Plamistość liści - często występująca choroba roślin

Na czym polega plamistość liści

Na liściach roślin ogrodowych i doniczkowych zauważamy czasem plamy na liściach. Często są one wywołane przez grzyby. Do chorób grzybiczych należy mączniak rzekomy, mączniak prawdziwy, rdza, szara pleśń i plamistość liści.

Plamistość liści to choroba roślin polegająca na tworzeniu się na liściach plam różnego rodzaju. Plamy często zlewają się ze sobą, tworząc większe plamy. Z czasem liść żółknie i opada. Opadłe liście są nadal źródłem patogenów, które nie zamierają i często są w stanie przetrwać zimę.

Przyczyną plamistości liści są różne patogeny, jak wirusy, grzyby, czy lęgniowce, czyli organizmy grzybopodobne. Rodzaj patogenu rozpoznaje się po wielkości, kolorze, kształcie i obrzeżu plam. Nierzadko dochodzi do nekrozy tkanek, wskutek czego tkanki w środku plamy obumierają i wykruszają się, tworząc otwory. Na plamach często widać skupienia zarodników lub owocników grzybów. Plamy wywołane przez wirusy często tworzą mozaikę, czyli jednobarwne plamy bez obwódki.

Prawie wszystkie rośliny padają ofiarą plamistości liści. Największym problemem jest plamistość liści na drzewach owocowych, roślinach ogrodowych i kwiatach doniczkowych.

Najczęściej występującą chorobą liści objawiającą się plamami jest infekcja grzybicza. Główne przyczyny zaatakowania roślin przez grzyby:

  • nadmierna wilgotność w powietrzu lub w glebie,
  • zbyt małe nasłonecznienie,
  • niewłaściwe nawożenie,
  • rośliny posadzone zbyt blisko siebie.

Plamistość liści - rodzaje tej choroby roślin

Plamy na liściach mogą być bardzo różne. Mają różne kolory, niektóre mają jasną lub ciemną obwódkę, tzw. halo. Po rodzaju, kształcie i kolorze plamy możemy poznać przyczynę choroby oraz rodzaj grzyba lub wirusa, który zaatakował rośliny.

Najczęściej występujące rodzaje plamistości liści:

  • brunatna plamistość liści wywołana jest przez pasożytniczego grzyba z klasy dothideomycetes. Brunatna plamistość najczęściej dotyka rośliny trawiaste, jak zboża, jak również pomidory.
  • czarna plamistość najczęściej dotyka róże, najpierw pojawiają się brunatne plamy, które z czasem ciemnieją. Plamy mogą przybierać różne kolory od szarych do czarnych. Charakterystyczną cechą są małe punkciki na plamach oznaczające zarodniki grzyba.
  • czerwona plamistość liści występuje najczęściej na truskawkach i atakuje przeważnie starsze rośliny, na których pojawiają się brunatno-purpurowe plamy. Liście szybko żółkną, czerwienieją i opadają. Chorobie sprzyja duża wilgotność powietrza. Zwalczanie polega na opryskach chemicznych.
  • mozaika na liściach wywołana jest najczęściej przez wirusy. Są to plamy jednobarwne, często żółte, bez obwódki. Mozaika może wystąpić na wielu gatunkach roślin. Najczęściej występuje na ogórkach, pomidorach, gruszy, jabłoni itp.

DTR, czyli brunatna plamistość liści objawia się małymi brunatnymi plamkami, które z czasem rosną i zlewają się ze sobą. Charakterystyczną cechą DTR jest oczko, czyli jasny punkcik na środku plamy. Plamy również otoczone są jaśniejszą, rozlaną obwódką. Silne porażenie powoduje zamierania liści.

Brunatna plamistość liści pomidora wywołana jest przez grzyby cladosporium fulvum. Choroba ta hamuje fotosyntezę i może doprowadzić do utraty plonów przez sadowników. Na liściach pomidorów pojawiają się najpierw żółte plamy, które z czasem ciemnieją i pokrywają się szarawym nalotem. Plamistości sprzyja duża wilgotność powietrza. Chorobie tej zapobiegamy, wietrząc szklarnie, stosując płodozmian i odkażając glebę. Grzyby są trudne do zwalczenia. Zwalczanie polega na opryskach środkami przeciwgrzybiczymi. Sprawdź także ten artykuł na temat występowania i zwalczania szpecieli.

Jak wygląda zwalczanie plamistości liści

Czy możliwe jest zwalczanie plamistości liści domowymi sposobami

Plamistość liści najczęściej wywołują trudne do zwalczenia grzyby. Dlatego też nie ma skutecznych domowych sposobów na tę chorobę roślin. Warto jednak jej zapobiegać.

Kolorowe liście na drzewie z plamami, czyli tak zwana palmistość liści i sposoby jej zwalczania
Jak rozpoznać i jak zwalczać plamistości liści, czyli sposoby na choroby drzew krok po kroku

Sposoby zapobiegania plamistości liści:

  • grabienie i utylizacja opadłych liści, w których może rozwijać się patogen.
  • sadzenie roślin w odpowiedniej odległości od siebie oraz przerzedzanie roślin, gdyż zbyt gęste nasadzenia sprzyjają chorobom roślin,
  • podlewanie roślin do gruntu i unikanie podlewania na liście.

Najlepszy środek czy preparat na plamistość liści

Niestety domowe sposoby nie są skuteczne na plamistość liści. Jeśli choroba roślin wystąpi, konieczny jest oprysk preparatami chemicznymi. Na rynku dostępne są preparaty wyłącznie na plamistość liści lub na różne choroby roślin. Najlepiej wybrać preparat specjalnie przeznaczony do zwalczania plamistości liści. Dobrym wyborem jest środek oparty na naturalnych składnikach, na przykład zawierający ekstrakt z grapefruita. Tego rodzaju środek będzie najbardziej bezpieczny dla roślin, ludzi i zwierząt domowych.

Jeśli zauważymy plamistość liści, należy zrobić oprysk jak najszybciej. Nierzadko oprysk musimy powtórzyć po 2 - 3 tygodniach. Zaleca się także, aby raz do roku wykonać oprysk roślin szczególnie podatnych na plamistość liści. Bardzo ważne jest usunięcie i utylizacja liści pokrytych plamami. Nie należy zostawiać opadłych liści na ziemi, gdyż w nich cały czas rozwijają się patogeny, najczęściej grzyby.

ikona podziel się Przekaż dalej