Miniarki - jak pozbyć się szkodnika? Zwalczanie, opryski, skuteczne preparaty
Co zrobić, jeśli w swoim ogrodzie widzisz białe, zawijające się linie na liściach roślin? Jasne linie, tzw. miny, możemy znaleźć na ogórkach, na pomidorach, innych warzywach lub na kwiatach ozdobnych. Oznacza to, że na twoich roślinach żerują miniarki, a raczej ich larwy, na przykład miniarka szklarniówka czy ciepłolubka. Poznaj szkodniki wygryzające korytarze w liściach. Doradzamy, jak sobie poradzić z miniarkami. Czy warto zastosować oprysk i jak wybrać odpowiedni preparat? Czy lepiej stosować opryski chemiczne, czy też inne, bardziej ekologiczne metody?
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o szkodnikach roślin.
Miniarki i objawy ich działania
Jakie owady powodują objawy min na liściach roślin
Miny w ogrodnictwie oznaczają korytarze, które larwy niektórych owadów drążą w liściach. Nierzadko możemy zobaczyć na liściach jakby nieregularne, jaśniejsze smugi czy paski, które przyjmują kształt zawijasów. Są to właśnie miny wydrążone w liściu, gdzie larwa wyjadła tkankę liścia i w tym miejscu liść jest jasny. Widać więc dokładnie korytarz, w którym porusza się owad. Szkodników minujących liście jest bardzo wiele. Przykładem może być szrotówek kasztanowiaczek, którego larwy drążą miny w liściach kasztanowców. Minują szczególnie owady z rodziny miniarkowatych.
Miniarki (Agromyzidae) są owadami należącymi do rodziny muchówek, które są w Polsce powszechne. Najczęściej spotykane miniarki to:
- miniarka psiankowianka (Liriomyza bryoniae), żeruje na ogórkach, na kwiatach, papryce, sałacie i melonach,
- miniarka szklarniówka (Liriomyza huidobrensis), żeruje na warzywach kapustnych, na pomidorach, na chryzantemach, na ogórkach,
- miniarka ciepłolubka (Liriomyza trifolii), żeruje na ogórkach, na kwiatach ozdobnych, papryce,
- miniarka powszechnianka (Liriomyza strigata).
Czy miniarki są szkodliwe i czy konieczne jest ich zwalczanie
Owady dorosłe miniarek to małe muszki o długości 2-3 mm. Nie są one szkodliwe dla roślin. Ich zwalczanie ma sens o tyle, że składają one jaja. Z jaj wylęgają się formy larwalne, które minują liście roślin. Następnie wygryzają w liściach dziury, przez które wypadają do gruntu, gdzie przepoczwarzają się w ściółce. W ciągu sezonu żyje 2 - 3 pokolenia miniarek.
Miny mogą wyglądać różne. Niektóre są zawijającymi się liniami, inne wyglądają jak suche plamy. Miny uszkadzają funkcję przewodzącą liści. W rezultacie tego liście osłabiają się, usychają i opadają. Minowanie i żerowanie larw osłabia rośliny. W przypadku warzyw i roślin jadalnych miny powodują zmniejszenie plonu i straty sadowników i ogrodników. Rośliny ozdobne z minami tracą walory estetyczne i nie nadają się do sprzedaży. Miny przyczyniają się też do powstawania infekcji i chorób roślin, gdyż przez nie wnikają inne patogeny.
Najbardziej popularne miniarki - objawy ich działania i zwalczanie
Popularnym szkodnikiem jest miniarka psiankowianka, która jest owadem ciepłego klimatu. W klimacie umiarkowanym pojawia się tylko w szklarniach. Miny mogą całkowicie zniszczyć sadzonki i młode rośliny. Ponadto są drogą wejścia patogenów, jak grzyby i bakterie.
Na pomidorach może żerować miniarka psiankowianka, szklarniówka lub ciepłolubka. Na ogórkach owady te tworzą poskręcane korytarze w liściach. Mogą one prowadzić do obumierania masowo zaatakowanych roślin. Sprawdź także ten artykuł na temat zwalczania wełnowców.
Zwalczanie miniarek - sposoby i opryski ekologiczne i chemiczne
Inaczej wygląda zwalczanie miniarek w przydomowym ogródku, a inaczej w szklarniach i na dużych plantacjach. Generalnie zwalczanie miniarek, szczególnie wykorzystując opryski chemiczne, stosuje się tylko w przypadku gradacji, czyli masowego nalotu muchówek, który wyrządza duże szkody.
W ogrodach i na działkach zaleca się obrywanie i utylizację liści z minami. Ważne jest też grabienie liści na zimę, gdyż w liściach zimują poczwarki owadów. Zwalczanie owadów dorosłych polega na wywieszaniu pułapek lepowych, czy pułapek feromonowych. Miniarki mają wielu naturalnych wrogów, dlatego też warto tak urządzić ogród, aby zwabić do niego jak najwięcej ptaków i pożytecznych owadów. Warto zawiesić na drzewach budki lęgowe i dokarmiać ptaki zimą.
Zarówno w ogrodach przydomowych, jak i na plantacjach stosuje się biologiczne zwalczanie muchówek poprzez drapieżne owady lub pasożyty miniarek. Tego rodzaju ekologiczne preparaty dostępne są w sprzedaży. Preparat stosuje się przez wieszanie na roślinach saszetek z pożytecznymi owadami. Na wielkoformatowych plantacjach prowadzi się obserwację i obliczanie ilości muchówek. Pułapki lepowe służą do zwalczania owadów dorosłych, ale także do liczenia ich ilości. W przypadku gradacji, czyli masowego nalotu, konieczny jest oprysk chemiczny.