Miseczniki - skuteczne sposoby na pozbycie się szkodników z ogrodu
Zauważasz na domowych roślinach doniczkowych brązowe, wypukłe miseczki przyklejone do łodyg i liści. W ogrodzie woskowe miseczki można znaleźć także na iglakach, na przykład na cisach, lub na drzewach owocowych. Oznacza to, że Twój ogród lub kwiaty doniczkowe zaatakował groźny szkodnik, czyli misecznik, który znacznie osłabia rośliny. Doradzam jak zwalczać miseczniki i opisujemy skuteczne sposoby zarówno domowe jak i chemiczne.
Miseczniki - szkodniki roślin ogrodowych
Jak wyglądają i żerują miseczniki
Miseczniki należą, podobnie jak tarczniki, do grupy czerwców, które z kolei zaliczają się do rzędu pluskwiaków piersiodziobych, podobnie jak mączliki czy mszyce. Na świecie występuje około 1000 gatunków miseczników, z czego w Polsce żyje około 35 gatunków. Czerwce zawdzięczają swoją nazwę czerwonemu barwnikowi, który był z nich niegdyś wyrabiany. Obecnie czerwce to przede wszystkim szkodniki roślin. Prócz miseczników zaliczają się do nich także tarczniki i wełnowce.
Miseczniki są bardzo małe. Samice przytwierdzają się do roślin, zaś ich ciało z czasem tworzy wypukłą, woskową miseczkę. W odróżnieniu od tarczników, ich osłona jest trwale złączona z ciałem. Atakują najczęściej młode pędy roślin. Larwy wbijają się w korę rośliny, zaś ich ciało z wolna okrywa się woskową tarczką, która w przypadku miseczników jest połączona z ciałem. Samce misecznika latają, zaś samice zostają nieruchomo na roślinie. Po złożeniu jaj obumierają, zaś ich ciała stają się ochroną dla jaj i larw. Po wylęganiu larwy jakiś czas żerują na roślinie, a następnie kryją się w zakamarkach kory w celu przezimowania.
Miseczniki przede wszystkim wysysają soki z roślin powodując ich osłabienie. Ponadto wydalają one spadź, która zawiera bardzo dużo cukru. W efekcie rośliny pokryte są lepką substancją, która stanowi dobrą pożywkę dla grzybów. Objawem żerowania miseczników jest osłabienie rośliny, żółknięcie lub brązowienie liści, które mogą odpadać. Młode rośliny zaatakowane przez miseczniki mogą obumierać, zaś starsze rośliny zostają osłabione i zmniejsza się ich mrozoodporność.
Jakie rośliny atakują miseczniki
Szkodnik ten żeruje zarówno w szklarniach jak i na roślinach domowych. Sprzyja mu niska wilgotność powietrza i wysoka temperatura. Larwy misecznika są tak małe, że trudno je zobaczyć. Możemy zauważyć błyszczące, brązowe miseczki na liściach i łodygach. Często miseczek jest bardzo dużo i oblepiają one łodygi i liście rośliny. Owady te żerują głównie na roślinach doniczkowych oraz na drzewach owocowych i iglakach. Atakują one takie rośliny, jak juki, zielistki, oleandry, cytrusy, fikusy, palmy, draceny, grubosze itp. Miseczniki znajdujemy również na iglakach, na przykład na cisach, oraz na drzewach owocowych.
W Polsce najczęściej spotykamy następujące gatunki miseczników:
- misecznik tujowiec, który żeruje na tujach,
- misecznik cisowiec, bytuje na cisach i innych iglakach,
- misecznik cytrusowiec bytuje w regionach tropikalnych, lecz może pojawić się w szklarniach hodujących egzotyczne rośliny,
- misecznik oliwkowiec żeruje na roślinach egzotycznych o twardych liściach i można go znaleźć na roślinach doniczkowych,
- misecznik śliwowy atakuje śliwy i inne drzewa owocowe.
Jak zwalczać miseczniki - skuteczne sposoby domowe i chemiczne
Domowe sposoby na miseczniki - jak zwalczać szkodniki w prosty sposób
Jeśli ilość owadów nie jest duża, najlepiej wypróbować najpierw skuteczne sposoby domowe. Szkodnik w niewielkiej ilości nie wyrządzi znacznych szkód roślinie. Jeśli jednak zauważymy wypukłe miseczki nie należy lekceważyć problemu, gdyż owady szybko się rozmnażają i mogą wkrótce zainfekować wszystkie rośliny domowe.
Najprostszy środek na miseczniki polega na usuwaniu ich mechanicznie. Możemy użyć do tego celu starej szczoteczki do zębów, wacików kosmetycznych czy wacików do uszu. Waciki moczymy w wodzie z mydłem i delikatnie usuwamy miseczki z liści. Ten sposób na szkodniki jest bardzo skuteczny, o ile ilość owadów nie jest duża. Bardzo ważna jest regularna kontrola roślin i dokładnie oglądanie liście. Dzięki temu szybko zauważymy problem i możemy usunąć szkodniki póki jest ich mało .
Mechaniczne usuwanie miseczek będzie bardzo łatwe na roślinach o grubych, dużych liściach, na przykład na jukach, palmach czy fikusach. Natomiast usuwanie ręczne miseczników z delikatnych roślin jak zielistka czy paprocie może być bardzo utrudnione, gdyż możemy uszkodzić liście rośliny. W takim przypadku lepszym sposobem na miseczniki będzie oprysk przy pomocy wody z mydłem.
Domowy, ekologiczny środek na miseczniki może mieć różny skład. Najlepiej sprawdza się zwykła woda z szarym mydłem. Możemy również sporządzić domowy środek na szkodniki z czosnku, cebuli, sody oczyszczonej, octu, lub alkoholu metylowego. Jeśli środek na szkodniki jest wystarczająco rzadki lub przecedzony, możemy zrobić oprysk przy pomocy spryskiwacza do kwiatów. Zbyt gęsty środek na owady może zatkać dyszę spryskiwacza, dlatego też lepszym rozwiązaniem jest przecieranie liści miękką szmatką lub polewanie ich preparatem przy pomocy konewki.
Czy warto stosować chemiczne preparaty na miseczniki
Preparat chemiczny powinien być zawsze ostatecznością, gdyż nie jest on obojętny dla ludzi i zwierząt. Ponadto niszczy zarówno szkodniki jak i owady pożyteczne. Pamiętajmy, aby wybierać preparat odpowiedni do użytku domowego i postępować zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Gdy zakończymy oprysk, należy wywietrzyć mieszkanie i dokładnie umyć ręce. Jednak najlepszym rozwiązaniem jest wyniesienie roślin do ogrodu lub na balkon na czas oprysku i przyniesienie ich do domu dopiero kilka godzin po oprysku.
Chemiczny preparat na szkodniki powinien być ostatecznością i należy go zastosować wtedy jeśli szkodnik opanował roślinę w dużych ilościach oraz gdy domowe sposoby zawiodły. Najlepiej jednak na początek wybrać środek ekologiczny oparty na naturalnych składnikach. Dobre efekty dają preparaty wytworzone na bazie oleju rydzowego. Olej oblepia miseczki umożliwiając owadom oddychanie, dzięki temu możemy się ich pozbyć. Kilka dni po oprysku należy dokładnie umyć lub spłukać roślinę. W przypadku, gdyby owady znowu się pojawily, należy powtórzyć oprysk.
Obojętnie, czy to w sadzie, czy w ogrodzie przydomowym, mając krzewy i drzewa owocowe, musimy liczyć się z pojawieniem się szkodników, które niszczą nasze uprawy i plony. Do takich właśnie zagrożeń należy misecznik śliwowy, który jest podobny do tarczników. Musimy wiedzieć, w jaki sposób rozpoznać i zwalczyć misecznika.
Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o szkodnikach roślin.
Misecznik śliwowy - co musimy o nim wiedzieć?
Misecznik śliwowy, tak jak tarczniki, należy do rzędu pluskwiaków. Miseczniki należą do rodziny misecznikowatych - Coccidae. Inną nazwą tego szkodnika jest misecznik śliwowiec, a bardzo często nazywany jest swoją łacińską nazwą Parthenolecanium corni. Misecznik śliwowy jest równoskrzydłym pluskwiakiem.
Zwalczanie misecznika musimy zacząć od rozpoznania, czy jest to właśnie on. Poza tym, że występuje on na winorośli, a także jest szkodnikiem drzew owocowych, musimy wiedzieć, jak wygląda. Same i samice różnią się między sobą głównie tym, że samice są większe i nie mają skrzydeł, natomiast samce osiągają do 1 mm długości i są oskrzydlone.
Samice pokryte są wiśniowobrązowym i dość twardym płaszczem, który jest w postaci miseczki. Podczas żerowania samice się nie poruszają. Jaja misecznika są owalne, białe i pokryte woskową wydzieliną samicy. Między larwami również zachodzi różnica pod względem tego, czy są one męskie, czy żeńskie. Wszystkie larwy są ruchliwe, płaskie i początkowo zielone. Później one brązowieją. Larwy żeńskie są owalne i na grzbiecie mają charakterystyczną jasną kreskę, natomiast larwy męskie są wydłużone i brązowe. Sprawdź także ten artykuł o zwalczaniu karczownika w ogrodzie.
Larwy drugiego stadium rozwoju zimują w szczelinach kory np. drzew owocowych. W okresie marca przechodzą one na pędy i młode gałązki, a tam rozpoczynają żerowanie. W kwietniu larwy dzielą się na larwy żeńskie i larwy męskie. W okresie maja samica zaczyna składać jaja do komory lęgowej, która jest pod miseczką, a następnie zamiera. Może ona złożyć nawet do 5000 jaj.
Parthenolecanium corni - stopień szkodliwości
Misecznik śliwowy, podobnie jak tarczniki, występuje na liściach i pędach roślin. Jest on w postaci wypukłych tarczek, które są bardzo trudne do zwalczenia. Zarówno larwy, jak i samice są bardzo szkodliwe dla roślin, ponieważ wysysają one z nich soki, hamują ich wzrost, przyczyniają się do obumierania pędów oraz powstawania nekroz.
Parthenolecanium corni żeruje na drzewach i krzewach liściastych, w tym też na winoroślach. Najczęściej spotykany jest on na śliwach i jabłoniach. Miseczniki bardzo rzadko występują w licznych grupach, a mimo tego stwarzają bardzo duże zagrożenie dla prawidłowego rozwoju roślin.
Występowanie tych szkodników na winorośli i innych roślinach obniża plony owoców, co jest szczególnie niekorzystne dla sadowników. Dodatkowym utrudnieniem jest bardzo szybkie rozmnażanie się Parthenolecanium corni i to, ile jaj potrafi złożyć jedna samica. Biorąc pod uwagę to, że z 5000 jaj wylęgnie się nawet 2500 larw, jest to ogromne oblężenie dla jednej rośliny i bardzo duże prawdopodobieństwo, że roślina nie przetrwa i obumrze. Dlatego właśnie warto znać metody na zwalczanie miseczników z roślin. A może zainteresuje cię także ten artykuł o zwalczaniu wciornastków?
Zwalczanie misecznika śliwowego
Kiedy już wiemy, jak wygląda misecznik i kiedy spodziewać się rozwoju larw, o wiele łatwiej jest zatrzymanie procesu niszczenia rośliny i pozbycie się tych szkodników. Samice misecznika śliwowego wbijają kłujkę do drewna rośliny i wprowadzają przez nią swoją ślinę. Ślina powoduje zamieranie komórek rośliny, co jest bardzo niebezpieczne dla form zielonych, a skutkuje to wyginaniem się, zasychaniem i obumieraniem pędów.
Zwalczanie misecznika jest trudne i wygląda bardzo podobnie jak zwalczanie tarczników. Ważnym czynnikiem jest tutaj profilaktyka, czyli przeglądanie roślin i obserwowanie, czy nie ma widocznych objawów żerowania rośliny. Jeśli zauważymy takie objawy musimy natychmiast rozpocząć zwalczanie tego szkodnika. Im dłużej będziemy zwlekać, tym trudniej będziemy mogli się go pozbyć. Początkowo możemy zacząć od spłukania roślin strumieniem wody, co powinno spłukać Parthenolecanium corni z rośliny.
Jeśli nie pomoże spłukanie szkodników wodą, wtedy warto przystąpić do użycia preparatów ochrony roślin. Zanim jednak skorzystamy z któregokolwiek, należy pamiętać o zapoznaniu się z instrukcją dołączoną do opakowania, a także zachowaniu odpowiednich środkow bezpieczeństwa. Bardzo często polecanymi preparatami, które zwalczają te owady są: Alpha Gold 100 EC, Catane 800 EC, Fastac 100 EC, Golden Alpha 100 EC, Promanal 60 EC, Tak Tak 100 EC, a także Jetstac 100 EC. Pamiętajmy, że są one dostępne w różnej postaci, dlatego warto dobrać odpowiednią dla siebie. Sprawdź także ten artykuł o chorobach i szkodnikach różaneczników.
Jak widać, misecznik śliwowy jest bardzo podobny do tarcznika i pochodzi nawet z tego samego rzędu. Zwalczanie misecznika jest tak samo ciężkie, jak w przypadku tarcznika i bardzo często trzeba uzbroić się w cierpliwość. Nie zapominajmy jednak o bardzo ważnej profilaktyce, która może ułatwić nam wszystkie zabiegi.