Czym jest chloroza liści - rodzaje i przyczyny

Jak wygląda chloroza

Niektórzy usłyszeli o chlorozie w znanym teleturnieju, gdzie padło pytanie, czy to cukier. Nie jest to cukier, który ma z chlorozą niewiele wspólnego. Jest to choroba roślin objawiająca się zmianami w chlorofilu, w wyniku czego liście roślin odbarwiają się i żółkną. Chloroza przyczynia się do osłabienia roślin, gdyż zaburzony zostaje proces fotosyntezy. Ponadto kwiaty ozdobne dotknięte chlorozą tracą wartość handlową, co powoduje straty finansowe ogrodników.

Chlorozę można dość łatwo rozpoznać, gdyż jej objawy są charakterystyczne. Liście żółkną pomiędzy żyłkami, zaś przy samych żyłkach pozostają zielone. Dzięki temu powstaje symetryczny deseń na liściach. Liście wyglądają dość ciekawie. Niestety nie jest to powód do radości, gdyż objaw ten oznacza chorobę.

Przyczyny chlorozy są dwojakie. Może ona wystąpić wskutek nadmiaru lub niedoboru niektórych składników odżywczych. Inną przyczyną żółknięcia mogą być infekcje spowodowane przez wirusy lub lęgniowce.

Objawy chlorozy mogą być różne. Czasami wygląda jak mozaika. Na starszych liściach zwykle zaczyna się od brzegów i rozwija w kierunku unerwienia, zaś młode liście żółkną w całości, zostawiając tylko zielone nerwy. Innym razem żółknięcie zaczyna się od środka i dochodzi do brzegów liści.

Chloroza liści spowodowana brakiem lub nadmiarem składników mineralnych

Chloroza najczęściej wynika z braku lub nadmiaru głównych składników odżywczych. Liście roślin mogą żółknąć z powodu braku takich pierwiastków, jak:

  • żelazo,
  • magnez,
  • mangan,
  • nikiel,
  • miedź,
  • bor,
  • cynk.

Brak składników odżywczych najczęściej występuje na glebach o obojętnym odczynie pH. W glebie może wystąpić niedobór minerałów lub rośliny nie mogą ich pobrać z gleby, mimo że są dostępne. Im wyższy odczyn pH gleby, tym mniejsza jest dostępność składników mineralnych dla roślin. Szczególne problemy z pobieraniem składników mineralnych mają rośliny kwasolubne posadzone na glebie o odczynie obojętnym. Najczęściej występuje niedobór żelaza, magnezu, azotu i potasu. Również nadmiar niektórych składników w glebie może wywołać chlorozę liści, gdyż nadmierna ilość niektórych składników może wywołać niedobór innych. Na przykład nadmiar wapnia przyczynia się do niedoboru żelaza.

Chloroza liści występuje zwykle na kwiatach ozdobnych, warzywach oraz krzewach i drzewach owocowych. Rośliny mogą mieć problem z przyswajaniem pierwiastków, jeśli gleba jest zbyt twarda i mało przepuszczalna. Przyczyną chlorozy mogą być także błędy w nawożeniu. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o najczęstszych chorobach roślin.

Rozpoznanie i zwalczanie chlorozy liści

Choroba roślin wywołana niedoborem żelaza, magnezu, potasu lub azotu - zapobieganie i zwalczanie

Najczęściej występującym rodzajem niedoboru skutkującym żółknięciem liści jest niedobór żelaza. Brak żelaza powoduje żółknięcie blaszki liściowej pomiędzy nerwami. Żółknięcie zwiększa się, aż liście stają się niemal białe. Choroba dotyka głównie młodych liści i powoduje osłabienie wzrostu rośliny. Chloroza występuje najczęściej z powodu zbyt zbitej gleby, wysokiego pH gleby lub nadmiaru innych pierwiastków, które zaburzają wchłanianie wapnia. Zwykle rośliny nie mogą pobrać składników mineralnych z gleby, w przypadku, gdy gleba jest zbyt mokra lub zbyt sucha albo gdy pH gleby jest zbyt wysokie. Należy zbadać glebę, aby upewnić się, że rośliny chorują z powodu rzeczywistego braku żelaza w glebie, czy też nie mogą go przyswajać, mimo że żelazo jest obecne.

Objawem niedoboru magnezu są żółte plamy pojawiające się między nerwami liści. Najczęściej choroba dotyczy starych liści. U iglaków żółkną głównie młode przyrosty. Przyczyną jest zwykle nadmiar wapnia i potasu w glebie albo nadmierne podlewanie lub deszcze.

Chloroza na liściach roślin
Jak wygląda chloroza na liściach, a także rozpoznanie, zawalczanie i profilaktyka chorób roślin krok po kroku

W przypadku braku azotu bledną całe liście wraz z nerwami. Czasami plamy na liściach mogą przybierać kolory czerwone. Liście brunatnieją i zamierają. Najczęstszą przyczyną braku azotu jest wypłukanie go przez nadmierne podlewanie lub nadmiar deszczu.

Brak potasu objawia się blednięciem liści rozpoczynającym się od brzegów i idącym do środka liścia. Liście zasychają, a cała roślina karłowacieje. Niedobór potasu spowodowany jest najczęściej zbyt kwaśnym lub zbyt zasadowym odczynem gleby lub brakiem wody.

W przypadku chlorozy wywołanym brakiem składników mineralnych najlepszym rozwiązaniem jest zapobieganie poprzez:

  • badanie stanu gleby i badanie pH gleby,
  • odpowiednie nawożenie,
  • spulchnianie gleby,
  • właściwe nawadnianie gleby,
  • unikanie sadzenia roślin kwasolubnych na glebach zasadowych.

Najlepszym sposobem walki z chlorozą są domowe i ekologiczne sposoby dostarczenia roślinom składników mineralnych:

  • kompost,
  • naturalne nawozy i gnojówki z chwastów i ziół, które dostarczają składników mineralnych,
  • podlewanie rozcieńczonym piwem, kwaskiem cytrynowym lub octem jabłkowym,
  • podlewanie wodą (niesoloną) po gotowaniu warzyw lub wodą z akwarium,
  • podlewanie roślin deszczówką,
  • dodawanie do gleby fusów z kawy lub herbaty,
  • ściółkowanie przy pomocy kory lub kwarcu, czy granitu,
  • mieszanie gleby z torfem lub piaskiem podnosi` jej kwasowość.

W pielęgnacji roślin bardzo ważny jest umiar. Podlewanie powinno być tak regulowane, aby wody nie było ani za mało, ani za dużo. Zarówno susza jak i zastój wody przyczyniają się do tego, że rośliny nie mogą pobrać składników mineralnych z podłoża. Dlatego też należy dbać zarówno o odpowiednie podlewanie, jak i o drenaż, który nie dopuści do zalegania wody.

Podobnie w przypadku nawożenia należy dbać, aby składników mineralnych nie było ani za dużo, ani za mało, gdyż nadmiar niektórych pierwiastków powoduje niedobór innych. Przenawożenie może wywołać taki efekt, że roślina nie będzie mogła pobierać wody z podłoża i uschnie. Rozwiązaniem może być obfite podlanie, tak aby woda wypłukała nadmiar składników mineralnych. Rośliny doniczkowe warto przesadzić do nowej ziemi.

Rośliny nie mogą pobrać wody i składników mineralnych również wtedy, gdy gleba jest nieprzepuszczalna i zbyt zbita. Stosujemy wówczas zabiegi spulchniania gleby oraz dodajemy do gleby piasek i kompost.

Zwalczanie chlorozy wywołanej infekcją

O ile zwalczanie chlorozy spowodowanej przez braki lub niedobory minerałów w glebie zaczynamy od właściwego nawożenia, to w przypadku chlorozy wywołanej przez wirusy lub lęgniowce musimy stosować opryski ekologiczne lub chemiczne.

Chlorozą może być objawem zakażenia przez mączniaka rzekomego, wirusy lub grzyby. Ponieważ chorobę tę można pomylić z mączniakiem, plamistością liści czy też mozaiką, należy dokładnie obejrzeć rośliny i rozpoznać przyczynę choroby. W przypadku zakażenia lęgniowcami lub grzybami potrzebne mogą być opryski fungicydami.

ikona podziel się Przekaż dalej