Cytrusy

Nie brakuje wśród nas miłośników pomarańczy i mandarynek. Wiele osób lubi cytryny i to nie tylko, jako dodatek do herbaty. Limonki i grejpfruty cieszą się niesłabnąca popularnością. Wymienione rośliny nie maja szans rozwinąć się w gruncie, nasz klimat nie jest dla ich łaskawy. Jednakże przestrzeganie pewnych zasad sprawia, że cytrusy można uprawiać w doniczce. Podpowiadamy jak, w domu, hodować te popularne owoce. Wspominamy też ich właściwości zdrowotne.

Owoce cytrusowe – pochodzenie i właściwości

Cytrusy stanowią bogatą grupę roślin należących do rodziny rutowatych. W naturze rozwijają się w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Są to przede wszystkim tereny Azji południowej, wschodniej i południowowschodniej. Spotyka się je również na wyspach południowo-zachodniego Pacyfiku. Jeśli chodzi o formę są to niewysokie drzewa i krzewy cytrusowe ze zwykle pojedynczymi, zimozielonymi liśćmi. W okresie kwitnienia wydają kwiaty, wyrastają pojedynczo lub w grupach w kątach liści. Owoce mają kolory od żółtego po pomarańczowo-czerwony. Są, poza kumkwatem, wewnętrznie podzielone i okryte niejadalną skórką.

Chętnie jedzone owoce cytrusowe to cytryny, pomarańcze, grejpfruty. W kuchniach praktycznie całego świata stosowane są limonki. Nie brakuje miłośników mandarynek, kumkwatów czy pomelo. Na popularność cytrusów wpływają ich walory smakowe oraz właściwości zdrowotne i składniki odżywcze. Wszystkie rodzaje tych owoców są bogatym źródłem witaminy C i witamin z grup B, E i P. Zawierają minerały, błonnik pokarmowy i flawonoidy. Ich spożywanie przynosi wiele korzyści. Wzmacniają odporność organizmu, działają przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie. Oczyszczają organizm, eliminują wolne rodniki, usprawniają pracę wątroby i pomagają w walce z nadwagą.

Krzewy cytrusowe w domu – uprawa roślin doniczkowych

W Polsce i to tylko w południowej części, w gruncie można uprawiać jedynie poncyrię trójlistkową. Jest najbardziej mrozoodporna spośród cytrusów. Hodowla innych gatunków w naszym klimacie możliwa jest wyłącznie w doniczce w domu. Można uprawiać je z pestki, sadzonki lub poprzez szczepienie. W sprzedaży dostępne są też niewielkie, owocujące już okazy. Wszystkie cytrusy mają takie same lub bardzo podobne wymagania. Najlepsze dla nich stanowisko jest nasłonecznione. Warto, więc ustawiać je na parapetach okien zachodnich i południowych. Latem doniczki można wystawiać na balkon lub taras.

Ziemia do uprawy cytrusów musi być przepuszczalna i umiarkowanie żyzna. Nie maja tu większego znaczenia rodzaje owoców. Bardzo ważne jest też odpowiednie pH gleby. Musi być lekko kwaśne, optymalny przedział to 5-6,5. Podane parametry dobrze spełniają uniwersalne mieszanki ziemi w połączeniu z kremazytem i piaskiem. W sklepach można również odnaleźć ziemię specjalnie przygotowaną do uprawy cytrusów. Donice, w których znajdą się rośliny nie muszą być duże. Trzeba tylko zadbać o mocny drenaż. To tyle, jeśli chodzi o wymagania stanowiskowe.

Pielęgnacja, zimowanie i choroby cytrusów

W pielęgnacji cytrusowych roślin doniczkowych ważną rolę odgrywa podlewanie. Interesujące nas gatunki nie lubią ani niedoboru ani nadmiaru wody. Należy zapewnić im stale, lekko wilgotne podłoże. Zatem podlewa się je często, ale małymi porcjami wody, można też zraszać liście. Jednakże zimą podlewanie trzeba ograniczyć do minimum. Nawożenie cytrusów przeprowadza się od wiosny do końca lata. Składniki odżywcze dostarcza się regularnie w umiarkowanych dawkach. Najlepiej sprawdzają się nawozy lekko zakwaszające, przygotowane specjalnie do zasilania cytrusów. Wiosną można przeprowadzać cięcie formujące oraz usuwanie chorych i słabych pędów.

Cytrusy to rośliny zimą wchodzące w okres spoczynku. Nie można ich wtedy nawozić, i jak już wspominaliśmy podlewanie musi być ograniczone. Doniczkę z rośliną trzeba przenieść do chłodniejszego, lecz nadal nasłonecznionego pomieszczenia. Optymalna temperatura zimowania wynosi 10-15°C. Na koniec warto wspomnieć najczęstsze choroby cytrusów. Owe rośliny zostaną zaatakowane przez grzyby, jeśli będą miały zbyt dużo wody. Brak składników pokarmowych prowadzi do żółknięcia i opadania liści. Cytrusy mogą być też nękane przez szkodniki takie jak mszyce, wełnowce, przędziorki.