Czerwce w ogrodzie - występowanie i sposoby na skuteczne zwalczanie tych szkodników

Czerwce na iglakach - rodzaje owadów

Czerwce stanowią grupę kilku tysięcy owadów, z których niektóre występują w Polsce. Należą do niej tarczniki, wełnowce, miseczniki i wiele innych. Niegdyś wyrabiano z nich czerwony barwnik, stąd ich nazwa. Obecnie czerwce na iglakach, roślinach doniczkowych, drzewach owocowych, na cisach czy jałowcach to szkodniki, które powodują choroby i obumieranie roślin.

Groźne są samice, które wysysają soki z roślin, a w ich spadzi rozwijają się groźne dla rośliny grzyby. Czerwce na iglakach czy innych roślinach przypominają małe tarczki. Tarczniki i miseczniki różnią się rodzajem osłony. Tarczniki, na przykład skorupik jabłoniowy, tworzą osłonę w postaci tarczy, która nie jest integralną częścią ciała owada. Miseczniki, na przykład misecznik jabłoniowy, mają wypukłe ciało, czyli miseczka jest częścią ciała owada. Samice znajdują się pod osłonką i tam znoszą jaja. Natomiast wełnowce mają ciało pokryte nalotem przypominającym wełnę.

Szkodliwość tarczników i miseczników nie jest duża, chyba że występują w bardzo dużych ilościach. Mogą wówczas doprowadzić do zniekształcenia a nawet obumierania całych drzew. Czerwce występujące w Polsce to na przykład misecznik śliwowy i skorupik jabłoniowy. Sprawdź także ten artykuł o nicieniach do zwalczania szkodników.

Misecznik śliwowy ma wypukłe ciało pokryte woskowym nalotem i żeruje najczęściej na śliwie, jabłoni, winorośli, agreście, porzeczce, dębie czy robinii.  Misecznik śliwowy nie tylko wysysa soki z rośliny, lecz wprowadza ślinę, które powoduje obumieranie tkanek rośliny. Dodatkowo w spadzi owada rozwijają się grzyby.

Natomiast tarczniki, jak na przykład skorupik jabłoniowy, są okryte tarczką niezrośniętą z ciałem. Skorupik jabłoniowy najczęściej zasiedla jabłoń, gruszę, wiśnię i śliwę, a także porzeczki i agrest. Skorupik jabłoniowy przyczynia się do ograniczenia zawiązywania pąków kwiatowych przez roślinę. Zwiększa wrażliwość na mróz oraz infekcje.

Czerwce do wyrobu czerwonego barwnika

Niegdyś czerwce wykorzystywane były do wyrobu barwnika, stąd ich nazwa. Obecnie czerwce na iglakach, na cisach, jałowcach, cyprysikach czy świerkach uważane są za szkodniki.

Co ciekawe, czerwce nie były jedynymi owadami wykorzystywanymi do wyrobu czerwonego barwnika. Wykorzystywano do tego również takie owady, jak czerwiec kaktusowy czy czerwiec polski. Czerwiec kaktusowy to pluskwiak żerujący na kaktusach w Ameryce Południowej. Produkuje on kwas karminowy stosowany aż do XIX wieku do wyboru czerwonego barwnika. Obecnie koszenila, barwnik czerwony pozyskiwany z czerwca kaktusowego, stosowana jest jako barwnik spożywczy lub do barwienia kosmetyków. Sprawdź także ten artykuł o zwalczaniu wciornastków w ogrodzie.

Tarczniki i miseczniki - zwalczanie

Zwalczanie tarczników, miseczników i wełnowców jest dość trudne ze względu na to, że chemiczne preparaty do zwalczania owadów trudno przenikają przez tarczki. Stosuje się z reguły środki bardzo toksyczne, które mogą uszkodzić również samą roślinę. Najczęściej stosowane chemiczne preparaty do zwalczania czerwców to Confidor 200 SL, Mospilan 20 SP, Karate Zeon Combi PIN 02 PR, tarcznik ultra PR.

Preparaty do zwalczania czerwców, w postaci oprysków należy stosować wtedy, gdy larwy wychodzą spod tarczek i szukają sobie miejsca na roślinie do żerowania. Dla miseczników będzie to okres od połowy lipca do końca sierpnia. Wtedy larwy wychodzą spod miseczek i rozchodzą się po roślinie. Larwy tarczników wychodzą spod tarczek od połowy czerwca. Opryski wykonuje się dwukrotnie.

Okazuje się jednak, że najbardziej skutecznym sposobem zwalczania czerwców jest usuwanie mechaniczne, szczególnie z roślin o mocnych pędach i liściach, które trudniej jest mechanicznie uszkodzić w czasie usuwania owadów.

Z roślin domowych można usunąć tarczniki i miseczniki wykałaczką lub watą nasączoną w wodzie z mydłem. Można również przemywać rośliny octem, denaturatem lub alkoholem etylowym.

W szklarniach wykorzystuje się naturalnych wrogów czerwców jakimi są pasożytnicze błonkówki (Metaphycus helvolus, Aphelinidae). A może zainteresuje cię także ten artykuł o chorobach i szkodnikach malin?