Bonsai

W domu czy w mieszkaniu zazwyczaj uprawiamy różne gatunki kwiatów. Często są to też kaktusy czy inne sukulenty. Nie są to jedyne możliwości do wyboru. Ciekawą alternatywą dla klasycznych roślin będzie drzewko bonsai. Mimo tego, że taka forma uprawy jest dość wymagająca. Bonsai to sztuka formowania roślin, której zdecydowanie warto się przyjrzeć.

Charakterystyka sztuki bonsai – jak pielęgnować rośliny?

Bonsai z japońskiego oznacza roślinę rosnącą w płaskim pojemniku. Jest to nazwa sztuki miniaturyzowania drzew i krzewów. Różne rodzaje tych roślin uprawia się w dokładnie dobranych, płaskich pojemnikach. Możliwa jest hodowla w domu jak i poza nim. Efekt miniaturyzacji osiąga się poprzez specjalną formę przycinania i pielęgnacji. Wbrew obiegowej opinii, drzewko bonsai nie jest genetycznie modyfikowane by osiągać niewielkie rozmiary. Nie trzeba też kupować żadnych specjalnych gatunków. Wystarczą dobrze znane krzewy, trzeba tylko wiedzieć jak pielęgnować. Sztuka bonsai wywodzi się z Chin, choć jest kojarzona z Japonią. W kraju kwitnącej wiśni została wprowadzona do tradycji w VIII wieku n. e.

Małe drzewko czy krzew bonsai uzyskuje się poprzez kilka zabiegów. Bardzo ważne jest regularne cięcie, które ma na celu utrzymanie pożądanej wielkości rośliny. W pierwszych latach uprawy trzeba nadać drzewku wybrany kształt. Kolejne cięcia mają na celu zachowanie tego stanu. Co ciekawe, od czasu do czasu trzeba też skracać korzenie. Kolejnym zabiegiem jest drutowanie. Przeprowadza się je by pędy ułożyły się tak jak tego chcemy. Tu najważniejsze jest to by usunąć drut nim zacznie wrastać w gałęzie. Dla sztuki bonsai istotne jest też odsłanianie korzeni drzewka. W ten sposób będzie ono wyglądało na starsze.

Istnieje spora liczba stylów formowania drzewka. Jednym z podstawowych jest chokkan. Taki krzew bonsai jest wyprostowany i regularny. Gałęzie przybierają kształt piramidy. Ciekawa jest też hodowla w domu drzewek w stylu moyogi. Tu również mamy kształt piramidy, lecz pień nie jest prosty. Tymczasem odmiana hokidachi przypomina drzewo z rozłożystą, miotlastą koroną. To tylko niewielki wycinek większej ilości stylów. By wymienić i opisać jak pielęgnować je wszystkie należałoby stworzyć osobny artykuł.

Jak już wspomnieliśmy, małe drzewko bonsai nie musi powstawać z jakiegoś specjalnego gatunku. Można spokojnie wykorzystać dobrze znane rośliny ogrodowe. Najlepiej takie, których liście nie osiągają zbyt dużych rozmiarów. Sporą popularnością cieszy się drzewko bonsai z fikusa. Przez większą część roku możliwa jest jedynie hodowla w domu lub w mieszkaniu. Doniczkę na zewnątrz wystawia się tylko w lecie, gdy temperatura przekroczy 15°C. Fikus najlepiej czuje się na nasłonecznionym stanowisku. Do tego lubi wysoką wilgotność powietrza.

Cenione gatunki bonsai reprezentuje klon palmowy. Pochodzi z Japonii, Chin oraz Korei, zatem idealnie nadaje się na małe drzewko w mieszkaniu jak i poza nim. Cechą charakterystyczną tego klonu są liście. Zazwyczaj pięcioklapowe, przypominają ludzką dłoń. Kora młodych roślin jest zielona lub czerwonawa. Z wiekiem staje się jasnoszara lub szarobrązowa. Klon palmowy w formie bonsai preferuje nasłonecznione stanowiska. W okresie wzrostu potrzebuje codziennego podlewania. Młode pędy można przycinać cały rok. Starsze skraca się przy silnym wzroście w lecie, lub jesienią.

Dwa powyższe rodzaje roślin to nie jedyne propozycje. Drzewko bonsai powstanie również z wiązu drobnolistnego. Jego naturalnym środowiskiem są tereny południowo-wschodniej Azji. Co ciekawe, drzewo rosnące dziko osiąga 25 metrów wysokości. Bonsai z tego wiązu wyrośnie zarówno w pełnym słońcu jak i półcieniu. Okazy kupione do wnętrza domu można wystawić na zewnątrz ale tylko w lecie. Natomiast w zimie doniczka musi stanąć w nieogrzewanym pomieszczeniu. W pielęgnacji ważne jest regularne podlewanie i nawożenie w okresie wegetacji.

Inne rodzaje roślin - iglasty krzew bonsai i kwiat bonsai

Czy w uprawie można spotkać iglasty krzew bonsai? Odpowiedź na to pytanie jest prosta, oczywiście, że tak. Najczęściej wybieraną rośliną jest tu jałowiec i różne jego odmiany. To zimozielony krzew należący do rodziny cyprysowatych. Warto wiedzieć, że jego hodowla w domu nie jest możliwa. Jałowiec rozwija się wyłącznie na zewnątrz, na dobrze nasłonecznionych stanowiskach. Nie jest to jedyny iglasty krzew bonsai do wyboru. Ciekawe rezultaty daje uprawa kosodrzewiny. Rośnie powoli, co jest niewątpliwym atutem. Do tego wytwarza poskręcane pędy, zatem drutowanie nie sprawia większych problemów.

W mieszkaniu mogą znaleźć się również kwitnące gatunki bonsai. Jednym z nich jest na przykład kamelia. To piękny kwiat bonsai stanowiący zjawiskową dekorację każdego wnętrza. Kolejne kwitnące okazy to między innymi azalie indyjskie, adenium arabskie czy też bugenwilla. Ten ostatni kwiat bonsai to w naturalnym środowisku pnącze. Lubi nasłonecznione stanowiska z wilgotną i żyzną glebą. Jednakże wiedząc jak pielęgnować roślinę, można z niej stworzyć dekoracyjne, miniaturowe drzewko.

Na koniec kwitnące gatunki bonsai uprawiane poza domem. Na tej liście znalazło się miejsce dla doskonale znanego drzewa, jakim jest jabłoń. Warta uwagi jest też wiśnia piłkowana, która w naturalnym środowisku dorasta do 10 metrów wysokości. Jeśli ktoś woli kwitnące krzewy, z pewnością zainteresuje się pochodzącą z Azji irgą. Jeśli zaś chodzi o urodziwy kwiat bonsai, to polecana jest azalia zwana też różanecznikiem lub rododendronem. To w zasadzie wszystkie najpopularniejsze rodzaje miniaturyzowanych roślin.