Czym jest mozaika - wirusowa choroba liści roślin

Jak wygląda mozaika na liściach i jak rozróżnić plamy na liściach spowodowane różnymi chorobami

Choroba liści roślin objawiająca się plamami na liściach, wywołana jest przez grzyby lub wirusy. Aby wiedzieć, jak przeciwdziałać chorobie roślin należy dowiedzieć się jak odróżnić plamy na liściach.

Plamy spowodowane grzybem są często koncentryczne, niekiedy otoczone ciemniejszą lub jaśniejszą obwódką, mogą powodować zgrubienie liści. Obumarła tkanka liści wykrusza się, tworząc dziury. Przy bliższym przyjrzeniu się plamom widać zarodniki grzybów. Plamy grzybicze zwalczamy przez użycie fungicydów. Jednak najlepszą metodą jest zapobieganie, gdyż grzyby są trudne do zwalczania. Ważne jest ograniczanie nadmiernej wilgotności, gdyż grzyby rozwijają się w środowisku wilgotnym.

Mozaika oznacza pojawienie się na liściach plam na przemian jasnych i ciemnych. Plamy są jednobarwne, często żółte. Nie powodują zgrubienia liści i nie widać na nich zarodników. Mozaika przybiera różne kształty, jak rozjaśnienie nerwów, pierścienie, smugi i paski, czy też pstrość kwiatów. Mozaika to choroba wirusowa. Wirusy niszczą chlorofil w liściach, stąd pojawiają się przebarwienia.

Do zakażenia wirusem dochodzi przez kontakt z innymi roślinami. Wirusy mogą być także przenoszone przez owady lub zwierzęta, jak również wiatr i deszcz. Podobnie jak grzyb, także wirusy dobrze rozwijają się przy dużej wilgotności powietrza. Nie znamy sposobu na wirusy, dlatego też najlepszym lekarstwem jest zapobieganie.

Na jakich roślinach pojawia się wirusowa choroba liści

Mozaika występuje na wielu roślinach. Po raz pierwszy została odkryta w XIX wieku na plantacjach tytoniu. Prócz tytoniu mozaika rozwija się na takich warzywach jak:

  • buraki,
  • dynia,
  • fasola,
  • groch,
  • kapusta,
  • ogórki,
  • pomidory,
  • papryka,
  • rzodkiew i rzodkiewka,
  • ziemniaki.

Dotyka również drzew i krzewów owocowych jak:

  • maliny,
  • grusze,
  • jabłonie,
  • jagody.

Mozaika pojawia się również na kwiatach i roślinach ozdobnych oraz na roślinach doniczkowych. Co ciekawe, wirus wywołuje często ciekawe efekty kolorystyczne. Przykładem są tulipany o płatkach tworzących kolorowe smugi. Co ciekawe, w XVII wieku, gdy miała miejsce w Niderlandach tzw. gorączka tulipanowa, niebotyczne ceny osiągały kwiaty o ciekawych biało - czerwonych przebarwieniach. Usiłowano wyhodować tego rodzaju kwiaty, aby powtórzyć ten niebywały efekt, lecz nikomu się nie udało. Nikt wówczas nie wiedział, że smugi i przebarwienia wywołuje właśnie choroba wirusowa tulipanów.

Porażone liście w ogrodzie, a także jakie są sposoby rozpoznawania, zwalczania, a także zapobieganie chorobom roślin
Jak wygląda mozaika na liściach, a także rozpoznanie, zawalczanie i profilaktyka chorób roślin krok po kroku

Choroby wirusowe kwiatów nazywamy pstrością kwiatów. Choroba ta występuje na takich kwiatach, jak:

  • tulipany,
  • goździki,
  • frezje.

Jak przeciwdziałać i zwalczać występowaniu mozaiki na roślinach

Mozaika na liściach - zapobieganie i zwalczanie

Ogrodnicy mają różne sposoby na mozaikę. Jedni po prostu ją ignorują. Natomiast inni są zdania, że należy zainfekowane rośliny wyrwać wraz z ziemią i zutylizować. Czasami efekty działania wirusa są niewielkie i ograniczają się do przebarwień. Innym razem liście roślin zaczynają się odkształcać. Dochodzi do zaburzenia wymiany wody w roślinie, przez co roślina wolno rośnie. Liście i łodygi mogą zasychać. Wirus powoduje także plamy na owocach, przez co owoce nie nadają się do sprzedaży, ani do jedzenia.

Zwalczanie wirusa jest bardzo trudne, gdyż nie nie istnieją sposoby niszczenia go. Jeśli zmiany są niewielkie można wyciąć je sterylnym nożem. Jednak w przypadku silnego zakażenia chore rośliny należy usunąć i spalić. Nie istnieją skuteczne środki chemiczne czy opryski, które mogłyby zlikwidować wirusa. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o najczęstszych chorobach roślin.

Najważniejszą sprawą jest zapobieganie pojawianiu się chorób wirusowych roślin, poprzez właściwą pielęgnację. Najważniejsze sposoby zapobiegania mozaice:

  • korzystanie ze zdrowego materiału siewnego i odmian roślin odpornych na wirusy,
  • kontrola chwastów i szybkie usuwanie zachwaszczenia,
  • kontrola szkodników,
  • sadzenie roślin w takiej odległości, aby rośliny były dobrze wentylowane.

Wirus może długo utrzymywać się na narzędziach ogrodniczych oraz na ubraniu. Dlatego też narzędzia, które miały kontakt z zainfekowanymi roślinami, należy zdezynfekować, zaś ubrania wyprać w wysokiej temperaturze lub wygotować. Obszar, na którym pojawiła się mozaika, musi przejść kwarantannę przed posadzeniem tam nowych roślin. Glebę po roślinach dotkniętych wirusem należy poddać dezynfekcji.

ikona podziel się Przekaż dalej