Zające niszczą rośliny? Skuteczne metody odstraszania zajęcy
Zające i inne zwierzęta leśne mogą szukać pożywienia w ogrodach i sadach. Na nieproszonych gości narażone są głównie sady i ogrody znajdujące się blisko lasów. Zwierzęta nie mogą znaleźć wystarczającej ilości pożywienia w swoim środowisku i szukają go w naszych ogrodach. Jak chronić rośliny obgryzane przez zające? Przedstawiamy najlepsze ekologiczne i domowe sposoby, które zapobiegają obgryzaniu drzewek przez zające.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o szkodnikach.
W jaki sposób zające niszczą rośliny
Populacja zajęcy w ostatnich dziesięcioleciach znacznie zmalała wskutek wzrostu populacji polujących na nie lisy. Jednak są nadal miejsca, gdzie zajęcy jest dużo. Największy problem dla sadów i ogrodów znajdujących się w pobliżu lasu, jest obgryzanie drzewek przez zające.
Zające obgryzają drzewka i krzewy w sadach i ogrodach szczególnie zimą, gdy nie mogą znaleźć pożywienia w swoim naturalnym środowisku. Obgryzanie drzewek owocowych przez zające, szczególnie jesienią, może skutkować tym, że drzewka z uszkodzoną korą stają się wrażliwe na mróz i mogą przemarzać. Jeśli pień drzewa jest mocno obgryziony, drzewko może obumrzeć powyżej miejsca obgryzienia. Jeśli zajęcy jest dużo, mogą one poczynić znaczne szkody w sadach.
Co robić, jeśli zające często pojawiają się w ogrodzie i niszczą nasze wypielęgnowane rośliny? Obecnie nikogo nie trzeba przekonywać, że o środowisko należy dbać. Dlatego też zwierzętom nie należy robić krzywdy. Ważne jest, aby wymyślić takie sposoby, aby zwierzęta nie odwiedzały naszego ogrodu. Mamy wiele możliwości ekologicznych i bezpiecznych dla środowiska sposobów odstraszania zajęcy, jak odstraszanie dźwiękowe, zapachowe, zabezpieczanie drzew czy też różnego rodzaju ogrodzenia, jak również dokarmianie zajęcy, tak aby nie musiały interesować się naszym ogrodem.
Co zrobić jeśli mamy problem z zającami niszczącymi rośliny
Jak chronić rośliny w ogrodzie przed zającami - ekologiczne i domowe sposoby
Najprostszym sposobem chronienia drzewek owocowych przed obgryzaniem ich przez zające, jest obwiązanie pni drzew chrustem aż po koronę drzew. Zadanie to jest pracochłonne i podraża prowadzenie sadu, jednak sposób ten uważany jest za bardzo skuteczny. Rozwiązuje nie tylko problem zajęcy, lecz także chroni drzewa przed innymi zwierzętami, a także przed szkodami wyrządzanymi przez ludzi oraz przed kradzieżą drzewek, jak również zabezpiecza je na zimę.
Jako sposób ochrony drzewek przed obgryzaniem możemy również stosować obwiązywanie słomą, grubą folią plastikową, drucianą siatką czy też zakładanie na pień tuby plastikowej.
Znacznie trudniejsze do zastosowania są domowe sposoby ochrony krzewów. Pień krzewu jest mniej narażony, gdyż zające zwykle obgryzają gałązki. Dobrym sposobem jest otoczenie sadu z krzewami gęstą siatką drucianą. Płot chroniący przed zającami powinien mieć wysokość od 1.2 do 1.6 metra. Powinien być zrobiony z siatki drucianej o małych oczkach. Najlepiej, aby był podmurowany, co zapobiegnie podkopywaniu się zajęcy do ogrodu.
Odstraszanie zajęcy od ogrodu
Domowym sposobem ochrony sadu lub ogrodu, jest również odstraszanie przy pomocy dzwoneczków i szeleszczącego papieru czy toreb foliowych. Wokół sadu rozpinamy drut, na którym umieszczamy dzwoneczki lub szeleszczący papier. Podmuchy wiatru wywołują dźwięki, które odstraszają zające. Jednak jesienią i zimą, gdy zające są wygłodniałe z powodu braku pokarmu, mogą nie reagować na odstraszanie dźwiękowe. W handlu dostępne są bardzo profesjonalne sposoby dźwiękowego odstraszania zajęcy przez emitowanie różnego rodzaju dźwięków, jak łamanie gałązek, rozmowy, czy huki. Odstraszacze reagują na ruch i uruchamiają się, gdy zwierzę znajduje się w pobliżu.
Bardziej kosztownym, lecz skuteczniejszym sposobem jest elektryczny pastuch. Składa się on z niskiego ogrodzenia na palikach, które jest podłączone do prądu. Ogrodzenie emituje lekkie impulsy elektryczne, które skutecznie odstraszają zwierzęta od zbliżania się do ogrodu. Elektryczny pastuch zwykle stosowany jest w celu zapobiegania oddalaniu się psa od domu.
Innym sposobem odstraszania zajęcy są preparaty odstraszające, czyli repelenty. Preparaty te stosuje się do smarowania kory drzew. Należy je nakładać co roku na suchą korę drzew, na wysokości 80 - 100 cm. Są to ekologiczne preparaty, które nie zawierają trutek i są bezpieczne dla ludzi i zwierząt. Preparaty te nie tylko zapobiegają obgryzaniu kory przez zwierzęta, lecz także zabezpieczają korę przed wysychaniem w okresie zimowym.
Można stosować również domowe sposoby zapachowe, jak rozwieszanie na drzewkach mydła. Zapach mydła kojarzy się zwierzętom z zapachem ludzi. Mydło rozwieszamy na drzewach wraz z opakowaniem. Zwierzęta leśne nie lubią również zapachu jajek, dlatego też można wykonać własnoręcznie repelent z jajek zmieszanych z wodą i wysmarować nim pnie drzew. Dobrym sposobem odstraszającym zające jest także tradycyjne wapnowanie drzew. Wapnowanie przy pomocy wapna zmieszanego z wodą zabezpiecza drzewa przed wiosennymi uszkodzeniami kory. Ma również efekt odstraszający zające.
W sklepach możemy również zakupić repelenty w postaci granulatu, który rozsypujemy wokół drzewek. Dobrym sposobem jest także sztuczna uryna lisa, przy pomocy której robimy opryski wokół sadu lub ogrodu. Sprawdź także ten artykuł na temat odstraszacza kun.
Co robić, jeśli zające pojawiają się w ogrodzie zimą
Pojawienie się zajęcy zimą i obgryzanie drzewek stanowi dowód na to, że zające nie mają wystarczającej ilości pożywienia w swoim środowisku. Głodne zwierzęta szukają pożywienia w naszych ogrodach. Dlatego też oprócz zastanawiania się jak chronić rośliny, należy także dopomóc zajęcom. Dokarmianie zajęcy sprawi, że nie będą przychodziły do ogrodu. Należy jednak umiejscowić paśnik dla zajęcy na skraju lasu, daleko od ogrodu. Nigdy nie należy dokarmiać zajęcy w ogrodzie, gdyż w ten sposób zwabimy je do ogrodu.
Zające należy dokarmiać zimą, od listopada do początku marca. W paśniku umieszczamy warzywa, jak kapusta, jarmuż, marchew, buraki, jak również owies i siano z lucerny, koniczyny, czy seradeli.
Innym sposobem odciągnięcia zajęcy od ogrodu i tym samym ochrony sadu jest tworzenie poletek ogryzowych. W odległości od sadu tworzy się poletka, gdzie rozkładamy gałęzie drzew owocowych. Mogą do tego posłużyć gałęzie pozyskane po przycinaniu drzewek owocowych. Innym sposobem jest posadzenie jarmużu wokół sadu. Dobrze nadają się do tego odmiany jarmużu o grubych łodygach. Zające będą zjadać jarmuż i nie zainteresują się drzewami w sadzie.
Jak ratować drzewka obgryzione przez zające
W przypadku obgryzienia gałęzi należy te gałązki odcinać, zaś ranę po ścięciu smarujemy pastą ogrodniczą. Dostępne są również preparaty zabezpieczające ranę po obgryzieniu przed przenikaniem patogenów.
Przede wszystkim należy działać szybko. Odstajacą korę należy odciąć, zaś jeśli zwisa płatami, można ją przymocować do pnia taśmą. Odsłonięte łyko należy zabezpieczyć maścią ogrodniczą przed wysychaniem, działaniem słońca i wnikaniem patogenów. Pozostawienie ran po obgryzieniu samych sobie skutkuje tym, że pień może wysychać i pękać wzdłuż.
Jeśli obgryzienie jest bardzo rozległe, szczególnie obgryziony został pień dookoła, drzewko najprawdopodobniej obumrze ponad obgryzieniem. Drzewko możemy uratować ścinając część ponad obrgryzieniem i mieć nadzieję, że odbije. Doświadczeni ogrodnicy robią tzw. szczepienie mostowe, które polega na wszczepieniu, pod i nad raną młodych, rocznych pędów.