Biedrzeniec - charakterystyka, występowanie, właściwości

Biedrzeniec (łac. Pimpinella) – charakterystyka

Biedrzeniec Pimpinella – gatunki i odmiany

Biedrzeniec to rodzina kilku ciekawych gatunków roślin. W Polsce, czy to w uprawie, czy to w stanie dzikim, pojawiają się zaledwie trzy z nich. Najbardziej popularnym jest biedrzeniec mniejszy – Pimpinella saxifraga, czyli niewysoka bylina, która razem z pędem kwiatostanowym ma maksymalnie 50 cm wysokości. Może nieco przypominać pietruszkę, jednakże ma bardzo ciekawe kwiatostany – złożone z ogromnej ilości drobnych kwiatków w białym kolorze.

Drugim gatunkiem, bardzo podobnym zresztą do powyższego jest biedrzeniec wielki Pimpinella major, którego pędy są jednak znacznie większe. Roślina ma około 100 cm i jest naprawdę interesująca, wszystko za sprawą większych i wydłużonych liści. Gatunek ma kilka odmian, które można uprawiać w sklepie w celach dekoracyjnych. Najbardziej popularna z nich jest ‘Rosea’, która ma ładne, różowe, drobne kwiaty. Jego kwiatostany są podobne do tych, które ma kokoryczka. Oba wymienione gatunki mają właściwości lecznicze.

W uprawie można spotkać także biedrzeniec anyż. Roślina ładnie się prezentuje, także ma podobne kwiatostany. Jest uprawiana na szeroką skalę ze względu na właściwości przyprawowe – smakuje lekko orientalnie, idealnie nadaje się zatem do piernika lub napojów i aromatycznych herbat. Baldachowate kwiaty powoli przekwitają, wytwarzając nasiona. To właśnie one są używane do przyprawiania roślin.

Jak rozpoznać biedrzeniec

Biedrzeniec wygląda podobnie do kopru, a trochę jak pietruszka. O ile biedrzeniec anyż kojarzy się raczej z tym pierwszym, o tyle biedrzeniec mniejszy i wielki prezentują się trochę jak pietruszka. Wytwarzają pierzaste liście, które pojawiają się na grubej, pustej łodydze. Są ciemnozielone, błyszczące i mocno wycinane, dość ozdobne.

Na szczycie pędów pojawiają się ładne kwiaty. Zawsze układają się w baldachy – dość duże, gęsto złożone z drobnych kwiatuszków. Roślina jest szczególnie ładna w okresie kwitnienia, kiedy to ma białe lub różowe kwiaty. Kwiat utrzymuje się przez czerwiec i lipiec i w tym czasie wabi owady, zwłaszcza pszczoły. Potem z nich zawiązują się nasiona. Owoc można zbierać, jeśli oczywiście zdążysz – najczęściej jest roznoszony przez wiatr, ponieważ szybko się osypuje przy najmniejszym poruszeniu.

Biedrzeniec – występowanie

Biedrzeniec anyż to roślina, która częściej pojawia się w uprawie niż w warunkach naturalnych. Zioła można uzyskać także we własnym ogrodzie. Jednakże pozostałe gatunki – biedrzeniec wielki i mniejszy – można łatwo znaleźć w warunkach naturalnych. Rośnie na łąkach i w moczarach. Lubi zarośla.

Biedrzeniec pojawia się na całym niżu i wyżu, a także w lasach górskich aż po piętro subalpejskie. Nie można nazwać go pospolitym chwastem, nie jest bowiem bardzo uciążliwy. Ale szybko się rozprzestrzenia, ponieważ owoc, czyli nasiona, łatwo się roznoszą wraz z wiatrem. Kwiat lubi gleby obojętne, zasobne i wilgotne i tam szybko rośnie.

Biedrzeniec – właściwości lecznicze i zastosowanie

Biedrzeniec – właściwości

Biedrzeniec anyż to przyprawa o najszerszym zastosowaniu leczniczym. Raczej nie uprawia się go w ogrodzie na rabatach ani w doniczkach, więc takie rośliny jak karmnik ościsty, kokoryczka czy akant nie będą dla niego towarzystwem. Można bez problemu kupić go w sklepie. Jest to środek, który skutecznie stymuluje gruczoły górnych dróg oddechowych, co ułatwia wydalanie wydzieliny w płucach. Stosuje się go także w zapaleniach pęcherza moczowego i kamicy moczowej, a także poprawia perystaltykę jelit. Niektóre panie stosują zioła z dodatkiem anyżu do pobudzenia laktacji.

Biedrzeniec wielki i mniejszy także mają działanie lecznicze. Zwłaszcza wykazuje je biedrzeniec wielki. Jego liście są jadalne i można wykorzystywać je do robienia sałatek i tym podobnych dań. Zioła mają silny wpływ na układ oddechowy – ułatwiają wykrztuszanie i pomagają w zwalczaniu przeziębień i kaszlu. Stosuje się go w razie astmy i chrypki. Może także wpływać na działanie układu moczowego – wszelkie przeziębienia, bóle pęcherza, nawet kamica nerkowa, kwiat, a raczej jego korzeń, mają naprawdę szerokie zastosowanie i świetnie sprawdzają się w wielu sytuacjach. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o ziołach i roślinach leczniczych.

Jak stosować biedrzeniec

Biedrzeniec anyż jest uprawiany dla nasion. Wykonuje się z nich zioła, które dodaje się do jedzenia jako interesującą przyprawę, jednakże można także robić z nich napar o działaniu leczniczym. Podaje się go w razie kaszlu i zapaleniu pęcherza. Dodanie niewielkiej ilości roztartych nasion do dań może ułatwić trawienie i pozwolić na oczyszczenie jelit. Można dodawać go zwłaszcza w przypadku tłustych dań i zawiesistych sosów o orientalnym charakterze.

Biedrzeniec wielki stosuje się jednak nieco inaczej. Częściami leczniczymi są liście i korzenie. Je się je w postaci przyprawy lub robi się napary. Liście służą do przygotowania suszu, natomiast wysuszone korzenie ściera się na proszek. Herbatka z obu części rośliny jest idealna na kaszel, przeziębienie i chrypkę. Można po nią sięgać za każdym razem, kiedy tylko poczujesz się niewyraźnie lub poczujesz drapanie w gardle.

Biedrzeniec (łac. Pimpinella) – uprawa i zbiór

Biedrzeniec w ogrodzie – rozmnażanie i pielęgnacja

Biedrzeńce można uprawiać w ogrodzie. Rozmnaża się je z nasion, które łatwo się osypują. Jednoroczny gatunek, czyli anyż wysiewa się prosto do gruntu – najlepiej w kwietniu. Następnie należy przerwać siewki, ponieważ roślina powinna być większa. W okresie wiosennym wysiewa się także inne gatunki biedrzeńców, chociaż te dobrze rozmnażają się także z podziału i rozsadzania kęp, które mają tendencje do zagęszczania i rozprzestrzeniania się. Rośliny sadzi się wiosną.

Należy wybrać dla nich słonecznego stanowiska. Lubi gleby lekkie i żyzne. Jeśli chcesz, by roślina naprawdę dobrze się rozwijała, zapewnij jej podłoże umiarkowanie wilgotne, najlepiej wapienne, bez zastoisk wodnych. To ziemia, w której biedrzeniec zawsze rośnie w warunkach naturalnych. Można posadzić go na rabatach, w końcu także zdobi swoimi kwiatami. Dobrym towarzystwem dla niego będzie na przykład karmnik ościsty, także kępiasta roślina o ładnych, żółtych kwiatuszkach.