócz mięsa, receptura na swojską kiełbasę obejmuje również przyprawy, które możemy dodać według własnego uznania do smaku.  Najważniejsze składniki do wyrobu swojskiej kiełbasy to przede wszystkim mięso. Najlepsza kiełbasa swojska powstaje z mieszanki różnych rodzajów mięsa, jak mięso wieprzowe, wołowe oraz mięso z indyka.

Typowy przepis na kiełbasę swojską obejmuje mięso w następujących proporcjach:

  • 3 kg mięsa wieprzowego - szynka, łopatka, karczek,
  • 1 kg wołowiny lub filetu z indyka,
  • 1 kg boczku i słoniny.

Innym sposobem doboru składników jest podstawa, czyli 3 kg mięsa wieprzowego, uzupełnione o różne rodzaje mięs w ilości po pół kilograma.

Kolejne składniki to przyprawy, jak główka czosnku, grubo mielony pieprz i majeranek. Domowy wyrób kiełbasy nie obejdzie się też bez soli. Dlatego też należy przygotować 30 g soli peklowej i 30 g soli kamiennej. Należy tu zachować odpowiednie proporcje, czyli na 1 kg mięsa dodaje się 15 g soli. Tradycyjny przepis na wyrób swojskiej kiełbasy zakłada, że na 3 porcje soli przypad 2 porcje czosnku i 1 porcja pieprzu.

Do smaku możemy dodać również takie przyprawy, jak ziele angielskie, jałowiec czy też papryka ostra.  Najlepiej jest zrobić wodną zaprawę z przypraw. Zaprawę gotujemy ją na małym ogniu 5 minut, studzimy, przecedzamy i dodajemy do zmielonego mięsa.

Jak widać przepis na kiełbasę swojską nie jest trudny do wykonania samodzielnie w domu. Zaś efektem naszych wysiłków jest pyszna wędzona kiełbasa, której niepowtarzalny smak docenią zarówno domownicy jak i zaproszeni goście. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z przepisami na marynaty i kiszonki.

ikona podziel się Przekaż dalej