Altana ogrodowa w świetle prawa budowlanego - czy na pewno mała architektura?

Altanka ogrodowa jest czasem utożsamiana z obiektami małej architektury, na których budowę nie trzeba pozwolenia budowlanego. Jest to duży błąd, bowiem prawo budowlane mówi, że za obiekty małej architektury można uważać jedynie:

„obiekty kultu religijnego: kapliczki, krzyże przydrożne, figury;
posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej;
obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku”

Definicja altanki ogrodowej nie mieści się we wskazanych wyżej ramach - nie jest to mała architektura. Jej budowa wiąże się z koniecznością dopełnienia spraw formalnych. Sam charakter formalności zależy od rozmiarów altany, a także od jej położenia. Jest jednak jeden wyjątek...

Zgłoszenie zamiaru budowy 

Od 2015 roku zmieniły się przepisy dotyczące budowy altan ogrodowych. Od tej pory, altana ogrodowa o powierzchni 35 m2 nie wymaga pozwolenia na budowę (poprzednio górną granicą było 25 m2). Obiekty podlegające jedynie zgłoszeniu muszą posiadać wysokość do 5 metrów przy stromym dachu dwuspadowym, lub 4 metrów przy dachach innego typu. Co więcej, liczba altan nie może przekraczać dwóch, na każde 500 m2 powierzchni działki.

Altanka ogrodowa, która spełnia wszystkie z powyższych kryteriów, nie jest objęta pozwoleniem na budowę. Aby wybudować taki domek wystarczy jedynie zgłoszenie do właściwego urzędu miasta bądź starostwa powiatowego. Co ważne, w zgłoszeniu musimy określić zakres prac, sposób wykonywania robót budowlanych, a także termin ich rozpoczęcia. Jeśli posiadamy projekt altany, to warto dołączyć go jako dokumentację dodatkową. 

Po złożeniu pełnej dokumentacji pozostaje nam tylko oczekiwanie na odpowiedź urzędu. Jeśli w ciągu dwóch tygodni od daty złożenia dokumentów nie otrzymamy żadnego pisma, oznacza to, że urząd udzielił nam tzw. milczącej zgody na budowę. Po upływie owych dwóch tygodni możemy już rozpoczynać prace montażowo-budowlane.

Ogród z drewnianą altaną.
Budowa altany ogrodowej nie zawsze wymaga pozwolenia na budowę. Budowa wymaga uzyskania pozwolenia budowlanego

Pozwolenie na budowę altany

Warto zaznaczyć, że budowa altany o powierzchni przekraczającej 35 m2 wymaga uzyskania pozwolenia budowlanego. W tym wypadku sprawy formalne będą już znacznie bardziej skomplikowane. Na początek inwestor musi otrzymać warunki zabudowy. Dzięki temu dowie się, czy budowa altanki będzie w ogóle możliwa.  W drugiej kolejności trzeba przedłożyć wniosek o pozwolenie na budowę. Do wniosku dołączamy dokumentację:

  • projekt altany,
  • mapę sytuacyjno-wysokościową w skali 1:500,
  • oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
  • oświadczenia i uzgodnienia dodatkowe, wynikające z przepisów prawa lokalnego.

Pozwolenie na budowę zostanie wydane przez starostę w terminie nieprzekraczającym 2 miesięcy od daty przedłożenia dokumentacji. Zadaniem inwestora jest jeszcze powiadomienie starostwa o zamiarze rozpoczęcia budowy (tydzień przed rozpoczęciem prac).

Spełnienie powyższych wymagań formalnych jest bardzo ważne. Musimy pamiętać, że budowa bez zgłoszenia, czy tym bardziej bez pozwolenia będzie uznana za samowolę budowlaną. Wystarczy jeden donos życzliwej osoby, a nasz budynek stanie się samowolą budowlaną. Proces jego legalizacji może być dość czasochłonny, a opłata legalizacyjna kosztowna.

Czy zawsze budowa altanki wymaga pozwolenia lub zgłoszenia?

Nie zawsze. Budowa altany o powierzchni nieprzekraczającej 35 m2 i wysokości 5 metrów przy dachu stromym nie zawsze musi być zgłaszana. Budowa tego typu obiektów nie musi być zgłaszana, jeśli odbywa się na rodzinnych ogrodach działkowych. Zgłoszenia nie wymagają też lekkie pergole ogrodowe ani wiaty drewniane. Niewielkie konstrukcje przenośne (pozbawione fundamentów) nie wymagają od inwestora dopełniania żadnych formalności. Ta sama zasada dotyczy altan pozbawionych zabudowanych ścian oraz fundamentów. Jednak przed rozpoczęciem jakichkolwiek działań warto zapoznać się z zapisami prawa lokalnego. Wybierzmy się do właściwego urzędu miasta lub starostwa i dopytajmy o wszystkie szczegóły. Dzięki temu zyskamy pewność, że budowa nie naruszy zapisów prawnych i nie okaże się samowolą budowlaną.

Wymagane odległości od granic działki

To kolejna ważna kwestia, z którą musimy się zapoznać przed rozpoczęciem budowy. Prawo budowlane określa minimalne odległości, które trzeba zachować od granicy działki. Ich wartość zależy od specyfiki budynku. Prawidłowe odległości wynoszą:

  • 1,5 m od grany działki – w sytuacji, gdy na działce sąsiedniej znajduje się już obiekt budowlany, położony w podobnej odległości od granicy.
  • 3 m od granicy działki – jeśli ściana znajdująca się od strony granicy działki jest zabudowana i nie posiada wejścia.
  • 4 m od granicy działki – w przypadku, gdy ściana zwrócona ku granicy działki posiada okna lub wejście.

Zarówno lekkie wiaty drewniane, pergole ogrodowe jak i altana ogrodowa bez ścian osłonowych i fundamentów nie są traktowane jako budynek. Dlatego powyższe odległości od granic posesji nie są dla nich obowiązujące.

Rodzaje materiałów do altan ogrodowych
Rodzaje altan ogrodowych decydują o kosztach ich wykonania. Znaczenie ma przede wszystkim materiał, z jakiego zostały wykonane.

Rodzaje altan i koszt ich wykonania

Altany możemy podzielić ze względu na kształt, wielkość i materiał z którego są wykonane. W naszym porównaniu użyjemy ostatniego z wymienionych kryteriów.

Drewniana altanka ogrodowa – cieszy się największą popularnością ze względu na swój ponadczasowy wygląd i stosunkowo niski koszt wykonania. Drewno dobrze komponuje się z większością aranżacji ogrodowych, pozostaje łatwe w obróbce i przyjemne w dotyku. Najtańsza drewniana altana ogrodowa posiada niewielki rozmiar oraz delikatne, ażurowe ściany. Koszt zakupu gotowego produktu rozpoczyna się od 2 000 zł (drewno rodzime). Oczywiście w ofertach handlowych znajdziemy też większe, gotowe altany. Trudno jest jednoznacznie określić górną granicę cenową. Duża altana ogrodowa z pełnymi ścianami i pokryciem z gontu drewnianego może kosztować nawet kilkanaście tysięcy złotych. Jednak większe budowle są już wykonywane według projektu budowlanego. Ich ostateczny koszt zależy od ustaleń pomiędzy inwestorem, a wykonawcą.

Metalowa altana ogrodowa – przeważnie jest to dość lekka, przenośna konstrukcja, którą kupimy w większych sklepach budowlanych. Metal nie jest najpopularniejszym materiałem na altany, jednak zyskuje uznanie dzięki swojej wytrzymałości. W ofertach handlowych najczęściej spotykamy zadaszone domki ogrodowe, wzbogacone o materiałowy dach i ściany. Jest to ciekawa alternatywa dla altan, które na stałe wpisują się w architekturę krajobrazu. Lekkie metalowe altanki i pawilony nadają się do przenoszenia i składania. Dzięki temu ich montaż nie wymaga dopełniania żadnych formalności. Za dobrej jakości, metalowe pawilony i altany zapłacimy od 1 500 do 6 000 zł.

Altanka ogrodowa z kamienia i cegły – jest najbardziej wytrzymała i odporna na zmienne warunki pogodowe. Posiada solidny fundament i z reguły przybiera większe rozmiary. Altana ogrodowa z kamienia lub cegły dobrze wpisuje się w architekturę krajobrazu. Przeważnie posiada zadaszenie z gontu bitumicznego lub zwykłej blachodachówki. Jej konstrukcja nośna nie wymaga konserwacji, a we wnętrzu można zamontować stacjonarny grill ogrodowy. Tego rodzaju altany ogrodowe nie będą dostępne w gotowej wersji. Musimy je wykonać według projektu. Budowa altany  z kamienia lub cegły będzie bardziej kosztowana. Ceny rozpoczynają się od 3 500 zł za mały obiekt.  Jednak za większą, dobrze wyposażoną altanę trzeba czasem zapłacić powyżej 15 000 zł. Górna granica cenowa jest trudna do ustalenia i zależy wyłącznie od wymogów inwestora.

Budowa samodzielnie, czy z ekipą?

Wszystko zależy od materiału, którego chcemy użyć do budowy. Prosta wiata ogrodowa z drewna może być z powodzeniem wykonana samodzielnie. W składach budowlanych znajdziemy kratownice, deski, bale i potrzebne łaty. Większość z tych produktów jest już zaimpregnowana metodą ciśnieniową. Przy odrobinie wprawy będziemy w stanie wykorzystać materiały do stworzenia zwykłej, prostej konstrukcji. Problem pojawia się przy altanach o większych rozmiarach i bardziej skomplikowanym kształcie.

Jeśli zależy nam na pewnym efekcie wizualnym, warto powierzyć prace sprawdzonej ekipie. Będzie to szczególnie istotne podczas tworzenia stylizowanych altan z cegły i kamienia. Budowa takiego budynku będzie już większym wydatkiem, do którego warto się dobrze przygotować. Zalecamy, by budowa została wykonana w oparciu o wybrany projekt oraz wizualizację. Dzięki wstępnej wizualizacji upewnimy się, że dana altanka ogrodowa będzie dobrym uzupełnieniem aranżacji ogrodowej i efektownie wkomponuje się w architekturę krajobrazu.

Jak znaleźć sprawdzoną  ekipę? Wypełnij ten formularz, otrzymasz oferty od kilku sprawdzonych firm budowlanych na altany ogrodowe. Sam wybierzesz, która z  nich Ci najbardziej odpowiada.

ikona podziel się Przekaż dalej