Nazwa rośliny
Aronia czarna (łac. Aronia melanocarpa) znana też jako aronia czarnoowocowa
Systematyka
różowate > aronia > aronia czarna

Aronia czarna - uprawa, pielęgnacja, właściwości lecznicze owoców aronii

Aronia czarna, to krzew owocowy pochodzący z Ameryki Północnej, który zdobywa coraz większą popularność w krajach europejskich. Nic dziwnego, że aronia zadomowiła się ona w naszych ogrodach, jest bowiem rośliną niezwykle łatwą w uprawie. Jej niewielkie wymagania, duża mrozoodporność oraz nieocenione walory zdrowotne i lecznicze sprawiają, że coraz więcej amatorów ogrodnictwa sadzi tę roślinę na swoich działkach.

Jeśli interesuje cię także nalewka z aronii, przepisy na nią znajdziesz w tym artykule.

Uprawa aronii czarnej na działce i w ogrodzie

Sadzenie aronii – terminy i stanowisko

Aronia czarna to niewymagający, odporny na mróz krzew z rodziny różowatych. W przyrodzie występują dwa gatunki aronii – czarna i czerwona, ale tylko aronia czarna nadaje się do spożycia i to ten gatunek najczęściej spotykamy na działkach i w ogrodach.

Najlepszą porą na sadzenie aronii jest jesień - październik i listopad. Posadzone w tym terminie krzewy mają najlepsze warunki (temperatura, wilgotność podłoża) do prawidłowego ukorzenienia się i dalszej wegetacji.

Sadzenie aronii można rozpocząć również wczesną wiosną, jednak termin ten jest mniej korzystny. Aronia czarna bowiem wcześnie wchodzi w okres wegetacji, a wiosenne sadzenie może utrudnić dobry jej rozwój. Jeśli interesuje cię także uprawa wiśni w ogrodzie, porady na jej temat znajdziesz w tym artykule.

Aronia posiada niezwykłą zdolność przystosowania się do różnych warunków, dlatego uprawa aronii nie stwarza żadnych problemów. Najlepiej owocuje posadzona w pełnym słońcu, ale toleruje również środowisko półcieniste, a nawet cieniste (jednak wówczas ma mniej owoców).

Krzewy aronii dorastają do wysokości ok. 2 metrów, dlatego warto zaplanować dla nich przestronne stanowisko. Idealnym miejscem na sadzenie aronii będą duże ogrody i większe działki.

Wymagania glebowe dla krzewu aronii

Krzew aronii posiada niewielkie wymagania glebowe. Najlepiej czuje się w podłożu piaszczysto - gliniastym, żyznym, przepuszczalnym i wilgotnym. Niemniej jednak aronia czarna poradzi sobie prawie w każdych warunkach, dlatego polecana jest w miejsca, gdzie inne krzewy owocowe, ze względu na wysokie wymagania glebowe, nie będą rosły.

Uprawa aronii najlepiej sprawdza się na glebach, których odczyn jest obojętny lub lekko kwaśny. Dlatego od czasu do czasu warto wyściółkować ziemię wokół krzewu korą sosnową. Pozwoli to zakwasić podłoże, a dodatkowo ochroni roślinę przed nadmierną utratą wody i zachwaszczeniem. Odpowiednie przygotowanie gleby przed posadzeniem krzewów to nieodzowny element, aby uprawa aronii przyniosła oczekiwane korzyści. Najważniejszą rzeczą jest oczyszczenie ziemi z chwastów, bowiem aronia czarna jest na nie szczególnie wrażliwa. Uprawa aronii na zachwaszczonym terenie opóźnia owocowanie krzewów.

Do prawidłowego wzrostu i owocowania aronia nie potrzebuje zbyt dużo wilgoci. Dlatego uprawa aronii nie wymaga regularnego podlewania (poza okresem suszy).

Owoce aronii czarnej - zbiór

Owoce aronii są niewielkie ciemne i kuliste. Zebrane w kiście, tworzą efektowną dekorację krzewu.  Aronia czarna rozpoczyna owocowanie już w pierwszym roku po posadzeniu. Owoce aronii nadają się do zbioru od połowy sierpnia, gdy wszystkie owoce są dobrze wybarwione i wykształcone. Jeśli interesuje cię także uprawa moreli, przeczytaj ten artykuł.

Zbiór można rozpocząć wówczas, kiedy liście aronii zaczynają przybierać czerwoną barwę, i kontynuować nawet do pierwszych przymrozków. Przemrożenie owoców poprawia ich walory smakowe, niwelując charakterystyczną dla nich goryczkę. Dojrzałe owoce aronii nie opadają, dlatego bez obaw mogą być dłużej pozostawione na krzaku.

Owoce aronii zebrane w późniejszym terminie mają również wyższą zawartość cukrów, przez co są słodsze i smaczniejsze. Warto więc poczekać ze zbiorem owoców jak najdłużej.

Aronia czarna – popularny krzew o niezwykłych walorach dekoracyjnych

Aronia to wspaniały krzew, który oprócz funkcji użytkowych, posiada również bardzo cenne walory estetyczne. Wiosną na krzewie pojawiają się piękne białe kwiaty zebrane w baldachy, które przez dwa tygodnie, zazwyczaj do drugiej połowy maja, są prawdziwą ozdobą każdego ogrodu. Późnym latem natomiast liście aronii przepięknie przebarwiają się na kolor bordowy, ceglasty lub pomarańczowy, co daje niezwykły efekt wizualny.

Zmieniający się w czasie całego sezonu wygląd aronii, pozwala stosować ją jako krzew ozdobny.  Liście aronii utrzymują się na roślinie aż do przymrozków i stanowią doskonałą dekorację działki i ogrodu.

Aronia czarna – pielęgnacja krzewu i nawożenie

Jednym z podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych aronii jest cięcie. Po posadzeniu krzewu, jego pędy należy przyciąć o 1/3, w celu lepszego krzewienia się rośliny. W kolejnych latach, wycinamy pędy słabe, pokładające się i krzyżujące. Usuwamy również ich nadmiar, aby nadać roślinie odpowiedni pokrój i zapewnić dostęp światła do wnętrza krzewu. Występowanie zbyt dużej ilości pędów negatywnie wpływa na kwitnienie, a w rezultacie na owocowanie. Jeśli interesuje cię także uprawa malin w ogrodzie, porady znajdziesz w tym artykule.

Wykonując zabieg cięcia aronii, warto pamiętać, że krzew najlepiej owocuje na pędach 2-6 letnich, dlatego należy wycinać również pędy stare, które wytwarzają mniej owoców. Dokonując cięcia, możemy także zmniejszyć wielkość krzewu, co ma ogromne znaczenie w niewielkich ogródkach, w których nie możemy dopuścić do nadmiernego rozrostu aronii. Najlepszą porą na wykonanie cięcia jest wczesna wiosna lub późna jesień, kiedy krzew nie znajduje się w fazie intensywnego rozwoju.

Nawożenie to kolejny zabieg o którym nie powinniśmy zapominać przy uprawie aronii. Jednak ze względu na to, że aronia jest rośliną niezbyt wymagającą, nie potrzebuje zbyt intensywnego nawożenia. Dla prawidłowego wzrostu wystarczy wiosenne dokarmienie rośliny nawozem organicznym bądź mineralnym. Jesienią natomiast można zastosować nawóz fosforowy i potasowy, aby lepiej przygotować roślinę do zimowania.

Owoce aronii – właściwości lecznicze i zdrowotne

Najlepsze przetwory z aronii

Aronia czarnoowocowa to krzew o bardzo wartościowych owocach, które posiadają niezwykłe właściwości lecznicze. Owoce aronii są bogactwem witamin i łatwo przyswajalnych sadników odżywczych, które mają bardzo wszechstronne działanie.

Ze względu na swój cierpki smak, owoce aronii nie nadają się do bezpośredniego spożycia, ale są idealne na domowe przetwory. Z powodzeniem możemy je przetwarzać i przyrządzać z nich doskonałe soki, nalewki, dżemy, konfitury czy galaretki.

Owoce aronii czarnej, nawet po przetworzeniu, nie tracą swych składników odżywczych. Również ich działanie lecznicze jest niezmienne, dlatego warto robić przetwory z aronii i cieszyć się ich cennymi właściwościami.

Sok z aronii - poznaj jego działanie i cudowne właściwości lecznicze

Sok z aronii to jeden z najpopularniejszych przetworów, jaki możemy wykonać z owoców tego krzewu. Dzięki bogactwu witamin (C, E, PP oraz B1, B2 i B6) i składników mineralnych ( żelazo, wapń, jod miedź, mangan, boru), sok z aronii jest niezastąpionym dodatkiem do naszej diety zwłaszcza zimą. Pomaga on podnosić odporność organizmu i zwalczać infekcje.

Owoce aronii pomagają również w obniżaniu ciśnienia tętniczego, poprawiają ostrość widzenia i redukują poziom cukru we krwi. Zawierają także przeciwutleniacze, które zmniejszają ryzyko tworzenia się komórek nowotworowych, poprzez zwalczanie wolnych rodników.

Sok z aronii hamuje także procesy starzenia się organizmu, działa przeciwzmarszczkowo, jak również korzystnie wpływa na wygląd i strukturę włosów, skóry i paznokci.

Nalewka z aronii – przyrządzenie i jej działanie lecznicze

Nalewka z aronii, to bardzo ceniony trunek, nie tylko ze względu na jego charakterystyczny, bogaty smak, ale również na działanie prozdrowotne. Przepisów na wykonanie nalewki z aronii jest bardzo wiele. Najprostszym ze sposobów jest zasypanie przemrożonych owoców cukrem i po 3-4 - dniach zalanie całości spirytusem. Po miesiącu wystarczy oddzielić trunek od owoców i przefiltrować nalewkę przez gazę. Ten przepis na przetwory z aronii zasługuje na uwagę ze względu na wartości odżywcze.

Nalewka z aronii, podobnie jak sok z aronii, posiada szereg właściwości leczniczych. Skutecznie podnosi odporność organizmu i doskonale rozgrzewa w chłodne zimowe wieczory. Obniża też ciśnienie krwi, a także dba o ściany naczyń krwionośnych, dzięki czemu zapobiega odkładaniu się w nich cholesterolu.

Aronia to krzew o niezliczonych walorach i właściwościach. Pięknie przebarwiające się liście aronii oraz urocze kwiaty, czynią z niej niezwykłą dekoracją ogrodów o każdej porze roku. Jej owoce, które mają doskonałe działanie lecznicze, wzmacniają odporność organizmu i dostarczają mu cennych witamin i składników mineralnych. Dlatego nie sposób pominąć tej rośliny przy projektowaniu naszych ogrodów.

Wygląd aronii czarnej

Pochodzenie:
wschodnie regiony Ameryki Północnej
Roczne przyrosty:
40 cm - 50 cm
Maksymalna wysokość:
100 cm - 200 cm
Maksymalna szerokość:
100 cm - 200 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
5 lat


Pokrój aronii czarnej:
rozkrzewiony, rozgałęziony, łukowato wygięty, wzniesiony, gęsty
Kolor kwiatów:
biały
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
jajowate
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla aronii czarnej

Termin sadzenia:
marzec, kwiecień, październik, listopad
Rozstaw przy sadzeniu:
150 cm - 350 cm
Sposób rozmnażania:
sadzonki pędowe, podział, nasiona


Stanowisko:
Gleba:
gliniasta, przepuszczalna, próchniczna, żyzna, piaszczysta
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Nadaje się na:

Pielęgnacja aronii czarnej

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy należy przycinać?
Dobrze znosi przycinanie.
Należy wykonywać każdego roku cięcie prześwietlające i sanitarne, a co 2-3 lata cięcie odmładzające (jednorazowo nie więcej niż 1/4 pędów głównych krzewu).
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy. Nawozić raz w miesiącu.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni.
Aronia wymaga nawadniania przede wszystkim w okresach suszy, regularne i intensywne podlewanie nie jest konieczne.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
Typ pożytku:
owoce
Termin zbiorów:
wrzesień
ikona podziel się Przekaż dalej
Przepisy kulinarne: