Jak wygląda zgnilizna twardzikowa - objawy i przyczyny

Objawy i przyczyny zgnilizny twardzikowej

Na roślinach możemy zobaczyć różnego rodzaju zmiany gnilne, często pokryte białym nalotem przypominającym watę. Rośliny słabną, zaczynają gnić i obumierają. Tego rodzaju objawy są różne na różnych roślinach i mogą oznaczać groźną chorobę grzybową, czyli zgniliznę twardzikową. Choroba może wystąpić na różnych częściach roślin. Chorobie tej często towarzyszy biały nalot, który jest grzybnią z zarodnikami grzyba. Zarodniki grzybów są najpierw szare, a następnie czarne. Grybnia wrasta w tkanki roślin, niszcząc tkankę przewodzącą. Zgnilizna twardzikowa dotyka nie tylko żywych roślin. Może także rozwinąć się w przechowywanych plonach, nawet w chłodniach. Niestety mamy z nią do czynienia w domu, w lodówce, jeśli zbyt długo przechowujemy warzywa.

Charakterystyczną cechą zgnilizny twardzikowej są tzw. sklerocja, czyli twory grzybni złożone ze zbitych strzępek grzyba. W sklerocjach grzyb przechowuje substancje zapasowe. Sklerocja zgnilizny twardzikowej mają nieregularne kształty i średnicę około 1 mm. Początkowo są szare, a następnie przybierają kolor czarny.

Choroba jest bardzo niebezpieczna, gdyż zakażenie nią roślin może oznaczać utratę nawet 60% plonów. Przetrwalniki grzybów mogą przetrwać w glebie nawet 10 lat. Grzyby rozwijają się w niskiej temperaturze, przy wysokiej wilgotności.

Zgnilizna twardzikowa rozwija się na około 400 gatunkach roślin, jak warzywa, rośliny ozdobne, czy też przemysłowe. Przede wszystkim występuje ona na takich roślinach uprawnych, jak:

  • ogórki,
  • pomidory,
  • marchew,
  • fasola,
  • pietruszka,
  • seler korzeniowy,
  • sałata,
  • rośliny kapustne,
  • tytoń,
  • rzepak.

Objawy zgnilizny twardzikowej na różnych roślinach

Choroba ta zachowuje się różnie na różnych gatunkach roślin. NIerzadko pojawia się już po zbiorach, kiedy plony są przechowywane. Powoduje to ogromne straty. Na przykład, na marchwi i pietruszce zgnilizna twardzikowa rzadko widoczna jest w czasie wzrostu roślin. Najczęściej pojawia się dopiero po wyjęciu warzyw z komór przechowalniczych. Wtedy to na korzeniach zaczyna pojawiać się biały, watowaty osad, na którym widać czarne zarodniki grzyba.

Biały osad pojawia się również na kalafiorach, warzywach kapustnych i brokułach. Najczęściej choroba ujawnia się dopiero na warzywach przechowywanych do sprzedaży lub już w domu. Podobny osad może towarzyszyć także innym infekcjom grzybiczym. Zgniliznę twardzikową poznajemy po puszystej grzybni ze sklerocjami.

W uprawie fasoli zgnilizna powstaje na liściach i łodygach już w czasie wegetacji. Może wytworzyć się także na przechowywanych strąkach. Zgnilizna twardzikowa na pomidorach występuje w postaci białej grzybni z czarnymi sklerocjami na łodydze roślin lub na przechowywanych owocach. Biała grzybnia ze sklerocjami może powstawać także na owocach.

Zwalczanie zgnilizny twardzikowej - sprawdzone, skuteczne sposoby

Jak wygląda zwalczanie zgnilizny twardzikowej

Zwalczanie chorób grzybiczych roślin jest trudne. Najbardziej skuteczne sposoby walki z grzybem są opryski fungicydami. Zaatakowane grzybem rośliny należy usuwać do zamkniętych worków.

Sprawdzone sposoby biologiczne polegają na wprowadzeniu do gleby pasożytniczego grzyba, który pasożytuje na grzybach wywołujących zgniliznę twardzikową. Stosowanie nadpasożytów jest środkiem zapobiegawczym, dlatego też opryski środkiem zawierającym nadpasożyty wykonuje się do gleby przed uprawą. Nadpasożyt potrzebuje 6 tygodni, aby rozłożyć sklerocja grzyba. Metoda ta jest bardzo skuteczna na mocno zainfekowanych terenach.

Porażone łodygi w ogrodzie, a także jakie są sposoby rozpoznawania, zwalczania, a także zapobieganie chorobom roślin
Jak wygląda zgnilizna twardzikowa, a także rozpoznanie, zawalczanie i profilaktyka chorób roślin krok po kroku

Innym sposobem walki ze zgnilizną twardzikową są opryski przed deszczem. Dzięki temu duża ilość nadpasożyta znajduje się w górnej warstwie gleby, gdzie grzyby są najgroźniejsze. Preparaty zawierające nadpasożyty nie są wrażliwe na fungicydy, które można stosować już kilka dni po aplikacji środka z nadpasożytami. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o najczęstszych chorobach roślin.

Skuteczne sposoby zapobiegania wystąpieniu zgnilizny twardzikowej

W przypadku wszystkich chorób grzybiczych bardzo ważne jest zapobieganie. Sprawdzone sposoby zapobiegania infekcjom grzybiczym to przede wszystkim płodozmian. Ponieważ przetrwalniki grzybów zimują w glebie, nie należy sadzić bezpośrednio po sobie roślin wrażliwych na te same grzyby. Występowaniu grzybów sprzyjają także uprawy monokulturowe, które nie są sprzyjające dla rozwoju antagonistów grzybów. Występowaniu tej choroby zapobiega kilkuletni płodozmian. Warto również na danym terenie siać zboże, które jest odporne na tę chorobę.

Zgnilizna twardzikowa jest chorobą odglebową, gdyż przetrwalniki grzyba zimują w glebie, przede wszystkim w resztkach roślinnych. Dlatego też po zebraniu plonów należy starannie usunąć lub przeorać resztki roślin. Ważna jest głęboka orka, gdyż przetrwalniki grzybów zimujące na większej głębokości w ziemi, nie będą się rozmnażać.

Warto wybierać odmiany roślin odporne na choroby grzybicze. Stosuje się również rzadki siew, zaś materiał siewny powinien być zaprawiony środkami grzybobójczymi. Ważne jest również racjonalne nawożenie.

ikona podziel się Przekaż dalej