Chwasty i szkodniki - przegląd najczęstszych problemów w ogrodzie

Nawet najbardziej zadbany i pilnowany ogród mogą nawiedzić niechciani goście – chwasty ogrodowe i owady, szkodniki kwiatów i innych roślin. W zasadzie pielęgnacja ogrodu najczęściej oznacza ciągłą i dość uciążliwą walkę z nimi. Podpowiadamy, co zrobić, by chwasty i szkodniki roślin ozdobnych nie zniszczyły ci całej przyjemności z prowadzenia ogródka.

Chwasty polne i ogrodowe – zagrożenia i zwalczanie

Rodzaje chwastów – podział

Chwasty polne można podzielić według bardzo wielu kwalifikacji. Najbardziej powszechna to podział na chwasty wieloletnie i jednoroczne, ze względu na długość ich życia. Podział ten może być mylący, ponieważ wiele chwastów jednorocznych w ciągu jednego sezonu wypuszcza kilka pokoleń, także jesienią. Są one mrozoodporne, więc ma się wrażenie, że jeden gatunek pojawia się przez cały czas.

Dzieli się je również na chwasty jednoliścienne i dwuliścienne. Ten podział jest użyteczny z punktu widzenia przeprowadzania oprysków – część preparatów przeznaczona jest do jednych, druga do tych drugich. Można wyróżnić także rodzaje chwastów ze względu na ich postać. Są chwasty rozłogowe, najbardziej ekspansywne, które rozprzestrzeniają się za pomocą nad- i podziemnych rozłóg. To najczęściej chwasty płożące, ale nie jest to podstawa. Atlas chwastów wyróżnia także takie, które rozmnażają się przez wysiew nasion, a więc ich ekspansywność jest znacznie mniejsza.

Popularne gatunki chwastów – zagrożenia

Chwasty rozłogowe są dużym zagrożeniem dla wielu roślin ozdobnych i warzywnych głównie ze względu na ekspansywność. Szybko się rozprzestrzeniają, zajmując wolne przestrzenie i zagłuszając rozwój roślin. Wszystkie gatunki chwastów natomiast stanowią także konkurencję dla roślin, ubiegając je w wyścigu o wodę, słońce i składniki odżywcze.

To jednak nie jest jedyne zagrożenie wynikające z zachwaszczonych grządek. Uciążliwe chwasty bardzo często przenoszą choroby i pasożyty. To z nich najczęściej na rośliny przedostają się szkodniki kwiatów, grzybicze patogeny i zarodniki chorób. Właśnie z tego względu chwasty są zagrożeniem nawet w wysokich sadach.

Chwasty wieloletnie i jednoroczne – zwalczanie

Najlepszym sposobem na chwasty jest niedopuszczenie do ich rozrastania się. Oznacza to najczęściej, że raz na jakiś czas należy się wybrać do ogrodu z motyką i usunąć nawet niewielkie chwasty. Warto zwrócić uwagę, by dokładnie wyrwać wszystkie korzenie i nie pozostawić na grządce elementów zielonych roślin. Chwasty rozłogowe potrafią się błyskawicznie ukorzenić.

Dobrym pomysłem jest wyściółkowanie roślin. Dzięki temu uciążliwe chwasty nie będą miały możliwości wzrostu ani dostępu do słońca. Ściółkowanie to świetny sposób a najbardziej pospolite chwasty. W kryzysowych sytuacjach można sięgnąć po herbicydy, czyli środki ochrony roślin. Należy pamiętać, że te dwuliścienne muszą być potraktowane innym środkiem, niż jednoliścienne.

Chwasty wieloletnie i jednoroczne – najbardziej popularne gatunki

Chwasty ogrodowe jednoroczne – popularne gatunki

Jednoroczne chwasty polne i pojawiające się w ogrodzie dzielą się na jare i ozime. Te pierwsze zamierają jesienią pod wpływem niskiej temperatury, wiosną odradzają się z nasion, które żyją w glebie lub nawozie naturalnym. Te drugie to najczęściej chwasty rozłogowe, mrozoodporne, które wytrzymują w glebie przez cały rok.

Najbardziej pospolite chwasty jednoroczne to chwastnica jednostronna, gwiazdnica pospolita i starzec zwyczajny. Do tej grupy zalicza się wiele dzikich traw, jak na przykład miotła zbożowa. Chwastnica jednostronna i miotła zbożowa to rodzaje chwastów przypominających wyglądem trawy. Mają wyraźne źdźbła i długie liście, a na ich szczycie pojawiają się kłosy z ziarnami, które szybko się osypują, więc błyskawicznie się rozprzestrzeniają.

Gwiazdnica pospolita i starzec zwyczajny to bardzo charakterystyczne rodzaje chwastów. Ten pierwszy gatunek wytwarza kępę ciemnozielonych liści, na szczycie której pojawiają się drobne, białe kwiatuszki w kształcie gwiazdek. Jest to bardzo ekspansywny gatunek, który jest pospolity na całym obszarze. To bardzo uciążliwe chwasty dwuliścienne. Starzec pospolity nieco przypomina mlecz, jest jednak nieco wyższy. To nie jest jedyny przedstawiciel tego gatunku. W zasadzie cały rząd starców to popularne chwasty ogrodów i łąk, jednak niektóre z nich są uprawiane ze względu na ładny pokrój.

Chwasty wieloletnie – najpowszechniejsze gatunki

Chwasty wieloletnie można podzielić na te, których cykl życiowy trwa dwa lata i na te, które znacznie dłużej utrzymują się na jednym stanowisku. Atlas chwastów zaznacza jednak, że część z nich może być jednoroczna, ponieważ nie każdą zimę są w stanie przetrwać. Do tej pierwszej grupy należy marchew zwyczajna i oset. Ta pierwsza jest podobna do marchwi uprawnej, zwłaszcza jej część nadziemna. Jest bardzo pospolita, można ją rozpoznać do białego, baldachowatego kwiatostanu, złożonego z drobniutkich kwiatuszków.

Oset to bardzo uciążliwy rząd chwastów. Jego gatunków jest mnóstwo, różnią się między sobą pokrojem i wyglądem. Część z nich to chwasty płożące, jednak o wiele częściej można spotkać wzniesione łodygi z ciekawym, fioletowym kwiatostanem i kłujące liście, które są wyposażone w czepiające się wszystkiego kolce.

Chwasty wieloletnie to te, które najtrudniej wyplenić. Dzieje się tak dlatego, że większość z nich, jak mniszek pospolity, błyskawicznie rozmnaża się z pozostawionego w glebie fragmentu korzenia. Gatunki chwastów wieloletnich, które najczęściej pojawiają się w ogrodzie to:

Szkodniki roślin ozdobnych

Szkodniki roślin ozdobnych – zagrożenia i zwalczanie

Zdecydowana większość szkodników nie jest widoczna na roślinach. Ich obecność możemy poznać dopiero po tym, że roślina marnieje, nagle żółknie lub staje się mniej bujna. Czasami widoczne są wyłącznie ślady żerowania. Dlatego właśnie szkodniki roślin ozdobnych są tak niebezpieczne – nie zawsze można wykryć ich obecność i zdążą już zrobić większe szkody. Zagrożeniem może być także to, że szkodniki roznoszą pasożyty. Naruszają także tkankę rośliny, dzięki czemu szybciej wnikają patogeny, będące przyczyną choroby grzybowej.

Szkodniki zwalcza się na kilka sposobów. Jednym z nich jest spryskiwanie porażonych liści wywarami z ziół, na przykład pokrzyw. Jednak w momencie bardzo silnego ataku w użycie muszą iść środki chemiczne. Warto także stosować prewencyjne opryski, zwłaszcza na roślinach najbardziej narażonych na mszyce.

Najbardziej popularne szkodniki roślin ozdobnych

Niektóre szkodniki kwiatów żerują na liściach, zostawiając na ich dość duże i charakterystyczne liście. To znak, że zagościły u ciebie większe owady, takie jak chrząszcze lub gąsienice motyli lub larwy błonówek. Drobne plamy na liściach są oznaką, że roślina stała się jadalnią mniejszych organizmów. Te owady nie zawsze są widoczne, należą do nich przede wszystkim mączliki, przędziorki, wciornastki skoczki. Można je zaobserwować, jeśli jest ich dużo – żerują jeden obok drugiego, więc w grupie zaczynają być coraz bardziej widoczne.

Bardzo groźnymi szkodnikami są mszyce. Są małe, ale bardzo szybko wysysają soki z owoców, kwiatów i młodych liści oraz pędów. Przez to hamują wzrost rośliny, doprowadzając często do jej zniekształcenia, wywijania się i przebarwień. Wydzielany przez nie sok wabi mrówki i żywi grzyby. Mszyce bardzo łatwo rozpoznać, są drobne, ale widoczne gołym okiem. Zaatakowana roślina wygląda jak pokryta czarnymi punkcikami. Dużym problemem bywa też turkuć podjadek. Jest on jednym z największych owadów w naszym kraju i jednocześnie ogromnym szkodnikiem.

Zarówno w przypadku chwastów, jak i szkodników, bardzo ważne jest zwalczanie ich zawczasu. Błyskawicznie mogą zniszczyć cały wysiłek, który włożyłeś w opiekę nad roślinami. Z tego względu warto stosować środki prewencyjne.