Zwalczanie chrabąszcza majowego w ogrodzie - jak się go pozbyć?

Chrabąszcz majowy – szkodnik w ogrodzie

Owady majowe – opis gatunku

Chrabąszcz majowy może osiągnąć do 3,5 cm długości. Pod mocnymi brązowymi pokrywami skrzydłowymi kryją się delikatne, błoniaste skrzydła lotne. Boki długiego czarnego odwłoka, zakończonego wyrostkiem, znaczą białe trójkąty. Żuk majowy – samiec wyposażony jest w 7-płatowe okazałe czułki, zakończone charakterystycznymi wachlarzykami. Czułki samic składają się z 6 członów. Trzy pary odnóży kończą ostre pazurki, dzięki którym owad bez problemu utrzymuje się na roślinach. Duże oczy dostosowane są do sprawnego poruszania się w warunkach nocnych. Ludzie obserwujący chrabąszcza zastanawiają się, czy gryzie, bowiem silny aparat gębowy może budzić obawy. Nie musimy lękać się kontaktu z owadami - chrząszcz majowy nie wyrządzi nam żadnej krzywdy.

Żuk majowy żeruje na drzewach liściastych, na których chroni się w ciągu dnia. Wieczorami uaktywniają się, masowo latając i orientując się na obrane drzewa. Ulubionymi roślinami chrząszczy są, np. topole, buki, dęby, wierzby, brzozy oraz drzewa owocowe. Chrabąszcze związane są z jednym miejscem, na którym masowo występują. Migrują w inne rejony, gdy wyczerpie się źródło pożywienia.

Po około 2 tygodniach samice wracają na pierwotne siedliska i składają około 30-40 jaj. Odbywa się to pod ziemią. Zazwyczaj samice giną. Chrabąszcz majowy pojawia się masowo co 4-5 lat. Larwa – pędrak chrabąszcza – wylęgnie się z jaja po 5 tygodniach. Zanim przeobrazi się w dorosłego owada, żeruje na butwiejących roślinach i podgryza korzenie żywych. Larwa chrabąszcza jest niezwykle żarłoczna, więc w ogrodzie zagrożone są drzewa owocowe, krzewy i rośliny zielne. W ostatnim roku rozwoju, w maju, na powierzchni ziemi pojawiają owady, atakujące drzewa liściaste. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł o zwalczaniu mszyc.

Jak zwalczyć chrabąszcze majowe?

Chrabąszcz majowy i pędrak chrabąszcza majowego są groźnymi szkodnikami. Walka z owadami jest trudna i nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty. Z problemem borykają się leśnicy, ogrodnicy w szkółkach i sadownicy. Nad tym, jak zwalczyć chrabąszcze majowe, zastanawiają się także posiadacze ogrodów. Równie wiele szkód wyrządza chrabąszcz czerwcowy, którego cykl rozwojowy trwa około 3 lata. Żarłoczna larwa chrabąszcza chętnie żeruje na korzeniach traw i roślin uprawianych w ogrodzie. Niebezpieczne są nie tylko dorosłe chrząszcze, ale i larwy w glebie.

Najczęściej stosowaną dotychczas metodą na zwalczanie chrabąszcza majowego jest zbieranie owadów na płachty i ich likwidowanie. Chrabąszcze strząsane rankiem z drzew nie są zdolne do lotu, więc szybko można się ich pozbyć. Popularne jest stosowanie środków chemicznych. Aby uchronić rośliny przed uszkodzeniem, powinniśmy przede wszystkim nie dopuścić do pojawienia się larw. Pędrak chrabąszcza, wyrzucony z podziemnych kryjówek, szybko ginie lub staje się pożywieniem ptactwa.

Zanim zostaną zasadzone rośliny, warto przekopać ogródek, by larwa chrabąszcza nie miała możliwości przeobrażenia się pod ziemią. W sklepach ogrodniczych możemy nabyć odpowiednie preparaty, umożliwiające skuteczne zwalczanie chrabąszcza majowego i jego pędraków. Nie dopuśćmy do zniszczenia trawników. Na skutek podgryzania przez pędraki korzonków, trawnik szybko żółknie i obumiera. Obecność larw przyciąga drapieżniki, szukające w glebie łatwego żeru, powodując dodatkowe zniszczenia w ogrodzie. Larwy chrabąszcza żerują też w glebie, więc niebezpieczne są nie tylko dorosłe osobniki. Sprawdź także ten artykuł o zwalczaniu chrząszcza majowego.

Zwalczanie chrabąszcza majowego na trawnikach polega na szczególnie troskliwej pielęgnacji trawników, która obejmuje:

• regularne grabienie, co eliminuje tzw. filc,
• głębokie cięcie i napowietrzanie trawnika, poprzez zabiegi wertykulacji i aeracji,
• podlewanie darni i usuwanie chwastów, na których pędraki żerują,
• stosowanie odpowiednich środków chemicznych, do opryskiwania całej powierzchni trawnika.

Zwalczanie chrabąszcza majowego – metody ekologiczne

Ogrodnicy i leśnicy coraz częściej opowiadają się za ekologicznymi metodami walki z chrabąszczami. Larwy stanowią pożywienie drapieżnych owadów. Są zjadane przez ptaki i krety oraz przez dziki. Mając to na uwadze, warto przychylnie spojrzeć na tych zwierzęcych sprzymierzeńców, dzięki którym możliwe jest zwalczanie chrabąszcza majowego i czerwcowego oraz ich pędraków.

W likwidacji pędraków sprawdzają się w nicienie, które są naturalnymi wrogami larw chrząszczy. Nicienie Heterorhabditis wnikają w ciało pędraków i po około 3 tygodniach doprowadzają do eliminacji szkodnika. Nicienie rozmnażają się w zaatakowanej larwie i po jej unicestwieniu, poszukują następnej.

Zalety płynące ze stosowania preparatów z nicieniami:

• zastosowanie środków w pełni ekologicznych, nietoksycznych,
• preparaty nicieniowe są przyjazne ludziom i zwierzętom,
• możliwe jest stosowanie nicieni bez terminów ważności,
• preparaty nicieniowe nie szkodzą roślinom i można je stosować wraz z nawozami.

W eliminacji szkodników w sposób naturalny wielką rolę odgrywają nietoperze. Latające ssaki, objęte w Polsce ochroną prawną, są nieocenionymi sojusznikami w walce z pasożytami żyjącymi w naszych ogrodach – chrabąszczami, muchami, świerszczami i komarami. Nietoperze, prowadzące nocny tryb życia, zjadają chrząszcze majowe, w ten sposób uniemożliwiając im składanie jaj. Warto stworzyć nietoperzom warunki do życia w ogrodzie, zakładając dla tych pożytecznych ssaków domki oraz sztuczne dziuple. W ten sposób zwalczanie chrząszcza majowego przyniesie oczekiwany skutek.

Inne chrabąszcze – szkodniki w ogrodzie

Chrabąszcz kasztanowy Melolontha hippocastani – bardzo przypomina chrabąszcze majowe. Owady osiągają mniejsze rozmiary, dorastając do 2,5 cm długości, a ich pokrywy skrzydłowe są jasnobrązowe. Pędraki podgryzają korzenie traw, krzewów i drzew, prowadząc do ich uszkodzenia. Owady pojawiają się w sposób masowy co 4 lata. Chrząszcze dorosłe żerują na liściach i pąkach drzew, również na drzewach owocowych. Zwalczanie szkodników polega otrząsaniu ich z drzew oraz opryskiwanie odpowiednimi preparatami. Owadami i pędrakami żywią się dziki, nietoperze oraz ptaki z rodziny krukowatych, a także krety.