Najczęstsze choroby jabłoni - opisy i sposoby zwalczania

Najpopularniejszy grzyb na jabłoni: parch jabłoni

Parch jabłoni to bardzo powszechna i bardzo niebezpieczna choroba jabłoni. Dotyczy zwłaszcza starszych odmian jabłek, ale niektóre nowoczesne, szlachetne także mają z nim problem. W Polsce to najczęstsza przyczyna problemów w sadach jabłoniowych, dlatego warto wybierać odmiany odporne na tę chorobę, jak jabłoń ‘Ligol’ czy całkowicie parchoodporny ‘Topaz’.

Parch jabłoni wywołują grzyby Venturia inaequalis. Patogen poraża wszystkie nadziemne części jabłoni, zwłaszcza te niezdrewniałe. Zatem objawy widać przede wszystkim na ogonkach liściowych, owocach i liściach. Jeśli pojawi się wiosną, może się okazać, że zaatakuje też kwiaty i pąki, a wtedy drzewo nie wyda owoców.

Objawy choroby na drzewach zakażonych mogą pojawiać się co roku i za każdym razem obejmować większą część tkanki. Najczęściej to są ciemnooliwkowe plamy, które są pokryte aksamitnym nalotem. Plamy są okrągłe i mają różną wielkość, mogą także się zlewać. Dobrze widać je zwłaszcza na liściach, które wykręcają się, deformują i wykruszają – zwijanie liści powinno być pierwszym sygnałem alarmowym. Warto zerknąć na zdjęcia, by można było rozpoznać objawy parcha od razu po pojawieniu się. Na szczęście wiele środków chemicznych dobrze działa na tę chorobę. Oprysk robi się profilaktycznie wiosną, wtedy jest także największa szansa zwalczenia niewidocznych patogenów. Jeśli zniszczy się je w zarodku, jabłoń powinna poradzić sobie z zakażeniem.

Choroby jabłoni o podłożu grzybowym

Choroby jabłoni: zgorzel kory i zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia

Kolejne dwie bardzo niebezpieczne choroby jabłoni o podłożu grzybowym to zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia i zgorzel kory jabłoni. Są to choroby pnia i kory. To zdecydowanie największe szkodniki jabłoni. Zgorzel kory jabłoni jest spotykana nieco częściej i jest prawdziwą zmorą sadowników. Pierwszym objawem choroby jest brunatniejąca kora, która z biegiem czasu zapada się i łuszczy. W miejscach infekcji pojawiają się wydłużone plamy, a drzewka szybko całe stają się zakażone. Zakażone miejsca wydzielają krople kremowego śluzu, bardzo widoczne. Młode sadzonki umierają w bardzo szybkim tempie, a zaraza obejmuje cały pień, liście i owoce. Gnilne plamy na dojrzewających jabłkach to znak, że rośliny nie da się uratować.

Podobnie niebezpieczna jest zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia. To choroba wywoływana prze Phytophthora cactorum, grzyby, które przenikają do pnia poprzez zranienia i pęknięcia. Zwalczanie chorób pnia w dużej mierze polega na profilaktyce i stosowaniu maści ogrodniczej na wszelkie zranienia. Jeśli jednak dojdzie do zarażenia grzybem, powoli roślina zamiera. Początkowo są widoczne zmiany na korze, pod koniec liście wyraźnie brunatnieją. W tym przypadku trudno jest uratować roślinę, czasem na początkowym etapie zakażenia dobrze działa Aliette 80 WG. Jeśli szukasz inspiracji uprawowych, sprawdź także ten artykuł o najpopularniejszych odmianach jabłoni.

Choroby liści jabłoni o podłożu grzybowym

Spowodowany zakażeniem grzybowym Podosphaera leucotricha mączniak jabłoni to także jeden z najbardziej powszechnych i niebezpiecznych problemów jabłoni. Zakażone są przede wszystkim liście, na których pojawia się biały nalot – mączysty i delikatny, stąd nazwa choroby. Składa się on z grzybni i zarodników konidialnych grzyba, dlatego bardzo często na mącznik mówi się po prostu grzyb na jabłoni. Nalot jest niezwykle dobrze widoczny, a silnie porażone liście szybko giną. Mączniak lubi także zaatakować pąki i kwiaty, przez co drzewo nie wytwarza owoców. Zaatakowane pąki nie rozwijają się w kolejnym sezonie, a liście marszczą się. Zwijanie liści może być pierwszym objawem choroby, dlatego warto zwrócić na to uwagę jak najszybciej. Mączniaka dobrze zwalcza się środkami chemicznymi, jak powszechny i uniwersalny Karathane 18,25 WP czy Nimrod 25 EC. W przypadku niektórych odmian warto zastosować oprysk profilaktyczny.

Choroby liści spowodowane przez grzyby są liczne, a do najbardziej powszechnych należy także drobna plamistość liści. Jest to schorzenie objawiające się na powierzchni blaszek liściowych. Drobne, brunatne plamki, które są rozrzucone po całej powierzchni blaszki. Plamki czasami mają drobne czarne punkciki – drobne owocniki grzybów – warto spojrzeć na zdjęcia, by umieć rozpoznać tę chorobę. Przy porażeniu drobną plamistością liści drzewo staje się bardziej wrażliwe na mróz i często obumiera zimą. W tym wypadku dobrze działają dwa opryski profilaktyczne – na początku wegetacji i przy końcu kwitnienia. Stosuje się do tego Dithane, Sancozeb 80 WP i Sadoplon 75 WG.

Bakteryjne choroby jabłoni

Choroby jabłoni: zaraza ogniowa

Bakteryjne zakażenia jabłoni zdarzają się stosunkowo rzadko, jednakże są bardzo ciężkie. W tym wypadku także warto poszukać odmian, które są bardziej odporne. Te najpopularniejsze jak jabłoń ‘Ligol’ czy jabłoń ‘Antonówka’ do nich niestety nie należą – ich odporność jest określana jako średnia.

Jedną z najpowszechniejszych chorób bakteryjnych jest zaraza ogniowa. Zakażenie następuje z powodu ataku Ervinia amylovora, bakterii, która poraża i liście, i kwiaty i pędy. Z czasem stają się one brązowoczarne, wyglądają jakby były spalone, stąd też nazwa choroby. Pędy zasychają stopniowo, kora staje się spękana. Na tę chorobę może zapaść także dzika jabłoń, z której zakażenie rozprzestrzeni się szeroko.

Zwalczanie chorób bakteryjnych nie jest łatwe. Niestety, ale zarazę ogniową należy usuwać, niwelując od razu porażone części. Oznacza to, że nierzadko trzeba wyciąć owoconośne gałęzie i duże części pnia. Czasami drzewka lepiej wyciąć całkiem i od razu spalić, ponieważ bakterie w ogrodzie przenoszą się błyskawicznie. Środek, który najlepiej działa to popularny Miedzian. Stosuje się go w fazie kwitnienia, także profilaktycznie.