Cytryniec chiński

Cytryniec chiński - uprawa, cena, właściwości, działanie i inne porady

Cytryniec chiński to nadal stosunkowo mało znana roślina w Polsce. Jest to roślina ozdobna z rodziny cytryńcowatych, która jest uprawiana zwłaszcza ze względu na duże właściwości ozdobne. Nie należy jednak zapominać o jej właściwościach leczniczych. Schisandra chinensis wytwarza owoce, które nadają się na przetwory. Ich dobroczynne działanie jest bardzo szerokie. Nie ma się nad czym zastanawiać, czas wpisać sadzonki rośliny na listę wiosennych zakupów.

Jeśli potrzebujesz więcej pomysłów do ogrodu, sprawdź także nasze inspiracje na inne drzewa ogrodowe.

Cytryniec chiński – kilka słów o gatunku

Cytryniec chiński, czyli Schisandra chinensis

Cytryniec chiński pochodzi z rodziny cytryńcowatych. Obejmuje ona kilka gatunków, znaczna część z nich nadaje się do uprawy. Poza Schisandra chinensis w polskich ogrodach można spotkać także Schisandra rubiflora. Jednak ten gatunek jest bardziej wymagający i nie ma takich właściwości leczniczych, jak cytryniec chiński. Cytryniec, jak sama jego nazwa na to wskazuje, pochodzi z Chin. W naturalnych warunkach ma temperaturę zbliżoną do tej, która panuje w Polsce. Nie jest w pełni mrozoodporny, ale nadaje się do uprawy w naszych warunkach klimatycznych, bo przetrwa spadki temperatur do -30-35 stopni Celsjusza.

Jest to pnącze, które swoimi długimi, elastycznymi łodygami szybko wspina się na podpory i oplata pnie drzew. Cytryniec wytwarza intensywnie zielone, owalne liście, które wyrastają w kępkach. Z ich kątów na długich szypułkach pojawiają się rozdzielnopłciowe kwiaty. Ich średnica wynosi około 2 cm, mają biały lub kremowy kolor, a w okresie przekwitania stopniowo stają się coraz bardziej różowe. Są skupione po kilka sztuk, więc owoce tworzą ciekawą garść, ładnie wyglądających, czerwonych koralików.

Cytryniec wytwarza bardzo atrakcyjne owoce, które zdobią roślinę późnym latem i jesienią. Są to jagody o średnicy około 1 cm, które mają intensywny, czerwony, wręcz szkarłatny kolor. To owoce sprawiają, że cytryniec chiński jest tak atrakcyjny, a jego sadzonki cieszą się takim powodzeniem. Owoce mają szerokie właściwości lecznicze. Ich działanie jest wykorzystywane w ziołolecznictwie i medycynie naturalnej. Sprawdź także inne zioła i rośliny lecznicze.

Właściwości lecznicze cytryńca

W owocach cytryńca znajdują się lignany, które działają ochronnie na wątrobę, osłaniają ją przed uszkodzeniem i wspierają proces jej regeneracji. Można je stosować pomocniczo w czasie zapalenia wątroby wywołanego czynnikami chemicznymi. Dzięki cytryńcowi chińskiemu organizm produkuje bardzo silną substancję antyoksydacyjną, która wspiera proces odtruwania.

Cytryniec w chińskiej medycynie ludowej od dawna był stosowany jako lek na niepokój i inne zaburzenia równowagi psychicznej. Pomaga poradzić sobie z osłabieniem, przemęczeniem i rozdrażnieniem. Dzieje się tak, ponieważ stymuluje cały system nerwowy, przywracając spokój i pozwalają wypocząć. Uważa się także, że owoce cytryńca pozwalają budować siłę fizyczną i poprawiają ogólną wydolność organizmu.

W swojej ojczyźnie cytryniec chiński jest elementem leków, które przepisuje się na leczenie choroby wieńcowej. Dodatkowo jeszcze te niewielkie czerwone jagódki świetnie wpływają na poziom cukru we krwi. Regulują także poziom cholesterolu. Mają także działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne. Wykazano, że są wybitnie bakteriobójcze. Te właściwości są stosowane w leczeniu gronkowca złocistego czy duru brzusznego. A może zainteresują cię także inne rośliny lecznicze?

Cytryniec na przetwory

Świeże owoce cytryńca nie są najsmaczniejsze. Jednak idealnie sprawdzają na przetwory, można spożywać je także wysuszone. Te drobne jagódki to fantastyczny surowiec na dżemy, konfitury i soki. Lekko cierpki i przykwaskowy sok z cytryńca dodaje się do herbat i win, wzbogaca ich smak i znacznie potęguje aromat.

Jednak najbardziej popularna jest nalewka z cytryńca. Nalewka ma bardzo szerokie działanie lecznicze, pomaga w stanach niepokoju i podwyższonego stresu. Ma niespotykany smak – dość kwaśny, lekko cierpki, przez który przebija mnóstwo słodyczy. Nalewka jest robiona na spirytusie i świeżo zebranych owoców. Można dodać do niej miód – w tej postaci nalewka będzie idealnym środkiem na grypę lub przeziębienie.

Owoce do przetworów z cytryńca zbiera się całymi gronami, kiedy wszystkie są już intensywnie wybarwione i dojrzałe. Inne drzewa liściaste wymagają przemrożenia, by ich jagody nadawały się do spożycia, inaczej cytryniec. Owoce można jednak bez problemu mrozić i przechowywać w zamrażarce.

Owoce także można kupić, najczęściej są dostępne w formie suszonej. Jednak cena cytryńca chińskiego jest dość wysoka. 100 g suszonych owoców może kosztować nawet 40-50 zł. Cena cytryńca chińskiego jest tak wywindowana ze względu na to, że uprawa towarowa rośliny jest znacznie utrudniona ze względu na specyficzne warunki. Jagody najczęściej są sprowadzane z Chin.

W użyciu są także liście cytryńca. Robi się z nich napar, który smakuje podobnie jak zielona herbata z cytryną i ma lekko cytrusowy zapach. Jego zadaniem jest oczyszczanie krwi, przywracanie ostrości widzenia i szybkości myślenia.

Cytryniec chiński w ogrodzie – sadzonki i stanowisko

Sadzonki i cena cytryńca chińskiego

Sadzonki cytryńca chińskiego są dostępne w sprzedaży niemal przez cały okres wegetacyjny. Coraz częściej pojawiają się w marketach budowlanych i wielobranżowych hipermarketach, jednak w sadzonki warto zaopatrzyć się w uznanym i sprawdzonym sklepie ogrodniczym lub szkółce sprzedającej krzewy i drzewa ozdobne. Co prawda cena cytryńca chińskiego w takim przypadku może być nieco wyższa, jednak różnica nie powinna być znaczna.

Warto obejrzeć sadzonki przed zakupem. Powinny być sprzedawane w pojemnikach, dość wysokie, pokryte liśćmi i intensywnie wybarwione. Lepiej zrezygnować z kupna sadzonki z nagim korzeniem, ponieważ są one bardziej podatne na uszkodzenia w transporcie i wysychanie.

Cena cytryńca chińskiego nie jest wysoka. Waha się w granicach od kilkunastu do dwudziestukilku złotych. Cena cytryńca chińskiego jest najczęściej niezależna od odmiany. Jednak cena cytryńca chińskiego może się różnić w zależności od wielkości sadzonki – mniejsze najczęściej kosztują trochę mniej. Cena cytryńca chińskiego jest na tyle niska, że warto zaprosić roślinę do swojego ogrodu. Jedno pnącze daje mnóstwo owoców, nawet do 5 kg, które można przeznaczyć na smakowite przetwory.

Uprawa w ogrodzie: stanowisko i wymagania

Schisadra chinensis dobrze czuje się w naszych warunkach klimatycznych, żeby jednak dobrze się rozwijała, należy zapewnić jej dość specyficzne warunki. Przede wszystkim uprawa udaje się wyłącznie na dostatecznie wilgotnym podłożu. Jednocześnie musi być ono dostatecznie przepuszczalne i odpowiednio zdrenowane. Dlatego w miejscu sadzenia robi się wielowarstwowy drenaż – na samo dno otworu układa się warstwę żwiru czy niewielkich kamyczków, później nieco gałęzi i kory, następnie nieco piasku i na koniec ziemię uprawną. Warto także wyściółkować ziemię wokół roślin, by nie odprowadzała za szybko wody.

Cytryniec ceni sobie glebę żyzną, o wysokim udziale próchnicy. Szybko czerpie duże ilości składników odżywczych i mineralnych. Należy wyznaczyć dla niego miejsce słoneczne i ciepłe, jednak półcieniste stanowiska także wchodzą w grę. Cytryniec chiński jednak musi być posadzony w miejscu, w którym nie będzie narażony na silne wiatry, zwłaszcza zimowe.

Przez pierwsze trzy lata uprawa nie przynosi owoców. W tym czasie cytryniec powinien rosnąć swobodnie. Dopiero w czwartym sezonie palikuje się go, przywiązując do siatki, kratki lub pergoli 1-3 najdłuższe pędy, które zaczną się piąć po podpórce.

Cytryniec chiński – uprawa

Cytryniec – podlewanie i nawożenie

Cytryniec chiński potrzebuje dużo wilgoci w podłożu, jednak jej nadmiar także może być dla niego szkodliwy. Dlatego roślinę należy podlewać dość często, ale w małych ilościach. Jest to szczególnie istotne w okresie kwitnienia i zawiązywania owoców. Brak wody może spowodować wtedy opadanie zalążków lub kwiatów, co sprawia, że uprawa cytryńca idzie na marne. Ten moment najczęściej przypada na lipiec lub sierpień, kiedy w naszych warunkach klimatycznych jest gorąco. W tym czasie nie można zaniedbać regularnego podlewania, warto także zwiększyć znacznie codzienną dawkę wody dla rośliny.

W pierwszym roku uprawy, tuż po posadzeniu, cytryńca nie należy nawozić. Dopiero pędy, które będą się piąć zaczną wytwarzać kwiaty i owoce, więc roślina tego nie potrzebuje. W drugim roku uprawy warto zasilić cytryniec chiński odpowiednią dawką nawozu. Wtedy wystarczy zrobić to tylko raz, jednak w późniejszych latach należy przeprowadzać nawożenie znacznie częściej.

Cytryniec nawozi się obornikiem lub przekompostowaną korą. Wystarczy cienka warstwa, około 2 cm nawozu. Można także sięgnąć po nawozy mineralne. Najlepiej sprawdzają się wieloskładnikowe nawozy przeznaczone do roślin owocujących. Poleca się takie o wydłużonym działaniu – wtedy zabieg przeprowadza się rzadziej niż raz na 2 tygodnie.

Uprawa cytryńca – zabiegi pielęgnacyjne

Poza podlewaniem i nawożeniem cytryniec w zasadzie nie wymaga żadnych zabiegów pielęgnacyjnych. Świetnie znosi zimę, więc jego uprawa nie wymaga zimowania i robienia osłon, chyba, że obawiasz się, że roślina zostanie zniszczona przez wiatr. Jeśli jest na odpowiednio zacisznym stanowisku nic się nie powinno wydarzyć.

Jednak cytryniec, jak wszystkie krzewy i drzewa liściaste, potrzebuje przycinania. Przez kilka pierwszych sezonów po posadzeniu roślina powinna rosnąć swobodnie. Dopiero potem przeprowadza się cięcie. Cytryniec powinien być przycinany co roku, wczesną wiosną. To najlepszy moment na to, by zapanować nad pojawianiem się odrostów bocznych. Dzięki przycinaniu roślina silniej owocuje.

Wiosną usuwa się zeszłoroczne pędy, skracając je na 12-15 oczkiem. W tym czasie warto usunąć także słabe i chore pędy, oraz te, na których najbardziej widać ślady żerowania szkodników. Dzięki temu cytryniec pięknie się zagęści, jest także większa szansa na obfite owocowanie.