Jak skutecznie zwalczyć gąsienice na bukszpanie? Praktyczny poradnik
Zauważyłeś niezbyt ładnie prezentujące się dziurki w liściach bukszpanu? A może wręcz znalazłeś małe gąsienice na bukszpanie? Jeśli tak, to prawdopodobnie na krzewach żeruje ćma bukszpanowa. Jak zwalczyć tego szkodnika i jaki środek będzie najlepszy na gąsienice na bukszpanie? Podpowiadamy!
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z ciekawostkami.
Gąsienice na bukszpanie
Gąsienice na bukszpanie to niedorosłe stadia motyla nazwanego ćma bukszpanowa. Pochodzą z Azji, Chin, Korei, Tajwanu i Rosji. W Polsce pojawiają się dopiero od niedawna, mniej więcej w 12 roku przywędrowała do Polski, po tym jak opanowała tereny Niemiec, Francji, Austrii i Szwajcarii. Ta nocna ćma w Polsce żywi się tylko bukszpanami. Gąsienice są bardzo żarłoczne – w ciągu kilku tygodni ogołacają krzew z liści całkowicie, prowadząc do ich zamierania.
Sama ćma jest niepozorna. Ma zaledwie 4 cm rozpiętości skrzydeł i lata wokół różnych roślin, by się rozmnożyć i znaleźć kolejne bukszpany. Jest także nieszkodliwa, a przeciwieństwie do gąsienic. Nowe pokolenia ćmy bukszpanowej pojawiają się nawet 2-3 razy w roku. Jeśli jesień jest ciepła, może być ich jeszcze więcej. Samice składają drobne jaja na spodniej warstwie liści bukszpanu, w środku krzewu, dlatego trudno je zauważyć. Po 3-5 tygodniach wykluwają się gąsienice – zielone, długie do 4 cm. Na środku ich ciała biegnie czarna pręga, co jest bardzo charakterystyczne. To gąsienice zimują w kokonach, czekając do kolejnego roku.
Gąsienice żerujące na bukszpanie
Szkodnik jest naprawdę groźny. Chociaż gąsienice nie wyglądają groźnie, są naprawdę żarłoczne. Nie niszczą roślin uprawnych, ale potrafią w szybkim tempie zniszczyć krzewy bukszpanów, a nawet je całkowicie ogołocić. Nie zjadają ich w zasadzie żadne drapieżniki, czasami tylko ptaki, ale są zielone, więc nie rzucają się w oczy na gałązkach bukszpanu. Nietoperze w Polsce mogą czasami zjadać dorosłe ćmy bukszpanowe. Nie zadziała na nie żadna żywołapka na owady (jest nieco inna niż żywołapka na myszy, to raczej system, który zatrzymuje szkodniki w miejscu i nie pozwala im na dalsze żerowanie).
Młode gąsienice obgryzają brzegi liści bukszpanu. Starsze pochłaniają całe liście, zjadając je w całości. Najczęściej zaczynają żerowanie w środku krzewu, co sprawia, że trudno je dojrzeć i czasami reakcja jest bardzo późna. Latem, kiedy gąsienice są już starsze i pojawia się drugie pokolenie tych owadów, zjadane są już całe liście i krzew jest mocno ogołocony. Objawem obecności gąsienic na bukszpanie są jedwabne niteczki, które oplatają krzew i gałązki. Gąsienice je produkują, są białe i wyglądają trochę jak pajęczyny. Można także zauważyć ślady odchodów tych owadów. Dorosłych osobników raczej trudno wypatrzeć – latają w nocy, a do tego są białe lub szare, więc nie rzucają się w oczy.
Jak zwalczyć gąsienice na bukszpanie? Profilaktyka
Ćma bukszpanowa pojawiała się w Europie niedawno. Dlatego nie ma naturalnych wrogów w przyrodzie i raczej nic jej nie zjada. Rozprzestrzenia się niezwykle szybko. Próbowano sprowadzić z Azji szerszenia azjatyckiego, ale okazało się, że jego działalność w polskim ekosystemie jest bardziej szkodliwa, i chociaż zjada on ćmy, jest to także szkodnik pszczół. Dlatego trzeba zwalczać ćmę bukszpanową samodzielnie, a najlepiej zastosować profilaktykę.
Najważniejsza jest obserwacja. Rośliny należy regularnie oglądać, czy nie ma na nich gąsienic. Motyle, krążące wokół krzewów warto od razu odławiać. Można zastosować do tego pułapki feromonowe, które odławiają samce ćmy bukszpanowej. To nie rozwiązuje problemu, ale pozwala zauważyć, że ćma pojawiła się na bukszpanie. To ważne, ponieważ pierwsze oznaki żerowania łatwo przeoczyć, a im wcześniej zacznie się opryski i ochronę roślin, tym lepiej. Jeśli kiedyś w ogrodzie pojawiły się ćmy, warto zastosować środek zapobiegawczy. Sprawdź także ten artykuł: Bukszpan drobnolistny - uprawa, pielęgnacja, rozstawa, porady.
Pryskanie bukszpanu przeciw ćmom
Jeśli zauważysz gąsienice na bukszpanie, możesz spróbować mechanicznie usunąć je z roślin. Warto rozłożyć folię pod krzewem i strzepnąć gąsienice z gałązek. Można także zmyć je wodą z węża ogrodowego. Następnie trzeba je koniecznie zniszczyć. Jednak ten zabieg nie wyeliminuje szkodników na dobre. Ćma bukszpanowa musi zostać usunięta za pomocą środków chemicznych.
Pryskanie profilaktyczne zaczyna się już w kwietniu. Jeśli jednak ćmy pojawiły się na krzewie, warto sięgnąć po środek biologiczny, typu Lepinox. To preparat, który zawiera Bacillus thuringiensis, bakterię infekującą gąsienice bukszpanu. Dzięki temu żerowanie będzie mniejsze. Zabieg powinno się powtórzyć, ale nie częściej niż 3 razy w sezonie wegetacyjnym. Niestety to czasami za mało, zwłaszcza że ciągle pojawiają się nowe pokolenia gąsienic, a okres ich żerowania jest bardzo długi. Z tego względu robi się oprysk środkami układowymi, czyli takimi, które wchłaniają się do liści rośliny. To jedyny sposób, by zniszczyć żerujące na bukszpanie szkodniki. Nie ukrywamy jednak, że jest to naprawdę trudne, o wiele trudniejsze niż wyleczenie choroby juki czy innych roślin ozdobnych.