Przycinanie tui - kiedy i jak prawidłowo przycinać i pielęgnować iglaki?

Tuje – pochodzenie

W zasadzie jej polska nazwa to żywotnik, ale bardziej znana jest pod zaczerpniętą z łaciny „tują”. Thuja to należące do rośliny cyprysowatych iglaki o niewielkich wymaganiach uprawowych. W naszym klimacie najczęściej uprawia się trzy gatunki, z których najpopularniejszych jest żywotnik zachodni. Na uwagę zasługuje także żywotnik wschodni, a w wielu parkach można spotkać żywotnika olbrzymiego. Uprawa tui każdego z tych gatunków nie jest trudna.

Roślina pochodzi z Azji i Ameryki Północnej, gdzie jeszcze występuje w warunkach naturalnych. Najczęściej można ją spotkać w postaci niewielkich drzewek. Naturalnie ich korona ma stożkowaty kształt, a cała roślina może osiągnąć nawet 60 m wysokości! W uprawie w naszych warunkach klimatycznych te iglaki to znacznie mniejsze krzewy, które mogą mieć różny pokrój. Trzeba tylko wiedzieć jak przycinać tuje, by swobodnie kreować ich kształt i dopasować go do naszych potrzeb i upodobań.

Przycinane tui to najlepszy sposób na zrobienie gęstego i wspaniałego żywopłotu lub zrobienie w ogrodzie zakątku, w którym będą królowały drzewka iglaste. Te rośliny są bardzo trwałe, więc niezwykle często wykorzystuje się je także w parkach i do ozdabiania przestrzeni miejskiej. W stanie naturalnym mogą przeżyć nawet 200 lat, prawidłowa pielęgnacja tui w uprawie domowej może sprawić, że utrzymają się kilkadziesiąt lat, nie tracąc swojego ładnego pokroju.

Opis i odmiany tui

O popularności tych iglaków decyduje przede wszystkim fakt, że uprawa tui jest bardzo prosta, a ich dodatkową atutem jest to, że przez cały rok nie tracą swoich walorów estetycznych. Przycinanie tui sprawia, że przyjmują różne kształty, jednak pozostawiona naturalnie roślina wytwarza stożkową lub kolumnową koronę. Igiełkowate liście u młodych roślin mają jasnozielony kolor, jednak w przypadku starszych znacznie ciemnieją. Są krótkie i łuskowate, na zimę nie tracą swojego koloru i nie opadają, najczęściej mają kilka milimetrów długości. Tuje wytwarzają także niewielkie szyszki, złożone z kilku łusek, które stanową ładną ozdobę drzewka iglastego jesienią i zimą.

O wyglądzie i pokroju decydują jednak poszczególne gatunki. Chociaż tuje są do siebie dość podobne, żywotnik zachodni ma luźniejszą koronę o bardziej nieregularnym kształcie, żywotnik wschodni i olbrzymi natomiast mają gęstsze rozmieszczenie gałązek. Ten pierwszy może osiągnąć nawet 20 m wysokości, ten drugi dorasta zaledwie do 15 m, mniej więcej tak, jak tuja olbrzymia.

Zanim dowiesz się, kiedy sadzić tuje i zdobędziesz informacje o tym, kiedy i jak przycinać tuje, zapoznaj się z kilkoma najpopularniejszymi odmianami żywotnika. Między nimi najczęściej wykorzystują duże różnice, zwłaszcza w kolorze liści, ale duże znaczenie ma także pokrój.

Do najpopularniejszych należy tuja Szmaragd, która zyskała sobie szerokie grono miłośników eleganckim pokrojem i bardzo niskimi wymaganiami. Ma zwarty i regularny pokrój, a jej liście są niezwykle zielone, o wyjątkowej, intensywnej barwie. Na początku jej pędy są rdzawo-czerwone, później przebarwiają się na brązowo. Ważna zaletą tej odmiany jest także szybkość wzrostu – to świetne rozwiązanie dla tych, którzy szybko chcą mieć w ogrodzie iglaki lub duży, bujny żywopłot.

Na uwagę zasługuje także tuja Brabant – to wysokie, rozłożyste drzewka iglaste, które osiąga nawet 10 metrów wysokości. Ma dość luźny, kolumnowy pokrój, charakteryzuje się krótkimi konarami i jasnozielonymi, łuskowatymi igiełkami. Pędy są spłaszczone i dość wiotkie, co znacznie wpływa na ładny wygląd i popularność odmiany. Tuja Brabant, podobnie jak tuja Szmaragd, świetnie sprawdza się jako żywopłot, ale ma także szereg innych zastosowań. Nie boi się przycinania, może więc być dowolnie kształtowana i regulowana. 

Kiedy sadzić i przycinać tuje

Tuje nie są szczególnie wymagające, żeby jednak zdrowo rosły, należy zachować szczególną ostrożność. Najważniejszy jest wybór odpowiedniego momentu do posadzenia – tylko wtedy mają szansę się przyjąć i szybko wyrosnąć. Kiedy sadzić tuje, by ładnie się rozwijały i zdrowo rosły?

Wszystko zależy od rodzaju sadzonki. Żywotniki balotowane, czyli zabezpieczone na przykład workiem jutowym powinno się raczej sadzić jesienią – od końca sierpnia do początku października.  Należy jednak uważać, gdyż zbyt późno posadzone drzewka iglaste mogą nie przetrwać mroźnej zimy. Udaje się także sadzenie na wiosnę –od marca do końca kwietnia. W sprzedaży dostępne są także tuje w pojemnikach – te sadzi się w od wiosny aż do końca okresu wegetacyjnego. Jest to możliwe nawet w czerwcu, w czasie największych upałów, jednak wtedy trzeba je obficiej podlewać – mogą być podatne na przesychanie.

Jednak ważnym aspektem jest nie tylko kiedy sadzić tuje, ale także jak to zrobić. Zanim tuja zostanie posadzona, należy dokładnie odchwaścić wybrane miejsce – najlepiej w promieniu około 30 cm. Wykopany w ziemi dołek powinien być mniej więcej trzy razy szerszy niż doniczka lub balot. Na dno należy podsypać żyznej ziemi, która odpowiada iglakom i dobrze ją nawodnić. Tuje sadzi się do powstałego błota, zasypuje się ziemią i dobrze uklepuje a następnie podlewa, żeby podłoże lekko osiadło. Jeżeli zależy nam na zrobieniu żywopłotu należy zostawić około 50 cm przerwy między roślinami i tyle samo od ogrodzenia. Tuż po posadzeniu należy zastosować szczepionkę mikoryzową, która świetnie działa na iglaki. Ziemię wokół roślin należy wysypać korą, aby zapobiec pojawieniu się chwastów.

Uprawa tui – kilka ważnych zasad

Uprawa tui w zasadzie jest bardzo prosta. Nie są to wymagające rośliny i właśnie na tym polega ich popularność. Najważniejszą regułą jest odpowiednie podlewanie i dbanie o dostateczne nawodnienie. Tuje lubią podlewanie nie tylko w czasie upałów. W czerwcu, lipcu i sierpniu należy podlewać je raz w tygodniu wczesnym rankiem lub wieczorem. Dużo wody rośliny potrzebują także przed nastaniem zimy, jednak często wystarczą tylko naturalne opady.

Pielęgnacja tui może polegać także na regularnym odchwaszczaniu. Chociaż duża i dominująca w ogrodzie, tuja nie przepada za konkurencją innych roślin, zwłaszcza agresywnych chwastów. Z tego względu ziemię warto wysypać korą świerkową lub wyłożyć agrowłókniną. Należy także uważać na sadzane w ich pobliży rośliny ogrodowe, zwłaszcza inne drzewka iglaste.

Chociaż tuje są bardzo odporne na mróz, zdarza się, że czasami są bardziej podatne na zimno. O ile w przypadku żywotników zachodnich (na przykład tuja Szmaragd lub tuja Brabant) lub olbrzymich nie trzeba się tym szczególnie przejmować, o tyle żywotniki wschodnie należy chronić przed zimnem. W tym celu okrywa się je, zwłaszcza młode egzemplarze, agrowłókniną. Pomóc może także wysypywanie korą, ale to sprawdza się w przypadku większych roślin i w cieplejszych częściach kraju. Najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym jest jednak przycinanie tui . Sprawdź, kiedy przycinać tuje szmaragdowe i inne.