Babka zwyczajna - opis, występowanie, właściwości, zastosowanie

Babka zwyczajna - opis rośliny

Babka zwyczajna - gdzie występują te zioła

Babka zwyczajna - Plantago major, znana jest pod wieloma nazwami. Nazywana bywa babką pospolitą, babką szerokolistną, babką okrągłolistną, babką większą. Ponadto babką lekarską - ze względu na swoje właściwości lecznicze. Warto wiedzieć, że babka zwyczajna, podobnie jak babka owalna (babka wąskolistna), zalicza się do rodziny babkowatych - Plantaginaceae. Dawniej używano nazw takich jak np. babka świętojańska, krwi ogon, czy pięć żyłek.

Babka szerokolistna to roślina, która naturalnie rośnie na terenie Azji oraz Europy. Natomiast z biegiem lat została ona rozpowszechniona również na innych miejscach. Dlatego też spotkać ją możemy aż na innych kontynentach, między innymi w Ameryce Północnej, gdzie jest bardzo pospolita.

Warto wspomnieć także o tym, że babka okrągłolistna, tak jak babka owalna, to rośliny rodzime, które występują na terenie całej Polski. Babka większa najlepiej czuje się na tzw. zadeptywanych podłożach, ale spotykamy ją również na żyznych glebach, w uprawach rolnych, gdzie traktowana jest jako chwast. Możemy spotkać ją na łąkach, przydrożach, a nawet wysypiskach.

Plantago major - opis liści, kwiatów i nasion

Zanim przejdziemy do zastosowania babki zwyczajnej, powinniśmy wiedzieć, że wygląda ona podobnie do babki owalnej. Natomiast między nimi występuje jeden znaczący element, dzięki któremu rozpoznamy te dwa gatunki, a jest nim liść. Babka lekarska, jak zwrotnica, jest rośliną niską. Dorasta ona do około 5-30 cm wysokości. Zależy to od rodzaju podłoża.

Łodyga tej rośliny jest silnie skrócona. Natomiast ważne jest to, że w okresie kwitnienia, babka okrągłolistna wykształca dodatkowo 1-3 kwiatonośne łodygi, które są bezlistne, wzniesione i skąpo owłosione. Kwiaty zbierają się w walcowate kłosy i nie wyglądają atrakcyjnie. Ich barwa jest żółto-zielona. Babka większa, podobnie jak calla i zwrotnica zakwita w okresie VI i kwitnie do X. Natomiast calla kończy swoje kwitnienie w VII, a zwrotnica w VIII/IX.

Ważnym elementem są tutaj liście, które skupione są w różyczkach. Ich blaszka jest szerokojajowata, prawie okrągła, skąd właśnie wzięła się nazwa babki okrągłolistnej. Blaszka liściowa może być naga lub lekko owłosiona i skąpo ząbkowana lub całobrzega, a jej nasada jest sercowata lub lekko zaokrąglona.

Musimy wspomnieć także o owocach, które mają postać jajowatej puszki, w której znajdują się nasiona. W jednym owocu może znaleźć się 6 -10 nasion. Nasiona mogą być lekko kanciaste lub owalne. Ich powierzchnia jest pomarszczona i matowa, a barwa jasno lub ciemnobrunatna. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat babki lancetowatej?

Babka pospolita - zastosowanie i właściwości lecznicze zioła

Babka szerokolistna - jakie zastosowanie ma ta roślina polna

Kiedy zapoznaliśmy się już z opisem babki zwyczajnej - Plantago major, możemy przejść do jej zastosowania i wykorzystania w lecznictwie. Nie bez powodu babka pospolita znana jest również jako babka lekarska. Otóż w Chinach znana i wykorzystywana jest już od bardzo wielu lat jako roślina lecznicza.

Wiedzmy o tym, iż babka zwyczajna - Plantago major, podobnie, jak calla - Zantedeschia, to roślina jadalna. Jadalną częścią są liście, które mogą być używane w postaci suszonej, ale i surowej. Surowe liście wykorzystuje się do sałatek, natomiast z suszonych liści przygotowywany jest napar.

Zanim przejdziemy do właściwości leczniczych i działania babki szerokolistnej, powinniśmy wiedzieć, że surowcem lekarskim są liście rośliny. Możemy je znaleźć pod łacińską nazwą, która brzmi Folium Plantaginis majoris. Liście rośliny zbiera się w okresie od V do IX i wtedy właśnie suszy się je w temperaturze 40^oC.

Działanie ziela babki wykorzystywane w lecznictwie

Babka zwyczajna to pospolite zioło, które rośnie praktycznie wszędzie. Właśnie z tego powodu warto dowiedzieć się tego, jakie ma ono działanie i w czym może pomóc. Dodatkowo powinniśmy wiedzieć o tym, że niektóre specyfiki z babki pospolitej możemy przygotować samodzielnie w domu.

Zacznijmy od tego, że babka większa to roślina, która zawiera w sobie duże ilości witaminy C, witaminy K, potasu, związków mineralnych, ale również ma w sobie flawonoidy, garbniki, związki triterpenowe, glikozydy irydoidowe oraz związki śluzowe. Roślina ta wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, antyoksydacyjne, wykrztuśne oraz osłaniające przewód pokarmowy.

Wyciągi z liści babki, dzięki związkom śluzowym mają właściwości osłaniające, a także dzięki irydoidom i garbnikom, właściwości przeciwzapalne. Te właściwości wykorzystywane są w chorobach przewodu pokarmowego, ale również w stanach zapalnych gardła, czy zapaleniu oskrzeli. W medycynie ludowej liście tej rośliny wykorzystywano do leczenia m.in. ukąszeń owadów, przy niedużych zranieniach, ropiejących ranach, owrzodzeniach. Dzięki czemu liczne problemy skórne goiły się szybciej.

Obecnie babka zwyczajna stosowana jest przede wszystkim, jako środek wykrztuśny. Syropy na bazie tej rośliny podawane są w celu zmniejszenia duszącego nas kaszlu. Dodatkowo korzystają z nich osoby, które mają problemy z zapaleniem zatok, katarem, czy nawet alergią oraz katarem siennym. Napary na bazie babki chronią błony śluzowe i naczynia krwionośne. Warto wspomnieć również o tym, że ziele babki pospolitej pomaga ochronić nasz organizm przed bakteriami, wirusami, a nawet nowotworami. Dodatkowo stosuje się je przy stanach zapalnych układu oddechowego i moczowego, wrzodach żołądka, biegunce czy nieżytach żołądka.