Choroby świerków, sosny i jałowca - rodzaje, przyczyny, zwalczanie, porady
Rozpoznanie choroby drzew iglastych w początkowej fazie rozwoju jest trudne. Chorobotwórcze zmiany mogą wywołać żerujące szkodniki, a choroby grzybowe, wraz z młodymi roślinami, mogły przywędrować do naszego ogrodu ze szkółki. Choroby iglaków opanowują roślinę w szybki sposób i często jedynym sposobem ich zwalczenia jest wycięcie i spalenie porażonych drzew i krzewów. Przeczytaj, jakie choroby grzybowe atakują iglaki i w jaki sposób możemy je zwalczać.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach roślin.
Choroby drzew iglastych – najgroźniejsze choroby iglaków
Choroby sosny – oznaki porażenia
Rdza wejmutkowo-porzeczkowa – (Cronartium ribicola) poraża sosnę wejmutkę. Zarodnie grzyba pokrywają korę charakterystycznymi pęcherzykami. Ze zgrubień wysypuje się żółtawy proszek. Na takim etapie choroby, drzewa już nie uratujemy. Należy je wyciąć i spalić. Możemy uniknąć choroby sosny wejmutki, sadząc drzewa w odległości przynajmniej 0,5 km od krzewów czerwonej i czarnej porzeczki.
Osutka sosny – odpowiedzialny za masowe opadanie igieł na wiosnę jest grzyb Lophodermium. Atakuje młodsze drzewa, poniżej piątego roku życia. Oznaki, w postaci żółknących igieł, z ciemnymi rozszerzającymi się plamkami, obserwuje się we wrześniu. W czasie przyszłorocznej wiosny – igły opadną. Osutkę jesienną wywołują grzyby Scietphoma pythiophila oraz Cyclaneusma minus, wywołujący, oprócz osutki sosny - choroby świerków i choroby jałowca. Walka ze schorzeniem jest niezwykle trudna. Oprócz działań ograniczających rozprzestrzenianie się choroby, np. regularnego niszczenia opadłych igieł, stosujemy opryski chemicznymi środkami grzybobójczymi.
Zamieranie pędów sosny – choroba atakuje różne gatunki sosen. Na terenie Europy odpowiedzialny za jej wystąpienie jest grzyb Gremmeniella abietina. Choroba rozwija się w czasie wilgotnej aury, przy niskiej temperaturze, nawet bliskiej 0 stopni Celsjusza. Groźny grzyb poraża pączki, młode pędy, gałęzie i igły. Początkowe oznaki schorzenia (kropelkowy wyciek żywicy) są niezauważalne. W wyniku infekcji następuje zamieranie pędów sosny lub świerków. Na chorobę stosowane są zabiegi środkami chemicznymi.
Choroby świerków i jałowca – opis chorób grzybowych
Gruzłek świerkowy – Nectria cucurbitula pojawia się głównie na młodych drzewach, często kupowanych z leśnych szkółek. Ofiarą tej choroby świerków, rzadziej sosen, jodeł i modrzewi, padają rośliny nadmarznięte i osłabione. Oznakami dolegliwości są gruzełki, o ciemnoczerwonym lub pomarańczowym zabarwieniu, pokrywające obumierającą korę. Możemy uratować porażone drzewo jedynie w początkowym stadium choroby. Pień i gałęzie świerków opryskujemy środkami grzybobójczymi.
Rdza złotawa świerka – sprawcą choroby igieł jest grzyb Chrysomyxa abietis. Na tegorocznych igłach obserwuje się lśniące paski. Chorobowe zmiany widoczne są z daleka, bowiem poprzeczne żółte paski są szerokie i nadają całemu drzewu złociste zabarwienie. Na wiosnę przyszłego roku choroba postępuje – na porażonych igłach występują czerwone plamy, z czasem żółknące. Igły zamierają i opadają. Porażeniu ulegają młodsze drzewa, w wieku 10-20 lat. Walka z chorobą polega na wycinaniu zmienionych chorobowo gałęzi – w pierwszej fazie oraz na stosowaniu chemicznych środków ochrony. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o świerkach.
Opadzina igieł świerka srebrnego - choroby świerka srebrnego, zwanego także świerkiem kłującym, zagrażają młodym pędom i igłom. Świerk srebrny jest dekoracyjnym drzewem, tolerującym zanieczyszczenia powietrza i mroźną aurę. Odporny jest także na susze, w większym stopniu niż inne gatunki świerka. Niebezpieczne choroby świerka srebrnego atakują igły. Opadzina igieł objawia się żółknięciem igieł, które z czasem brązowieją i masowo opadają. Do zwalczania dolegliwości stosowany jest oprysk środkami grzybobójczymi.
Do niebezpiecznej choroby jałowca należy rdza jałowca – wywołana działaniem grzyba Gymnosporangium. Choroba poraża różne gatunki dekoracyjnych krzewów. Pierwszymi oznakami schorzenia jest biały osad, pokrywający igły i pędy oraz wrzecionowate zgrubienia, z których wyrastają galaretowate brudnożółte wyrośla. Rdza jałowca szpeci roślinę i bardzo ją osłabia. Możemy zapobiec porażeniu, sadząc krzewy z daleka od chorych jabłoni, grusz i jarzębin. W zwalczaniu niebezpiecznej choroby jałowca sprawdzają się środki grzybobójcze.
Szkodniki iglaków – obraz uszkodzeń i sposób zwalczania szkodników
Przędziorki – żółte lub czerwonawedrobne pajęczaki, żerują na igłach drzew i krzewów, wysysając z nich sok. Lustracja drzew przez lupę, pozwala dostrzec delikatną pajęczynę, otaczającą igły. Szkodniki pojawiają się masowo w czasie gorącego i suchego lata, w miejscach zacisznych, osłoniętych od wiatru i deszczu. Do szczególnie niebezpiecznych należą szkodniki sosny i świerka – przędziorki sosnowe (Oligonychus ununguis). Inwazji roztoczy można przeciwdziałać, polewając rośliny w czasie suszy wodą oraz opryskując drzewa odpowiednimi środkami. Oprysk wykonuje się na przełomie maja i czerwca oraz w drugiej połowie lipca i w sierpniu.
Mszyce – są utrapieniem wielu roślin uprawnych i dekoracyjnych, np.:
- mszyce zrostek jodłowy i ochojnik pędowy żerują na jodłach, powodując zwijanie się igieł oraz deformację pędów,
- ochojnik zielony smrekun – żeruje na świerkach i modrzewiach, powodując deformacje młodych pędów,
- mszyca świerkowo-zielona - atakuje świerki i inne iglaki, powodując łysienie roślin od środka drzewa.
Pojawiające się masowo mszyce, zwalczamy odpowiednimi preparatami na szkodniki.
Gąsienice brudnice mniszki oraz larwy osnuj – to groźne szkodniki sosny, powodujące wielkie uszkodzenia sosny limby, sosny pospolitej oraz kosodrzewiny. Szkodniki żerują na igłach sosny. Dorosłe szkodniki z rodziny osnujowatych – błonkówki Acantholyda - wylatują w maju i składają jaj na pędach sosny. Larwy osnuj żerują w czerwcu, dokonując spustoszenia wśród igieł. Walka metodą mechaniczną polega na strząsaniu gąsienic, w początkowej fazie żerowania i ich niszczeniu. W późniejszym okresie należy stosować opryski środkami chemicznymi.
Choroby iglaków – preparaty do walki z chorobami i szkodnikami
Na choroby drzew iglastych stosujemy fungicydy, którymi opryskujemy rośliny, wg wskazań producenta. Do polecanych środków ochrony roślin należą, między innymi:
- DITHANE NEOTEC M-45 – środek do zwalczania rdzy jałowca,
- DISCUS 500 WG lub SCORE 250 EC– fungicyd na rdzę sosny,
Do zwalczania szkodników stosujemy opryski preparatami, np.:
- TALSTAR 10 EC oraz NEORON 500 EC – środki zwalczające przędziorki,
- AMBUSZ 25 EC oraz SHERPA 10 EC – na mszyce,
- OWADOFOS 50 oraz PROPOTOX M – na żerujące gąsienice.
Wiele środków ochrony roślin są szkodliwe dla ludzi i zwierząt, dlatego należy przestrzegać ich użytkowania, zgodnie z instrukcją, dołączoną do specjalistycznych preparatów na szkodniki roślin oraz preparatów grzybobójczych.