Adiantum (niekropień) - charakterystyka, wymagania, pielęgnacja
Ta niezwykle ciekawa paproć, którą pokochali pasjonaci domowych roślin. Choć w swoim środowisku naturalnym Adiantum rośnie na zewnątrz i niestraszne są mu warunki atmosferyczne, to jednak kapryśna polska pogoda i mrozy praktycznie zupełnie eliminują paproć z naszych ogrodów. Oczywiście są małe wyjątki, które wykazują cechy mrozoodporności, dlatego też niektóre gatunki adiantum traktowane są jako roślina ogrodowa.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o paprotkach.
Adiantum (niekropień) – opis paproci
Jest to rodzaj paproci, który ma aż 230 gatunków. Paprocie te rosną najczęściej na skałach lub w ich pobliżu. W europie żyje dziko tylko jeden gatunek i jest nim Adiantum właściwe. Inne gatunki można natomiast spotkać w szklarniach i domowych donicach. Większość gatunków tej paproci nie poradzi sobie w gruncie i hodować je można wyłącznie w domach, gdzie nie ma przeciągów i temperatura nie spada poniżej 15 stopni.
W medycynie naturalnej paproć wykorzystywana jest jako roślina lecznicza, jednak często ma też zastosowanie poronne. Do tego celu używane są zazwyczaj adiantum etiopskie i adiantum klinowate. Natomiast syrop z adiantum właściwego stosowany jest do tej pory jako środek wspomagający odporność.
Domowa uprawa i wymagania paproci
Niekropień to niezwykle wymagająca roślina. Niezależnie od gatunku ma ona określone wymagania, których spełnienie będzie groziło utratą rośliny. Paprotka nie licząc dwóch odmian popularnych w naszym regionie, nie jest odporna na niskie temperatury, dlatego uprawiać można ją wyłącznie w mieszkaniu.
- Optymalna temperatura to 20-22 stopnie jednak nie mniej niż 15 stopni. Potrzebuje wilgotnej gleby bogatej w składniki odżywcze. Ziemia powinna być przepuszczalna, ponieważ paprotka nie lubi mieć korzeni w wodzie, ponieważ ma tendencje do szybkiego gnicia. Dlatego też dobrze jest sprawdzić, czy w donicy jest wystarczająco dużo otworów odprowadzających wodę.
- W uprawie tej rośliny ważne jest również powietrze w domu, które nie może być zbyt suche. Niedostosowana wilgotność powietrza doprowadzi do szybkiego zasychania liści.
- Stanowisko dla paproci powinno być jasne, ale nie może być wystawiona na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Najlepiej sprawdzi się dla niej miejsce na północnym jasnym parapecie, gdzie w ciągu lata nie będzie zbyt upalnie.
- Paproć nie lubi też oparów z kuchni i dymu papierosowego, a także przeciągów, dlatego jej docelowe miejsce należy dokładnie przemyśleć. W lecie i wczesną zaszkodzić mogą jej również przeciągi, dlatego też fani tych roślin mają niemały orzech do zgryzienia, gdy w grę wchodzi decyzja o wyznaczeniu miejsca stałego dla tej pięknej rośliny.
Niekropień bardzo często pojawia się w oknach kwiatowych, gdzie sąsiaduje z egzotyczną rośliną, jaką jest viresa. Charakterystyczny dla tej rośliny jest przyciągający wzrok duży i kolorowy kwiat. Niekropień ma jednak dużą przewagę, ponieważ jest rośliną wieloletnią, natomiast główna rozeta Viresei zamiera zaraz po tym, jak zwiędnie jej kwiat przekwitnie, przez co praktycznie tracimy roślinę. Niektórzy podejmują wyzwanie i starają się wyhodować nowe okazy z odrostów lub nasion. Niekropień natomiast jest bardzo łatwy do rozmnożenia, choć hodowla może nie należeć do najłatwiejszych.
Czy uprawa w gruncie jest możliwa?
Choć większość gatunków Adiantum charakteryzuje się brakiem mrozoodporności, to spotkać można kilka odmian, które doskonale poradzą sobie w naszym klimacie, dlatego też możliwa jest uprawa tych roślin w ogrodzie. Do mrozoodpornych gatunków można zaliczyć:
- Adiantum powabne osiąga około 60 cm wysokości i ma pierzaste niezwykle gęste liście o kształcie trójkąta. Paproć ta jest rośliną częściowo zwisającą i często występuje jako roślina okrywowa. Bardzo podobny kształt liści ma wodna salwinia pływająca, którą spotkać można w stawach i oczkach wodnych. Niekropień wytwarza długie kłącza i najczęściej sadzona jest na murkach i skalniakach. Do jej uprawy potrzebna jest żyzna i przepuszczalna gleba. Mimo swojej mrozoodporności paprotka w okresie zmiennej wiosny i częstej zmiany temperatur należy okryć włókniną. Mimo to ta ogrodowa roślina w ciągu zimy nie potrzebuje zainteresowania ani specjalnych zabiegów.
- Adiantum stopowate osiąga od 30 do 60 cm. Posiada gęsty, wzniesiony pokrój i ażurowe liście. W górnej części listki zawieszają się na zewnątrz, tworząc tym samym ciekawą i ażurową kopułę. Paproć ta tworzy krótkie kłącza. Do wzrostu potrzebuje półcienistego lub cienistego stanowiska, charakteryzującego się stałą wilgotnością gleby. Podobnie jak poprzedniczka nie wymaga okrywania na zimę, jednak wiosną szczególnie młode pędy powinny zostać pokryte włókniną, ponieważ są narażone na wahania temperatur.
Zarówno adiantum powabne, jak i adiantum stopowate można spotkać w otoczeniu takich pięknych roślin jak rodgersja, która podobnie jak paprocie lubi cieniste i wilgotne stanowiska. Często pojawiają się również w zacienionej części ogrodu graniczącej ze stawem Mimo tego, że paproć lubi wilgotną glebę, nie znajdziemy jej bezpośrednio przy zbiorniku wodnym, chyba że ze stawem graniczy ogród skalny zapewniający roślinie odpowiedni drenaż. Paproć ładnie wygląda w otoczeniu żółtych kwiatków, które posiada kocanka włoska. Niestety kocanka jest rośliną jednoroczną w naszym klimacie, aby przedłużyć jej życie, można sadzić ją w donicy do gruntu, a na zimę przenosić do ogrzewanego pomieszczenia. Sprawdź także ten artykuł na temat uprawy niekropienia.
Rozmnażanie paproci
Adiantum można rozmnażać przez wysiew zarodników. To najprostszy sposób na uzyskanie młodych sadzonek, jednak trzeba pamiętać, że roślina, która wykiełkuje, będzie potrzebowała czasu na osiągnięcie docelowej wysokości. W pierwszym roku po wysiewie roślina będzie dużo mniejsza.
Ta ogrodowa roślina rozmnażać może się również przez podział bryły korzeniowej. Choć tu należy nadmienić, że przez podział rozmnożyć możemy również domowe paprotki. Wiosną wystarczy tylko dokonać podziału i przesadzić rośliny do żyznego i wilgotnego podłoża.
Adiantum jako kwiat jest niesłychanie reprezentatywny, dlatego warto walczyć o wzrost tej rośliny i uprawiać dostępne odmiany zarówno w ogrodzie, jak i w domu.