Czerń krzyżowych - groźna choroba grzybowa warzyw kapustnych i rzepowatych

Jaki patogen wywołuje czarne plamy na liściach kapusty

Charakterystycznym objawem czerni krzyżowych są czarne plamy, które mają średnice od pół cm do kilku centymetrów. Plamy są najczęściej okrągłe, niekiedy mogą mieć żółtą obwódkę. Plamy występują na liściach kapusty i innych warzyw kapustnych. Choroba może jednak pojawić się już na etapie kiełkowania nasion. Porażone nasiona nie wschodzą, a rośliny obumierają już na etapie kiełkujących nasion lub siewek. Patogen powoduje również zgorzel siewek.

Czerń krzyżowych najczęściej atakuje takie rośliny, jak:

  • kapusta,
  • kalarepa,
  • kalafior,
  • rzepak,
  • brokuł,
  • brukiew,
  • rzepa,
  • rzodkiewka.

Choroba ta występuje głównie w klimacie tropikalnym lub subtropikalnym. Natomiast w Polsce jest powszechnym problemem w uprawach rzepaku. Czarne plamy pojawiają się na łodygach, ogonkach liściowych, liściach i łuszczynach rzepaku. Nasiona wysypują się z łuszczyn i mogą zawierać szkodliwe mykotoksyny. Choroba ta występuje także w uprawach kapusty głowiastej, pekińskiej i kalafiorów. Porażone warzywa nie nadają się do sprzedaży, ani przechowywania.

Objawy te oznaczają groźną chorobę grzybową, która występuje pod nazwą czerń krzyżowych, czarna plamistość krzyżowych lub alternarioza kapustowatych. Wywołują ją 4 gatunki grzybów w rodzaju alternaria. Zarodniki grzybów naturalnie bytują w glebie i resztkach roślinnych, gdzie mogą przetrwać latami. Są one aktywowane przez krople wody, które przenoszą się z deszczem i wiatrem. Do roślin dostają się przez ranki, aparaty szparkowe lub przez nieuszkodzoną skórę. Do zainfekowania czernią krzyżowych niezbędna jest wysoka temperatura i wilgotność powietrza lub gleby. Sprawdź także ten artykuł na temat zwalczania czarnej plamistości liści.

Zapobieganie i skuteczne sposoby walki z chorobą grzybową krzyżowych

Choroby grzybowe są bardzo trudne do leczenia. Rośliny dotknięte chorobami są najczęściej nie do uratowania. Są one przyczyną znacznych strat w rolnictwie i w ogródkach przydomowych, gdyż porażone rośliny nie nadają się do spożycia, sprzedaży, ani do przechowywania, zaś najczęściej występuje ona już na etapie kiełkowania nasion, które nie wschodzą. Dlatego też bardzo ważne jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się zarodników grzybów.

Choroba czerni krzyżowych roślin
Czerń krzyżowych jako niebezpieczna choroba roślin, a jakie jej rozpoznawanie, zwalczanie i skuteczna profilaktyka krok po kroku

Zarodniki utrzymują się latami w resztkach roślinnych. Dlatego też w rolnictwie stosuje się usuwanie i utylizację resztek pożniwnych. Najczęściej stosuje się głęboką orkę, gdyż zarodniki grzybów nie aktywizują się na dużej głębokości. W ogrodzie należy starannie zbierać resztki roślinne z grządek. Jeśli resztki nie zawierają śladów infekcji grzybiczej, można je wykorzystać do kompostu. Porażone resztki należy palić. Niemniej ważne jest również usuwanie chwastów.

Skuteczne sposoby zapobiegania obejmują również zachowanie odpowiedniego płodozmianu. Oznacza to, że należy zachować odstęp czasowy 3 - 4 lat pomiędzy posadzeniem warzyw kapustnych na tym samym polu.

Zarodniki grzybów mogą być obecne także w materiale siewnym. Dlatego też należy stosować tylko dobrej jakości nasiona kupione w sprawdzonych dostawców. Nasiona poddaje się również zaprawom fungicydami.

Preparaty grzybobójcze i opryski stosuje się głównie w uprawach rzepaku. W zależności od obserwacji pola i występowania progu zagrożenia chorobą, opryski wykonuje się po opadnięciu płatków kwiatów oraz wcześniej. Środki ochrony roślin stosuje się zapobiegawczo. Preparaty grzybobójcze, prócz czerni krzyżowych, niszczą również szarą pleśń oraz zgniliznę twardzikową.

ikona podziel się Przekaż dalej