Kapusta właściwa rzepa

Biała rzepa w ogrodzie - sadzenie, uprawa, właściwości

Biała rzepa, wbrew pozorom to nie to samo, co biała rzodkiew. Rzepa to warzywo, które po krótkim okresie zapomnienia wraca do łask. Liczne właściwości lecznicze oraz wartości odżywcze, a przy tym łatwa uprawa sprawiają, że warzywo to jest coraz częściej uprawiane w przydomowych ogródkach, a różnorodne przepisy kulinarne wykorzystują jego smak do urozmaicenia codziennej diety.

Porady i inspiracje na temat uprawy także innych warzyw zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Opis i charakterystyka białej rzepy

Rzepa biała a biała rzodkiew – opis

Biała rzepa jest uprawiana przez ludzi od bardzo wielu lat. Przez pewien czas pozostawała warzywem zapomnianym, jednak ostatnio na nowo wraca do łask dzięki posiadanym licznym właściwościom leczniczym. Często biała rzepa i biała rzodkiew są ze sobą mylone, jako jedno i to samo warzywo. Tymczasem rzepa biała ma kształt bulwy, zaś biała rzodkiew (raphanus sativus var. Longipinnatus) zwana również rzodkiewką japońską, jest podłużna i przypomina bardziej przerośniętą pietruszkę. Niemniej oba warzywa poza kolorem łączy bogactwo witamin oraz duża zawartość wartości odżywczych czy w końcu posiadanie wielu właściwości leczniczych. Warto zatem zatrzymać się nad tym warzywem oraz przemyśleć jego uprawę we własnym ogrodzie. A może zainteresuje cię także uprawa batatów?

Biała rzepa - charakterystyka

Rzepa biała (brassica rapa), podobnie jak brokuł czy brukselka należy do rodziny warzyw kapustowatych. Warzywo to nie rośnie dziko, więc znane jest jedynie z uprawy. Do Europy przywędrowało z Pakistanu, a znane było już w czasach starożytnej Grecji i Rzymie. Najbardziej popularny jest korzeń białej rzepy, ale należy pamiętać, że również młode liście tego warzywa nadają się do jedzenia. Nie bez znaczenia jest skojarzenie, jakie to warzywo niesie ze sobą. Krzepa i siła, które często są przypisywanej białej rzepie wywodzą się z bogactwa witamin oraz składników pokarmowych, których poziom w rzepie jest bardzo wysoki. Dlatego nie tylko ludzie korzystają z tego bogactwa, ale również zwierzęta hodowlane, które są dokarmiane białą rzepą. Bulwy rzepy białej mają charakterystyczny ostry smak, a jak sama nazwa wskazuje są białe, chociaż w zależności od odmiany w górnej części mogą być przebarwione na różowo, czerwono lub czarno. Warzywo to w smaku przypomina rzodkiewkę dlatego bardzo często rzepa biała i biała rzodkiew są ze sobą utożsamiane.

Uprawa rzepy białej

Uprawa rzepy białej nie należy do zbyt skomplikowanych czy wymagających wielu zabiegów pielęgnacyjnych między innymi dlatego hodowane jest głównie na terenie Europy, w tym również w Polsce. Jej niezwykłe właściwości lecznicze oraz wartości odżywcze, a przy tym niewymagająca uprawa i dobre przystosowanie do naszych warunków klimatycznych sprawiają, że właściwie nic nie stoi na przeszkodzie, aby uprawa rzepy białej została ponownie rozpowszechniona w Polsce. Warzywo to obecnie jest hodowane nie tylko ze względu na białe, ostre w smaku bulwy, ale również na wartościową zieleninę.

Rzepa biała może być również uprawiana ze względu na zieleninę. Liście rzepy bowiem posiadają równie wiele składników odżywczych co bulwy. Taka rzepa jest również łatwa w uprawie, lubi dłuższe i chłodniejsze, jesienne dni. Staje się wtedy krucha i słodsza, a po każdym zbiorze wyrasta porcja nowych liści. Dzięki temu zbiory są możliwe do pierwszych przymrozków, a czasem nawet dłużej. Warzywo to może być również uprawiane w celu pozyskania liści wiosną, ale trzeba je posadzić bardzo wcześnie, aby miało czas, na rozwój przed wystąpieniem długich, ciepłych dni. Wtedy bowiem szybko zaczyna wytwarzać kwiaty i nasiona, zamiast nowych liści, a w smaku staje się ostre i gorzkie. Jeśli interesuje cię także sadzenie i uprawa truskawek, przeczytaj ten artykuł.

Jakie wymagania stawia uprawa rzepy białej?

Rzepa biała oraz rzodkiew biała są do siebie podobne pod względem wyglądu, ale również jeśli chodzi o wymagania uprawowe. Uprawa obu warzyw nie jest zbyt wymagająca, nie wymusza spełnienia wielu zabiegów pielęgnacyjnych, a przy wszystkich właściwościach warta jest pracy i poświęcenia. Stąd rzepa biała, podobnie jak biała rzodkiew coraz częściej goszczą na naszych grządkach oraz talerzach. Jak każda roślina, również rzepa posiada pewne minimalne wymagania uprawowe, które są niezbędne, aby jej uprawa w ogóle doszła do skutku.

Najodpowiedniejsze stanowisko do uprawy rzepy

Rzepa biała do prawidłowego rozwoju potrzebuje widnych stanowisk, ale nie toleruje zbyt wysokiej temperatury oraz mocnego słońca, dlatego najlepsze pod jej uprawę jest miejsce półcieniste. Niektóre źródła podają, że mogą to być nawet stanowiska chłodniejsze, ponieważ rzepa dobrze znosi mniej słoneczne dni. Uprawa rzepy powinna odbywać się najlepiej w trzecim roku po oborniku. Ponadto nie powinno się jej siać na tym samym miejscu po sobie ani po innych roślinach z rodziny kapustnych.

Rzepa biała - na jakiej glebie ją uprawiać?

Uprawa rzepy białej wymaga gleby żyznej, piaszczysto-gliniastej lub też gliniasto-piaszczystej o obojętnym odczynie pH. Podłoże to nie może być zakwaszone, nie powinno być również suche, ponieważ rzepa tego nie lubi. Ponadto gleba pod uprawę białej rzepy powinna być odpowiednio wilgotna, ponieważ do prawidłowego rozwoju bulw niezbędna jest woda.

Pielęgnacja rzepy białej

Biała rzepa, jak już wcześniej wspomnieliśmy jest rośliną niewymagającą wielu zabiegów pielęgnacyjnych. W zasadzie po posianiu jej w żyznej glebie i na wymaganym widnym, półcienistym stanowisku należy pilnować, aby warzywo było odpowiednio nawodnione. W sytuacji powtarzającej się suszy bowiem zgrubienia korzeniowe nie mają szansy się rozrosnąć, są małe i niewykształcone. Dlatego też zaleca się podlewać rzepę białą w przypadku braku opadów i mocno gorących dni. Trzeba jednak uważać, aby nie przelać warzywa. Najlepiej podlewać rzepę rzadziej, na przykład raz w tygodniu, ale obficie. Codzienne nawodnienie w niewielkich ilościach nie jest dobre dla rozwoju tego warzywa, a mówiąc dokładniej dla rozwoju części podziemnej rzepy. Dodatkowo warto nawozić rzepę białą podczas jej wzrostu. Idealnie nadają się do tego kompost lub obornik. Po zbiorach zaś warzywo to można przechowywać w chłodnym miejscu, w zagłębieniu z piaskiem. Jeśli interesuje cię także uprawa cebuli dymki, porady znajdziesz w tym artykule.

Jak sadzić białą rzepę?

Biała rzepa uprawiana jest zwykle z nasion, które wysiewa się bezpośrednio do gruntu w okresie od kwietnia do sierpnia. Wysiewu należy dokonać na głębokość 1-2 cm, w rzędy co 20 cm. Kiełkowanie nasion odbywa się w temperaturze 2–3 stopni Celsjusza, dlatego z powodzeniem już wczesną wiosną można zasiać rzepę przeznaczoną na zbiór liści, a niedługo po niej również rzepę, z której chce się pozyskać bulwy. Po wschodach roślin należy przerwać siewki, pozostawiając rośliny w odstępach 8-10 cm, tak aby bulwy miały miejsce na rozrost. Tak posiane warzywo można zbierać już po około ośmiu tygodniach od wysiewu.

Właściwości lecznicze oraz wartości odżywcze białej rzepy

Wartości odżywcze

Poza właściwościami leczniczymi, biała rzepa posiada również cenne wartości odżywcze, o których nie można zapomnieć wymieniając zalety spożywania tego warzywa. Przede wszystkim jest to warzywo, które kojarzy się z siłą i krzepą, otóż bardzo słusznie. Bulwy, jak i liście rzepy zawierają bowiem wiele witamin, minerałów i składników, które wzmacniają i odżywiają organizm. Znajdziemy w niej m.in. wapń, fosfor, magnez, sód, cynk, molibden, potas, witaminy z grupy B, witaminę C oraz PP, prowitaminę A czy beta-karoten. Wysoka zawartość błonnika oraz niska kaloryczność dodatkowo zachęcają do spożywania tego warzywa. Należy podkreślić, że 100 g rzepy zawiera jedynie 22 kalorie, tylko 4 g węglowodanów oraz 0 g tłuszczu. Regularne jedzenie białej rzepy pomaga zatem uzupełnić niedobory składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu oraz wzmacniających jego działanie. Godny uwagi jest przede wszystkim przepis na sok z rzepy, surówka z białej rzodkwi. Sprawdź także, jak i kiedy sadzić czosnek.

Właściwości lecznicze

Właściwości lecznicze oraz wartości odżywcze białej rzepy to jeden z głównych powodów, obok smaku i łatwości w uprawie, które powodują powrót do łask tego warzywa. Rzepa biała, podobnie jak biała rzodkiew to istny cud, jeśli chodzi o posiadane składniki odżywcze, a przy tym jest niskokaloryczna, więc z powodzeniem można schrupać kilka takich warzyw dziennie. Do najważniejszych właściwości leczniczych zalicza się m.in.:

• Stanowi bombę witaminową, dzięki wysokiemu poziomowi witaminy C zawartej w bulwach oraz A i E, a także beta-karotenu w liściach.
• Wysoki poziom antyoksydantów zwiększa sprawność układu odpornościowego.
• Działa bakteriobójczo.
• Wspomaga w walce z przeziębieniem, łagodzi suchy kaszel.
• Posiada właściwości przeciwzapalne, dzięki zawartości witaminy A, C i K, dzięki czemu minimalizuje ryzyko zawału serca oraz zapalenia stawów.
• Jest moczopędna.
• Wzmacnia osłabione włosy, hamuje ich wypadanie, przyspiesza porost włosów oraz pomaga w walce z łupieżem i łojotokiem
• Posiada wysoką zawartość błonnika, a przy tym jest niskokaloryczna, stąd polecana jest dla osób będących na diecie.
• Zapobiega zaparciom, wspiera układ trawienny.
• Utrzymuje cukier na odpowiednim poziomie.
• Oczyszcza organizm z toksyn.
• Zawartość witaminy A, C oraz luteiny poprawia jakość widzenia.