Zgnilizna bulwy - jak wygląda, objawy, opryski i skuteczne preparaty
Co oznacza gnicie bulw ziemniaka? Bulwy gniją w czasie przechowywania, pokrywając się brunatnymi plamami, które ciekną i nieprzyjemnie pachną lub zapadają się i pokrywają pleśnią. Wyjaśniamy, czy jest możliwe zwalczanie tej choroby przez opryski, czy preparaty chemiczne. Opisujemy, jak wygląda infekcja bulw i jak należy jej zapobiegać.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach roślin.
Zgnilizna bulwy - jak wygląda ta choroba roślin
Objawy chorób bulwy ziemniaka
Zgnilizna bulwy jest poważną chorobą ziemniaków, która przyczynia się do znacznych strat gospodarczych. Zgnilizna obniża wartość plonów ziemniaka, gdyż zakażone bulwy nie nadają się do sprzedaży, spożycia i przechowywania.
Na bulwach ziemniaka zaobserwowano dwie choroby o różnych przyczynach. Mokra zgnilizna bulwy ziemniaka jest chorobą bakteryją, która powoduje gnicie bulw w środku. Natomiast sucha zgnilizna bulwy ziemniaka to choroba grzybicza wywołana przez różne formy grzybów. Objawy tych chorób nie są widoczne na żywych roślinach, lecz pojawiają się dopiero na etapie przechowywania plonów.
Jak wygląda mokra zgnilizna bulwy ziemniaka
Mokrą zgniliznę bulwy ziemniaka wywołują różne gatunki bakterii. Choroba pojawia się głównie na etapie przechowywania bulw. Dochodzi wówczas do zniszczenia kilku do kilkudziesięciu procent plonu ziemniaków.
Pierwsze objawy choroby pojawiają się w postaci małych, wodnistych, brunatnych plamek. Zwiększają się one bardzo szybko, tworząc duże obszary o miękkiej, gąbczastej konsystencji. W niektórych przypadkach choroba rozwija się wewnątrz bulw, nie dając żadnych objawów na skórce ziemniaka. Jednak w którymś momencie zgnilizna dochodzi do powierzchni, skóra ziemniaka pęka i śluzowata zawartość wylewa się na powierzchnię. Ostatecznie cała bulwa staje się galaretowatą masą, początkowo bezwonną, a w późniejszym czasie silnie cuchnącą.
Przyczyny tej choroby ziemniaków są bardzo różne. Patogen zwykle pochodzi z gleby, gdzie utrzymuje się w resztkach pożniwnych. Niekiedy bakterie przenoszą szkodniki. Patogeny bytują także w glebie i aktywizują się w środowisku dużej wilgotności. Źródłem patogenów może być także brudna woda do podlewania pola. Po wniknięciu do bulw bakterie rozpoczynają proces rozkładu tkanki ziemniaka.
Objawy suchej zgnilizny bulw ziemniaka
Sucha zgnilizna bulwy ziemniaka to grzybicza choroba roślin wywołana przez różne gatunki grzybów z rodzaju fusarium. Objawy tej choroby pojawiają się dopiero po wykopkach, w czasie przechowywania bulw, najczęściej po 3 - 4 tygodniach. Pojawiają się wówczas brunatne plamy, które zapadają się.
Na zakażonych bulwach widać zarodniki grzyba, które przyjmują różne kolory w zależności od grzyba, który zaatakował bulwy. Ostatecznie bulwa marszczy się i mumifikuje. Przyczyn rozwoju chorób grzybiczych jest wiele. Do psucia się ziemniaków w czasie przechowywania przyczynia się zbiór w czasie wilgotnej pogody. Sprawdź także ten artykuł na temat zwalczania mączniaka rzekomego.
Zwalczanie i zapobieganie zgnilizny bulwy
Zwalczanie mokrej zgnilizny ziemniaka jest niemożliwe. Nie istnieją żadne preparaty chemiczne czy opryski, które można zastosować, aby uratować plon ziemniaków. Zakażone bulwy należy oddzielać i utylizować. Należy podjąć działania mające na celu zapobieganie gniciu bulw.
Jak wygląda zapobieganie mokrej zgniliźnie bulw ziemniaka:
- stosowanie zdrowych sadzeniaków,
- dobre przygotowanie gleby do sadzenia ziemniaków, odpowiedni drenaż i przewietrzenie,
- zbiór ziemniaków w czasie bezdeszczowej pogody,
- bulw przeznaczonych do przechowywania nie należy myć, tylko oczyścić z ziemi i korzeni,
- przechowywanie ziemniaków przez około 2 tygodnie w temperaturze 15–16 °C i dalsze przechowywanie w temperaturze 1,5–4,5 °C.
Również grzybicza choroba roślin w postaci zgnilizny suchej nie daje możliwości leczenia roślin, ani uratowania bulw. Zwalczanie przez opryski nie jest skuteczne. Ponadto bulwy pryskane lub zaprawiane nie nadają się do spożycia. Chorobie zapobiega zaprawianie bulw przeznaczonych do sadzenia. Jeśli choroba ta już wystąpiła na danym polu, konieczny jest płodozmian i przerwa w uprawie ziemniaków co najmniej 4 lata.